گزارش| تشکیل ائتلاف امید کردستان در پارلمان عراق/ کُردها و سه جبهه متفاوت در بغداد
شماری از اعضای پارلمان عراق – خارج از فراکسیون‌های حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی – ائتلاف جدیدی را به نام هیوا – امید – تشکیل داده‌اند، بنابراین در وضعیت کنونی، کُردها با سه جبهه متفاوت در پارلمان عراق حضور دارند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، در سایه تداوم اختلافات نفتی – بودجه‌ای حکومت اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق، شماری از اعضای کُرد پارلمان این کشور، ائتلاف جدیدی را به نام امید کردستان تشکیل داده و تلاش می کنند با حمایت افکار عمومی اقلیم، حکومت محلی را مجاب به توافق با بغداد کنند.
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
ائتلاف امید کردستان
این ائتلاف از 15 عضو کُرد پارلمان عراق تشکیل شده است. به عبارت دیگر تمامی اعضای کُرد پارلمان به استثنای فراکسیون های دو حزب حاکم اقلیم کردستان – حزب دموکرات و اتحادیه میهنی کردستان – را شامل می شود. این افراد پیشتر در چارچوب گروه 15 فعالیت می کردند. نمایندگانی از احزاب جنبش تغییر، جماعت اسلامی، اتحاد اسلامی و نمایندگان مستقل کُرد در این ائتلاف عضویت دارند.
این ائتلاف در بیانیه‌ای تاکید کرده است که اولویت نخست آن توافق اربیل با بغداد در زمینه نفت و بودجه است. به اعتقاد نمایندگان عضو ائتلاف امید، حکومت اقلیم کردستان باید درآمدهای نفتی و گذرگاه های مرزی را بر اساس قانون اساسی به دولت مرکزی عراق واگذار کند تا در ازای آن از سهم مشخص شده قانونی در بودجه عمومی این کشور برخوردار شود. امری که به دلیل وضعیت بحرانی اقتصادی اقلیم کردستان و ناتوانی حکومت محلی در پرداخت حقوق کارمندان و بازنشستگان، از سوی ساکنین این منطقه نیز پشتیبانی می شود.
ائتلاف 15 نفری نمایندگان کُرد در پارلمان عراق همچنین تاکید کرده است که با مرتفع ساختن مشکلات نفتی – بودجه‌ای، تحکیم جایگاه کُردها در بغداد محقق می شود. اگرچه این ائتلاف در برهه کنونی بر فعالیت های پارلمانی متمرکز شده است اما انتظار می رود در صورت موفقیت در حل و فصل چالش کنونی، در انتخابات پارلمانی 2021 عراق نیز وارد میدان رقابت ها شود.
واکنش حزب دموکرات کردستان عراق
حزب دموکرات کردستان عراق در واکنش به تشکیل ائتلاف امید کردستان، هیئتی از اعضای دفتر سیاسی خود را به بغداد اعزام کرد، این هیئت با شماری از سران جریان های سیاسی شیعی دیدار و گفتگو کرد. اخبار منتشره در رسانه های کُردی حکایت از آن دارد که هیئت اعزامی حزب بارزانی به جریان های شیعی گفته است که حزب دموکرات کردستان به عنوان اکثریت پارلمانی کُردها، نماینده اصلی اقلیم در بغداد محسوب می شود. پاسخی که این هیئت از جریان های سیاسی شیعی عراق دریافت کرده، این بوده است که در صورتیکه اتحادیه میهنی به ائتلاف امید کردستان نزدیک شود، حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی در اقلیت قرار خواهد گرفت.
البته حزب دموکرات کردستان عراق این ائتلاف را به وابستگی به برهم صالح رئیس جمهوری عراق نیز متهم کرده است. استدلال سران این حزب هم به دیدار اعضای ائتلاف با صالح پس از تشکیل آن برمی گردد. سرکوت شمس الدین عضو ائتلاف امید کردستان با رد ادعای سران حزب بارزانی گفته است که نخستین دیدار اعضای این ائتلاف با سران ائتلاف الفتح در پارلمان عراق بوده است زیرا از تاثیرگذارترین جریان های سیاسی عراق در خصوص رفع مشکلات بودجه‌ای با اقلیم کردستان محسوب می شوند.
واکنش اتحادیه میهنی کردستان
همزمان با اعزام هیئت سیاسی حزب دموکرات کردستان عراق به بغداد، لاهور شیخ جنگی رئیس مشترک اتحادیه میهنی نیز به پایتخت عراق رفت و سلسله دیدارهایی با مسئولین ارشد این کشور و جریان های سیاسی داشت.
می توان گفت که اتحادیه میهنی بالعکس حزب بارزانی تا حدی به دیدگاه های ائتلاف امید کردستان نزدیک است، زیرا نقطه اشتراک آنها توافق اربیل - بغداد، تحویل درآمدهای نفتی و غیر نفتی به دولت مرکزی در قبال تخصیص قدرالسهم اقلیم از بودجه عمومی عراق است.
البته رئیس مشترک اتحادیه میهنی کردستان در سفر به بغداد، رئیس فراکسیون این حزب را هم در پارلمان عراق تغییر داد. انتصاب خانم آلا طالبانی حاوی پیام ویژه‌ای در این برهه است. وی همزمان دارای روابط نزدیکی با اعضای ائتلاف امید و سران و جریان های سیاسی شیعی عراق است.
واکنش جنبش تغییر
تشکیل ائتلاف امید کردستان در پارلمان عراق، اختلافات داخلی در جنبش تغییر را تشدید کرده است به گونه‌ای که در فاصله کمتر از یک هفته دو عضو ارشد این حزب از سمت های خود استعفا داده اند. هر 5 عضو فراکسیون جنبش تغییر در پارلمان عراق به عضویت ائتلاف امید درآمده و سران این جنبش را تهدید به موضع‌گیری کرده‌اند. اگرچه جنبش تغییر به صورت رسمی موضعی در قبال این اقدام اتخاذ نکرده است اما گفته می شود در نشست مجمع ملی، تغییری ها خواستار برخورد با نمایندگان خود در پارلمان عراق شده بودند. عمده دلیل چنین درخواستی هم این است که سران جنبش تغییر به شدت از سوی حزب مسعود بارزانی تحت فشار هستند. حزب دموکرات کردستان عراق اعلام کرده است که جنبش تغییر به عنوان یک ضلع کابینه اقلیم به ریاست مسرور بارزانی نباید اجازه چنین فعالیت هایی را به نمایندگان خود در پارلمان عراق بدهد.
فرصت‌های پیش روی ائتلاف امید کردستان
در این خصوص می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
حمایت افکار عمومی اقلیم کردستان به ویژه آرای معارضین و منتقدین حکومت اربیل
حمایت تعدادی از جریان های سیاسی شناخته شده عراق از جمله جریان حکمت ملی به رهبری سید عمار حکیم
عدم اعتماد فراکسیون های پارلمان عراق به حکومت اقلیم کردستان
چنین مسائلی را می توان زمینه ساز ورود این ائتلاف به رقابت های انتخاباتی اکتبر 2021 عراق دانست.
پیام‌های تشکیل ائتلاف امید کردستان در پارلمان عراق
تشکیل ائتلاف امید کردستان موجبات نگرانی حزب دموکرات به رهبری مسعود بارزانی را فراهم کرده است. زیرا اعلام تشکیل این ائتلاف همزمان با دو رویداد مهم است. نخست: تصویب بودجه 2021 عراق در پارلمان این کشور که می تواند حکومت اقلیم را از سوی افکار عمومی کردستان با هدف توافق با دولت مرکزی تحت فشار بگذارد، این در حالیست که بر خلاف اظهارات مسئولین کُرد، حکومت تحت سرپرستی مسرور بارزانی تاکنون اقدام عملی در راستای تحویل درآمدهای نفتی و گذرگاه های مرزی به بغداد نداشته است. دوم: زمان برگزاری انتخابات عراق. سران اقلیم به این نکته واقف هستند که در صورت موفقیت ائتلاف امید و توافق نفت – بودجه، حمایت رای دهندگان اقلیم از نمایندگان این ائتلاف محقق خواهد شد و این امر می تواند از شمار آرای آنها در انتخابات آتی بکاهد.
شماری از اعضای ائتلاف امید، پیشتر طرحی را با هدف پرداخت مستقیم حقوق کارمندان کُرد از سوی دولت مرکزی عراق به هیئت رئیسه پارلمان ارائه کرده‌اند، از سوی دیگر طرح دیگری برای فراخوانی مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان به پارلمان عراق در خصوص قرارداد 50 ساله نفتی اربیل – آنکارا ارائه شده است و چنین درخواست هایی در صورت اجرایی شدن می تواند جایگاه حکومت اقلیم به ویژه بارزانی ها را تضعیف کند.
در هر صورت، اکنون با سه جبهه کُردی در پایتخت عراق مواجه هستیم:
نخست: حزب دموکرات کردستان عراق که خود را مرجع رسمی و اصلی کُردها معرفی می کند.
دوم: ائتلاف امید کردستان که با هدف کسب حمایت بیشتر افکار عمومی به دنبال رفع بحران بودجه‌ای اقلیم است.
سوم: اتحادیه میهنی کردستان که به عنوان یک فراکسیون مستقل به دنبال توافق با بغداد و رفع مشکلات اقتصادی اقلیم با نزدیک تر شدن به زمان برگزاری انتخابات عراق است.
این نخستین بار است که در عراق پسا 2003 چنین جبهه‌ای به صراحت برنامه انتقاد از حکومت اقلیم و نزدیکی بیشتر به بغداد را سرلوحه فعالیت های خود قرار می دهد.
انتهای پیام/.
