اختلافات چگونه رژیم صهیونیستی را به زانو در می آورد؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، با گذشت بیش از یکصد و شصت روز از تجاوز رژیم صهیونیستی به نوار غزه، روند تحولات نشان از افزایش اختلافات درون کابینه ائتلافی نتانیاهو در سپهر سیاسی اسرائیل دارد.

1. جدایی صعر از گانتز و افزایش پیچیدگی‌های کابینه

روز سه‌شنبه هفته گذشته (12 مارس) گیدعون صعر، رهبر حزب راست میانه امید جدید که از ماه ژوئیه 2022 با بنی گانتز ائتلافی تحت عنوان وحدت داخلی را تشکیل داده بودند، از این ائتلاف خارج شد و خواستار عضویت در کابینه جنگی اسرائیل شد. صعر که تا سال 2020 عضو حزب لیکود بود به دلیل اختلاف با نتانیاهو از این حزب خارج شد و با مخالفان نتانیاهو در این مدت همکاری کرد.

با خارج شدن گیدعون صعر از ائتلاف بنی گانتز، شمار کرسی‌های تحت رهبری وی از 12 به 8 کرسی کاهش یافت. این تحول در درجه اول نشان دهنده افزایش اختلافات درون مجموعه کابینه نتانیاهو است. صعر خواستار عضویت در کابینه جنگی شده ولی ورود صعر به این کابینه که تنها 3 عضو دارد در هاله ای از ابهام است، زیرا از یکسو گانتز مخالف ورود افراد جدید به این کابینه است و در اکتبر 2023 نیز محدود باقی ماندن این کابینه به تنها 3 نفر را به عنوان شرط ورود خود به کابینه جنگی اعلام کرد و آن را به بنیامین نتانیاهو قبولاند.

در نتیجه عضویت افراد جدید در کابینه سه نفره جنگی یا از مسیر موافقت گانتز می گذرد و یا با حذف شدن خود گانتز از کابینه میسر خواهد بود. گانتز پس از خروج صعر از ائتلاف وحدت داخلی، با ورود وی به کابینه جنگی مخالفت کرده و گفته نیازی به اصلاح و تغییر در این کابینه وجود ندارد.

از سوی دیگر اگر شرایط عضویت صعر در کابینه جنگی هم فراهم شود، این امر خود می‌تواند بحران جدیدی درون کابینه ائتلافی نتانیاهو ایجاد کند، زیرا بتصلائل اسموطریچ، وزیر دارایی و ایتامار بن گویر، وزیر امنیت عمومی که هر دو عضو کابینه امنیتی اسرائیل هستند، از زمان تشکیل کابینه جنگی 3 نفره به دلیل اینکه مدیریت جنگ کاملاً به کابینه جنگی محدود شده، به انتقاد از آن پرداخته اند. رهبران جناح راست افراطی، خواستار تأثیرگذاری بر روند پیشبرد جنگ هستند و در صورتی که این مهم محقق نشود، انحلال کابینه 3 نفره را به عنوان خواسته خود مطرح می‌کنند.

اگر صعر فرصت حضور در کابینه جنگی را به دست بیاورد، مشخصاً نارضایتی بن گویر و اصموطریچ افزایش خواهد یافت زیرا آنها هم خواستار عضویت در این کابینه بوده اند. از سوی دیگر در صورت عدم توفیق صعر برای ورود به کابینه جنگی، این مسئله پیامدهای دیگری به همراه خواهد داشت؛ از جمله اینکه ممکن است صعر در اعتراض از کابینه اضطراری خارج شود و به اپوزیسیون باز گردد و یا ممکن است در کنار اسموطریچ و بن گویر به سومین عضو کابینه اضطراری تبدیل شود که با اختیارات کابینه جنگی مخالف است. در هر دو صورت اختلافات درون کابینه تشدید خواهد شد و انسجام سیاسی بیش از پیش از میان خواهد رفت.

2. کاهش اعتماد به دولت

دومین رویداد بسیاری مهمی که در ماه‌های اخیر شاهد آن هستیم کاهش اعتماد به کابینه نتانیاهو در رژیم صهیونیستی بوده است. طبق نظرسنجی موسسه دموکراسی اسرائیل، میزان اعتماد به کابینه که در ماه ژوئن 2023 (تیر 1402) 28 ‌درصد بوده، در پایان دسامبر 2023 (دی ماه 1402) با افتی 5 درصدی به 23 درصد تنزل کرده است. همچنین میزان اعتماد به کنست نیز 4 درصد کاهش یافته و از 24% به 19 درصد رسیده است.

این درحالیست که وضعیت نتانیاهو نیز با گذشت بیش از 5 ماه از جنگ نه تنها بهبود نیافته، بلکه بحران عدم محبوبیت او شدت بیشتری نیز پیدا کرده است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند، بین 65 تا 70 درصد مشارکت کنندگان خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام در اسرائیل هستند و این وضعیت نشان می‌دهد استراتژی طولانی کردن جنگ نتوانسته برای نتانیاهو آب رفته را به جوی بازگرداند.

از سوی دیگر برخی تحلیلگران معتقدند جدایی صعر از ائتلاف گانتز، اگرچه یک انشقاق در اردوی مخالفان نتانیاهو به حساب می‌آید و از این حیث برای بی بی خبر خوبی است اما، از دو جهت نیز پیامدهای منفی برای او در پی دارد؛ اولاً بروز انشقاق در ائتلاف‌های موجود نشان می‌‎دهد، جادوی  جنگ در اسرائیل به انتها رسیده و  سپهر سیاسی اسرائیل در حال بازگشت به روزهای عادی خود است؛ بازگشت به فاز عادی به معنای به حرکت درآمدن بهمن دردسرهای نتانیاهو است؛ از یکسو انتظار می‌رود اعتراضات علیه او کم کم خیابان‌ها را پر کند و از سوی دیگر کمیته‌های حقیقت‌یاب برای بررسی شکست هفتم اکتبر 2023 شروع به کار خواهد کرد.

دومین تاثیر منفی خروج صعر از ائتلاف گانتز، آماده تر شدن فضا برای افزایش صراحت جامعه و نیز احزاب سیاسی مختلف در تمایل به برگزاری انتخابات زودهنگام در سرزمین های اشغالی است. انتظار می‌رود رفته رفته و در ماه‌های بعدی شاهد جدی‌تر شدن تحرکات سیاسی نفتالی بنت، نخست وزیر پیشین و احتمالاً یوسی کوهن، رئیس پیشین موساد برای وزن کشی در رقابت‌های سیاسی بعدی خواهیم بود.

3. اختلاف بر سر مذاکرات آتش بس

روند مذاکرات نیز تا حدی نشان دهنده بروز اختلاف میان بخش‌های مختلف کابینه ائتلافی بنیامین نتانیاهو است؛ از یکسو راست‌گرایان رادیکالی مانند اسموطریچ و بن گویر به طور کلی مذاکره با حماس و هرگونه وقفه در جنگ را رد می‌کنند و خواستار شکست کامل این گروه هستند ولی به دلیل اینکه درون کابینه جنگی حضور ندارند، نتوانسته اند این خواسته را به سیاست مبدل سازند. اما اختلافات به این نقطه محدود نمی‌شود و در درون کابینه جنگی نیز اختلاف بر سر اختیارات تیم مذاکره کننده زیاد است.

با روشن شدن طرح جدید حماس برای مذاکره بر سر یک آتش بس 6 هفته ای به عنوان فاز نخست آتش بس دائمی و تبادل 42 اسیر اسرائیلی با 1000 زندانی فلسطینی، اکنون هیئت مذاکره کننده اسرائیل به ریاست داوید بارنع، رئیس موساد نیازمند اختیارات بیشتر است. گانتز و گالانت، وزیر جنگ اسرائیل خواستار واگذاری اختیارات بیشتر به هیئت مذاکره کننده هستند ولی نتانیاهو تا این لحظه گفت‌وگو بر سر این موضوع را به تعویق انداخته است. به این ترتیب درون کابینه سه نفر نیز اختلافاتی بر سر مذاکرات آتش بس به وجود آمده و این شکاف در حال افزایش یافتن است.

سفر اخیر گانتز به آمریکا و سپس بریتانیا نیز یکی از موضوعاتی است که نشان دهنده اختلافات درونی کابینه نتانیاهو است؛ گانتز به اصلی‌ترین مدعی نخست وزیری بعد از نتانیاهو مبدل شده و دولت‌ جو بایدن و نیز متحدان اروپایی اسرائیل به نخست وزیری او تمایل زیادی دارند. در واکنش به سفر هماهنگ نشده او، نتانیاهو سعی کرد مانع از اختصاص امکانات دولتی به گانتز و همکاری سفارت خانه های رژیم صهیونیستی در آمریکا و بریتانیا با او شود و از این طریق به او بفماند که اسرائیل تنها یک نخست وزیر دارد. در نتیجه می توان گفت بعید به نظر می‌رسد شراکت گانتز و نتانیاهو در قالب کابینه جنگی برای مدتی طولانی دوام داشته باشد.

 انتهای پیام/