سودای هلند برای ریاست بر ناتو و نقش ترکیه

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سفر نخست وزیر هلند به ترکیه، رویداد و تحول جدیدی در روابط دوجانبه بود. روابط ترکیه – هلند، پس از یک تنش چند ساله، حالا وارد فصل نوینی شده و ظاهراً، مسائل مرتبط با ناتو در این میان نقش مهمی دارد. به عبارتی دیگر، نه رویکردهای دوجانبه، بلکه پای موضوع ناتو در میان است.

در شرایطی که دولت ترکیه در تنگنای بی‌سابقه و نگران کننده‌ای از بحران اقتصادی و تورم فزاینده قرار گرفته، دولت ثروتمند هلند، قرار است در مقام مهمترین سرمایه گذار اروپایی در ترکیه به داد دولت اردوغان برسد و بخشی از کسری منابع ارزی با حضور هلندی‌ها پر شود.

رهبری ناتو، یک نقطه اتصال جدید

عضویت هفتاد ساله ترکیه در پیمان نظامی ناتو امتیازات محدودی برای این کشور به همراه آورده است. در شرایطی که هنوز ترکیه از قِبل موافقت با عضویت ترکیه در ناتو، امتیاز چندانی به دست نیاورده، حالا به دنبال کسب امتیاز از ناتو است و می‌خواهد افزایش ظرفیت تجاری را نیز به این امتیازات بیفزاید. این موضوع بر سیاست خارجی ترکیه نیز اثر گذاشته و نمونه‌ای از آن در جریان سفر "مارک روته" نخست وزری هلند به آنکارا مشاهده شد.

حالا که دبیرکل نروژی ناتو یعنی استولتنبرگ در آستانه رفتن است، هلند عزم خود را جزم کرده تا این پست به مارک روته نخست وزیر داده شود. در نتیجه جلب حمایت همه اعضای ناتو مهم است و در این میان، ترکیه نیز به عنوان تنها عضو مسلمان ناتو، می‌تواند با حمایت از روته، امتیازاتی به دست آورد.

رسانه‌های ترکیه رسماً اعلام کرده‌اند که قرار و مدار اعلام حمایت دولت اردوغان از دبیرکلی روته، از یک ماه پیش آغاز شده و ابراهیم کالن رئیس سرویس اطلاعاتی میت و هاکان فیدان وزیر امور خارجه به علاوه یکی از مشاورین ارشد اردوغان، به مدت دو ماه با هلندیها چانه زنی کرده‌اند و سفر روته به ترکیه، نشان دهنده جوش خوردن نهایی معامله است.

صد سالگی دور جدید روابط ترکیه و هلند

اردوغان در کنفرانس مطبوعاتی مشترکی که با روته برگزار کرد، در حضور خبرنگاران اعلام کرد که سوابق اولیه روابط هلند و امپراتوری عثمانی به چهارصد سال پیش باز می‌گردد و امسال، آنکارا و آمستردام، یکصدمین سالگرد دور جدید روابط دیپلماتیک خود را جشن گرفته‌اند.

اردوغان با ابراز خرسندی از میزبانی نخست وزیر هلند و هیئت همراه در استانبول، گفت: ما صدمین سالگرد توافقنامه دوستی ترکیه و هلند و شصتمین سالگرد توافق اعزام نیروی کار را جشن می‌گیریم. این دیدار در چنین مکانی انجام شد. چنین چیزی برای روابط دوجانبه ما ارزش و معنای خاصی دارد.

اردوغان با یادآوری اینکه تاریخ روابط دو کشور بیش از 400 سال است، درباره محتوای گفتگوی خود و روته اعلام کرد: در این دیدارها همکاری‌های چند جانبه بین دو کشور را بررسی و عزم خود را برای ارتقای روابط دوجانبه به سطوح بالاتر اعلام کردیم. روابط اقتصادی ما و هلند همچنان در حال تعمیق و توسعه است. این کشور بزرگترین سرمایه گذار خارجی در ترکیه است. قرار است میزان سرمایه گذاری هلند در مشارکت‌های جدید در صنایع دفاعی، تحول سبز و دیجیتال و بخش‌های انرژی، به 20 میلیارد دلار برسد. البته شروع هر چه سریعتر توافق اتحادیه گمرکی با اتحادیه اروپا بسیار مهم است و بار دیگر اعلام کردیم که این موضوع برای ترکیه مهم است.

قرار است در ماه ژوئیه در واشنگتن، نشست سران ناتو برگزار شود و اردوغان نیز مهمان این نشست خواهد بود. او آشکارا اعلام کرد که از نامزدی روته حمایت می‌کند و وظیفه دبیرکل ناتو تضمین همبستگی در داخل اتحاد و هماهنگی بین کشورهای عضو ناتو است.

اردوغان با تاکید بر اینکه از دبیرکل آینده انتظار دارد که حفظ جایگاه ضروری ناتو در تامین امنیت آتلانتیک اروپا را در اولویت قرار دهد.

نخست وزیر هلند نیز نشان داد که ظرافت‌های لازم برای تعامل دیپلماتیک با اردوغان را درک کرده و می‌داند که برجسته کردن نقش ترکیه تا چه اندازه برای اردوغان مهم است. به همین دلیل اعلام کرد که اهمیت ژئوپلیتیک ترکیه قابل انکار نیست و در جریان جنگ روسیه و اوکراین نقش مهمی ایفا کرده است.

او گفت: ترکیه در تلاش است تا اختلافات را حل کند، چرا که یک بازیگر ژئوپلیتیکی است و نفوذ زیادی در منطقه دارد. ترکیه متحد بسیار مهمی در ناتو است و پس از آمریکا، ترکیه دومین قدرت نظامی بزرگ در ناتو است و ترکیه در منطقه حساسی قرار دارد.

نخست وزیر هلند با اشاره به اینکه در این نشست مبارزه با تروریسم نیز مورد بحث قرار گرفت، گفت: از نظر ثبات کل این منطقه و روابط عمومی ترانس آتلانتیک، جناح جنوبی ناتو، نیازمند نقش رهبری ترکیه است.

نگرش جدید اروپایی‌ها به ترکیه

تاکنون چند تن از مقامات اروپایی از جمله آلمان، اسپانیا، ایتالیا و هلند، آشکارا اعلام کرده‌اند که تمایل دارند در حوزه‌های اقتصادی و بعضاً امنیتی با ترکیه همکاری کنند. اما هیچکدام از آنها، تمایلی ندارند که در مورد مذاکرات تکمیل روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا حرفی بزنند. چرا؟ به این دلیل که همه آنان می‌دانند انتقادات مطرح شده علیه ترکیه در گزارش پارلمان اروپا، موضوعاتی نیستند که در کوتاه مدت قابل حل و فصل باشند. در نتیجه ترجیح می‌دهند دست کم در حوزه تجاری از ظرفیت‌های ترکیه استفاده کنند و در حوزه امنیتی و هماهنگی با ناتو هم، از توانایی و ظرفیت ژئوپولیتیکی ترکیه بهره ببرند.

شواهد نشان می‌دهد که ترکیه نیز تمایلی به رفع ایراد و اشکالات حقوق بشری ندارد و صرفاً مایل است از امکان توافق گمرکی برای تجارت با اروپا استفاده کند و سرمایه گذاران اروپایی را به سوی خود بکشاند.

انتهای پیام/