القدس العربی: قطب‌نمای عربستان به‌جای واشنگتن به‌سمت چین تنظیم شده است

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه القدس العربی فلسطین چاپ لندن در گزارشی به تغییر موضع عربستان سعودی به‌سمت چین به‌جای آمریکا پرداخت و نوشت که عربستان سعودی طی چند روز گذشته تصمیم گرفت به‌منظور کنترل قیمت‌های جهانی نفت و جلوگیری از کاهش قیمت آن، موضوع کاهش صادرات نفت به آمریکا را مورد بررسی قرار دهد. تصمیم ریاض به سلسله تصمیمات دیگر این کشور اضافه می‌شود که فاصله‌گیری تدریجی ریاض از سیاست واشنگتن یا حداقل کاهش هماهنگی با آن را برجسته می‌کند.

این روزنامه تأکید کرد کهاز جمله رازهای این دگرگونی در سیاست‌های «محمد بن سلمان» ‌ولیعهد سعودی کنار گذاشتن اغلب مشاوران غربی خود و اتخاذ راهبردی مشابه استراتژی ترکیه در دو دهه پیش است که به‌دنبال حفظ استقلال خود و برقراری روابط متوازن با همه کشورهاست.

در ادامه این گزارش آمده است: تصمیم عربستان سعودی مبنی بر کاهش تولید نفت، برای آمریکا اتفاق جدید نیست، این تصمیم در هر حال به‌روی ذخایر نفت آمریکا تأثیر می‌گذارد و شرکت‌های آمریکایی را به خرید نفت از بازار بین‌المللی سوق می‌دهد و در نتیجه قیمت نفت افزایش می‌یابد، این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده است که واشنگتن می‌خواهد کنترل نفت جهانی را در دست بگیرد تا از آن به‌عنوان ابزاری میان سایر ابزارها برای مجازات و ضربه زدن به اقتصاد روسیه، به‌دلیل جنگ روسیه علیه اوکراین استفاده کند.

روزنامه القدس العربی اعلام کرد: ریاض از ابتدای سال 2023 تصمیماتی مغایر با سیاست واشنگتن در مورد روابط دوجانبه و برنامه‌های کاخ سفید برای کنترل روابط بین‌المللی اتخاذ کرده است و این امر در زمان بسیار حساسی رخ داده است که شاهد تغییر در نقشه ژئوپولیتیکی هستیم.

بر اساس گزارش این روزنامه، عربستان سعودی همچنین تصمیم گرفت تصحبت در مورد عادی‌سازی روابط با اسرائیل را کاهش دهد و آن را به شرایطی دشوار مرتبط کند که مهمترین آن ضرورت تشکیل کشور فلسطین و سپس دستیابی ریاض به فناوری انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز است. ریاض از دشواری تحقق این دو شرط از سوی واشنگتن و اسرائیل، حتی در کمترین حد ممکن آگاه است و بنابراین با این توجیه، زیرکانه فشارهای آمریکا را کاهش می‌دهد.

القدس العربی در ادامه نوشت که عربستان سعودی که بر اساس قراردادهای منعقدشده بین دو کشور از دهه 1940 از حمایت نظامی آمریکا برخوردار است، قرارداد آشتی با جمهوری اسلامی ایران را امضا کرد، توافقی که به همان اندازه که برای غرب غافلگیرکننده بوده است، به همان اندازه منطقه خاورمیانه را به‌روی افق‌های جدیدی از آرامش باز می‌کند، این توافق توسط چین کشوری که رقیب ایالات متحده است، انجام شد، بنابراین، عربستان سعودی بزرگترین فرصت را در تاریخ دیپلماتیک خود به چین به‌عنوان حامی صلح در منطقه‌ای انفجاری داده است.

 روزنامه مذکور تأکید کرد که عربستان سعودی در چارچوب سیاست‌های خود تمایلش را برای پیوستن به سازمان «بریکس» اعلام کرده است؛ این سازمان به‌شدت به‌دنبال کاهش نفوذ سیاسی و اقتصادی غرب به‌ویژه گروه «جی‌هفت» در عرصه ژئوپولیتیک جهان است.

در ادامه این گزارش آمده است: «فیصل بن فرحان» وزیر خارجه عربستان سعودی در نشست گروه بریکس که اول ژوئن گذشته در آفریقای جنوبی برگزار شد، شرکت کرد. وی در این نشست عربستان را بزرگ‌ترین شریک تجاری گروه بریکس در خاورمیانه خواند و اعلام کرد که روابط تجاری با کشورهای بریکس شاهد رشد قابل‌توجهی بوده که بازتابی از روابط رو به رشد و پیشرفته با کشورهای این گروه است، به‌گونه‌ای که مجموع تجارت دوجانبه عربستان سعودی با کشورهای این گروه از 81 میلیارد دلار در سال 2017 به 128 میلیارد دلار در سال 2021 افزایش یافت و در سال 2022 از مرز 160 میلیارد دلار گذشت.

بر اساس این گزارش، عربستان سعودی اشتراک استراتژی با بریکس را پنهان نمی‌کند. «عید العید» مشاور اقتصادی عربستان سعودی اعلام کرد که هدف بانک توسعه جدید بریکس کمک به کشورهای بریکس و کشورهای در حال توسعه در پروژه‌های زیرساختی بزرگ است تا جایگزین نهادهای وابسته به نظام غربی شود که شروط خودسرانه‌ای تحمیل می‌کنند.

القدس العربی در ادامه نوشت:یک سال پیش عربستان سعودی مذاکره با چین را برای قراردادهای نظامی عظیم از جمله ناوشکن و سامانه‌های پدافند هوایی شامل موشک‌های بالستیک و مافوق‌صوت آغاز کرد و شاید اولین کشوری باشد که به موشک‌های مافوق‌صوت در تاریخ معاملات نظامی دست یافته است. عربستان فراتر از معاملات تسلیحاتی برای ایجاد صنایع نظامی در کشور خود تلاش می‌کند و این کشور برای صنعتی شدن در زمینه نظامی پاسخی از سوی غرب دریافت نکرد.
3 نشانه تغییر قابل توجه در سیاست خارجی عربستان سعودی به‌شرح زیر است:

در وهله اول، داده‌های به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که محمد بن سلمان، گروه مشاوران خود را که اغلبشان از کشورهای غربی بودند و از وی می‌خواستند ارتباط بیشتری با غرب داشته باشند، تغییر داد و اکنون بیشتر مشاوران وی سعودی و نه غربی هستند.

در وهله دوم،عربستان سعودی دریافت که خاورمیانه از نظر اقتصادی چینی خواهد شد و چین اولین مشتری نفت عربستان خواهد بود و به همین دلیل ارتباط خود را با پکن تقویت کرد و روابط مستحکمی با آن برقرار کرده است.

در وهله سوم، عربستان سعودی می‌خواهد مشارکت خود را در رهبری خاورمیانه در زمان حاضر و در آینده از دست ندهد، به‌ویژه با توجه به نقشی که اکنون ترکیه و سپس ایران ایفا می‌کنند. اگرچه عربستان سعودی دیگر برای رهبری جهان عرب دغدغه ندارد؛ بلکه خواهان تبدیل شدن به یک مخاطب اصلی برای قدرت‌های بزرگ در مسائل خاورمیانه، به‌ویژه سازگاری با برنامه‌های چین و روسیه است.

روزنامه القدس العربی تأکید کرد که این تغییر در روش برخورد ریاض با مسائل خارجی خود نشان می‌دهد که چگونه این کشور برای انطباق با دستور کار کشوری که بیشترین وزن را در خاورمیانه خواهد داشت، یعنی چین، تلاش می‌کند، این موضوع شبیه قطب‌نمایی است که از زمان جنگ جهانی دوم به‌سمت ایالات متحده بود و اکنون قطب‌نما به‌سمت شرق و به‌سمت پکن است.

عربستان سعودی، ایران و چین روز جمعه نوزدهم اسفند 1401 برابر با دهم مارس 2023 میلادی در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند در نتیجه‌ گفت‌وگوهای انجام‌شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کردند ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر بگیرند و سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند.

پیش از این نیز روزنامه رأی الیوم در گزارشی به سیاست عربستان در برابر کشورهای تحت تحریم آمریکا پرداخت و نوشت که عربستان به‌آرامی تخم‌مرغ‌های خود را از سبد آمریکا خارج می‌کند.

رأی الیوم نوشت که محمد بن سلمان از رئیس جمهور ونزوئلا استقبال کرد؛ زیرا آمریکا او را به‌عنوان یک رئیس جمهور قانونی نمی‌شناسد و تحریم‌هایی علیه وی به‌اتهامات واهی از جمله «فساد»، «قاچاق مواد مخدر» و «نقض حقوق بشر» اعمال کرده است، این درحالی است که سعودی‌ها همزمان با استقبال از رئیس جمهور ونزوئلا که مورد غضب آمریکا است، از بازگشایی سفارت ایران در عربستان خبر دادند و همچنین از حضور «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه در نشست سران کشورهای عربی در جده استقبال کردند.

این روزنامه تأکید کرد که تمامی این اقدامات به‌معنای تقویت روابط عربستان با کشورهایی است که آمریکا و کشورهای غربی آن‌ها را تحریم کرده‌اند و آمریکا این کشورها را مخالفان خود می‌داند، این درحالی است که عربستان روابط خود را با روسیه و چین تقویت کرده است و این امر نشان‌دهنده آگاهی ریاض از این مسئله است که جهان در حال تغییر است.

انتهای پیام/+