استراتژی مقاومت و وحدت بی‌سابقه لبنانی‌ها در یک پرونده ملی
در سایه صحبت‌هایی که درباره توافق احتمالی در پرونده مناقشه مرزی لبنان و فلسطین اشغالی مطرح شده برخی نکات وجود دارد که نباید آنها را نادیده گرفت.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، علی عباسی- با وجود اینکه هنوز نسخه نهایی توافق مرزبندی دریایی لبنان و فلسطین اشغالی تهیه نشده و دولت لبنان نیز موضع رسمی خود را درباره پیش‌نویس توافقی که «آموس هوکشتاین» فرستاده آمریکایی در پرونده ترسیم مرزها برای بیروت و تلآویو ارسال کرده، اعلام ننموده است؛ اما برخی نکات و ملاحظات قابل توجه در تحولات اخیر پرونده مذکور وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
اختلاف شدید صهیونیست‌ها درباره توافق مرزی با لبنان
برای ارزیابی این نکات بهتر است در وهله نخست مواضع و واکنش‌های اولیه دو طرف لبنانی و اسرائیلی به پیش‌نویس این توافق را بررسی کنیم. هنوز بندهای پیشنهاد مکتوب آمریکا در پرونده مرزبندی لبنان و فلسطین اشغالی فاش نشده و «الیاس بوصعب» معاون رئیس پارلمان لبنان به نمایندگی از کشورش اعلام کرد که لبنانی‌ها خواستار انجام برخی اصلاحات در پیشنهاد مذکور فرستاده آمریکایی هستند و واشنگتن نیز تاکید کرده این پیشنهاد، نسخه نهایی پیش‌نویس توافق نبوده و امکان تغییر برخی جزئیات آن وجود دارد.
اما قبل از موضع‌گیری‌های رسمی بیروت و تلآویو، صهیونیست‌ها دچار اختلاف نظرهای شدیدی درباره توافق با لبنان در مرزبندی دریایی شده‌اند؛ اختلافاتی که به مرز استعفای مسئولان ذی‌ربط با این پرونده نیز رسیده است. «یائیر لاپید» نخست وزیر کابینه موقت رژیم صهیونیستی که سعی دارد قبل از انتخابات کنست این رژیم، در برابر شهرک‌نشینان اسرائیلی وانمود کند که انجام توافق در پرونده مناقشه مرزی با لبنان یک دستاورد است که در دوره نخست‌وزیری وی ثبت می‌شود تاکید دارد که اسرائیل منافع اقتصادی زیادی از این توافق به دست خواهد آورد و میدان کاریش را نصیب خود می‌کند. همچنین شرکت توتال فرانسه که مسئول انجام عملیات اکتشاف برای لبنان در میدان قانا است باید در ازای عقب‌نشینی اسرائیل از این میدان، به تلآویو غرامت بپردازد. (این درحالی است که معاون رئیس پارلمان لبنان تاکید کرده طبق پیش‌نویس توافق مرزبندی، این کشور هیچ غرامتی به اسرائیل نخواهد داد).
اما از طرف دیگر «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسبق رژیم صهیونیستی و رئیس حزب لیکود موضع تندی علیه لاپید و کابینه وی به دلیل توافق در پرونده مرزبندی اتخاذ و اعلام کرده که یائیر لاپید با این کار خودسرانه تسلیم (سید) حسن نصرالله شد و منابع گازی و نفتی اسرائیلی‌ها را تقدیم لبنان و حزب‌الله کرد. نتانیاهو همچنین گفته که اگر در انتخابات کنست پیروز شود توافق مذکور را لغو خواهد کرد. از طرف دیگر «اوری آدیری» رئیس تیم مذاکره‌کننده اسرائیل در پرونده ترسیم مرزهای دریایی با لبنان در اعتراض به نحوه مدیریت این پرونده توسط یائیر لاپید استعفای خود را اعلام کرد.
رسانه‌های صهیونیستی گزارش دادند که استعفای آدیری در نتیجه مداخلات «ایال خولاتاه» مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی در پرونده مذکور و اصرار وی بر توافق با لبنان صورت گرفته است. قابل توجه است که بعد از تهدیدات سید حسن نصرالله و حزب‌الله علیه رژیم صهیونیستی در پرونده مرزبندی، اسرائیلی‌ها این پرونده را یک مسئله حساس امنیتی برای خود می‌دانند و به همین دلیل محافل امنیتی و نظامی تلآویو به طور مستقیم به پرونده مذکور ورود کرده و به منظور اجتناب از هرگونه تنش و درگیری با حزب‌الله، نهاد سیاسی اسرائیل را مجبور به انجام توافق کردند.
منابع اسرائیلی اعلام کردند که کابینه امنیتی این رژیم قرار است روز پنجشنبه نشستی برای بررسی توافق مرزبندی با لبنان تشکیل دهد و احتمالا اختلافات در این زمینه به دادگاه عالی اسرائیل نیز کشیده شود. به ویژه اینکه زمان زیادی تا انتخابات کنست باقی نمانده و عدم حل مناقشات مقامات اسرائیلی درباره توافق مذکور می‌تواند فضای این انتخابات را نیز به چالش بکشد. در شرایطی که کابینه موقت رژیم صهیونیستی تلاش داشت بحث توافق ترسیم مرزها با لبنان تا زمان برگزاری انتخابات کنست پررنگ نشود، اما بروز اختلاف میان مسئولان اسرائیلی موجب شد تا شهرک‌نشینان صهیونیست نیز واکنش نشان داده و اعتراضات خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی اعلام کنند.
حتی در آمریکا نیز برخی طرف‌ها از جمله «دیوید فریدمن» سفیر سابق ایالات متحده در فلسطین اشغالی و «دیوید شنکر» معاون سابق وزیر خارجه آمریکا در امور خاورمیانه معتقدند توافق مرزبندی لبنان و فلسطین اشغالی بیشتر به نفع طرف لبنانی بوده و این کشور به 100 درصد خواسته‌های خود رسیده است.
وحدت بی‌سابقه لبنانی‌ها در یک پرونده حساس
اما در میان اختلاف دیدگاه‌های مقامات اسرائیلی، لبنانی‌ها برای نخستین بار موضعی واحد و یکپارچه در یک پرونده حساس ملی اتخاذ کرده‌اند. طبق ساختار سیاسی فرقه‌ای لبنان، عمده علت ناکامی‌های این کشور در محافظت از منافع ملی لبنانی‌ها تفرقه و رقابت‌های سیاسی میان احزاب مختلف بوده و اینکه آنها هرگز نمی‌توانستند درباره مسائل حساسی چون تعامل با پرونده‌های حاکمیتی به اتفاق نظر برسند. همین عامل طی یک دهه گذشته موجب شده بود تا لبنانی‌ها در شرایط بغرنج اقتصادی و معیشتی نتوانند از ثروت‌های عظیم نفتی و گازی خود در دریای مدیترانه بهره‌برداری کنند.
اما بعد از ورود مستقیم مقاومت به پرونده ترسیم مرزها با هدف حمایت از منابع طبیعی و ملی لبنان، ورق برگشت و حتی دولت لبنان که همواره در برابر دیکته‌های آمریکا تسلیم بود قانع شد که موضع و معادله مقاومت تنها و بهترین راه برای پس گرفتن حقوق دریایی لبنان است. به همین علت است که مقامات لبنانی از جمله میشل عون، رئیس جمهور و نجیب میقاتی، نخست‌وزیر دولت موقت این کشور با وجود اختلاف در پرونده سیاسی لبنان، اما در مسئله ترسیم مرزها با فلسطین اشغالی متحد هستند و این موضع واحد را در اظهارات یکپارچه مسئولان لبنانی می‌توان دید. سید حسن نصرالله نیز که به معادله خود و هماهنگی با دولت لبنان جهت دفاع از حقوق دریایی این کشور اطمینان دارد در سخنرانی روز شنبه اعلام کرد که تصمیم‌گیرنده در مسئله ترسیم مرزهای دریایی دولت لبنان است و هر تصمیمی که مناسب بداند را می‌گیرد و ملت لبنان نیز در صورت به نتیجه رسیدن این پرونده بیشترین سود را از آن می‌برند.
مواضع جعجع و جنبلاط درباره نقش حزب‌الله در احیای حقوق لبنان
اما شاید موضع‌گیری مخالفان حزب‌الله در داخل لبنان درباره عملکرد این حزب در پرونده مرزبندی نیز قابل توجه باشد. «سمیر جعجع» رئیس حزب نیروهای لبنانی از بارزترین شخصیت‌های مخالف حزب‌الله در لبنان است که به این مسئله واکنش نشان داده و گفت «برای اولین بار است که حزب‌الله به شکل منطقی رفتار می‌کند و منافع لبنان در این توافق نهفته است». هرچند که جعجع در ادامه تلاش کرد وانمود کند توافق احتمالی در پرونده مرزبندی لبنان و فلسطین اشغالی دستاورد حزب‌الله نیست اما در عین حال نتوانست نقش این حزب را در احیای حقوق لبنان نادیده بگیرد.
«ولید جنبلاط» رئیس حزب سوسیالیست‌ترقی‌خواه از دیگر اعضای جریان 14 مارس است که صراحتا به پیروزی حزب‌الله در پرونده ترسیم مرزها اشاره کرده و گفت، اسرائیل تحت فشارهای حزب‌الله در پرونده مرزبندی تسلیم و مجبور به توافق شد. پهپادهای حزب‌الله (پهپادهایی که حزب‌الله در ماه جولای به‌منظور اخطار به صهیونیست‌ها به فراز میدان گازی کاریش در منطقه مورد مناقشه فرستاد) و همچنین نیاز اروپا به گاز مدیترانه نیز تأثیر زیادی در انجام این توافق داشت. لبنان به قدرت دفاعی حزب‌الله نیاز دارد اما بهتر است که این جنبش دفاعی در کشور تحت نظارت دولت باشد. در هر صورت حزب‌الله در پرونده مرزبندی ثابت کرد که در دیپلماسی نیز مهارت بالایی دارد.
اما با همه این وجود هنوز ملاحظاتی درباره توافق غیرمستقیم لبنان و رژیم صهیونیستی وجود دارد که باید به ویژه لبنانی‌ها نسبت به آن هوشیار باشند. اول اینکه طبق تجارب گذشته در ترسیم مرزهای دریایی و پرونده‌های دیگری چون واردات انرژی از مصر و اردن به لبنان و ... آمریکا ثابت کرده که نمی‌توان به وعده و تضمین‌های آن اعتماد کرد و لبنانی‌ها باید در پرونده مرزبندی این مسئله را جدی بگیرند و جانب احتیاط را رعایت کنند.
نکته دوم که برخی تحلیلگران عربی نیز به آن اشاره دارند این است که بخشی از اختلافات مقامات صهیونیست در پرونده مرزبندی می‌تواند در قالب مانور و نمایش‌های این رژیم برای گمراه کردن لبنانی‌ها و خریدن وقت باشد. همچنین مشخص نیست که بعد از انتخابات کنست، کابینه بعدی اسرائیل به توافق مذکور پایبند بماند.
البته همه این موارد در حد فرضیه و حدس و گمان‌هایی است که از زبان کارشناسان و ناظران مطرح می‌گردد و با قطعیت نمی‌توان درباره صحت یا نادرستی آنها نظر داد. اما نکته مسلمی که حتی دشمنان مقاومت در داخل لبنان و خود اسرائیلی‌ها نیز به آن اعتراف می‌کنند این است که حزب‌الله مسیر پرونده مناقشه مرزی لبنان و فلسطین اشغالی را تغییر داد و حتی اگر توافقی که از آن صحبت می‌شود نیز به نتیجه نرسد، باز هم مقاومت گزینه و معادلات خود برای دفاع از حقوق لبنانی‌ها را روی میز دارد.
انتهای پیام/
