چه کسی ازبکستان را به هم میریزد؟
گرایشهای جداییطلبانه در جمهوری قرهقالپاقستان همیشه وجود داشته و این امر از زمانی تشدید شد که تاشکند اعلام کرد که در حال آمادهسازی برای تصویب اصلاحیه قانون اساسی است که حاکمیت قرهقالپاقها را سلب میکند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانههای جمهوری آذربایجان، گزارشهای ضدونقیض در مورد تنش دو روزه در ایالت قرهقالپاقستان ازبکستان منتشر میشود.
تاشکند اعلام میکند که این تنشها تحت کنترل است، اما منابع دیگر ادعا میکنند که در واقع این تظاهرات و راهپیمایی خواستار برگزاری همهپرسی برای جدایی قرهقالپاقستان از ازبکستان است و نشریات روسی مینویسند که آمریکا از روند تجزیه ازبکستان حمایت میکند.
در دوره اتحاد جماهیر شوروی، قرهقالپاقستان ابتدا در ترکیب قزاقستان، سپس در قرقیزستان و بعدها در وضعیت جمهوری خودمختار قرار گرفت و در نهایت به جمهوری شوروی ازبکستان داده شد.
در سال 1990 اعلامیه ای در مورد حاکمیت قرهقالپاقستان به تصویب رسید. در ابتدای سال 1993 یک قرارداد بین دولتی به امضا رسید که بر اساس آن جمهوری قرهقالپاقستان برای مدت 20 سال بخشی از ازبکستان شد. قرهقالپاقها معتقدند که کشور آنها یک خودمختاری نیست، بلکه یک کشور مستقل در ازبکستان است.
قرهقالپاقستان یک جمهوری پارلمانی است، دارای پرچم ملی، نشان رسمی، قانون اساسی و سرود ملی خود است و 40 درصد از خاک ازبکستان را شامل می شود. اما جمعیت آن تنها 2 میلیون نفر در مقابل 33 میلیون ازبک است، اما دارای منابع و ذخایر غنی نفت، گاز و طلا است.
گرایشهای جداییطلبانه در این جمهوری همیشه وجود داشته و این امر از زمانی تشدید شد که تاشکند اعلام کرد که در حال آمادهسازی برای تصویب اصلاحیه قانون اساسی است که حاکمیت قرهقالپاقها را سلب میکند.
دو روز پیش (5 ژوئیه) داولتمورات تاجیموراتوف رهبر قرهقالپاقها قصد برگزاری تجمع مسالمت آمیز در این مورد داشت، اما پس از فراخوان ویدئویی وی اوضاع متشنج شد. اکنون در سراسر نوکوس (پایتخت قرهقالپاقستان) اتوبوسهای بدون پلاک و نیروهای ضد شورش مسلح در اطراف مستقر شده و تاجیموراتوف رهبر قرهقالپاقها دستگیر شده است.
در 10 سال گذشته وضعیت جمهوری قرهقالپاقستان به موضوع باجخواهی رسانههای خارجی تبدیل شده است. در صورت تغییر مواد قانون اساسی، تاشکند باید نظر مردم قرهقالپاقستان را جویا شود و پس از آن باید مشکلات اجتماعی-اقتصادی مردم این منطقه به صورت ملموس حل شود.
گزارش شده است که نشریاتی که توسط بنیاد سوروس تأمین مالی می شوند، طرف قرهقالپاقها را گرفتهاند. بنابراین طرح بیثبات کردن آسیای مرکزی در دستور کار سیاست منطقهای آمریکا قرار گرفته است.
انتهای پیام/