روایتی متفاوت از مقاومت مردم سیستان و بلوچستان/ مستند «راه قَلن‌بُر» را ببینید +فیلم
همزمان با هفته دفاع مقدس زاهدان میزبان رونمایی از مستند «راه قَلن‌بُر» بود؛ اثری که در دل جغرافیای سیستان و بلوچستان پرده از داستانی متفاوت از ایستادگی و حماسه‌آفرینی مردم این دیار در برابر سختی‌ها برمی‌دارد و روایتی نو از مقاومت را به تصویر می‌کشد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، همزمان با هفته دفاع مقدس زاهدان میزبان رونمایی از مستند «راه قَلن‌بُر» بود؛ اثری که در دل جغرافیای سیستان و بلوچستان پرده از داستانی متفاوت از ایستادگی و حماسه‌آفرینی مردم این دیار در برابر سختی‌ها برمی‌دارد و روایتی نو از مقاومت را به تصویر می‌کشد.
تلاش‌ها برای استفاده از ظرفیت‌های بومی در تولیدات رسانه‌ای سیما فیلم
مهدی نقویان، رئیس مرکز سیما فیلم در حاشیه مراسم رونمایی از مستند سینمایی "راه قلنبر" در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در زاهدان با اشاره به تلاش‌ها برای استفاده از ظرفیت‌های استانی در تولیدات رسانه‌ای، اظهار داشت: در طول یک سال گذشته شاهد تولید و پخش دو سریال در استان سیستان و بلوچستان بودیم؛ سریال «بادار» که تولید و پخش شد و سریال دوم با عنوان «ملک آباد» نیز در حال تولید است.
وی با بیان اینکه یکی از شعارها و مأموریت‌های اصلی مرکز سیما فیلم در دوران تحول، استفاده از ظرفیت‌های استان‌های مختلف به خصوص استان‌های محروم است، افزود: اولویت با استان‌های محروم است و باید زودتر به آن‌ها پرداخته شود. خوشبختانه شاهد یک اتفاق نادر بودیم که در یک سال گذشته دو سریال در این استان ساخته شود و امیدواریم این روند تداوم داشته باشد.
رئیس مرکز سیما فیلم همچنین به مستند سینمایی شهید قلنبر اشاره کرد و گفت: این مستند که به زندگی شهید بزرگواری از این استان می‌پردازد، توسط کارگردان برجسته کشورمان، آقای «محسن اسلام‌زاده»، ساخته شده است و شاهد رونمایی از آن هستیم.
معرفی ظرفیت‌ها و قهرمانان استان‌های مختلف توسط تولیدات سیما فیلم
نقویان در پاسخ به این سوال که این تولیدات چه چهره‌ای را در سطح کشور مخابره می‌کند، تصریح کرد: تمرکز اصلی که همواره روی تهران بوده است با این تولیدات شکسته می‌شود و ظرفیت‌ها و قهرمانان استان‌های مختلف شناخته می‌شوند. این فرصتی است که در سال‌های اخیر بیشتر به آن پرداخته شده و سبک زندگی، قهرمانان و وقایع مهم استان‌های مختلف معرفی می‌شود. این امر به ویژه برای نسل جدید می‌تواند جذاب و روشنگر باشد.
وی با تأکید بر اینکه این فعالیت‌ها صرفاً یک پروژه یک ساله نبوده و باید ادامه یابد، خاطرنشان کرد: در مراحل بعدی باید شاهد استفاده بیشتر از ظرفیت‌های خود استان و هنرمندان بومی باشیم. همچنین پیشنهاد دهنده اصلی موضوعات باید خود استانها باشند و صرفاً مجموعه‌ای از تهران برای کار به استانها نروند و امیدواریم این اتفاق رخ دهد.
حضور بلوچ‌ها و مردم سیستان و بلوچستان در دفاع مقدس
محسن اسلام‌زاده، کارگردان مستند سینمایی «راه قلنبر»، در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با تشریح روند ساخت این مستند، اظهار داشت: تقریباً چهار سال پیش مستندی در جنوب شرق با عنوان «پاییز پنجاه سالگی» ساختم که روایت حضور حاج قاسم سلیمانی در جنوب شرق بود و بیشتر از دریچه دوربین، حاج قاسم و نیروهای سپاه پاسداران و جهادی که در این منطقه حضور داشتند، دیده می‌شدند. اما این بار به دنبال یک مستند با روایتی متفاوت بودم؛ روایتی از عشایر و مردمان همین نقطه که به یاری انقلاب و کشور برای حفظ مرزها و امنیت برخاستند.
وی با اشاره به انتخاب شهید »سیدمحمد فولادی» به عنوان یکی از مهم‌ترین سوژه‌ها که روایتی جذاب از پیوستن او به انقلاب دارد، افزود: شهید فولادی از عشایر دامدار منطقه مکران بود. پس از تحقیقات، به این نتیجه رسیدیم که باید روایت مستندمان را از شهید «حمید قلم‌بر» آغاز کنیم. حمید قلم‌بر یکی از نیروهای انقلابی بود که در اوایل انقلاب، خود را از جنوب شهر تهران و شهر ری، یا به قول معروف بچه شادآباد، به این منطقه رساند. ما این روایت بچه شادآباد را در فیلم به تصویر کشیدیم و از آنجا شروع کردیم.
کارگردان مستند سینمایی «راه قلنبر» گفت: در ادامه دهه شصت و اتفاقات آن دوران را روایت کردیم؛ از جمله حضور بلوچ‌ها و مردم استان سیستان و بلوچستان در دفاع مقدس و پس از جنگ. در نهایت، قاسم سلیمانی می‌آید و نهایتاً شهادت شهید سیدمحمد فولادی و نقش عشایر در عملیات‌ها به تصویر کشیده می‌شود.
راهکار امروز ما در گذشته نهفته است
اسلام‌زاده در خصوص پیام مستند خود گفت: این فیلم یک روایت از گذشته است اما جالب اینجاست که راهکار امروز ما نیز در همین گذشته نهفته است. هر بار که ما به نگاه قلم‌بر، نگاه حاج قاسم و نگاه شوشتری نزدیک شدیم، موفقیت‌هایمان در این استان چشمگیر بوده و امنیت صد درصد حاصل شده است. گاهی نیز که غفلت کرده و از این نگاه‌ها دور شدیم، اتفاقات ناگواری رخ داده است.
وی با تأکید بر حساسیت منطقه، خاطرنشان کرد: اینجا جایی است که مورد طمع دشمنان قرار دارد. گاهی دوستان ما نیز اشتباه می‌کنند و این اشتباهات هزینه‌هایی دارد که باید با درس گرفتن از این تجربه‌ها، از تکرار آن‌ها جلوگیری کرد. مردم منطقه، مردم بسیار خوبی هستند؛ وفادار و پای‌کار. این فیلم در واقع تقدیر از مردم بلوچ و نیروهای انقلابی است که هنوز هم در این منطقه حضور دارند و «نگاه قلم‌بر» را حفظ کرده‌اند.
کارگردان مستند سینمایی «راه قلنبر» در پاسخ به اینکه چه نکته جالبی در زندگی شهید قلمن‌بر توجه او را جلب کرده است، گفت: مهم‌ترین نکته خضوع کامل و اقتدار بی‌نظیر او بود. او با همسرش به میان کسانی می‌رفت که سلاح به دست داشتند و با صبوری و اقتدار از آن‌ها می‌خواست سلاحشان را تحویل دهند. دلیل این همراهی همسرش این بود که می‌گفت ما به عنوان مهمان می‌آییم، اما همانجا مقتدرانه صحبت می‌کنیم. او رئوف اما مقتدر بود و ارتباطات بسیاری با علما، بزرگان، سران طوایف و مردم داشت. این همان رمز ماندگاری قلم‌بر است که پس از 44 سال از شهادتش، همچنان زنده است و آرزوی بسیاری از ما این است که پس از رفتنمان، ناممان باقی بماند و خلوص قلم‌بر این اتفاق را رقم زده است.
جفای رسانه‌ای در حق سیستان و بلوچستان
در پایان اسلام‌زاده در خصوص برنامه‌های آینده خود، با اشاره به اینکه «استان سیستان و بلوچستان قصه‌های زیادی دارد»، بیان داشت: اکنون می‌بینیم که چند سریال در این استان در حال تولید است و جذابیت‌های زیادی دارد. اما جفای رسانه‌ای بسیار زیادی در حق این استان صورت گرفته است. فیلم‌های قضاوت شده زیادی وجود دارد که ما باید می‌ساختیم و نساختیم. خود من هم همین را می‌گویم؛ قصه‌ها و هنرمندان این استان زیادند و باید حمایت‌هایی صورت گیرد تا قصه‌هایی که در اینجا وجود دارد، برای مردم روایت شود؛ برای هموطنانمان در دیگر استانها، مرکز و غرب ایران تا ظلم رسانه‌ای که به مردم شده، جبران شود.
شهید قلنبر از یاران صدیق انقلاب اسلامی
مولوی عبدالله وحیدی‌فر، امام جمعه اهل سنت شهرستان نیکشهر در حاشیه مراسم رونمایی از مستند در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با تجلیل از شخصیت و خدمات شهید قلنبر، او را یکی از یاران صدیق انقلاب اسلامی دانست که از ابتدای انقلاب به این منطقه اعزام شد.
وی با بیان اینکه شهید قلنبر از بدو انقلاب به این سرزمین اعزام شدند و خواست خداوند بود که این شخص بزرگ، دانشمند و نابغه در این سرزمین محروم حضور یابند و خدماتی را ارائه بدهند، افزود: این شهید گرانقدر چه از نظر امنیتی، چه از نظر اقتصادی و چه از نظر فرهنگی، خدمات شایسته‌ای را در این منطقه ارائه دادند و تا قبل از شهادت، یادگارهای ارزشمندی از خود برجای گذاشتند.
امام جمعه اهل سنت نیکشهر طرح عشایری را یکی از برجسته‌ترین اقدامات شهید قلنبر برشمرد و گفت: نمونه بارز خدمات ایشان، طرح عشایری بود که به اجرا گذاشتند و الحمدلله اولین کسانی که لباس عشایر پوشیدند و در راستای امنیت این استان در شهرهای مختلف اعزام شدند. همین مردم نیکشهر بودند که افتخار بزرگی برای انقلاب اسلامی آفریدند.
گروگانگیری حمید قلنبر
مولوی وحیدی‌فر در پاسخ به سوالی درباره نحوه آشنایی خود با شهید قلنبر، خاطره‌ای را بازگو کرد: اولین آشنایی بنده با ایشان بعد از ماجرای گروگانگیری ایشان بود. افرادی که ایشان را گروگان گرفته بودند، قرار بود دوباره ملاقاتی داشته باشند و نام بنده را مطرح کرده بودند چون می‌دانستند از شهرستان خودمان هستم و بنده را می‌شناختند. سپس «امیر حلیم» پیش من آمد و عنوان کرد که باید برویم و دوباره با آن افراد ملاقات کنیم. من نیز این افتخار را دانستم که به اتفاق ایشان رفتم و صحبت کردیم.
وی با اشاره به تاثیر اجرای طرح عشایری پس از این ملاقات، تصریح کرد: پس از این دیدار، همین طرح عشایری تامین شد و در سطح کل استان شروع به اجرا کرد. اکنون که فیلمی در مورد ایشان ساخته شده، بسیار ارزشمند است و ای کاش این فیلم بیست سال پیش ساخته می‌شد. قطعاً در روحیه مردم، مسئولین و برادران سپاهی و جهادی تاثیرگذار بود.
شهید قلنبر از فرماندهان برجسته و استوانه‌های انقلاب
سردار غلامرضا باغبانی، مسئول هیئت رزمندگان استان سیستان و بلوچستان نیز در گفت‌وگو با تسنیم، به تبیین ابعاد شخصیت سردار شهید "حمید قلنبر" پرداخت و وی را یکی از استوانه‌های انقلاب و فرماندهان برجسته استان توصیف کرد.
وی با اشاره به نقش بی‌بدیل شهید قلنبر از ابتدای انقلاب در استان سیستان و بلوچستان، اظهار داشت: شهید قلنبر با تدبیر و شجاعت خود، در سخت‌ترین شرایط ابتدای انقلاب، مردانه برای حفظ امنیت، دفاع از مردم و کمک به محرومان منطقه نقش‌آفرینی کرد. ایشان همواره در پی خدمت صادقانه به مردم بود و این رویکرد ناشی از خصوصیات اعتقادی، اخلاقی و معنوی والای وی بود.
این رزمنده دوران دفاع مقدس افزود: شهید قلنبر نامی آشنا نه تنها برای نسل‌های گذشته، بلکه برای نسل جدید است. ایشان توانست با اشرار، مولوی‌ها و مردم منطقه ارتباطی مؤثر برقرار کند؛ به نحوی که حتی در مقطعی که توسط برخی اشرار به گروگان گرفته شده بود، اخلاق و رفتار او چنان تأثیرگذار بود که خود گروگان‌گیران پشیمان شده و ایشان را آزاد کردند.
باغبانی به تواضع و فروتنی شهید قلنبر اشاره کرد و گفت: ایشان با وجود بزرگی و جایگاه رفیعی که داشت، نهایت تواضع، فروتنی و بعد معنوی را در مسائل از خود نشان می‌داد. این خصایص، زمینه‌ساز بسیاری از حرکت‌های بزرگ در منطقه شد.
ترور شهید قلنبر در کرمان
این رزمنده دوران دفاع مقدس بیان داشت: منافقین و دشمنان اسلام نتوانستند تحمل کنند که چنین فردی در راستای پیشرفت سپاه و مردم گام بردارد و ایشان را در کرمان ترور کردند. شهید قلنبر طرح‌ها و برنامه‌های متعددی را در راستای خدمت به سپاه و مردم در آینده تدوین کرده بود.
وی در ادامه به سابقه فعالیت‌های محرومیت‌زدایی شهید قلنبر اشاره کرد و افزود: پیش از آنکه مردم با سپاه و مسائل آن آشنا شوند، ایشان در دهه 60 و حتی سال‌های 59 و 58، کار خدمتگزاری و محرومیت‌زدایی را در سیستان و بلوچستان آغاز کرده بود.
رئیس هیئت رزمندگان استان سیستان و بلوچستان در پاسخ به سوالی درباره دیدار حضوری خود با شهید قلنبر، خاطره‌ای از یک عملیات در منطقه گُشت شهرستان سراوان در سال‌های ابتدایی انقلاب را بازگو کرد و گفت: ما در یک عملیات که 33 نفر از عزیزان به شهادت رسیده بودند، در منطقه گشت سراوان، در ماموریتی برای بحث امنیت در نوار مرزی پاکستان و منطقه روتک، بنده همراه ایشان بودم.
باغبانی که در آن مقطع فرمانده عملیات سپاه زابل بود، در این خصوص توضیح داد: ایشان در سطح استان مسئولیت داشتند و ما زیرمجموعه ایشان بودیم. در آن ماموریت، جمعی از دوستان سپاهی از سیستان، ایشان را برای برقراری امنیت در منطقه سراوان همراهی می‌کردند.
حضور همیشگی شهید قلنبر در کنار مردم
زهرا قلنبر، دختر شهید نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم به ابعاد شخصیتی پدرش و اهمیت تولید آثار هنری برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت پرداخت و با اشاره به ویژگی‌های برجسته پدرش، اظهار داشت: شخصیت ایشان ابعاد مختلفی داشت؛ هم از نظر معنوی و هم هوشی که در تدابیرشان نمود پیدا می‌کرد اما بارزترین خاطره‌ای که از ایشان نقل می‌کنند، حضور همیشگی در کنار مردم زاهدان و نیکشهر بود. این مردمی بودن باعث شده بود که ایشان در میان همه اقشار، اعم از سنی و شیعه، شناخته شده باشند.
دختر شهید قلنبر افزود: هر زمان که شهید قلنبر به زاهدان می‌آمدند، پیش از هر جلسه‌ای، حتی جلسات استانداری، ابتدا به دیدن مولوی عبدالعزیز می‌رفتند. این تدبیر از رمزهای اصلی موفقیت ایشان در مقطع زمانی خود بود.
زهرا قلنبر در ادامه به تأثیرگذاری مستند «راه قلنبر» اشاره کرد و گفت: ساخت اینگونه مستندها لازم است، اما به نظرم کمی دیر شده است. هرچند تلاش دوستان قابل تقدیر است، اما امیدوارم پوشش رسانه‌ای این آثار به اندازه کافی باشد، چرا که پیش از این نیز تلاش‌هایی صورت گرفته ولی به اندازه کافی دیده نشده است.
وی با تأکید بر لزوم انتقال پیام شهدا، تصریح کرد: ما در انتقال این پیام‌ها به مردم و کسانی که باید بشنوند، عقب هستیم. این مستند گامی است که حتماً باید برداشته شود، ولی کافی نیست.
دختر شهید قلنبر درباره جذاب‌ترین بخش مستند برای خود، بیان داشت: من از هیچ بخشی شگفت‌زده نشدم، به این دلیل که نگاه اصلی، نگاهی بود که ما می‌شناختیم اما سپاسگزارم که از انتقال پیام‌های کلیشه‌ای فاصله گرفت و آن پیام اصلی را که واقعاً این خطه و شاید همه کشور نیاز دارند، منتقل کرد؛ پیامی که بر نام مستند نیز تأکید دارد «راه قلنبر»، یعنی راه و منش ایشان که همان ارتباط با مردم است.
«راه قلنبر» تنها یک مستند نیست؛ سفری است به اعماق روحیه مردم سیستان و بلوچستان، یادآوری است بر استقامت بی‌بدیلشان و دعوتی است به تامل در مسیر پر فراز و نشیب مقاومت. این روایت متفاوت، پژواکی از صلابت کویر است که باز دیگر در زاهدان طنین‌انداز شد و بر دل‌ها نشست.
انتهای پیام/
