زنجان در مسیر طلایی پسته‌کاری؛ فرصت اقتصادی تازه برای کشاورزان
در راستای توسعه کشت پسته در زنجان ۴۳۳ هکتار از زمین‌های کشاورزی استان زیر کشت این محصول استراتژیک قرار گرفته است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، استان زنجان که به‌طور سنتی در ذهن‌ها با محصولات سردرختی و باغات سنتی شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر شاهد تحولی نوین در عرصه کشاورزی بوده است. اگرچه این استان به عنوان قطب تولید پسته در کشور مطرح نبوده، اما توسعه کشت این محصول استراتژیک در سال‌های اخیر، چشم‌انداز تازه‌ای برای اقتصاد کشاورزی و اشتغال‌زایی در منطقه ایجاد کرده است. پسته، به‌عنوان یک محصول با ارزش اقتصادی و صادراتی، علاوه بر افزایش درآمد کشاورزان، نقش مهمی در ارزآوری و تقویت جایگاه استان در بازارهای ملی و بین‌المللی ایفا می‌کند و می‌تواند سهم زنجان را در چرخه تولید محصولات باغی کشور افزایش دهد.
با وجود ظرفیت‌های بالقوه، توسعه کشت پسته در استان با چالش‌های قابل توجهی روبه‌رو است. محدودیت منابع آبی، مهمترین مانع در این مسیر است؛ چرا که برخلاف تصور عمومی مبنی بر مقاومت کامل درخت پسته در برابر خشکسالی، این محصول نیز نیازمند مدیریت دقیق آب و مراقبت‌های ویژه در دوره‌های رشد است. بنابراین توسعه پسته تنها در مناطقی امکان‌پذیر است که مطالعات دقیق و علمی توسط مراکز تحقیقاتی کشاورزی و منابع طبیعی انجام شده و مجوزهای لازم صادر شده باشد.
بر اساس آمارهای رسمی، در حال حاضر حدود 433 هکتار از اراضی استان زیر کشت پسته قرار دارد که از این میزان 300 هکتار بارور و 143 هکتار غیر بارور هستند. عمده این باغات در شهرستان‌های زنجان و ماهنشان، به‌ویژه در روستای رجعین، متمرکز شده و سالانه حدود 387 تن محصول برداشت می‌شود؛ آماری که نشان‌دهنده پتانسیل بالای این محصول در استان است. با این حال، بهره‌برداری موفق از این ظرفیت نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، انتخاب ارقام مقاوم به کم‌آبی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین آبیاری است تا هم کیفیت محصول حفظ شود و هم منابع آبی محدود استان بهینه مصرف گردد.
از سوی دیگر، آموزش تخصصی کشاورزان برای مدیریت صحیح باغات، توجه به فرآوری به موقع محصول و رعایت استانداردهای بین‌المللی برای جلوگیری از آلودگی به آفلاتوکسین، از اهمیت بسزایی برخوردار است. رسیدن پسته به مرحله تولید اقتصادی زمان‌بر بوده و هزینه‌های نگهداری آن بالا است، بنابراین کشاورزان باید قبل از اقدام به کشت، از دانش و سرمایه کافی برخوردار باشند و با کارشناسان مجرب مشورت کنند. همچنین ایجاد ترمینال‌های فرآوری در مناطق پسته‌خیز، امکان فرآوری سریع محصول پس از برداشت را فراهم کرده و کیفیت پسته را برای ورود به بازارهای جهانی تضمین می‌کند.
در مجموع، توسعه کشت پسته در استان زنجان می‌تواند به یک فرصت طلایی برای اقتصاد کشاورزی و اشتغال منطقه تبدیل شود. با مدیریت صحیح منابع آبی، ارائه آموزش‌های تخصصی، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و ایجاد زیرساخت‌های لازم، این محصول نه‌تنها می‌تواند جایگاه استان را در تولیدات باغی کشور ارتقا دهد، بلکه گامی مؤثر در جهت تقویت اقتصاد صادراتی و افزایش درآمد ارزی نیز خواهد بود.
سرپرست مدیریت باغبانی سازمان جهاد کشاورزی در این زمینه به خبرنگار تسنیم، اظهار داشت: در حال حاضر حدود 433 هکتار از زمین‌های استان زیر کشت پسته قرار دارد که از این میزان 300 هکتار بارور و 143 هکتار غیر بارور هستند که بخش بزرگی از این باغات در شهرستان‌های زنجان و ماهنشان به ویژه در روستای رجعین متمرکز هستند.
منوچهر کریمی افزود: میزان برداشت سالانه پسته از این باغات حدود 387 تن برآورد شده است که نشان از پتانسیل بالای این محصول در منطقه دارد با این حال توسعه کشت پسته در زنجان با چالش‌هایی هم روبرو است.
وی با بیان اینکه مهمترین این چالش‌ها محدودیت منابع آبی است، خاطرنشان کرد: تصور عمومی مقاومت کامل درخت پسته به خشکسالی است، درحالی‌که مثل دیگر محصولات باغی نیاز به آب دارد از این رو توسعه کشت این محصول فقط در مناطقی انجام می‌شود که مطالعات دقیق توسط مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مجوز کشت صادر شده باشد.
این مسئول یادآور شد: مدیریت دقیق منابع آبی، استفاده از روش‌های آبیاری نوین و انتخاب ارقام مقاوم به کم آبی از جمله راهکارهای کلیدی برای غلبه بر این چالش هستند همچنین مدیریت منابع آبی، ارائه آموزش‌های تخصصی به کشاورزان هم اهمیت بالایی دارد.
وی با بیان اینکه این آموزش‌ها باید بر اهمیت فرآوری به موقع محصول برای جلوگیری از آلودگی به آفلاتوکسین و لزوم تولید پسته سالم مناسب صادرات باشند، تاکید کرد: تولید پسته با کیفیت و مطابق با استانداردهای بین المللی کلید ورود به بازارهای جهانی و کسب درآمد ارزی بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه رسیدن پسته به تولید اقتصادی زمان بر بوده و هزینه های نگهداری آن بالا است، خاطرنشان کرد: کشاورزان باید از دانش و سرمایه کافی برخوردار باشند و قبل از اقدام به کشت با کارشناسان مجرب مشورت کرده و اقلیم و خاک منطقه را به دقت مورد بررسی قرار دهند.
کریمی ابراز کرد: وجود ترمینال‌های فرآوری پسته در مناطق پسته خیز هم ازجمله عوامل مهم در توسعه این صنعت است که این ترمینال‌ها با فرآوری سریع محصول پس از برداشت از آلودگی جلوگیری کرده و کیفیت پسته را برای بازارهای جهانی تضمین می‌کنند.
سرپرست امور باغبانی جهاد کشاورزی تصریح کرد: در مجموع توسعه کشت پسته در زنجان با برنامه‌ریزی دقیق، مدیریت صحیح منابع آبی، ارائه آموزش‌های تخصصی به کشاورزان و ایجاد زیرساخت‌های لازم می‌تواند به یک فرصت طلایی برای توسعه یک محصول کشاورزی و اقتصادی تبدیل شود.
انتهای پیام/
