اردن، نقش آفرین جدید در پرونده سوریه و ترکیه

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، فهیم تاشتکین روزنامه نگار ترکیه ای در یادداشتی در المانیتور با اشاره به فعالیتهای اردن برای ایفای نقش بین ترکیه و سوریه نوشت: ترکیه بعد از انتخابات به دنبال عادی سازی روابط با کشورهای عربی منطقه است که درباره سوریه نیز این روند صادق است.

آنکارا با میانجیگری روسیه به دنبال عادی سازی روابط با سوریه بود و همزمان اردن نیز که با سوریه مرزهای مشترک دارد به دنبال ایجاد ثبات و آرامش در این کشور برای امنیت مرزها و نیز جلوگیری از ورود پناهجویان و همچنین مواد مخدر است. 

در همین راستا"ایمن الصفدی" وزیر خارجه و معاون نخست وزیر اردن اقدامات دیپلماتیک خود بین سوریه و ترکیه را آغاز کرده است. صفدی روز سوم جولای به سوریه سفر کرده و با مقامات این کشور از جمله فیصل مقداد وزیر خارجه و بشار اسد رئیس جمهور دیدار و گفتگو کرد.

وی همچنین روز چهارم جولای به آنکارا رفته و با هاکان فیدان وزیر خارجه و نیز رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه دیدار و گفتگو کرد.

محور گفتگوی الصفدی با مقامات سوریه و ترکیه را می توان موضوع پناهجویان و روند عادی سازی روابط دو کشور دانست. اردن با در پیش گرفتن استراتژی "گام در برابر گام" به دنبال نزدیک کردن دیدگاه های دو کشور است.

صفدی بعد از دیدارهایش در دمشق این پیام را منتقل کرده بود که تامین زیرساختها و احتیاج های اولیه پناهجویان در سوریه کمک زیادی به تسریع بازگشت آنها خواهد کرد. فیصل مقداد نیز در این خصوص گفته بود که برای بازگشت آوارگان، زیرساخت، آموزش، بهداشت و آب باید به شکلی پایدار تامین شود.

ترکیه در نشست 4 جانبه مسکو در مقابل پیش شرط های سوریه که خارج کردن نیروهای نظامی خود و نیز دست کشیدن از حمایت از تروریستهای سوری را خواستار شده بود، پیش شرط تعیین تکلیف وضعیت پناهجویان را مطرح کرده است.

بازگشت پناهجویان به پایان درگیری ها، گشایش راه سیاسی و فراهم شدن شرایط برای زندگی انسانها وابسته است.

اردوغان طی سالهای گذشته بر ایجاد نوار امنیتی به عرض 32 کیلومتر در شمال سوریه و نیز تامین مالی بین المللی برای اسکان پناهجویان در این منطقه تمرکز داشت اما این خواسته با پاسخی از سوی جامعه بین الملل روبرو نشد و ناکام ماند. آنکارا به جای آن ایده، امروز ایجاد زیرساخت در مناطق تحت کنترل ارتش ترکیه در شمال سوریه با کمک های مالی قطر و کویت را دنبال می کند. این اقدامات به موازات تلاش برای عادی سازی با دولت دمشق دنبال می شود که این تلاش ها با کمک های مالی کشورهای حاشیه خلیج فارس می تواند تقویت شود.

الصفدی در آنکارا اعلام کرد که در خصوص بازگشت آوارگان سوری با ترکیه همفکر است و از درخواست های ترکیه برای کمک های بین المللی در این مسیر حمایت می کند.

همچنین با توجه به اینکه قزاقستان اعلام کرده که دیگر میزبانی نشست های آستانه را بر عهده نخواهد داشت، احتمال اینکه اردن میزبان بعدی باشد وجود دارد. بطوریکه "سوریه تی وی" که متعلق به مخالفان دولت دمشق است مدعی شده که الصفدی در سفر به ترکیه این پیشنهاد را مطرح کرده است. علاوه بر آن، الصفدی از طرف سوریه، مکانیسمی برای فعالیت و بازگشایی بزرگراههای ام-4 و ام-5 را به طرف ترک اعلام کرده است. 

بزرگراه ام-5، سوریه را به اردن متصل می کند. ارتش سوریه در سال 2020 این بزرگراه را بدست گرفت اما باز شدن این راه منوط به کنترل کامل آن بدست دولت سوریه و نیز وصل شدنش به مرزهای ترکیه است. سوریه بازگشایی کامل بزرگراه ام -4 را نیز دنبال می کند. گشایش این بزرگراهها به عنوان بخشی از روند تدریجی عقب نشینی ترکیه از سوریه در نظر گرفته شده است. پیش از بحران سوریه، این بزرگراهها ترکیه را به کشورهای حاشیه خلیج فارس متصل می کرد و برای اردن نیز مزیت زیادی داشت.

حتی اگر اردن نتواند جای روسیه را در موضوع میانجیگری بگیرد، می تواند نقش تسهیل کننده ای در این روند داشته باشد. بازگشت آوارگان می تواند به عنوان دغدغه اصلی و مشترک اردن و ترکیه در خصوص سوریه باشد.

اردوغان برای جذب 25 میلیارد دلار سرمایه کشورهای عربی منطقه به امارات، عربستان و قطر سفر خواهد کرد که بهبود روابط با سوریه می تواند نقش مهمی در این خصوص داشته باشد.

در صفحه جدیدی که اردوغان با کشورهای عربی منطقه در پیش گرفته و از آن به عنوان سیاست «برد-برد» یاد می کند، سوریه نقش مهمی ایفا می کند.

انتهای پیام/