پیوند بحران‌های پیچیده عربستان و سرنوشت مبهم ابتکار فرانسه در لبنان
در شرایطی که عربستان با بحران‌هایی همچون انتشار گزارش قتل خاشقجی روبرو است، ابتکار فرانسه در لبنان که ارتباط تنگاتنگی با پذیرش پایتخت هایی چون ریاض دارد در آستانه سقوط قرار گرفته است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه الأخبار، شش ماه پس از مطرح شدن ابتکار فرانسه برای نجات لبنان از بحران، سرنوشت این ابتکار در هاله‌ای از ابهام قرار داشته و به روند تشکیل دولت در لبنان گره خورده است؛ آن هم در حالی که فروپاشی اقتصادی و اجتماعی در این کشور از حد مجاز فراتر رفته است.
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در صفحه اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
به گفته منابع مرتبط با محافل دیپلماتیک در فرانسه پرونده لبنان مدتی است که از دستور کار پاریس خارج شده و هیچ کس در این محافل انتظار ندارد که به زودی اتفاقی برای کمک به حل چالش‌های لبنان رخ دهد. فرانسه تصور کرده بود که مسیر ابتکار عمل خود را در امتداد تغییر سیاست‌های دولت جدید ایالات متحده مقابل خاورمیانه پیش خواهد برد، اما این مسیر هنوز در ابتدای راه است.
از سوی دیگر «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه موفق نشد رضایت عربستان سعودی برای حمایت مالی و سیاسی مجدد از «سعد حریری» نخست وزیر مکلف لبنان را به دست آورد. در حالی که انتظار می رفت ماکرون اواخر فوریه گذشته به ریاض سفر کند این سفر به ماه مارس موکول شد و هنوز تاریخ دقیقی برای آن تعیین نشده است.
از سوی دیگر گزارش اطلاعات آمریکا درباره همدستی «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان در قتل «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار منتقد آل سعود نیز تا حدود زیادی معادلات را به هم ریخته است. زمان ترور جمال خاشقجی در اکتبر 2018 وزارت خارجه فرانسه این جنایت را محکوم کرده و به همراه آلمان و انگلیس از عربستان خواست تا حقیقت قتل خاشقجی را روشن کند. اما امانوئل ماکرون درخواست آلمان و همچنین مردم فرانسه برای توقف فروش سلاح به عربستان را قبل از فاش شدن واقعیت قتل خاشقجی رد کرد.
اکنون انتشار گزارش قتل خاشقجی که البته هرچند مدارک مشخصی ارائه نداده اما اتهامات کلی در این گزارش متوجه محمد بن سلمان است موجب سردرگمی فرانسه در روابط با عربستان در مرحله فعلی شده است.
اینکه سیاست واشنگتن در دولت جدید آمریکا در برخورد با عربستان و ولیعهد جوان این کشور چگونه قرار است باشد یک مسئله جداست اما فرانسه در یک شرایط و جایگاه کاملا متفاوت قرار دارد. رسانه‌های فرانسه و محیط سیاسی و فرهنگی این کشور حساسیت بالایی درباره رویدادهایی از جمله قتل جمال خاشقجی دارند و رویکرد آنها کاملا متفاوت از آمریکایی‌هاست. از آنجایی که اتهام محمد بن سلمان در قتل جمال خاشقجی تا حدود زیادی روشن شده و صحبت های سیاسی و رسانه‌ای فراوانی در فرانسه درباره لزوم توقف فروش سلاح به ریاض و تحریم افرادی که درگیر پرونده خاشقجی هستند وجود دارد، سوالات زیادی درباره نحوه تعامل پاریس با سعودی ها به ویژه ولیعهد این کشور به وجود می آید.
گزارش قتل جمال خاشقجی و روندی که امانوئل ماکرون بعد از این در برخورد با عربستان پیش خواهد گرفت می تواند تاثیر زیادی بر موقعیت سیاسی وی در داخل فرانسه و نیز در دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری این کشور داشته باشد. همه این موارد به ابتکار عمل فرانسه در قبال لبنان ابهام بیشتری می دهد؛ زیرا بخش اساسی از این ابتکار مبتنی بر پذیرش پایتخت‌های کلیدی مانند ریاض برای تشکیل دولت در لبنان به ریاست سعد حریری است، به ویژه اینکه جنبه مالی این ابتکار برای مواجهه با بحران های اقتصادی لبنان رابطه تنگاتنگی با ساختار تشکیل دولت این کشور دارد . به این صورت که کشورهایی مانند عربستان در صورتی که شروط مورد نظر آنها در کابینه آینده لبنان رعایت نشود حمایتی از سعد حریری نخواهند داشت.
علاوه بر آن سفر سوم امانوئل ماکرون به لبنان نیز لغو شده است و این امر ممکن است برای سعد حریری که اخیراً به امید دستیابی به راه حلی برای خروج از این تنگنا به پاریس سفر کرده بود نگران کننده باشد، به ویژه که تحولات منطقه ای و بین المللی درباره ریاض و گزارش قتل جمال خاشقجی و نشانه های شکست عربستان در جنگ یمن ممکن است با شکست ابتکار عمل فرانسه در لبنان هم زمان شود. این امر موجب می شود حریری نتواند مجدداً از حمایت عربستان برخوردار شود. همچنین کسانی که از فضای عربستان آگاهی دارند مطمئن نیستند فرانسه بتواند حمایت لازم را از عربستان برای حریری جهت تشکیل دولتی که حزب الله نیز در آن حضور دارد به دست بیاورد.
این منابع همچنین معتقدند بازگشت ولید بخاری، سفیر عربستان به بیروت و دیدار با مقامات لبنان نیز اهمیت چندانی ندارد و به این معنا نیست که ریاض موضع خود را در قبال لبنان نرم تر کرده و دست از مداخله در تشکیل دولت این کشور برداشته است. اظهارات اخیر مقامات سعودی و سخنان تند آنها علیه حزب الله نیز نشان دهنده همین امر است.
از سوی دیگر منابع آگاه از روند تشکیل دولت در لبنان گزارش دادند که سعد حریری از زمان بازگشت از سفر های خارجی با هیچ کس در داخل این کشور تماس نگرفته است و در شرایطی که هیچ یک از طرف‌های مربوطه تلاش جدی برای حل اختلافات انجام نمی‌دهند ارائه راه حلی برای خروج از این بحران سیاسی بعید به نظر می رسد.
انتهای پیام/
