آتش در کمین هیرکانی؛ مازندران نفس‌هایش را حبس کرده است
با شدت گرفتن گرما و شرجی هوا و افزایش موج سفر به مازندران، خطر وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع این استان بیش از هر زمان دیگری بالا می‌رود، آمارها می‌گویند؛ ۹۸درصد حریق‌ها منشأ انسانی دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، در تعطیلاتی که هزاران خودرو وارد جاده‌های شمال می‌شوند، یک لحظه غفلت می‌تواند هیرکانی را به خاکستر بدل کند.
هوا گرم مرداد است مانند همیشه، نسیم شرجی دیگر نه‌تنها خنک‌کننده نیست بلکه بوی خشک‌سوزان جنگل را در خود دارد.
در آستانه تعطیلات آخر هفته، مسافران از محورهای هراز، سوادکوه و چالوس در راهند و مازندران نفسش را حبس کرده است؛ زیرا کوچک‌ترین بی‌احتیاطی، جرقه یک فاجعه خواهد بود.
از سوی دیگر، تصاویر آتش‌سوزی‌های سال گذشته هنوز در ذهن بسیاری از مردم این استان باقی مانده است؛ شعله‌هایی که صدها هکتار از جنگل‌های هیرکانی را بلعید و خاکستر به‌جا گذاشت، حتی همین دو هفته گذشته ده‌ها هکتار جنگل طعمه حریق شد اکنون، هشدارها بلندتر و نگران‌کننده‌تر از همیشه به گوش می‌رسد.
آمار نگران‌کننده؛ 98درصد حریق‌ها کار انسان است
طبق اعلام اداره‌کل منابع طبیعی مازندران، 98درصد آتش‌سوزی‌های جنگل و مراتع استان عامل انسانی دارد؛ از انداختن یک ته‌سیگار نیم‌سوخته کنار جاده گرفته تا روشن کردن آتش در دل جنگل و رها کردن زباله‌هایی که مانند بنزین عمل می‌کنند.
کارشناسان منابع طبیعی می‌گویند: «در روزهای گرم سال، حتی یک بطری پلاستیکی می‌تواند مانند ذره‌بین عمل کند و شعله را در کمتر از چند دقیقه به صدها متر برساند. مهم‌ترین علت وقوع آتش‌سوزی، بی‌احتیاطی گردشگران و برخی کشاورزان در سوزاندن بقایای زراعی است.
صدای مردم محلی؛ ترس هر بار که بوی دود می‌آید
در یکی از روستاهای شهرستان سوادکوه، «نصرت‌الله احمدی» کشاورز 62ساله کنار جاده ایستاده است و با نگرانی به جنگل روبه‌رو نگاه می‌کند:
«سال قبل درست همین موقع بود که از بالای درخت‌ها دود بلند شد، همه‌چیز از یک آتش کوچیک شروع شد، اما وقتی باد گرفت، جنگل آتیش گرفت، هنوز کابوس اون صحنه جلوی چشممه…، صدای زبانه‌های آتش رو هیچ‌وقت فراموش نمی‌کنم.»
این روایت‌ها در تمام روستاهای حاشیه جنگل تکرار می‌شود. در گلوگاه نیز در منطقه کلباد همین چند هفته پیش جنگل در آتش سوخت، مردم هر بار با دلهره به صدای آژیر خودروهای آتش‌نشانی گوش می‌دهند و می‌دانند اگر باد کمی شدت بگیرد، دیگر هیچ‌چیز قابل مهار نیست.
تعطیلات، سفر و زباله؛ سه ضلع خطر
طبق آمار راهداری، خودروهای بی‌شماری به‌سمت جاده‌های شمال حرکت می‌کنن، گردشگرانی که در سایه درختان بلوط و انجیلی جنگل‌های هیرکانی استراحت می‌کنند، اما گاهی شعله‌های یک آتش کوچک، همان سایه را به خاکستر بدل می‌کند.
یکی از جوانان کمپ‌نشین در دل جنگل نوشهر به خبرنگار ما می‌گوید: «ما همیشه مواظبیم، آتش درست نمی‌کنیم، اما بعضی‌ها عجیب بی‌مبالات‌اند…، چای می‌جوشونن، آتیش رو خاموش نمی‌کنن، زباله‌ها رو همون‌جا می‌ذارن، همین زباله‌ها توی گرما خودشون تبدیل می‌شن به جرقه.»
کارشناسان محیط زیست تأکید می‌کنند که با توجه به خشکی زمین و کاهش رطوبت، حتی یک تکه شیشه یا قوطی فلزی می‌تواند شعله‌ور شدن آتش را تسهیل کند.
تجهیزات فرسوده و دست‌های خالی امدادگران
یکی از معضلات بزرگ مازندران، کمبود تجهیزات اطفای حریق است. در بسیاری از مناطق جنگلی، خودروهای آتش‌نشانی امکان ورود ندارند و نیروهای منابع طبیعی مجبورند با دست خالی و دمنده‌های قدیمی به دل آتش بزنند.
یکی از نیروهای داوطلب اطفای حریق در نوشهر می‌گوید: «سال قبل دو روز کامل توی جنگل بودیم، حتی یک دمنده درست و حسابی هم نداشتیم، با شاخه درخت آتش رو می‌کوبیدیم! آتیش شوخی نداره، هر چی باد شدیدتر باشه، کنترلش غیرممکن‌تر می‌شه.»
هشدار مسئولان؛ یک لحظه غفلت، فاجعه‌ای بزرگ
«حسین‌علی محمدی» مدیرکل مدیریت بحران استانداری مازندران اعلام کرده است: «با توجه به پیش‌بینی هواشناسی احتمال وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان همواره بسیار بالاست. از شهروندان و گردشگران خواهش می‌کنیم از روشن کردن آتش، رها کردن زباله و بی‌احتیاطی در جنگل‌ها خودداری کنند.»
به‌گفته او، سامانه‌های پایش تصویری و نیروهای دیده‌بان فعال شده‌اند اما پیشگیری همچنان تنها راه‌حل اصلی است.
توصیه‌های ضروری برای گردشگران و مردم محلی
آتش روشن نکنید چرا که حتی یک شعله کوچک می‌تواند فاجعه بیافریند و ته‌سیگار، زباله و شیشه در دل جنگل رها نکنید.
مدیرکل بحران مازندران همچنین به تسنیم گفت: در صورت مشاهده دود یا حریق، بلافاصله با شماره 1504 (یگان امداد جنگل) تماس بگیرید و از سوزاندن بقایای زراعی به‌ویژه در حاشیه جنگل خودداری کنید.
وی تأکید کرد: در صورت اضطرار، محل را سریع ترک کنید و به دیگران هشدار دهید.
علی باقری جامخانه مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران هم صیانت از جنگل‌ها و مراتع در برابر حریق را ضروری دانست و اظهار داشت: 98درصد از آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع، به‌واسطه عامل انسانی است.
وی با ابراز اینکه "هنگام حریق نیازمند همکاری و بسیج کلیه دستگاه‌ها در برابر اطفای حریق احتمالی هستیم."، افزود: جلسه کمیته صیانت از جنگل‌ها و مراتع در برابر حریق با حضور دادستان مرکز استان و سایر مدیران دستگاه‌های اجرایی در محل این اداره‌کل برگزار شد.
باقری تصریح کرد: حمایت، همکاری و دستورات ویژه دادستان مرکز استان برای مقابله و برخورد با متجاوزان و متخلفان عرصه‌های منابع ملی و جنگلی قابل تقدیر است ضمن اینکه با عنایت به گرمای هوا و ورود روزافزون مسافران و گردشگران به عرصه‌های جنگلی و مرتعی و همچنین پایان فصل برداشت از مزارع گندم و جو و به‌دنبال آن، آتش زدن کاه و کلش باقی‌مانده در مزارع توسط کشاورزان شریف و زحمت‌کش، احتمال سرایت آتش به عرصه‌های ملی، انتظار می‌رود.
وی خاطرنشان کرد: هم‌اندیشی و آمادگی کامل را در خصوص اطفای حریق، تعامل و هماهنگی‌های بیشتر دستگاه‌های دولتی لازم است شاهد باشیم.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران منطقه ساری با تذکر اینکه "این مواهب الهی به‌عنوان انفال محسوب می‌شود و متعلق به آیندگان است و همه باید برای حفظ آن تلاش کنیم."، اضافه کرد: عامل انسانی در 98درصد از آتش‌سوزی‌های عرصه‌های جنگلی و مرتعی، نقش دارد که با اهداف مختلفی صورت می‌گیرد و مطابق با ماده 47 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، کلیه دستگاه‌های دولتی اعم از لشکری و کشوری و شهرداری‌ها موظف به همکاری در اطفای حریق هستند.
باقری جامخانه مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران ـ ساری با اظهار این مطلب که یکی از مشکلاتی که منابع طبیعی در بحث اطفای حریق دارد، بعد مسافت و دسترسی به مناطق حریق است اظهار کرد: از مدیران ادارات‌کل شهری و روستایی استانداری مازندران، انتظار داریم در راستای اطفای حریق، ادوات مربوطه را تأمین کنند و در اختیار ما بگذارند تا در مناطق قابل دسترسی استفاده شود و همچنین همکاری و مساعدت لازم در خصوص تأمین و اجازه برداشت آب مورد نیاز خودروهای تجهیزشده حریق منابع طبیعی در نقاط دارای امکانات آبرسانی آتش‌نشانی را معمول نمایند.
باقری با تشکر از مدیرکل مدیریت بحران که همواره، کمک‌حال منابع طبیعی در اطفای حریق بوده است، گفت: امسال با افزایش خشکسالی مواجه شدیم و خزان درختان هم به‌نسبت سال‌های گذشته، زودتر شروع شده است و گرمای هوا هم مزید بر علت شده است تا عرصه‌های منابع ملی، مستعد حریق احتمالی باشند، از همین رو باید برنامه‌ریزی لازم صورت گیرد تا اقدامات پیشگیرانه و آمادگی کامل و همه‌جانبه برای اطفای حریق را داشته باشیم.
به گزارش تسنیم، جنگل‌های هیرکانی مازندران میلیون‌ها سال است که نفس می‌کشند، اما اکنون در روزهای گرم تابستانی و ورود مسافران سرنوشتشان به یک لحظه بی‌احتیاطی گره خورده است. پیش‌بینی‌ها می‌گوید آخر این هفته بیشترین حجم سفر به شمال اتفاق می‌افتد؛ یعنی ریسک حریق در بالاترین سطح ممکن قرار دارد، این یک هشدار است؛ اگر مراقب نباشیم، آینده‌ای بدون جنگل در انتظار ما خواهد بود.
انتهای پیام/+
