بازداشت «باسم عوض الله» مهره عربستان در اردن؛ دردسر تازه محمد بن سلمان
درحالی که عربستان در تلاش برای پاک کردن ردپای خود از حوادث امنیتی اردن است، ناظران معتقدند در سایه ادله موجود تصور اینکه سعودی‌ها از رویدادهای اردن آگاه نبوده باشند، دشوار است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه الاخبار، بعد از پاک شدن گرد و غبار حوادث امنیتی در اردن که گفته می شد در قالب یک کودتا علیه پادشاهی این کشور است و با توجه به شواهد و افراد دخیل در این جریان، عربستان سعودی اولین متهم شناخته شد. ریاض علاوه بر صدور بیانیه در مدت کوتاه فیصل بن فرحان وزیر خارجه خود را به اردن فرستاد تا اعتبار سعودی‌ها و به ویژه «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان را که به نظر می‌رسد پرونده اردن نیز در کنار پرونده آمریکا بار اضافی بر دوش وی شده، نجات دهد.
کارشناسان معتقدند شرایطی که اکنون محمد بن سلمان در آن قرار دارد مشابه وضعیت وی پس از ربودن «سعد حریری» نخست وزیر مکلف لبنان و نیز قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد آل سعود است. ولیعهد عربستان برای اولین بار بعد از قتل خاشقجی در کنفرانس سرمایه‌گذاری آینده در این کشور در اواخر 2018 حاضر شد و زمانیکه در این کنفرانس از وی درباره چگونگی قتل جمال خاشقجی سوال شد او پاسخ داد که این سوال خارج از چارچوب این نشست است.
در این کنفرانس همچنین سعد حریری به عنوان سخنران کنفرانس در کنار محمد بن سلمان نشسته بود؛ در حالی که یک سال قبل از آن در عربستان ربوده شد. در این نشست بن سلمان تلاش کرد جریان ربوده شدن حریری و قتل خاشقجی را در یک ترازو قرار داده و اعلام کرد این جنایت محکوم است و عاملان آن مجازات خواهند شد. او درباره ربوده شدن حریری نیز به شوخی گفت نگویید ربوده شده، او دو روز در کنار ما بود. اما کسی که این سوالات برنامه‌ریزی‌شده را از بن سلمان پرسید شخصی نبود جز «باسم عوض الله» مشاور اردنی وی که شخصاً این جلسه را مدیریت می‌کرد.
امروز باسم عوض الله در صف مقدم حوادث امنیتی اردن ظاهر شده و متهم اصلی این رویدادها به شمار می‌رود. با توجه به رابطه ای که محمد بن سلمان با باسم عوض الله دارد ناظران معتقدند تصور این که ولیعهد سعودی از پیش از اتفاقات اردن آگاه نبوده، دشوار است.
بعد از این که رخدادهای امنیتی در اردن به نتیجه نرسید و گرد و غبار کودتا به نوعی پاک شده، عربستان معتقد است که اکنون زمان پاکسازی آثار ردپای ریاض در این وقایع فرا رسیده و پرونده باسم عوض الله باید به گونه‌ای رسیدگی شود که به ضرر سعودی‌ها نباشد. محمد بن سلمان در شرایطی درگیر پرونده کودتای اردن شده که هنوز پرونده جنگ یمن و گزارش قتل جمال خاشقجی را نبسته است.
در همین زمینه ظاهراً فیصل بن فرحان برای انتقال پیام «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان سعودی به اردن سفر کرد اما کارشناسان معتقدند معنای آشکار این پیام ایجاد ساز و کاری برای انجام معامله‌ای جهت آزاد کردن باسم عوض الله و خارج کردن وی از اردن بود. همزمان با آن ملک سلمان و محمد بن سلمان به شکل شتابزده طی تماس با «عبدالله دوم» پادشاه اردن درصدد پاک کردن اتهامات مربوط به عربستان در جریان حوادث امنیتی اردن برآمدند.
واقعیت آن است که هرچند اردن طرف‌های خارجی را به دست داشتن در تلاش برای کودتا در این کشور متهم می‌کند، اما بدون ارائه ادله و شواهد نمی‌تواند این کار را انجام دهد؛ زیرا هر کلمه که از «امان» (پایتخت اردن) بیرون بیاید پیامدهای سیاسی و اقتصادی و امنیتی برای آن در پی خواهد داشت. در واقع اردن کشوری نیست که دارای اقتصاد واقعی و منابع طبیعی قوی باشد. این کشور در ازای سیاست‌هایی که دنبال می‌کند و یا خدماتی که ارائه می دهد تحت نظارت و کمک هایی که عمده آن از ایالات متحده و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی و امارات به عنوان پاداش پیمان «وادی عربه» با رژیم صهیونیستی، دریافت می‌کند پا برجا مانده است.
اردن طی 50 سال گذشته در زمان پایان جنگ های عربی- صهیونیستی تحت حمایت و نظارت آمریکایی‌ها بوده است و خدمات زیادی به این کشور ارائه داده؛ اما مهم‌ترین وظیفه آن به نوعی محافظت از رژیم اسرائیل در برابر حملات احتمالی از جانب کشورهای عربی بوده است. بر این اساس ملک حسین و پس از آن عبدالله دوم پادشاه کنونی اردن توانستند ثبات این کشور را در منطقه ملتهب عربی حفظ کنند. اردن حتی از تحولات موسوم به بهار عربی نیز که کشورهای عربی را در برگرفته بود در امان ماند.
اما در دوره اخیر با کاهش کمک‌های کشورهای خلیج فارس و عوامل دیگری همچون شیوع اپیدمی کرونا و بحران آب اردن با رژیم صهیونیستی، اردنی‌ها به شکل ناگهانی با بحران اقتصادی شدیدی مواجه شدند که خروج از آن آسان نیست. این وضعیت نارضایتی اردنی‌ها را به دنبال داشت و تبدیل به یک سری اعتراضات شد و در واقع مقدمات ایجاد ناآرامی‌ها در اردن بود.
از سوی دیگر ناظران معتقدند که عربستان سعودی و امارات متحده عربی قصد داشتند انتقام موضع قاطع اردن در برابر طرح ضد فلسطینی «معامله قرن» را از این کشور بگیرند؛ چرا که پادشاهی اردن این طرح را رد کرد و آن را تهدیدی برای موجودیت اردن دانست. در نتیجه به گفته کارشناسان فرضیه مداخلات خارجی در حوادث امنیتی اردن قابل قبول است؛ به ویژه اینکه محمد بن سلمان به عنوان یکی از حامیان اصلی معامله قرن در منطقه عربی به دنبال تحمیل این طرح بر اردن است.
انتهای پیام/
