خورشاهیان: «من خواب دیدهام»، مظلومیت امام کاظم در بین یارانش را نشان میدهد
هادی خورشاهیان میگوید با خواندن رمان «من خواب دیدهام» برای مظلومیت امام کاظم افسوس خورده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم رونمایی از کتاب «من خواب دیدهام» عصر شنبه 13 آذرماه در فروشگاه چاپ و نشر بینالملل برگزار شد. در این جلسه هادی خورشاهیان نویسنده و منتقد ادبی و فاطمه الیاسی نویسنده رمان «من خواب دیدهام» صحبت کردند.
هادی خورشاهیان درباره این رمان گفت: این اثر را به عنوان یک رمان پسندیدم، اگر چه در تعریف رمان تحول در شخصیتها یکی از مؤلفههای اساسی است؛ البته در این اثر تمام تحول در شخصیتها به سمت تحول منفی است. علاوه بر این، از نظر تاریخی با رمان خوبی روبهرو هستیم و آن را پسندیدم. چیزی که در این کتاب مهم است، تلنگری است که به ذهن مخاطب میزند. بنده معتقدم که در تاریخِ اهل بیت و امامان ما اتفاقات زیادی وجود دارد که هنوز با ادبیات داستانی به آنها نپرداختهایم و جای خالیشان هنوز پر نشده است. خوب است که با استفاده از منابع تاریخی به این جاهای خالی بپردازیم.
وی اضافه کرد: البته نکتهای که در این کتاب برایم جای ابهام داشت، تغییر و تحول در شخصیتها بود. برای مثال شخصیتی را در کتاب داریم که نماینده امام موسی کاظم علیه السلام است، اما من متوجه نشدم که از کجا دچار انحراف میشود و برایم مشخص نشد که چگونه به این نتیجه میرسد که امام موسی کاظم همان قائم (عج) است. حتی برایم مشخص نشد که نقطه مقابل آنان چه کسانی بودند؟
خورشاهیان خاطرنشان کرد: یکی از اتفاقات قابل توجه در این کتاب شخصیتهایی است که در آن به نمایش درآمدهاند. همه آدمهای این رمان به نوعی گول خورده و هر کس با خدعهای اسیر شده است. اینجا بود که واقعاً ترسیدم که معصومین ما در چه شرایطی بودند که اینگونه افراد اطرافشان گول میخوردند. در اینجا بود که یاد آن روایت معروف از معصوم افتادم که میگفت اگر چند یار واقعی داشتم قیام میکردم و واقعاً این افراد را نداشتند.
این نویسنده و منتقد ادبی در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره شخصیتپردازی در رمان «من خواب دیدهام» گفت: من جنگها را براساس افرادش قضاوت میکنم، چرا که نمیدانم سیاست کشورها کدام است؛ برای مثال درباره حضور ایران در سوریه وقتی متوجه میشوم که فرمانده ما حاج قاسم سلیمانی است و با توجه به چیزهایی که از او شنیدهام به این نتیجه میرسم که حضور ما در سوریه درست بوده است. درباره این کتاب هم همین است، وقتی شخصیتهای مختلف را رصد میکنیم میبینیم تنها فردی که نگاه انسانی به زن دارد، کسی است که قلباً به امام موسی کاظم و سلسله بعد از او اعتقاد دارد. در اینجاست که به این نتیجه میرسم که باید حق با این افراد باشد.
او درباره لزوم سندیت داشتن حرفهای نقل شده از معصومین در رماننویسی گفت: بعضیها میگویند هر جملهای که از معصوم در یک رمان نقل میشود باید سند داشته باشد اما بعید میدانم که در یک رمان 300 صفحهای بتوان چنین چیزی را عملی کرد؛ حتی اگر تمام حرفها هم سند و مرجع داشته باشد، برای مخاطب خواندنی نخواهد بود.
فاطمه الیاسی نویسنده این کتاب در پاسخ به یکی از موضوعات مطرح شده درباره یارانی از امام که فریب حاکمان جور را خوردهاند، گفت: اشاره شد که شخصیتهای اطراف امام موسی کاظم به راحتی گول میخوردند، اما جالب است بدانید که آنان اصلاً چنین حسی نداشتند، بلکه فکر میکردند بهترین راه را انتخاب کردهاند. چیزی که در سران واقفیه به چشم میخورد مال دوستی و طمع است.
وی همچنین در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آیا کتابش را به کارشناسان دینی عرضه کرده است یا خیر، گفت: بله. کارشناسان دینی هم این کتاب را خواندند و آن را تأیید کردند، البته به نکاتی هم اشاره کردند که عمده آنان را در داستان اعمال کردم. برای مثال به این نکته توجه نکرده بودم که در نقطه مقابل یاران گول خورده، افرادی هم وجود داشتند که تا آخرین لحظه به امام وفادار ماندند. اگر فقط روی افراد منحرفشده تمرکز میکردم ممکن بود که به سیاهنمایی متهم شوم و این طور تلقی میشد که همه یاران امام منحرف بودند.
در پایان این جلسه، اسماعیل سلطانی مدیرعامل چاپ و نشر بینالملل در سخنانی کوتاه گفت: هدف ما از انتشار چنین کتابهایی این است که میخواهیم تبلیغ را عمومی کنیم. متأسفانه در اقتصاد فرهنگ یا دیدمان اقتصادی است، یا فرهنگ صرف. موضوعات کتابها نیز براساس همین مسئله انتخاب میشود، اما ما در چاپ و نشر بینالملل چنین رویکردی نداریم و میخواهیم نقاط خلأ را پر کنیم. برای مثال خیلی از چهرهها هستند که ما دربارهشان چیزی نمیدانیم و هیچ رمانی که خلأهای تاریخی را پر کند برایشان نوشته نشده است. مثلاً دلمان میگیرد که هنوز درباره امام حسن علیه السلام چیزی نداریم. بنابراین به نظر میرسد که باید رویکرد جدیدی را در پیش گرفت و تلاش ما در چاپ و نشر بینالملل قدم گذاشتن در عرصههایی است که کمتر کاری درباره آن صورت گرفته و دچار خلأ هستیم.
انتهای پیام/