اقدام جدید سازمان ملل برای ابقای آوارگان سوری در لبنان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، در حالی که با آغاز مرحله اول طرح جدید لبنان برای بازگرداندن آوارگان سوری به کشورشان طی چند ماه گذشته، طرف‌های بین‌المللی و به ویژه کشورهای غربی و سازمان ملل اقدامات متعددی برای مانع‌تراشی در این روند انجام دادند، منابع پیگیر این پرونده گزارش دادند که کمک‌های سازمان ملل به آوارگان سوری در لبنان بازگشت آنها را به تاخیر انداخته و این پناهجویان حداقل به مدت یک سال دیگر در این کشور می‌مانند.

بر اساس این گزارش، آوارگان سوری در جنوب لبنان 6 میلیون لیره به عنوان کمک هزینه تامین وسایل گرمایشی از کمیساریای عالی پناهندگان در سازمان ملل دریافت کرده‌اند. همچنین خانواده‌های سوری در لبنان بعد از ثبت نام فرزندانشان در مدارس رسمی این کشور کمک‌هزینه‌هایی از جانب سازمان ملل برای تهیه کتاب و لوازم تحریر و ایاب و ذهاب دریافت می‌کنند. این درحالی است که خود لبنانی‌ها با مشکلات زیادی در زمینه تهیه نیازهای دانش‌آموزان و تامین وسایل گرمایشی و ... دارند و تاکنون هیچ کمکی از جانب طرف‌های بین‌المللی دریافت نکرده‌اند.

منابع آگاه با ابراز نگرانی درباره اقدامات جدید جامعه بین‌المللی برای نگه داشتن آوارگان سوری در لبنان، طی گفتگو با وبسایت النشره اعلام کردند، خانواده‌های سوری فرزندان خود را در مدارس لبنان ثبت‌نام کرده‌اند و کمک‌های سازمان ملل همچنان برای آنها سرازیر می‌شود. این کمک‌ها مربوط به همه جنبه‌های زندگی آوارگان سوری در سطوح اجتماعی و اقتصادی و معیشتی است؛ تا جایی که وضعیت زندگی آنها از خود لبنانی‌ها هم بهتر شود.

این منابع ادامه دادند، در سایه این اقدامات، اوضاع آوارگان سوری در لبنان به گونه‌ای شده که برخی از آنها می‌توانند برای خود طلا بخرند و پس‌انداز کنند. این درحالی است که لبنانی‌ها تحت فشار حضور آوارگان سوری، با رنج و مشکلات زیادی در همه زمینه‌ها از جمله سطوح زیرساختی مانند برق و آب و بهداشت و ... مواجه هستند.

به گفته منابع مذکور، تاکنون تنها دو مرحله از طرح جدید لبنان برای بازگرداندن آوارگان سوری انجام شده و هربار شمار معدودی از این پناهجویان به کشورشان برگشته‌اند و این امر به دلیل فشار سازمان ملل جهت جلوگیری از بازگشت آنهاست؛ به این بهانه که دولت سوریه شماری از پناهجویانی که برگشته‌اند را دستگیر کرده است. این درحالی است که همه منابع امنیتی این شایعات را تکذیب و تاکید می‌کنند نشر چنین دروغ‌هایی برای ارعاب و ترساندن آوارگان جهت جلوگیری از بازگشت آنها به سوریه است.

این منابع تاکید کردند، اوضاع امنیتی سوریه پایدار بوده و دلیلی برای تاخیر در بازگشت آوارگان وجود ندارد.

لبنان اجازه اخراج آوارگان را دارد

از سوی دیگر منابع حقوقی اعلام کردند که لبنان می‌تواند بر اساس قوانین داخلی و معاهدات بین‌المللی تعداد زیادی از آواره‌های سوری را اخراج کند؛ البته در صورتی که دولت لبنان جرات مقابله با مواضع غربی و جامعه بین‌المللی را در این پرونده داشته باشد.

اخیرا موسسه حقوقی «جوستیسیا» یک مطالعه حقوقی مفصل به مقامات لبنانی ارائه کرده که طبق آن اجازه اخراج آوارگان سوری از لبنان با استناد به توافقات و معاهدات بین‌المللی وجود دارد. رئیس این موسسه در گفتگو با روزنامه الاخبار اعلام کرد که در این مطالعه به قانون اقامت و خروج از لبنان در تاریخ 10 جولای 1962 استناد شده که طبق ماده 17 آن مدیر کل امنیت عمومی لبنان می‌تواند در موارد استثنائی و در صورتی که حضور خارجی‌ها در این کشور برای امنیت لبنانی‌ها خطرآفرین باشد، آنها (خارجی‌ها) را اخراج کند.

وی افزود، لبنان برای اخراج آوارگان دلایل متعددی دارد؛ از جمله شورای عالی دفاع این کشور در 15 آوریل 2019 تصمیم گرفت شهروندان سوری را که به شکل غیرقانونی وارد لبنان شده بودند اخراج کند. همچنین خارجی‌هایی که به شکل عیرقانونی وارد خاک لبنان می‌شوند طبق قانون باید به مجازات حبس از 1 ماه تا 3 سال و پرداخت جریمه نقدی محکوم گردند. از آن گذشته هیچ قانون داخلی قابل اجرا برای پناهندگان خارجی در لبنان وجود ندارد و بنابراین بیروت از هرگونه تعهدی نسبت به آنها آزاد است.

«غسان مخیبر» فعال حقوقی و نماینده سابق لبنان نیز اعلام کرد، لبنان در زمره کشورهای پذیرای پناهندگان نیست؛ حتی اگر بسیاری از پناهجویان فلسطینی و سوری و عراقی و سودانی به آن پناهنده شده باشند. زیرا لبنان همواره قاطعانه تاکید کرده که قادر به اسکان دادن خارجی‌ها نبوده و این پناهجویان باید در امنیت و آبرومندانه به کشورهای خودشان برگردند.

وی افزود، قوانین پناهندگی در لبنان تضمینی نیست بلکه این قوانین طبق توافقنامه‌های همکاری بین سازمان ملل و اداره کل امنیت عمومی لبنان به طور غیر رسمی شکل گرفته است. این توافقات، لبنان را تاکنون از اخراج آوارگان سوری در صورت تهدید جان آنها بازداشته و بر همین اساس لبنان متعهده شده تا بازگشت ایمن و آبرومندانه آنها به کشورشان را تضمین کند.

این کارشناس حقوقی لبنان افزود، اما عملکرد دولت لبنان در پرونده آوارگان سوری به گونه‌ای است که انگار از این پرونده استعفا داده و این کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل است که مسئله آوارگان را در لبنان مدیریت می‌کند و به جای دولت تصمیم می‌گیرد. بنابراین از همان ابتدا رابطه بین آوارگان سوری و لبنان از طریق این کمیساریا تعیین شد.

وی در پایان گفت، بنابراین دولت لبنان طبق قوانین می‌تواند شمار زیادی از آوارگان سوری را اخراج کند اما دولت جرات انجام چنین اقدامی را از ترس غرب ندارد و همچنان آوارگان سوری در لبنان به عنوان ابزاری برای بهره‌برداری سیاسی برخی طرف‌های ذینفع مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در این زمینه پیشتر «عباس ابراهیم» مدیرکل اداره امنیت عمومی لبنان تاکید کرده بود: هربار که دولت لبنان با مقامات سازمان ملل و جامعه بین‌المللی جهت یافتن راهکاری برای حل بحران آوارگان سوری که تبدیل به بار بزرگی بر دوش لبنان شده‌اند تماس گرفته یا دیداری ترتیب داده است، یک کمپین سازمان یافته و برنامه‌ریزی شده از سوی برخی سازمان‌ها و رسانه‌های اجتماعی برای مانع‌تراشی در این روند به راه می‌افتد که هدف آن ناکام گذاشتن تلاش‌های دولت لبنان و ممانعت از اجرای تصمیمات حاکمیتی جهت یافتن راه حلی برای معضل آوارگان است.

درحالی که طی 2 ماه گذشته اولین مرحله طرح بازگشت داوطلبانه آوارگان سوری وارد فاز اجرایی شده و طی آن 2 گروه از آنها به کشورشان برگشتند، تحرکاتی که سازمان ملل با همکاری غرب و برخی طرف‌های داخلی لبنان انجام داده مانع از تکمیل این طرح می‌شود.

انتهای پیام/