غفلت از میراث فرهنگی ری / چرا بقایای شهر تاریخی ری رها شد؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ری، شهرستان ری با تاریخ 8 هزار ساله، دارای 40 اثر ثبتی و 198 اثر شناسایی شده تاریخی است اما ظرفیت قابل توجه آن در حوزه جذب گردشگر و اشتغالزایی حاصل از آن مغفول مانده و به رغم وجود ظرفیت ایجاد اشتغال در بسیاری از مراکز تاریخی همچنان جوانان و نیروی کار این شهرستان از نبود فرصت شغلی مناسب رنج می برند.

کارشناسان حوزه میراث فرهنگی و گردشگری معتقدند که توسعه گردشگری در هر منطقه ای رونق و توسعه اشتغال را در 16 رسته شغلی به همراه خواهد داشت اما در شهرستان ری با توجه به وجود آثار تاریخی متعدد و حضور گردشگران در مناطق تاریخی که ربه رغم ایجاد امکانات رفاهی صورت می گیرد، در محوطه های تاریخی هیچ گونه خدمات رفاهی فراهم نشده و اغلب انواع آسیب‌ها را شاهد هستیم.

چشمه علی اثر شاخص باستانی ری در مرکز شهرری قرار دارد و از قدمت 8 هزار ساله برخوردار است اما دبی آب چشمه به دلیل عملیات عمرانی مترو کاهش چشمگیری داشته و دسترسی به کتیبه با وجود آسیبی که اخیرا بر آن وارد شده همچنان فراهم است و به جای استقرار یک مرکز خدمات دهی به گردشگران کانکس بازیافت در این محوطه مستقر شده و هر از چندگاهی حتی دیده شده که مردم محلی همچنان به رسم قدیم برای شست و شوی فرش در محوطه تاریخی اقدام می‌کنند.

دژ رشکان که میراث اشکانیان است و در مرکز شهرری قرار دارد، جزو پهنه چشمه علی محسوب می‌شود اما امروزه به دلیل عدم رسیدگی به محل زندگی معتادان متجاهر تبدیل شده و اتاقک باقی مانده از این برج امروز دوداندود و مملو از بقایای زندگی معتادان است و همچنین راه دسترسی به بالای برج به دلیل از بین رفتن پله ها بسیار دشوار است.

برج نقاره خانه که در محدوده روستای امین آباد و در کوهستان بی‌بی شهربانو واقع شده نیز مانند سایر آثار تاریخی ری محلی امن برای آسیب‌های اجتماعی است و راه دسترسی به آن به دلیل فرسودگی پله‌ها مسدود شده و در فاصله حدود 20 متری این اثر ارزشمند کارخانه سیمان تهران مشغول به استخراج سیمان است.

بقعه بی‌بی شهربانو در محدوده روستای امین آباد که از ساختار و سازه‌ای تاریخی برخوردار است نیز به دلیل پیشروی کارخانه سیمان تهران دچار آسیب شده است.

آتشکده ری در بخش قلعه نو شهرستان ری و در مسیر ری به ورامین قرار دارد که جدای از مسائلی که بقایای سازه آتشکده را تهدید می‌کند، این روزها به محل چرای گوسفندان تبدیل شده و کمترین امکانات رفاهی در آن موجود نیست.

برج طغرل با قدمتی در حدود یک هزار سال تنها اثر تاریخی شهر 8 هزار ساله است که جایگاه و منزلت آن حفظ شده و متصدی با ذوق، مهربان و آگاهی دارد که همین امر نیز موجب مراجعات چندین باره گردشگران به این اثر تاریخی است.

با وجود آثار تاریخی کشف شده قابل توجهی که در ری وجود دارد مناطق متعددی نیز شناسایی شده که هنوز اکتشافات آن تکمیل نشده و محل اکتشاف به رغم وجود بقایای تاریخی، نیمه کاره رها شده و بعضاً به گفته کارشناسان روی محوطه تاریخی به دلیل نبود بودجه کافی برای اکتشاف پوشانده شده است.

در محدوده برج طغرل هنگام انجام عملیات عمرانی در بوستان بقایای  شهر تاریخی ری کشف شد اما در حدود 2 سال است که بدون کوچیکترین اقدامی رها شده و حتی آبیاری بوستان نیز همچنان ادامه دارد و در واقع احساس می‌شود هیچ اراده‌ای برای حفظ این آثار ارزشمند در ری وجود ندارد.

شهرری از تمامی ظرفیت‌های گردشگری برخوردار است

احمد ابوحمزه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری تسنیم در ری، با اشاره به کمبودهای حوزه گردشگری در ری اظهار داشت: شهرستان ری دارای آثار تاریخی و بناهای باستانی ارزشمندی است که امکان اشتغالزایی را تقویت کرده اما تا به حال این ظرفیت بالقوه بلااستفاده مانده است.

وی افزود: شورای شهر تهران در زمینه توسعه گردشگری در تهران و بالاخص شهرری اقدامات قابل توجهی داشته که بر اساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته منطقه 20 (شهرری) به صورت ویژه دیده شده و این برتری نیز به دلیل ظرفیت‌های مختلف موجود در این شهر تاریخی از جمله آرامستان‌ها، امامزادگان، خانه‌های تاریخی ، آثار باستانی و مکان‌های گردشگری و تفریحی است.

این ری پژوه و استاد دانشگاه در ادامه گفت: شهرری تنها منطقه در شهر تهران است که تمامی ظرفیت‌های گردشگری را داراست و در واقع می‌توان گفت کمتر جایی در دنیا چنین منطقه‌ای را داراست که آثار متنوع تاریخی و باستانی در کنار یکدیگر قرار گرفته باشد لذا می‌بایست در این دوره از مدیریت شهری بیش از پیش به این ظرفیت‌ها پرداخته شود.

ابوحمزه ابراز داشت: در سال‌های گذشته اقدامات متعددی در زمینه احیا و مرمت خانه‌های قدیمی درشهر تهران صورت گرفته اما به خانه‌های تاریخی ری توجه نشده و این در صورتی است که خانه‌های تاریخی متعددی در شهرستان ری داریم که در حال تخریب است و می‌بایست به آن رسیدگی شود.

این کارشناس ری شناسی در پایان خاطرنشان کرد: از مسئولان تقاضا داریم در جهت ثبت جهانی منطقه ری تلاش کنند تا از بروز تغییرات در آن جلوگیری شود.

عدم رسیدگی به آثار تاریخی و گردشگری شهرری ناشی از سایه سنگین تهران است

سید محمد ناظم رضوی شهردار منطقه 20 در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم در ری، با اشاره به چالش‌های موجود در توسعه گردشگری این شهرستان اظهار داشت: در زمینه حفظ آثار تاریخی و باستانی ری بی‌توجهی و کم مهری صورت گرفته و شاهد عدم رسیدگی دستگاه‌های مربوطه به آثار متعدد تاریخی هستیم.

وی با تاکید بر اینکه اگر بخشی از اعتبارات موجود برای حفظ آثار تاریخی هزینه می‌شد اثر مستقیم و غیرمستقیم فرهنگی زیادی داشت افزود: ما باید ظرفیت‌های موجود را شناسایی و در جهت بهره‌مندی از آن بکوشیم زیرا که در صورتی که ما به پتانسیل و امکانات داخلی بی‌توجه باشیم، هیچ گاه در حوزه گردشگری پیشرفت و توسعه‌ای نخواهیم داشت.

شهردار منطقه 20 در ادامه گفت: به دلیل بی‌توجهی مدیران وقت به آثار تاریخی دیده شده که در کنار پهنه‌های تاریخی مهم در ری مانند چشمه علی شرایط  نامطلوبی ایجاد شده که کارشناسات تاریخی با تمسخر به این موضع می‌نگرند.

ناظم رضوی تصریح کرد: چشمه علی شهرری پهنه‌ای تاریخی و ارزشمند است اما صدور مجوز و ساخت ساختمان‌ها و ابنیه در مجاورت آن، این اثر تاریخی را پوشانده است و با استقرار کانکس بازیافت و زباله، سرویس بهداشتی نامناسب زمینه برای وقوع آسیب‌های اجتماعی فراهم شده و قدمت و هنر موجود در این پهنه تاریخی را با چالش همراه شده است.

وی ادامه داد: شواهد نشان می‌دهد که رسیدگی به آثار تاریخی و باستانی در دستور کار دستگاه‌های اجرایی نبوده و می‌توان گفت پرداختن به حوزه فرهنگ در اولویت مدیران بالادستی نبوده لذا برای تغییر و تحول در حوزه‌های فرهنگی می‌بایست برنامه‌های کوتاه مدت و بلند مدت از سوی مدیران بالادستی با هدف احیای فرهنگ و تاریخ اجرایی شود.

شهردار منطقه 20 با تأکید بر اینکه مشکلات مربوط به حوزه گردشگری ری و عدم رسیدگی به آثار تاریخی ناشی از سایه سنگین تهران بر ری است ابراز داشت: امکانات موجود در اداره میراث فرهنگی شهرری پاسخگوی نیاز این شهرستان نیست زیرا که میراث ری گسترده و قابل توجه است اما امکانات ماشینی و نیروی انسانی این اداره بسیار محدود است.

ناظم رضوی بیان کرد: در شهرری فضاهای میراثی و ارزشمند رها شده‌ای  داریم که بعضاً اکتشافات آنها به صورت کامل انجام نشده اما اقدام به ساخت مجموعه‌های جدید شده است، مانند مرکز ایوان ری که در مجاورت برج طغرل و پهنه تاریخی و در محلی که اکتشافات آن تکمیل نشده ساخته شده و این درحالی است که هنوز بودجه کافی برای تکمیل اکتشافات تأمین نشده و در واقع مبنای فرهنگ هویتی ری نادیده گرفته شده است.

شهردار منطقه 20 در پایان خاطرنشان کرد: در حوزه میراث فرهنگی در صورتی که زیرساخت‌ها فراهم شود بخش خصوصی به راحتی پای کار خواهد آمد و فرهنگ مردم نیز تقویت خواهد شد.

انتهای پیام/