حرکت به سمت کشاورزی هوشمند و بومی‌سازی خدمات در همدان
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی همدان از حرکت این نهاد به سوی هوشمندسازی کامل خدمات کشاورزی و گسترش مراکز خدماتی در روستاها خبر داد و گفت: هدف اصلی این سازمان انتقال دانش از دانشگاه به مزرعه، افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، صفت‌الله مرادی، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان در جمع اصحاب رسانه، با تشریح عملکرد و ساختار این سازمان، گفت: سازمان نظام مهندسی کشاورزی با هدف انتقال یافته‌های علمی از مراکز تحقیقاتی به سطح مزارع تشکیل شد و امروز با بیش از 3400 عضو فعال در سامانه الکترونیکی سانکا، یکی از سازمان‌های هوشمند کشور محسوب می‌شود.
وی افزود:در گذشته مدیریت این سازمان بیشتر در اختیار بازنشستگان یا اعضای هیئت علمی بود اما از دوره ششم، مدیریت سازمان در استان با رویکردی تازه و تمرکز بر استفاده از ظرفیت‌های جوان و بومی دنبال می‌شود.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی همدان با اشاره به بهره‌برداری از سامانه الکترونیکی سانکا عنوان کرد: تمامی خدمات از جمله صدور پروانه تأسیس و بهره‌برداری در بخش‌های مختلف کشاورزی، به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام می‌شود. درگاه ملی مجوزها نیز به طور مستقیم به سامانه ما متصل است.
مرادی با اشاره به ایجاد 130 مرکز خدمات کشاورزی غیردولتی در سطح استان افزود: هدف ما این است که کشاورزان و بهره‌برداران روستایی برای دریافت خدماتی مانند دریافت سوخت، نهاده‌ها، ثبت‌نام‌های بانکی و... به مرکز استان مراجعه نکنند. اکنون با این مراکز، نیاز به رفت‌وآمد هزاران تراکتوردار به شهرها کاهش یافته و بهره‌وری افزایش یافته است.
وی همچنین خبر داد: بیش از 50 درصد مراکز خدمات کشاورزی دولتی نیز طبق برنامه‌ریزی‌های اخیر وزارت جهاد کشاورزی به بخش خصوصی واگذار خواهد شد و سازمان نظام مهندسی در اجرای این طرح نقش محوری دارد.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی همدان با اشاره به آمار فارغ‌التحصیلان کشاورزی در استان گفت:از 14 هزار فارغ‌التحصیل کشاورزی در استان، تنها 3410 نفر عضو الکترونیکی سازمان هستند که این رقم با توجه به ظرفیت بالای کشاورزی استان، باید تا 8 هزار نفر افزایش یابد.
مرادی افزود: فعالیت‌های جدی از آغاز دوره ششم باعث شد از 2600 عضو در آغاز دوره به 3410 نفر در حال حاضر برسیم. امیدواریم با جذب بیشتر متخصصان، بتوانیم در انتقال دانش و فناوری به بخش کشاورزی موفق‌تر عمل کنیم.
وی همچنین به ظهور یک ویروس خطرناک در گلخانه‌های استان اشاره کرد و گفت:ویروسی تحت عنوان "پیچیدگی برگ زرد گوجه‌فرنگی" اخیراً برخی گلخانه‌ها را درگیر کرده است. این ویروس موجب پژمردگی ناگهانی بوته‌ها یا پیچ‌خوردگی برگ‌های سرشاخه می‌شود.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی همدان ادامه داد: با همکاری آزمایشگاه‌ها، منشأ این آلودگی شناسایی و تأیید شد که برخلاف تصور اولیه، منشا آن بذر نیست بلکه در خود گلخانه‌هاست. سازمان نظام مهندسی از نخستین روز شیوع پیگیر این موضوع بوده و انجمن تخصصی گلخانه نیز به طور فعال در کنار بهره‌برداران برای مقابله با آن حضور دارد.
مرادی با اشاره به تشکیل انجمن‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف اظهار کرد:پیش از این ساخت سازه‌های گلخانه‌ای استان توسط پیمانکاران غیربومی، خصوصاً از استان اصفهان انجام می‌شد، اما با تشکیل انجمن تخصصی گلخانه، از مرحله سازه تا بهره‌برداری در کنار کشاورز هستیم تا این روند را تا جای ممکن به صورت بومی انجام دهیم.
وی تأکید کرد:برنامه ما تقویت بنیه فنی و اقتصادی کشاورزان با کمک کارشناسان محلی و تسهیل خدمات‌رسانی است تا کشاورزی همدان به سوی مدرن‌سازی و هوشمندسازی گام‌های بلندی بردارد.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی همدان با بیان اینکه نخستین انجمن تخصصی فعال در استان، انجمن گیاه‌پزشکی بوده و اثرات مثبتی در عرصه‌های مختلف داشته است، افزود: انجمن‌های محیط زیست، مهندسی آب و علوم دامی نیز شکل گرفته‌اند و باید محلی برای تبادل تخصص و ارائه خدمات مشاوره‌ای به بهره‌برداران و نهادهای دولتی باشند.
مرادی همچنین از راه‌اندازی تعاونی مصرف در سازمان خبر داد و افزود: ما ادعای ارگانیک بودن محصولات را نداریم اما محصولات ما گواهی‌شده هستند، چرا که هیچ‌کس نمی‌تواند صرفاً مدعی سالم بودن محصولات باشد.
وی در ادامه به ظرفیت‌های علمی موجود در استان همدان اشاره کرد و گفت: با وجود اساتید برجسته‌ای همچون دکتر خانجانی که در زمینه پرورش کنه‌های مفید در سطح ملی فعال هستند، متأسفانه از این توانمندی‌ها در استان بهره‌برداری کافی نمی‌شود، در حالی که دیگر استانها از جمله تهران و اصفهان از دانش و محصولات ایشان استفاده می‌کنند.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی همدان درباره عملکرد سازمان نیز توضیح داد: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی مسئول صدور مجوزهای مربوط به دام، طیور، شیلات، گلخانه، قارچ، کلینیک‌ها و داروخانه‌های گیاه‌پزشکی است. همچنین، پروانه تأسیس، بهره‌برداری، عضویت، شماره نظام، رتبه‌بندی و پروانه اشتغال را صادر می‌کند.
مرادی با تأکید بر اهمیت آموزش مستمر افزود: ما تقویم آموزشی مدونی داریم و دوره‌های بازآموزی برای اعضا برگزار می‌کنیم تا سطح دانش و مهارت آن‌ها ارتقا یابد.
وی با اشاره به سامانه هوشمند عضویت سازمان گفت: در حال حاضر بیش از 150 هزار نفر عضو الکترونیکی در کشور داریم که از این میان، حدود 3400 نفر مربوط به استان همدان هستند. این سامانه خدمات را به‌صورت هوشمند به کارشناسان مرتبط ارجاع می‌دهد.
رئیس سازمان مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی همدان با بیان اینکه انجمن‌های تخصصی باید به مطالبه‌گری در حوزه اشتغال و محیط زیست بپردازند، اظهار کرد: رشته‌هایی مثل محیط زیست با وجود تعداد بالای فارغ‌التحصیلان، هنوز به اندازه کافی فعال نیستند.
مرادی با بیان اینکه ما باید از ظرفیت‌های قانونی همچون قانون هوای پاک و منابع طبیعی استفاده کنیم و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را به میدان عمل بیاوریم، به تحولات ساختاری در حوزه منابع طبیعی اشاره کرد و گفت: طبق مصوبه شورای عالی اداری کشور، احتمال انحلال سازمان حفظ منابع طبیعی وجود دارد و این نشانه‌ای است از تغییر رویکرد در مدیریت منابع طبیعی که باید به مردم و تشکل‌های تخصصی واگذار شود.
وی با اشاره به ضرورت استفاده از فناوری‌های نوین و اطلاعات دقیق هواشناسی عنوان کرد: امروز ما شرکت‌هایی با دقت بسیار بالا داریم که می‌توانند وضعیت دما، رطوبت و باد را حتی در نقاط خاص استان پیش‌بینی کنند. اما متأسفانه این اطلاعات به درستی استفاده نمی‌شوند و از این فرصت‌ها بهره کافی نمی‌بریم.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی همدان همچنین به بحران آب در استان همدان اشاره کرد و گفت: 80 قنات شناسایی شده با آبدهی بسیار پایین داریم در حالی که نیاز آبی ما در اوج مصرف به حدود 2000 لیتر در ثانیه می‌رسد ولی تنها حدود 560 لیتر در ثانیه آب از قنات‌ها و چشمه‌ها تأمین می‌شود.متأسفانه به جای مدیریت منابع آبی موجود، به سراغ برداشت آب از نقاط دیگر می‌رویم که این امر مشکلات زیادی ایجاد می‌کند.
مرادی در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت توسعه کشاورزی شهری اشاره کرد و گفت: در حال حاضر مردم همدان، به ویژه در محله بنی‌هاشم، روی پشت‌بام‌های خود کشاورزی انجام می‌دهند که این حرکت باید تقویت شود. مشارکت مردم در تولید محصولات کشاورزی سلامت جامعه و اقتصاد را تقویت می‌کند.
وی به اقدامات سازمان در زمینه کنترل و نظارت بر مصرف نهاده‌ها و تولیدات کشاورزی اشاره و بیان کرد: ما مسئول فنی در تمامی واحدهای دامداری، مرغداری و گلخانه‌ای داریم که نظارت دقیق بر مصرف نهاده‌ها دارند و برای هر تولید گواهی کیو آر کد صادر می‌شود که این امر زمینه صادرات محصولات را فراهم می‌کند.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی همدان با تأکید بر ضرورت افزایش بهره‌وری کشاورزی در شرایط محدودیت منابع آبی ادامه داد: باید با دانش و مهندسی دقیق، محصول بیشتری از حجم آبی کمتر تولید کنیم. متأسفانه برخی مدیران رویکرد مناسبی ندارند و بودجه‌ها را صرف حفظ محیط زیست و آبخیزداری نمی‌کنند و بعد مجبور می‌شوند هزینه‌های بیشتری بپردازند.
مرادی همچنین به موضوع اصلاح سیستم توزیع سوخت ماشین‌آلات کشاورزی پرداخت و از اقدامات انجام شده برای کاهش فساد و قاچاق سوخت خبر داد و گفت: سیستم ما کاملاً الکترونیکی شده و نیازی به حضور فیزیکی برای دریافت خدمات نیست.
وی بیان کرد: امیدوارم با واگذاری بیشتر امور به بخش خصوصی، تعامل سازنده با دستگاه‌های مختلف و افزایش مشارکت خود مردم، وضعیت کشاورزی و منابع طبیعی استان بهبود یابد.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی همدان با اشاره به دستاوردهای اخیر در زمینه رفع تداخلات اراضی اظهار کرد: پس از اقدامات دکتر بهراملو در بحث رفع تداخلات، مشخص شد که سطح اراضی ما بیش از یک میلیون هکتار و در حدود یک میلیون و 140 هزار هکتار است.
مرادی با اشاره به مشکلات مربوط به کشتارگاه‌ها و توزیع مرغ، از شکل‌گیری نوعی انحصار در این بخش خبر داد و افزود: مرغ تولید استان به سایر مناطق مانند مهاباد فرستاده می‌شود و دوباره با برند غیر بومی به بازار همدان بازمی‌گردد.
وی همچنین با تاکید بر اهمیت مکانیزاسیون و هوشمندسازی ادامه داد: در شرایط فعلی که نیروی کار افغان به کشور خود بازگشته‌اند، نیاز به استفاده از فناوری‌های نوین در بخش‌هایی مانند مرغداری‌ها بیش از پیش احساس می‌شود. با اجرای اتوماسیون، ظرفیت بهره‌برداری سالن‌های مرغداری تا دو برابر افزایش یافته است.
مرادی نسبت به تغییر کاربری اراضی کشاورزی هشدار داد و گفت: باید با همکاری دستگاه‌های اجرایی و نهادهای نظارتی، جلوی تغییر کاربری‌های غیرقانونی گرفته شود. هم‌اکنون بیش از 900 حکم تخریب صادر شده ولی اجرایی نشده‌اند.
وی با این توضیح که با ایجاد سامانه‌های نظارتی و پایشی مؤثر در سطح روستاها و مناطق کشاورزی می‌توان از این تخلفات جلوگیری کرد مطرح کرد: اگر از ابتدا به مردم اطلاع‌رسانی شود که ساخت‌وساز در زمین کشاورزی ممنوع است، بسیاری از تخلفات اصلاً رخ نمی‌دهند.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی همدان همچنین به تفاوت ساختاری این سازمان با نظام مهندسی ساختمان پرداخت و توضیح داد: در حالی که نظام مهندسی ساختمان تنها 8 گرایش دارد، ما در کشاورزی با بیش از 21 گرایش اصلی و میان‌رشته‌ای مواجه هستیم که مدیریت و ساماندهی آن‌ها به مراتب دشوارتر است.
مرادی با اشاره به چالش‌های مرتبط با الگوی کشت گفت: موضوعاتی مانند آب و اقتصاد کشاورزی مستقیماً در اختیار جهاد کشاورزی نیستند و باید تعامل مؤثری با دستگاه‌هایی مانند امور آب برقرار شود.
وی با انتقاد از رویه انتخاب پیمانکاران غیربومی از طریق مناقصات دولتی افزود: پیمانکاری که از مشهد یا اصفهان انتخاب می‌شود، آشنایی کافی با شرایط بومی ندارد و همین مسئله بهره‌وری پروژه‌ها را کاهش می‌دهد.
مرادی عنوان کرد: باید از ظرفیت انجمن‌ها و تشکل‌های بخش خصوصی استفاده کنیم و بخشی از خدمات را به‌طور واقعی واگذار کنیم. همچنین در زمینه توسعه باغ‌شهرها، باید با شهرداری‌ها و دستگاه‌های متولی هماهنگ باشیم تا بتوانیم هم نیاز مردم را پاسخ دهیم و هم مانع از تخریب اراضی کشاورزی شویم.
انتهای پیام/
