مناطق مرزی همچنان مورد مناقشه مخالفان در ارمنستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، آرا آیوازیان وزیر امور خارجه پیشین ارمنستان مدعی شد که از تحویل منطقه مرزی مورد مناقشه در استان سیونیک ارمنستان به جمهوری آذربایجان در دسامبر 2020 اطلاعی نداشته است.

نیروهای مسلح ارمنستان یک ماه پس از جنگ 44 روزه و آتش‌بس با میانجیگری روسیه، از آن منطقه عقب‌نشینی کردند. در آن زمان ورود نیروهای مسلح آذربایجان به این منطقه، اعتراضات نه‌چندان گسترده‌ای را در استان سیونیک به همراه داشت.

تقریباً یک سال پس از آن واقعه، جمهوری آذربایجان کنترل خود را بر بخش 21 کیلومتری بزرگراهی که شهرهای قاپان و گوریس ارمنستان را به هم وصل می‌کند، برقرار کرد.

همچنین لازم به ذکر است که یک سر جاده قاپان-گوریس به ایران می‌رود و در واقع تنها راه ارتباطی ارمنستان به ایران است.

مخالفان کنترل آذربایجان بر این جاده را غیرقانونی می‌دانند

پس از تسلط جمهوری آذربایجان بر این بخش از جاده، خودروهای ارمنی و ایرانی از این جاده استفاده نکردند و دولت ارمنستان مجبور شد با عجله یک جاده 70 کیلومتری را با دور زدن آن بخش از جاده در سیونیک بسازد.

در همان زمان، دولت ارمنستان به چند تن از نمایندگان مخالف اجازه داد تا با سند خروج نیروهای ارمنی از قسمت مورد مناقشه جاده آشنا شوند.

گغام مانوکیان یکی از آن نمایندگان، مدعی است که این سند تنها توسط وزرای دفاع ارمنستان و روسیه امضا شده است و بنابراین نمی‌توان آن را مبنای قانونی برای واگذاری خاک به جمهوری آذربایجان در نظر گرفت.

مانوکیان در 29 ژوئیه اصرار داشت که انتقال آن سرزمین به جمهوری آذربایجان را غیرقانونی می‌داند، زیرا هیچ تحدید و مرزبندی برای آن انجام نشده است.

به گفته اپوزیسیون، نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان به مدت یک سال سند مذکور را فاش نکرد.

قرار بود این جاده توسط ارتش روسیه کنترل شود

ایوازیان که چند روز پس از توافق آتش‌بس 2020 به عنوان وزیر امور خارجه منصوب شد، با اشاره به اینکه این سند از وی و وزارت امور خارجه ارمنستان مخفی مانده است، اظهار داشت: زمانی که این موضوع را شنیدم، از طریق نخست‌وزیر به وزارت دفاع مراجعه کردم و خواستم که سند را با ما در میان بگذارد. اما در دوران مسئولیتم نتوانستم با این سند آشنا شوم.

گغام مانوکیان نیز گفت: این مسئله نه‌تنها بی‌اطلاعی وزارت امور خارجه از این سند، بلکه فریب مردم ارمنستان نیز بوده است.

این نماینده اپوزیسیون تأکید کرد: کنترل جمهوری آذربایجان بر بخشی از جاده گوریس-قاپان در سند سال 2020 پیش‌بینی نشده است. بر اساس آن تفاهم‌نامه، مرزبانان ارمنستان و آذربایجان باید در دو طرف جاده مستقر شوند و هیچ یک از طرفین نباید جاده را کنترل کنند.

وزارت دفاع ارمنستان در دسامبر 2020 اعلام کرد که بخش مورد مناقشه جاده تحت کنترل ارتش روسیه خواهد بود.

به نظر می‌رسد به همین دلیل است که پاشینیان باکو را به نقض توافق سه‌جانبه متهم کرد، زمانی که این جاده برای اولین بار در اوت 2021 بسته شد.

ایوازیان از جنبش کشیش گالستانیان حمایت می‌کند

نخست‌وزیر ارمنستان در اکتبر 2021 در پارلمان این کشور اعتراف کرد که شخصاً دستور خروج سربازان ارمنی را از آن جاده صادر کرده است.

وی مدعی شد که در غیر این صورت ارتش جمهوری آذربایجان می‌توانست وارد سیونیک شود.

پاشینیان در ابتدای سال جاری نیز توافق بر سر بازگرداندن چهار روستای جمهوری آذربایجان به کنترل باکو در منطقه قزاق را توجیه کرد.

بازگرداندن آن چهار روستا به تصرف آذربایجان باعث تجمعات و اعتراضاتی در ارمنستان شد که یک ماه به طول انجامید. این اعتراضات منجر به تظاهرات بزرگ ضد دولتی در ایروان در ماه مه و ژوئن گذشته شد.

این اعتراضات توسط باگرات گالستانیان، اسقف اعظم کلیسای ارمنی رهبری شد. او تهدید کرد که در پاییز امسال تظاهرات علیه پاشینیان را از سر خواهد گرفت.

انجمن دیپلمات‌های سابق که اخیراً با مشارکت آرا آیوازیان در ارمنستان تأسیس شده است، از جنبش کشیش حمایت می‌کند.

گفتنی است، در اوایل دهه 1990، مناقشه قره‌باغ باعث درگیری بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان شد. منطقه قره‌باغ آذربایجان و 7 ناحیه اطراف آن اشغال شد. جمهوری آذربایجان با یک جنگ 44 روزه در سال 2020 و عملیات یک روزه در سال 2023 کنترل کامل سرزمین‌های خود را دوباره به دست گرفت.

باکو عملیات سال گذشته میلادی در قره‌باغ را «اقدامات محلی ضد تروریستی» و ایروان آن را «پاکسازی قومی» ارزیابی کرد. پس از آن مهاجرت جمعیت ارمنی از قره‌باغ به ارمنستان آغاز شد.

در سال‌های گذشته، گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا در مناقشه قره‌باغ میانجیگری می‌کرد که آمریکا، روسیه و فرانسه رؤسای مشترک این گروه بودند.

انتهای پیام/