کاهش ۲.۵درصدی تورم پیش‌نگر/ نگاهی به فراز و فرودهای تورم در یک سال اخیر

به گزارش خبرگزاری تسنیم، براساس گزارش مرکز آمار ایران نرخ تورم در شهریورماه امسال به 42.1 درصد رسیده است که این رقم نسبت به ماه قبل 0.6 درصد افزایش را نشان می‌دهد.

از طرف دیگر نرخ تورم نقطه به نقطه 2.5 درصد کاهش یافته و از 52.2 درصد به 49.7 درصد رسیده است.

با تفاوت تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه برخی کانال‌های خبری و رسانه‌ها در این آمار تشکیک کرده و مدعی شده‌اند چگونه ممکن است در شرایطی که تورم نقطه به نقطه کاهش یافته است، تورم میانگین افزایش یابد.

برای پاسخ به این ابهام باید ماهیت تورم میانگین و تورم نقطه به نقطه را بررسی کنیم.

تورم نقطه به نقطه که به آن تورم پیش‌نگر هم گفته می‌شود، تغییرات تورم و شاخص قیمت‌ها در یک دوره 12ماهه را مورد بررسی قرار می‌دهد، در واقع تغییرات شاخص قیمت‌ها در شهریورماه 1400 با تغییرات شاخص قیمت‌ها در شهریور ماه 1401 مقایسه می‌شود.

خروجی این مقایسه، تورم نقطه به نقطه شهریور ماه 1401 را مشخص می‌کند، اما در تورم میانگین، تغییرات قیمت‌ها در 12 ماه منتهی به شهریور ماه 1401 با قیمت‌ها در 12 ماه منتهی به شهریور 1400 مورد بررسی قرار می‌گیرد،
در واقع 12 ماه با 12 ماه مقایسه می‌شود، همین بازه مقایسه‌ای 24ماهه موجب می‌شود تغییرات نرخ تورم سالانه آهسته‌تر از تورم نقطه به نقطه باشد.

با بررسی مزایای توجه به تورم نقطه به نقطه در تحلیل‌های اقتصادی در این دو روش محاسبه، تورم نقطه به نقطه از آن جهت حائز اهمیت است که دورنمای تورم و مسیر آتی تورم سالانه را نشان می‌دهد، دلیل دوم اهمیت تورم نقطه به نقطه، واکنش سریع‌تر آن به تغییرات سطح عمومی قیمت‌هاست.

از طرف دیگر تغییرات نرخ تورم نقطه به نقطه، در یک فرایند تدریجی اثر خود را بر تورم سالانه نشان می‌دهد، در واقع وقتی قرار است نرخ تورم صعودی شود، آثار آن خود را ابتدا در تورم تولیدکننده و سپس در تورم نقطه به نقطه مصرف‌کننده نشان می‌دهد.

تورم تولیدکننده براساس گزارش بانک مرکزی در مردادماه در یک روند نزولی از 80.9 درصد در شهریورماه سال گذشته به 42.1 درصد در مردادماه رسیده و تورم ماهانه تولیدکننده هم از 8.5 درصد در اردیبهشت‌ماه امسال به 0.2 درصد در مردادماه رسیده است،
بنابراین تورم تولیدکننده به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم برای پیش‌بینی تورم در ماه‌های آتی، نزولی است. بر اساس گزارش مرکز آمار، تورم نقطه به نقطه مصرف‌کننده هم از 54 درصد در تیر ماه امسال به 49.7 درصد در شهریورماه رسیده است.

همچنین تورم ماهانه مصرف‌کننده هم در یک سیر نزولی از 12.2 درصد در خردادماه به 2.2 درصد در شهریورماه رسیده است، بنابراین این شاخص مهم در ارزیابی حرکت نمودار تورم، هم در ماه‌های اخیر کاهشی بوده است.

فراز و فرودهای تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه در یک سال اخیر بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در 6 ماه دوم سال گذشته روندی نزولی داشت و در نهایت در اسفند ماه سال 1400 به عدد 34.7 درصد رسیده بود.

این کاهش قابل توجه در تورم نقطه به نقطه موجب حرکت تورم میانگین به‌سمت نرخ‌های پایین‌تر شد، به‌طوری که نرخ تورم میانگین از 46 درصد در شهریور ماه 1400 به 40.7 درصد در اسفند 1400 رسید.

اما از فروردین ماه، با آغاز زمزمه‌های اجرای سیاست حذف ارز 4200تومانی و همچنین رشد قیمت‌های جهانی به‌دلیل جنگ روسیه و اوکراین، تورم نقطه به نقطه از فروردین ماه افزایش یافت.

تورم نقطه به نقطه در فروردین ماه 35.9 درصد شد که 0.9 درصد بیش از ماه قبل بود.

در اردیبهشت‌ماه هم که سیاست حذف ارز 4200تومانی اجرایی شد، تورم نقطه به نقطه با رشد 3.7درصدی معادل 39.3 درصد شد. در خردادماه، تورم نقطه به نقطه با رشد قابل‌توجهی روبه‌رو شد و به 52.2 درصد رسید.

این رشد قابل‌توجه به‌دلیل اجرای سیاست حذف ارز 4200تومانی بود و با توجه به اینکه این رشد قیمت ناشی از سیاست پولی و رشد بیش از حد نقدینگی نبود، به‌سرعت در ماه‌های بعد تغییر جهت داد. در تیرماه تورم نقطه به نقطه به 54 درصد افزایش یافت اما در مرداد ماه تورم 52.2 درصد شد که 1.8 درصد کمتر از تیر ماه بود.

همچنین تورم نقطه به نقطه در شهریورماه با افت 2.5درصدی به 49.7 درصد رسید، بنابراین تورم در مسیر کاهشی قرار گرفته بود اما به‌دلیل اصلاح و حذف ارز رانتی 4200تومانی، مقداری نرخ تورم را افزایش داد اما مجدداً از تیر ماه نرخ تورم تولیدکننده و تورم نقطه به نقطه در مسیر کاهشی قرار گرفته است؛ در واقع علت اینکه تورم میانگین در شهریور ماه نسبت به ماه قبل 0.6 درصد بیشتر می‌شود، نتیجه رشد تورم نقطه به نقطه در ماه‌های فروردین تا تیرماه است.

از طرف دیگر با توجه به اینکه همچنان نرخ تورم نقطه به نقطه رقمی بالاتر از تورم میانگین است، احتمال اینکه تورم سالانه یا میانگین تا چند ماه آینده مقداری افزایش یابد، دور از ذهن نیست، اما نکته حائز اهمیت و آنچه به‌طور ملموس و واقعی، تغییرات قیمت کالاها و خدمات را نشان می‌دهد تورم نقطه به نقطه است.

بانک مرکزی هنوز نرخ تورم شهریورماه 1401 را منتشر نکرده است اما چندی پیش، نرخ تورم نقطه به نقطه مرداد ماه را 45.8 درصد و نرخ تورم میانگین را 40.1 درصد اعلام کرده بود.

بر اساس گزارش بانک مرکزی در مردادماه تورم نقطه به نقطه 0.6 درصد و تورم میانگین 0.4 درصد کاهش یافته است. بر اساس آمار مرکز آمار ایران، نرخ تورم ماهانه در شهریورماه معادل 2.2 درصد بوده که این رقم نسبت به ماه قبل 0.2 درصد بیشتر بوده است.

طبق گزارش مرکز آمار، تورم ماهانه از خردادماه تا مردادماه کاهش قابل‌توجهی داشته است به‌طوری که از 12.2 درصد در خردادماه به 4.6 درصد در تیرماه و 2 درصد در مردادماه کاهش یافته و تورم ماهانه شهریورماه هم 2.2 درصد بوده است.

افت 19.2درصدی تورم مصرف‌کننده و 38.8درصدی تورم تولیدکننده در 11 ماه براساس گزارش بانک مرکزی، نرخ تورم ماهانه از 10.6 درصد در خردادماه به 4.3 درصد در تیرماه و 2.4 درصد در مرداد ماه رسیده است. بانک مرکزی هنوز آمار تورم شهریورماه را منتشر نکرده است اما با توجه به نرخ تورم ماهانه مرکز آمار ایران در شهریور ماه، به‌نظر می‌رسد نرخ تورم ماهانه محاسبه‌شده این بانک کمتر از نرخ 2.4 درصد در مرداد ماه باشد.

طبق گزارش بانک مرکزی، نرخ تورم از 59.3 درصد در شهریور ماه سال 1400 به 40.1 درصد و نرخ تورم تولیدکننده از 80.9 درصد به 42.1 درصد کاهش یافته است.

با توجه به سیاست‌های پولی بانک مرکزی در دولت سیزدهم برای کنترل ترازنامه بانک‌ها و سیاست‌های حمایت از تولید و همچنین کاهش تورم جهانی، به‌نظر می‌رسد در ماه‌های آینده تورم نقطه به نقطه به‌صورت پایدار به روند نزولی خود ادامه دهد و با چندماه تأخیر نرخ تورم میانگین هم مجدداً در سیر کاهشی قرار خواهد گرفت.

انتهای پیام/+