حامیان "صید مخرب ترال" را بشناسید! + اسامی و تصاویر

به گزارش خبرنگار محیط زیست خبرگزاری تسنیم؛ تعداد 150 نفر از اساتید و هیئت علمی دانشگاه‌های کشور در تاریخ 19 دی‌ ماه سال 1400 با ارسال نامه‌ای به رئیس جمهور خواستار ورود رویکرد علمی جامع‌نگر در عرصه تصمیم­‌سازی‌های کلان حوزه شیلات و علاج این امور در هیئت دولت شده بودند؛ تاکید اساتید دانشگاه بر عملکرد مخرب سازمان شیلات به واسطه تصمیمات این سازمان در قبال پرورش گونه مهاجم تیلاپیا ماهیان و صید مخرب ترال بود.

اما حالا کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار آبزیان کشور که برخی از اعضای آن از بازنشستگان موسسه تحقیقات شیلات ایران، معاون آبزی‌پروری سابق سازمان شیلات ایران، قائم مقام فعلی موسسه تحقیقات شیلات، دبیرکل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران هستند, در پاسخ به نامه اساتید دانشگاه با انتشار بیانیه‌ای, به دغدغه اساتید دانشگاه در حوزه شیلات پاسخ دادند و رسماً از صید ترال حمایت کردند!

نکته قابل تامل در این بیانیه تاکید مجدد این افراد بر بازنگری در خصوص صید ترال و پرورش تیلاپیا نیل است! در بخشی از بیانیه اعضای این کانون آمده است:

"ضرورت دارد تصمیمات متخذه در خصوص ممنوعیت صید ترال در آب‌های جنوب کشور همراه با در نظر گرفتن مباحث تخصصی و کارشناسی در حوزه اجرایی باشد. واقعیت این است که تور ترال به عنوان یک ابزار ماهیگیری در بسیاری از کشورهای جهان با اعمال الزامات و و نظارت‌های مدیریتی در حال بهره‌برداری است و در صورت التزام به این الزامات می‌تواند در راستای ماهیگیری مسئولانه و پایدار به امنیت غذایی و اشتغال پایدار کمک کند! ... از هر گونه تصمیمات ناپخته برای صیانت از آبزیان که از مصادیق مسلم انفال است خودداری شود!"

ادعای صید ترال به عنوان روشی برای اشتغال پایدار و امنیت غذایی توسط این کانون در حالی مطرح شده که آثار مخرب این روش صید بر وضعیت معیشت صیادان جنوب کشور و ایجاد بحران برای صدها هزار نفر از جامعه صیادی کاملا مشهود است و توقف ترال که از مثبت‌ترین محورهای عملکرد حوزه محیط زیست کشور بوده به واسطه پیگیری‌های مداوم و علمی فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی، تاکید چندباره اساتید دانشگاه, متخصصان و صاحب‌نظران علوم محیط زیست و در نهایت دستور ریاست محترم جمهور حاصل شده است.

 لازم به ذکر است که شخص رئیس جمهور نیز بارها بر مخرب بودن صید ترال تاکید داشته است و آخرین بار طی سفر به بندرعباس در تاریخ 23 دی‌ ماه 1400 به مخرب بودن صید ترال برای آبزیان دریا و صیادانی که به روش سنتی صید می‌کنند, تاکید کرده بود.

تخلفات گسترده ترال‌داران طی سال‌های مختلف و ناتوانی سازمان شیلات در نظارت بر فعالیت‌های صیادی بارها از زبان مدیران مربوطه اعلام شده است، جای تعجب است که قائم مقام موسسه تحقیقات شیلات ایران که ریاست آن نماینده وزیر جهاد کشاورزی سابق در کار گروه ساماندهی صید فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی برای توقف ترال بوده‌اند حالا در موقعیت عضو هیئت مدیره و دبیر کانون فوق از انواع صید ترال دفاع می‌کند!

این‌ها همه در شرایطی است که موسسه تحقیقات شیلات وضعیت ذخایر آبزیان خلیج فارس و دریای عمان (انفال) را بحرانی و رو به نابودی اعلام کرده است! حال تصور کنید آیا دستور ریاست جمهور برای توقف ترال که بر مبنای هزاران برگ سند پرونده ترال در فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی و نظر جامعه علمی کشور و پذیرش سازمان شیلات, یک تصمیم ناپخته است ؟! کانون مذکور در بیانیه اشاره کرده است که 20 ترال فانوس ماهی و 29 ترال کف به فعالیت ادامه دهند! سؤال این است که افرادی که خود مدعی بکارگیری علم و دانش هستند بر چه مبنایی این تعداد ترال را دقیق محاسبه کرده‌اند؟!

در بخش دیگری از این نامه در خصوص پرورش تیلاپیا نیل در اظهارنظری عجیب و بر خلاف نظر کارشناسان این حوزه، ادعا شده است: "این گونه با توجه به تغییر اقلیم و خشکسالی کشور و اینکه در حال کاهش شدید منابع آب شیرین در کشور هستیم به عنوان یک گونه جدی با امکان تولید در آب‌های نامتعارف شور, لب شور و ... که می‌تواند استمرار پایدار آبزیان پرورشی و اشتغال را به همراه داشته باشد, تلقی می‌شود!"

ماهی تیلاپیا نیل که گونه مهاجم در میان آبزیان کشور محسوب می‌شود, بر خلاف ادعای رئیس سازمان شیلات که تنها در 4 استان و تحت شرایط مدیریت شده پرورش داده می‌شود, بنابر اظهارات رئیس موسسه تحقیقات شیلات ایران به برخی از استان‌های دیگر به صورت غیرقانونی راه پیدا کرده است که این خود نشان‌دهنده عدم نظارت درست شیلات و سایر دستگا‌ه‌های نظارتی است؛ بر همین اساس، رئیس تحقیقات شیلات اعلام کرده که سیستم پرورش فعلی تیلاپیا مورد تایید آن موسسه نیست و صریحاً با پرورش این گونه مهاجم مخالفت کرده است!

این ماهی که از آن به عنوان منبعی برای تامین امنیت غذایی یاد می‌شود, به واسطه زندگی کردن در آب‌های آلوده و حتی فاضلاب انسانی, می‌تواند بسیاری از آلودگی‌ها را از محیط جذب و به بدن انسان منتقل کند؛ تیلاپیا ارزش غذایی بسیار پایینی دارد و اسید چرب موجود در گوشت آن برای سلامتی انسان مضر است همچنین در صورت ورود گونه ماهی مهاجم تیلاپیا به مخازن سدهای کشور که تامین کننده آب مورد نیاز برای شرب‌، کشاورزی و صنعت هستند با تشدید پدیده تغذیه‌گرایی، بحرانی به وجود می‌آید که به این راحتی‌ها حل شدنی نخواهد بود.

بر همین اساس وزارت نیرو کتباً مخالفت خود را با ورود این ماهی به مخازن سدها اعلام کرده است؛ تهدید منابع آبی کشور و هزاران شغل وابسته به صید و صیادی از ماهیان تالاب‌ها و پرورش سیستم‌های گرم آبی نه تنها در راستای تامین امنیت غذایی نیست که خود تهدیدکننده این منابع است.

کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار آبزیان کشور در بیانیه اخیر خود مدعی شده‌اند: "پرورش تیلاپیا کمک به فقرزدایی می‌کند!" این ادعا در حالی است که علیرغم اینکه 3 سال است سازمان شیلات مجوز پرورش این گونه را در چهار استان مرکزی کشور گرفته است، هنوز قیمت تیلاپیا بیش از 100 هزار تومان است! ضمن آنکه در حال حاضر بنابر اظهارنظر بسیاری از متخصصان حوزه محیط زیست و شیلات بسیاری از تالاب‌ها، مخازن سدها و استخرهای پرورش ماهیان گرم آبی از وجود چندین گونه ماهی مهاجم رنج می‌برند و تولید آن‌ها کاهش زیادی داشته است.

حال سؤال این است که آیا امکان اضافه کردن یک گونه مهاجم دیگر به این اکوسیستم‌ها وجود دارد؟ ظاهراً تجربه چند سال گذشته نشان می‌دهد هیچ نظارت و کنترلی در جابجایی گونه‌های غیر بومی و مهاجم در کشور وجود ندارد و حذف آن‌ها نیز یا بسیار پرهزینه است و یا تا حد زیادی غیر ممکن، بنابراین بهترین راه جلوگیری ورود و انتشار آن است.

مورد دیگری که درباره این بیانیه قابل تامل است, "تعارض منافع محرز اعضای هیئت مدیره" این کانون است؛ عباسعلی مطلبی رئیس کانون که سابقه ریاست تحقیقات شیلات از 84 تا 92 را دارد؛ علی‌اکبر خدایی نائب رئیس کانون؛ مصطفی شریف روحانی، عضو هیئت مدیره و دبیر کانون و قائم مقام تحقیقات شیلات؛ آرش نبی‌زاده عضو هیئت مدیره کانون؛ دکتر حسینعلی ابراهیم‌زاده موسوی عضو هیئت مدیره کانون؛ حسینعلی عبدالحی عضو هیئت مدیره کانون که سابقه معاونت سازمان شیلات را داشته؛ امان‌اله حیات داوودی عضو هیئت مدیره کانون: