ماجرای کشف فیلم دستگیری خسرو روزبه در آمریکا

اسلامی ابتدا با اشاره به همکاری با احسان عمادی، کارگردان این مستند، در گفت‌و‌گو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم بیان کرد: این سومین تجربه مشترک من و احسان عمادی بود؛ من در مقام تهیه‌کننده و او به‌عنوان کارگردان. پیش‌تر هم روی موضوعات تاریخی و واقعی کار کرده بودیم. در واقع من احسان را از قبل به‌عنوان روزنامه‌نگار و نویسنده می‌شناختم و نگاهش را دوست داشتم. از همان ابتدا برای من جذابیت اصلی، خودِ قصه فرار بود و قصه این فیلم هم درباره بزرگ‌ترین فرار سیاسی تاریخ معاصر ایران بود که یک اتفاق منحصربه‌فرد است. بعدتر موضوع به حزب توده، سازمان افسران و رهبران آن‌ها گسترش پیدا کرد، اما نقطه شروع فقط ماجرای فرار بود. در مورد کارگردانی هم باید بگویم همیشه مطمئنم احسان این نوع فیلم‌ها را بسیار بهتر از من می‌سازد به همین دلیل از همان ابتدا خودم پیشنهاد کارگردانی‌اش را به احسان دادم. او تخصص و نگاه ویژه‌ای دارد و من هم به‌عنوان مخاطب، علاقه‌مندم این فیلم‌ها ساخته شوند. بنابراین از همان ابتدا ترجیح دادم کار را به او بسپارم.

اسلامی درباره مراحل پژوهش این مستند مطرح کرد: پژوهش از سال‌ها قبل از شروع رسمی فیلم آغاز شده بود. هر جا سند، کتاب یا مطلبی درباره این موضوع می‌دیدیم، جمع‌آوری می‌کردیم. اما از سال 1398 کار پژوهش به‌طور رسمی کلید خورد و نهایتاً فیلم اواخر 1400 آماده شد. در این میان سال 1399 قرارداد تولید با مرکز گسترش امضا شد و با حمایت آن‌ها توانستیم پروژه را به سرانجام برسانیم.

کارگردان «متهمین دایره بیستم» درباره استفاده از تصاویر آرشیوی کمیاب در «فرار از قصر» توضیح داد: بخشی از تصاویر را قبلاً در پروژه‌های مشابه جمع‌آوری کرده بودیم، اما در جریان پژوهش این فیلم به یک مجموعه دیده‌نشده در کتابخانه کنگره آمریکا رسیدیم. جالب این‌که این تصاویر حتی فهرست هم نشده و بیش از هفتاد سال خاک خورده بودند. با مکاتبات طولانی توانستیم نسخه باکیفیتی از آن‌ها به دست بیاوریم که این تصاویر فیلم ما را نجات داد. ما برای خیلی از بخش‌های فیلم روایت صوتی جذاب داشتیم اما تصویر نداشتیم و بعد به یکباره ما این مجموعه رو پیدا کردیم که تصاویرش خیلی تکان‌دهنده بود مثلاً خسرو روزبه به عنوان یک افسر عالی‌رتبه سازمان حزب توده سال‌ها زندگی مخفیانه داشت که هیچ‌چیزی از او موجود نبود و نهایتاً چند عکس پرسنلی از روزبه وجود داشت، اما در این مجموعه یک گزارش تصویری کامل از دستگیری او پیدا کردیم که بسیار ارزشمند بود.

وی درباره اینکه چرا به سراغ فرزندان یا نزدیکان نورالدین کیانوری به‌عنوان یکی از رهبران فراری حزب توده که در سال 78 در ایران فوت کرد، نرفتند، توضیح داد: رویکرد ما این نبود که سراغ اقوام یا فرزندان برویم. درواقع نمی‌خواستیم سراغ آدم‌های برویم که باواسطه در جریان آن فرار و ماجراهایش بودند بیشتر دنبال شاهدان دست‌اول و منابع مستقیم همان دوره بودیم. به لحاظ خط روایی و محتوای صوتی هم مشکل چندانی نداشتیم. اصل ماجرا برای ما دهه 20 و سال‌های شکل‌گیری آن اتفاقات بود، نه دوران متأخر زندگی شخصیت‌ها.

اسلامی با اشاره به اکران «فرار از قصر» در فیلیمو توضیح داد: خیلی خوشحالم نه فقط به‌خاطر حضور خودم به‌عنوان تهیه‌کننده، بلکه از این‌جهت که فرصتی فراهم شده تا مستندها هم امکان دیده شدن در پلتفرم‌ها پیدا کنند. من خودم قبلاً تلاش کرده بودم که فیلم را در پلتفرم‌ها اکران کنم اما نشده بود اما این بار با حمایت مرکز گسترش این موضوع عملی شد. امیدوارم این مسیر ادامه‌دار باشد، چون معتقدم سینمای مستند علاوه بر سرگرمی، می‌تواند آگاهی و معنا هم منتقل کند.

این در حالی است که بخش زیادی از محتوای رسانه‌ای امروز صرفاً سرگرمی است و هیچ تغییری در ذهن و حال مخاطب ایجاد نمی‌کند.

انتهای پیام/