خشم مقامات بیروت از تلاش جامعه بین‌المللی برای ادغام آوارگان سوری در لبنان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، در حالی که مسئولان لبنانی از جمله «عصام شرف‌الدین» وزیر مهاجرت و امور پناهندگان در دولت پیشبرد امور این کشور، طرح بازگشت آوارگان سوری به کشورشان را فعال کرده‌اند مانع‌تراشی‌های بین‌المللی در این زمینه همچنان ادامه دارد که موجب نارضایتی طرف لبنانی شده است.

منابع آگاه از این پرونده در گفتگو با روزنامه الجمهوریه اعلام کردند که تلاش‌ها برای استفاده از هر فرصتی جهت حل پرونده آوارگان در لبنان همچنان ادامه دارد اما برخی طرف‌های خارجی قصد دارند مانع از این امر شوند. دولت لبنان در این زمینه اخیرا در دو مسیر حرکت کرده است؛ به طوری که از یک سو «نجیب میقاتی» نخست‌وزیر دولت موقت نامه‌ای برای «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل جهت حل پرونده آوارگان سوری فرستاده و از طرف دیگر «عباس ابراهیم» مدیرکل اداره امنیت عمومی لبنان را مامور هماهنگی با مقامات سوری برای فراهم کردن شرایط بازگشت آوارگان سوری کرده است.

بر اساس این گزارش، عباس ابراهیم نیز اقدامات عملی را برای فراهم نمودن سازوکار بازگشت آوارگان سوری آغاز کرده و وزارتخانه‌های امور خارجه و مهاجرت و امور اجتماعی و دادگستری نیز هریک در حیطه اختیارات خود تلاش‌های مربوطه را برای بازگرداندن آوارگان سوری به کشورشان انجام می‌دهند. در همین زمینه وزارت دادگستری در حال آماده سازی یک مطالعه حقوقی در خصوص امکان تحویل تعدادی از محکومان سوری در زندان‌های لبنان به دمشق است. به ویژه اینکه مشخص شده حدود 60 درصد از زندانیان در لبنان از اتباع سوری هستند و باید برای ادامه محاکمه و مجازات به کشور خودشان منتقل شوند.

اما با همه این وجود نگرانی‌هایی در خصوص ایجاد اخلال در این روند وجود دارد. به ویژه اینکه بازگشت آوارگان سوری در مرحله فعلی با شعار «بازگشت داوطلبانه» صورت می‌گیرد و در صورتی که جامعه جهانی از این روند حمایت نکند امکان موفقیت آن کم خواهد بود.

منابع آگاه فاش کردند که از نظر طرف‌های بین‌المللی بازگشت امن آوارگان سوری به کشورشان به معنای یک پیروزی برای «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه و نظام آن است و به همین دلیل در صدد مانع‌تراشی در روند بازگرداندن آنها هستند. این امر در رفتارها و اقدامات «ایاکی ایتو» نماینده کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در لبنان کاملا مشخص است.

بر همین اساس مقامات لبنانی در اعتراض به این موضع سازمان ملل تصمیم به تحریم نماینده آن و عدم استقبال از وی گرفتند. به ویژه بعد از بیانیه اخیر سازمان ملل در واکنش به درگیری‌هایی که میان گروهی از لبنانی‌ها با آوارگان سوری رخ داده بود. سازمان ملل در این بیانیه از مقامات لبنانی خواسته بود تا به جای تلاش برای بازگرداندن آوارگان سوری به کشورشان، جلوی درگیر شدن شهروندان لبنانی با آنها را بگیرند.

مقامات لبنانی معتقدند که این موضع سازمان ملل در واقع توهین به دولت لبنان است و انگار این سازمان نمی‌داند حضور آوارگان سوری در لبنان از سال 2011 تاکنون چه فشارهایی به این کشور تحمیل کرده؛ تا جایی که امروز شهروندان لبنانی و سوری بر سر سهمیه نان با یکدیگر درگیر می‌شوند و حضور آوارگان یک بارِ اضافه در شرایط وخیم اقتصادی لبنان است. بر همین اساس مسئولان لبنانی در گفتگو با نماینده سازمان ملل لحن خود را تند کردند و از این سازمان خواستند تا بیانیه مذکور را از وبسایت خود حذف کند.

در این میان سفارت آمریکا در بیروت مداخله کرد تا تنش‌های به وجود آمده میان مقامات لبنانی و نماینده سازمان ملل را  کاهش دهد. خطرناک‌تر از همه اصرار شدید کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل و نماینده آن به ادغام تدریجی آوارگان در جامعه لبنان با اجرای پروژه‌های مشکوک در سطوح آموزشی، اجتماعی، توانبخشی و توسعه است. آنچه اوضاع را بدتر می‌کند همدستی برخی انجمن‌های داخلی لبنان برای اجرای این طرح در ازای کسب منافع اندک است.

منابع لبنانی با انتقاد شدید از عملکرد جامعه بین‌المللی در پرونده آوارگان سوری در لبنان تاکید کردند، طبیعتا کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد که در خاک لبنان حضور دارد، باید با توافق با دولت و با سقف ضوابط تعیین شده توسط وزارت امور خارجه لبنان کار کند؛ اما اتفاقی که افتاده کاملا برعکس است و این کمیساریا از انجام تعهدات خود فرار می‌کند.

در نهایت با تشدید تخلفات ایاکی ایتو در پرونده آوارگان سوری، «میشل عون» رئیس جمهورلبنان، نجیب میقاتی، عباس ابراهیم و وزرای مربوطه تصمیم گرفتند از او استقبال نکنند.

از ابتدای بحران سوریه در سال 2011 غرب با موضوع پناهندگان سوری به عنوان یک عملیات اطلاعاتی-سیاسی علیه دولت سوریه برخورد کرده و رشته‌های مدیریت پرونده این آوارگان تاکنون در دست کشورهای غربی و ایالات متحده بوده است. همچنین آوارگان سوری طی سال‌های گذشته یکی از اهرم‌های فشار غرب علیه لبنان و به طور خاص مقاومت در این کشور بوده‌اند. از یک سو بحران خفقان‌آور اقتصادی در لبنان موجب شده تا تحمل بار آوارگان در این کشور غیر ممکن باشد و از سوی دیگر چهره‌های سیاسی نزدیک به آمریکا و غرب در این کشور سعی دارند با اتهام‌زنی علیه حزب‌الله وانمود کنند که مقاومت به دلیل اتحاد خود با سوریه خواستار ابقای پناهجویان سوری در لبنان است؛ درحالی که حزب‌الله یک مسئول ویژه برای این پرونده تعیین کرده و همواره بر اجرای طرح بازگشت آوارگان سوری و انجام همکاری‌های لازم با دولت سوریه در این زمینه تاکید دارد.

انتهای پیام/