گسترش نفوذ باکو در آفریقا؛ رواندا شریک جدید جمهوری آذربایجان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، جمهوری آذربایجان امروز یکی از کشورهایی است که تلاش‌های زیادی برای توسعه روابط با دولت‌های «جنوب جهانی» انجام می‌دهد. هم در چارچوب جهت‌گیری‌های کنفرانس اقلیمی COP29 و هم در زمینه کمک‌های باکو به تعدادی از کشورهای این حوزه جغرافیایی، از جمله در دوره همه‌گیری کووید-19، شاهد این رویکرد بوده‌ایم.

توسعه روابط آذربایجان و رواندا را که با سفر رسمی اخیر پل کاگامه، رئیس‌جمهور رواندا به باکو، شتاب تازه‌ای گرفته است، می‌توان دقیقاً در همین راستا ارزیابی کرد. این همکاری تنها به امضای چند سند، از جمله توافقنامه حمل‌ونقل هوایی، همکاری در حوزه آموزش و ایجاد سازوکاری برای ارائه خدمات دولتی مدرن محدود نمی‌شود؛ بلکه فضای کلی این سفر و اظهارات الهام علی‌اف و پل کاگامه، رؤسای جمهور دو کشور، وجود تفاهمی ویژه میان باکو و کیگالی را تأیید می‌کند.

روند رو به رشد همکاری‌ها در سال‌های اخیر

پیش از پرداختن به جزئیات، لازم است به حرکت تدریجی در این مسیر اشاره شود:

سال 2022: در چارچوب نمایشگاه بین‌المللی دفاعی ADEX، طرفین به توافقی برای همکاری‌های نظامی-فنی دست یافتند.

سال 2023: توافقنامه لغو روادید برای دارندگان گذرنامه‌های دیپلماتیک و خدمت دو کشور به امضا رسید.

سال 2024: رهبران دو کشور در چارچوب COP29، روابط تجاری-اقتصادی و همکاری در زمینه سرمایه‌گذاری را مورد بحث قرار دادند.

سال 2025: ابتدا یک هیئت دولتی از آذربایجان به رواندا سفر کرد و در مورد همکاری در حوزه‌های تجارت، سرمایه‌گذاری، معدن، نفت و گاز و آموزش گفتگو کرد. سپس هیئتی از آژانس دولتی خدمات عمومی و نوآوری‌های اجتماعی (آسان خدمت) به کیگالی سفر و مدل موفق خود را ارائه کرد که به امضای یادداشت تفاهمی برای پیاده‌سازی این مدل در رواندا منجر شد.

فصل جدید در روابط باکو و کیگالی؛ از آموزش تا سرمایه‌گذاری

تصادفی نیست که الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، پس از مذاکرات تأکید کرد که آذربایجان و رواندا شرکا و دوستان خوبی هستند که همواره از یکدیگر حمایت می‌کنند.

پل کاگامه نیز به نوبه خود، بر تمایلش برای استفاده از این دوستی و همکاری جهت تسریع حرکت به سوی شکوفایی هر دو کشور تأکید کرد.

وی خاطرنشان کرد که رواندا از تجربیات آذربایجان درس‌های زیادی آموخته و آماده است تا فرصت‌هایی برای مشارکت باکو در توسعه بخش‌های کلیدی اقتصاد خود، از جمله صنایع نفت و معدن، فراهم کند. در مقابل، علی‌اف نیز آمادگی باکو را برای اجرای پروژه‌های سرمایه‌گذاری در رواندا اعلام کرد.

کاگامه همچنین به موضوع توافق صلح میان آذربایجان و ارمنستان اشاره کرد و گفت که «رواندا نیز به دنبال سندی مشابه در روابط خود با جمهوری دموکراتیک کنگو است، اما شما از ما پیشی گرفته‌اید.»

«آسان خدمت» و بنیاد حیدر علی‌اف؛ ابزارهای قدرت نرم باکو

الهام علی‌اف در بخش دیگری از سخنان خود به ظرفیت‌های بنیاد حیدر علی‌اف برای حمایت از برنامه‌های آموزشی در رواندا اشاره و تأکید کرد که این موضوع باید به «یکی از اولویت‌های روابط دوجانبه» تبدیل شود. در همین زمینه، در دسامبر 2024، مدرسه‌ای در شهر «رواماگانا» در رواندا در چارچوب پروژه این بنیاد، به آب آشامیدنی، کامپیوتر و اینترنت مجهز شد.

تأکید علی‌اف بر افزایش تعداد دانشجویان رواندایی در چارچوب برنامه بورسیه دولتی آذربایجان نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

علاقه قابل توجه کیگالی به تجربه آذربایجان در زمینه ارائه خدمات دولتی، یکی دیگر از عناصر مهم این سفر بود.

پل کاگامه در مدت اقامت خود در باکو، از نزدیک با فعالیت مرکز «آسان خدمت» آشنا شد و توجه ویژه‌ای به پروژه‌های حوزه نوآوری‌های اجتماعی نشان داد.

فراتر از رواندا: فرمت ویژه روابط آذربایجان با قاره آفریقا

روابط میان آذربایجان و رواندا به صورت فزاینده‌ای در حال توسعه است که این امر، فرمت ویژه تفاهم باکو با قاره آفریقا را به وضوح نشان می‌دهد. در همین راستا، اجلاس گروه تماس جنبش عدم تعهد در سال 2019 و کنفرانس اقلیمی سازمان ملل (COP)، به بسترهای مهمی برای دیدارهای سطح بالا با رهبران مصر، الجزایر، کنگو و سومالی تبدیل شدند.

توافقات مهمی نیز در جریان سفر رئیس‌جمهور کنگو به آذربایجان در سال 2024 به دست آمد. رهبران سومالی و گینه بیسائو نیز به این کشور سفر کرده‌اند که به توسعه همکاری در زمینه‌های مختلف از جمله دفاع و آموزش کمک کرده است.

مذاکرات در حوزه معدن با کنگو، سیرالئون و مالی نیز قابل ذکر است. در این پس‌زمینه، بنیاد حیدر علی‌اف پروژه‌هایی را در زمینه‌های بهداشت، امور اجتماعی و آموزش در چندین کشور آفریقایی، از جمله ارائه تجهیزات پزشکی به جیبوتی، به اجرا گذاشته است.

مجموعه این اقدامات تأیید می‌کند که آذربایجان با کمک به ارتقای سطح توسعه کشورهای «جنوب جهانی»، تلاش می‌کند فرمت ویژه‌ای از روابط این کشور با کشورهای آفریقایی را شکل ‌دهد.

انتهای پیام/