تحلیل دریادار ترک: آیا ترکیه از ناتو اخراج می‌شود؟ -بخش اول

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، هفتاد سال از عضو شدن ترکیه در پیمان نظامی ناتو سپری شده و این کشور اسلامی در مجاورت مرزهای غربی ایران، طی هفت دهه اخیر، بخشی از ناتو بوده است.

با آن که برخی از ژنرال ها و مقامات سیاسی، خیلی وقت ها اصطلاحاً در مورد عضویت در ناتو پُز داده و آن را امتیاز مهمی قلمداد کرده اند، افرادی نیز هستند که به شکل جدی از مقامات کشورشان می خواهند، از این گروه خارج شود.

در همین حال، در بسیاری از کشورهای عضو ناتو نیز، تحلیل گران و استراتژیست هایی پیدا می شوند که معتقدند مدتهاست زمان خروج ترکیه از ناتو فرا رسیده است. آنان می گویند، جنس و ماهیت ترکیه با ناتو سازگار نیست و باید اخراج شود!

درست در شرایطی که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه، سوئد را تهدید کرده و گفته که این کشور اروپایی، روی عضویت در ناتو را نخواهد دید، یک بار دیگر، بحث درباره روابط ترکیه و پیمان نظامی ناتو، بالا گرفته است.

دریادار جهاد یایجی از استراتژیست های مهم ترکیه، درباره خروج ترکیه از ناتو یا حتی اخراج ترکیه از ناتو، نظرات جالبی دارد. توجه به نظرات یایجی از این جهت مهم است که او، طراح و نویسنده «دکترین وطن آبی» بوده و تحرکات ترکیه در شرق مدیترانه، به پیشنهاد او آغاز شده است. یایجی طراح یک نرم افزار مخابراتی – دیجیتالی مهم بود که با استفاده از آن، چند هزار نفر از اعضای پنهانی شبکه گولن در نیروی دریایی و سایر ارکان ارتش ترکیه، شناسایی و اخراج شدند.

دریادار یایجی بعدها با تیم اردوغان دچار اختلاف شد و او را بازنشسته کردند. او حالا یک اندیشکده سیاسی را اداره می کند و روابط گسترده ای با رسانه ها و اندیشکده های جهان دارد. مقاله جدید دریادار یایجی درباره خروج یا اخراج ترکیه از ناتو را با هم می خوانیم:

آیا ترکیه از ناتو حذف خواهد شد؟

در چند سال اخیر سعی کردم توضیح دهم که سناریوی خروج ترکیه از ناتو، در واقع حربه ای برای تجزیه ترکیه و اجرای همان نقشه قدیمی ارائه شده در پیمان سِور بوده است.

وقتی که ما برای اولین بار این موضوع را مطرح کردیم، خیلی ها سریع گفتند: «محال است. چنین سناریویی وجود ندارد. ترکیه را نمی توان از ناتو حذف کرد. زیرا ترکیه حق وتو دارد و وقتی پیشنهاد اخراج مطرح شود، خود ترکیه به سادگی آن را وتو می کند». با این حال، من ترجیح می دهم به ابعاد ریز این ماجرا بپردازم و دیدگاه ها را با تجزیه و تحلیل اسناد و اطلاعات و اظهارات مقامات غربی، ارزیای کنم. من با ارائه برخی اسناد و اطلاعات، به طور اجمالی و مختصر به شما خواهم گفت که چگونه این سناریو مجدداً زنده شد.

مرور دیدگاه های مقامات سیاسی و نظامی در جهان غرب، نشان می دهد که اصرار بر گفتمان های حذف و اخراج ترکیه از ناتو، افزایش یافته است. بعضی از آنها مدعی هستند که اساساً ترکیه در ناتو جایی ندارد و رفتار و ماهیت ترکیه با ساختار ناتو ناسازگار است! تصور نکنید که این گفتمان ها و سخنان تهدیدآمیز، به دلیل شرایطی است که ترکیه علیه عضویت سوئد و فنلاند در ناتو مطرح می کند. حتی فکر نکنید که این مساله، به دلیل روابط گرم ترکیه و روسیه است. این در واقع تئاتری است که از 9 سال پیش بر صحنه برده شد!

یک همزمانی مهم

قبل از آن که کودتای سال 2016 میلادی در ترکیه روی دهد، دولت، به شکل جدی علیه نفوذ همه جانبه ساختار غیر قانونی فتح الله گولن، قدم برداشته بود. اساساً از همان سال 2014 میلادی، دولت اعلام کرد که این گروه، یک گروه تهدیدگر و غیرقانونی است. بسیار جالب است که نخستین مورد از لفاظی «ضرورت اخراج ترکیه از ناتو» زمانی آشکار شد که ساختار غیرقانونی شبکه گولن، مورد هدف پلیس قرار گرفت.

جاناتان شانزر در مجله پولیتیکو در 9 اکتبر 2014 میلادی، چنین مطلبی منتشر کرد: «آیا زمان حذف ترکیه از ناتو فرا رسیده است؟»

نویسنده این مقاله به این شکل در مورد کشور ما قضاوت کرد:«سوابق ضعیف ترکیه به عنوان یک شریک فعال ناتو را نمی توان صرفاً بر اساس فعالیت های نظامی آن قضاوت کرد. ترکیه برای ما، یک پرونده گمشده و از دست رفته است. این کشور، اساساً متفق و شریک ناتو نیست. حتی در مبارزه با داعش نیز نقش جدی ایفا نمی کند».

جاناتان شانزر، در واقع معاون بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها در آمریکا است و ارزیابی دیگری را با عنوان «زمان بیرون انداختن ترکیه از ناتو فرا رسیده است»، در همان سال منتشر کرد.

او مقاله خود را با این ایده نوشت: «آشفتگی در سوریه تنها یک حقیقت را آشکار کرده است: ترکیه دیگر برای ناتو، یک متحد قابل اعتماد نیست».

تنها یک سال بعد و در سال 2015 میلادی، نفوذی های گولن در ارتش ترکیه، هواپیمای جنگنده روسیه را پایین انداختند. سرنگونی این هواپیمای جنگی نیز بخشی از سناریو بود. این اقدام تحریک آمیز گولن، ترکیه و روسیه را در مقابل یکدیگر قرار داد و علاوه بر این، ترکیه و ناتو را نیز علیه همدیگر، تحریک کرد.

پس از این رویداد، گیلبرت مرسیه سردبیر نشریه News Junkie Post در 1 دسامبر 2015 مقاله ای با این عنوان نوشت: آیا ترکیه از ناتو اخراج خواهد شد؟

او چنین دیدگاهی داشت: «سرنگونی هواپیمای جنگی روسیه توسط نیروی هوایی ترکیه، بدون شک یک اقدام تحریک آمیز است. روسیه تاکنون خویشتن داری نشان داده و با عدم اقدام نظامی، از تشدید تنش ها اجتناب کرده است. یک اقدام تلافی جویانه نظامی روسیه می توانست اجازه استفاده از ماده 5 منشور ناتو را بدهد و عملاً باعث شود که ترکیه، ناتو را وارد جنگ کند. در این صورت، بعید نیست که آلمان و فرانسه، رسماً اعلام کنند که نیازی به دفاع از ترکیه نمی بینند و آمریکا نیز به خاطر اهمیت این دو عضو، راضی نشود که برای ترکیه کاری انجام دهد».

همچنین، در 4 دسامبر 2015 ، تد گالن کارپنتر آکادمیسین مؤسسه کاتو، چنین سوالی طرح کرد: آیا زمان حذف ترکیه از ناتو فرا رسیده است؟ او با تأکید بر اهمیت سرنگونی هواپیمای روسی در مقاله خود نوشته بود: «ناتو باید اتحادی از دموکراسی های صلح آمیز باشد. شواهد نشان می دهد که ترکیه از این استاندارد پیروی نمی کند».

نکته مهم این است که پس از کودتای نافرجام 15 جولای سال 2016 میلادی نیز، یک بار دیگر استفاده از شعار حذف ترکیه از ناتو افزایش یافت.

جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در 17 ژوئیه 2016 بلافاصله پس از شکست کودتای شاگردان گولن اعلام کرد که از ترکیه خواسته از اصول دموکراتیک محافظت کند.

جان کری تهدید کرد: «اگر ترکیه از اصول دموکراتیک خود به عقب برگردد، عضویت این کشور در ناتو مورد بررسی مجدد قرار خواهد گرفت. هشدار می دهیم که جمهوری ترکیه نباید در تلاش برای سرکوب گولن، روند قانونی را رها کند». تلاش برای کودتا.

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا گفت:«ناتو در مورد دموکراسی نیز یک شرط دارد. بدیهی است که افراد زیادی دستگیر شدند و خیلی سریع دستگیر شدند. اعضای ناتو در روزهای آینده بررسی خواهند کرد که آیا ترکیه به شرط متعهد ماندن به دموکراسی عمل می کند یا خیر.

در همان روز، جان کربی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد: «اگرچه ناتو بر اقدامات ترکیه نظارت خواهد کرد، اما هنوز خیلی زود است که بگوییم عضویت ترکیه در ناتو در خطر است». وی به صراحت اعلام کرد که موضوع مورد بحث این است که آیا ترکیه باید از ناتو حذف شود یا خیر.

البته این فقط آمریکا نبود که شعار اخراج ترکیه را مطرح کرد. در همان روزها، مقاله بسیار جالبی در این زمینه در انگلستان در 19 جولای 2016 منتشر شد . جان کوفلین در مقاله خود که در روزنامه تلگراف منتشر شد، چنین نوشت: «ممکن است برای سقوط اردوغان، ناتو چاره ای جز اخراج ترکیه از ائتلاف نداشته باشد».

ادامه دارد....

انتهای پیام/