وقتی گماشتگانِ صدر اعظم، عارف را کتک زدند / انتشار دو تصنیف تازه از عارف قزوینی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نویسنده‌ی کتاب «عارفِ موسیقیدان» از جذابیت‌های این کتاب هنری-تاریخی در رادیو گفت‌وگو سخن گفت و یکی از نکات جالب توجه را حضور استاد بنان در کنسرت معروفِ «عارف قزوینی» عنوان کرد.

مهدی نورمحمدی در برنامه «تقاطع فرهنگ» رادیو گفت و گو درباره تازه‌ترین اثر خود که به زندگی «عارف قزوینی» اختصاص دارد، اینگونه گفت: این کتاب هفته گذشته توسط انتشارات "ماهور" منتشر شد. ابعاد سه گانه زندگی عارف قزوینی شامل سیاست، ادب و موسیقی است. در این کتاب به بُعد سیاست و ادب نپرداختیم و تنها به بررسی فعالیت‌های موسیقیایی عارف قزوینی نظر کردیم.

کتاب مذکور، دارای 8 فصل بوده و در نخستین گام، اساتیدِ این عارفِ شاعر و موسیقیدان برجسته را معرفی کرده‌است.

چرا صدایی از عارف بر جای نماند

بزرگ‌ترین دستاورد کتاب در فصل نخست، دستیابی به اسنادی غیر قابل انکار درباره اساتید عارف قزوینی است. حاج ملا عبدالکریم جناب قزوینی و سید جعفر مجتهد لنگرودی از جمله استادان عارف قزوینی بوده‌اند.
در فصل دوم با عنایت به اظهارنظر «کلنل علی‌نقی وزیری و ادوارد براون، شیوه‌ی خوانندگی عارف قزوینی به قلم تصویر درآمده است. این فصل همچنین چرایی برجای نماندنِ هیچ صفحه‌ی گرامافونی از صدای عارف قزوینی را پاسخ گفته است.

انتشار دو تصنیف از عارف قزوینی برای نخستین بار

نویسنده کتاب «عارفِ موسیقی‌دان» در این مصاحبه رادیویی گفت: ما اثبات کردیم یک لوله فونوگراف از صدای عارف قزوینی باقی مانده است ولی از سرنوشت آن، اطلاعی در دست نیست. فصل سوم کتاب دربردارنده‌ی تصانیفِ عارف قزوینی است و شخصا دو تصنیف را شناسایی کردم که برای اولین بار منتشر می‌شود و در دیوان او درج نشده است.

کتاب مذکور همچنین کنسرت‌های عارف قزوینی را تبیین کرده و به مجموعِ 16 کنسرت اشاره دارد که به گفته نویسنده‌ی این اثر، آمار کنسرت‌ها از دل مطبوعات آن روزگار، تجمیع شده است. اسامی نوازندگان، علت و مکان برگزاری و تماشاگران این کنسرت‌ها، از اهم موضوعات حاشیه‌ای فصل چهارم کتاب است.

انتشار گفت‌وگویی از ابتهاج، ترقی و باستانی‌پاریزی / وقتی گماشتگانِ صدر اعظم، عارف را کتک می‌زنند

نورمحمدی گفت: ما به این نکته دست یافتیم که استاد بنان در کنسرتِ معروفِ «جمهوری» و زمانی که تنها 12 سال داشته، در میانِ تماشاگرانِ هنرنمایی عارف قزوینی بوده است. درون مایه‌ی فصولِ دیگر این کتاب مشتمل بر همکاران عارف قزوینی، نوزاندگان کنسرت جمهوری، خاطرات موسیقیدانان، شکایت عارف از محمد ولی خان تنکابنی و... است.

وی ادامه داد: محمدولی خان، صدر اعظم دولت مشروطه بود و چون در کنسرتِ جمهوری، توهینی متوجه او می‌شود، گماشتگانِ او اقدام به کتک زدن شدیدِ عارف می‌کنند که در نتیجه‌ی این حادثه، عارف قزوینی ظرف دو ماه بستری می‌شود و در ادامه شکایتی مطرح می‌کند و ما با به دست آوردنِ اسنادی، اطلاعاتی ناب در این باره در اختیار خوانندگان این کتاب قرار دادیم.

نویسنده‌ی کتاب «عارفِ موسیقیدان» همچنین به انتشار گفت‌وگویی رسانه‌ای در این کتاب اشاره کرد که در دهه 50 توسط استاد هوشنگ ابتهاج، بیژن ترقی و مرحوم باستانی پاریزی صورت گرفته است. نوار این مصاحبه برای نخستین بار پیاده سازی و در اختیار علاقمندان قرار دارد.

کاغذ گران و شمارگان پایین است

نورمحمدی در بخشی دیگری از صحبت‌هایش گفت: جمع آوری محتوای کتاب قریب به یک دهه و نگارش آن یک سال و نیم طول کشید. نبود آرشیوی منظم شامل صوت و تصویر و آثار مطبوعاتی از مشکلاتِ پیش روی پژوهش‌هایی از این دست است که کار را برای نویسنده بسیار سخت می‌کند.
گرانی کاغذ و پایین بودن شمارگان کتاب از دیگر معضلات پیش روی نویسندگان در دوره کنونی است. همواره سعی داریم با تکیه بر عشق و علاقه، خلأ‌های موجود را پُر کنیم.

انتهای پیام/