خارشتر؛ گیاهی اقتصادی در اقلیم کشاورزی خراسان جنوبی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از  بیرجند، میوه این خانواده ناشکوفا است و بوته‌های آن نیمه درختچه‌ای و نیمه‌چوبی است که تا ارتفاع 50 تا 150 سانتی‌متر می‌رسد و ساقه‌های آن سبز رنگ با خارهای تیزِ نوک‌زرد است. کاسبرگ آن بدون کرک، زنگ‌مانند و با پنج دندانه مثلثی کوتاه نوک تیز است و دانه‌های آن در درون نیامک پهلوی هم قرار دارند.

خارشتر از نظر پزشکی سنتی دارای طبع سرد است و برای رفع صفرا و سنگ کلیه و مثانه مؤثر است و از خصویات  این گیاه می توان به ادرارآور و ضد سیاه‌سرفه و تب و لرز بودن اشاره کرد.

خارشتر یکی از علوفه‌های خوراکی برای دام‌ها به ویژه بزها است واین گیاه مقاوم به سرما و دارای ریشه عمیق است و به آب کمی نیاز دارد و برای گیاهانی مانند غلات و چغندر به عنوان علف هرز به‌ شمار می‌آید.

ریشه‌های خارشتر گاه تا ژرفای 5 تا 7 متر هم می‌رسد. میوه آن را ترنجبین (تَراَنگَبین) می‌نامند که به معنی عسل تر است. این گیاه در شوره‌زارهای ایران، عربستان، صحرای سینا، سوریه و هند و پاکستان تا ارتفاع 400 متری از سطح دریا می‌روید.

گیاه خارشتر برای نخستین بار در کشور در راستای اقتصاد مقاومتی و استفاده از پتانسیل در استان خراسان جنوبی کشت و به عنوان یک گیاه اقتصادی مورد توجه کشاورزان قرار گرفته

 از سال 94 فعالیت‌های اولیه در زمینه گیاه دارویی خارشتر در خراسان جنوبی آغاز شده که در این مدت به تکنیک بذر خارشتر برای نخستین بار در کشور دست یافته ایم

 مصرف آب این گیاه بسیار پایین بوده و کشت آن برای نخستین بار در راستای اقتصاد مقاومتی در کشور مطرح شده است و گیاه خارشتر به وسیله بذر وریزوم تکثیر می‌شود که در مقابله با اراضی بیابانی کشت آن مطرح است.

 خارشتر خواص دارویی از جمله ضد تب، ضد سیاه صرفه، رفع صفرا دارد و یکی ازمشکلات  این طرح رویش بذر است که مسلط شدن به فرمول کاشت و فرآوری این گیاه نیاز به مطالعات زیاد و موضوعات آزمایشگاهی دارد.

در استان خراسان جنوبی 25هزار هکتار از  اراضی کشاورزی استان برای کشت خارشتر شناسایی شده که در حال حاضر سطح زیر کشت زراعی این گیاه حدود 700 هکتار است.

از این میزان اراضی زیر کشت 500 هکتار از اراضی زارعی خارشتر به صورت مکانیزه آبیاری می‌شوند و مابقی سطح زیر کشت در حاشیه باغات و مزارع به صورت آبی و دیم و نیز به صورت مرتعی است.

دامداران  خراسان جنوبی از خارشتر در سطح وسیع برای تغذیه دام هایشان استفاده می‌کنند، اما چون کاشت و برداشت مکانیزه این گیاه در استان کمتر کاربرد دارد دامداری‌های صنعتی کمتر از آن بهره می‌برند.

مدیر امور باغبانی سازمان جهادکشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه تولید خارشتر در  این استان سالانه 80 میلیارد تومان برای کشاورزان و بهره برداران درآمدزایی دارد معتقد است این گیاه از سال سوم کاشت به بعد باردهی اقتصادی دارد و از هر هکتار زمین خارشتر 8 تا 10 تن علوفه‌تر و 4 تن علوفه کشت خشک برداشت می‌شود.

رضایی بیان می‌کند: از خارشتر برای تولید علوفه، بذر و گیاه دارویی استفاده می‌شود و متاسفانه فرآوری و بهره برداری از خارشتر در استان برای چرای دام، برداشت علوفه خشک و‌تر و در برخی واحد‌های عرقیات سنتی هم از آن عرق استحصال می‌شود.

وی اظهار می کند: از 4 سال گذشته تولید بذر در مجموعه کشت و صنعت پیوند خاوران استان آغاز و به تمام کشور به صورت بذر لخت و بذر پلیت شده صادر شده همچنین برنامه ریزی‌های وسیعی برای توسعه کشت خارشتر در پروژه هاب شتر در نظر گرفته شده است.

انتهای پیام/ز