گزارش| محورهای گفت‌وگوی وزیر دفاع ترکیه در سفر به بغداد و اربیل

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، خلوصی آکار وزیر دفاع ترکیه و ژنرال یاشار گولر رئیس ستاد کل نیروهای مسلح این کشور، دیروز به بغداد سفر کردند.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

پیش از آن که هواپیمای حامل آکار و گولر در فرودگاه بغداد فرود بیاید، خبرگزاری آناتولی اعلام کرده بود که محور اصلی این سفر بررسی زمینه‌ های همکاری ترکیه و عراق در مبارزه با تروریسم است.

آکار در بغداد با مقامات برجسته ای همچون جمعه عناد وزیر دفاع، عثمان الغنیمی وزیر کشور، مصطفی الکاظمی نخست وزیر و برهم صالح رئیس جمهور دیدار کرد.

مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق اعلام کرده که در مورد گروه های تروریستی، دیدگاه مشترکی با آکار دارد و معتقد است که باید از حضور و تردد آنان در مرز جلوگیری کرد.

همچنین دفتر ریاست جمهوری عراق اعلام کرد که برهم صالح، رئیس‌ جمهور این کشور در دیدار با خلوصی آکار روابط دوجانبه را بررسی و تاکید کردند که عراق، محل حمله به دیگران نیست.

صالح در ادامه بر همکاری میان ترکیه و عراق در مبارزه با تروریسم تاکید کرده است. در این دیدار، آکار نیز بر حمایت ترکیه از تمامیت ارضی عراق و اهمیت همکاری مشترک تاکید کرد.

آکار پس از استقبال نظامی توسط جمعه عناد سعدون، در وزارت دفاع عراق در بغداد پایتخت این کشور و گفتگوی دوجانبه همراه با همتای عراقی خود در نشست بین هیئت‌ها شرکت کرد.

وزیر دفاع ترکیه در این دیدار گفت: می‌توانیم با همکاری، بر مشکلات موجود در منطقه فائق بیاییم و ثبات و امنیت را در خاورمیانه که از هر لحاظ زیباترین نقطه جهان است، برقرار کنیم. به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی عراق احترام می‌گذاریم. وحدت سیاسی عراق برای ما یک اصل است. همانطور که همیشه می‌گوییم ما یک هدف داریم آن هم این است که تامین امنیت مردم و مرزهای خودمان است. چشم طمع به خاک هیچ همسایه ای نداریم. وزیر دفاع ملی ترکیه همچنین با تاکید بر اینکه حضور تروریست‌ها در شمال عراق برای هر دو کشور نیز یک تهدید مهم است، تصریح کرد: همکاری و هماهنگی در مبارزه با گروه تروریستی پ.ک.ک بسیار مهم است. ما با عراق برای هر طور همکاری آماده‌ایم.

مواضع مقامات بغداد در مورد روابط بغداد – آنکارا، نشان داد که در دوران مصطفی الکاظمی، تمایل برای همکاری دفاعی و امنیتی بیشتر شده و  هماهنگی و انسجامی که در ماجرای مدیریت سنجار به وجود آمد، آسودگی خاطر بیشتری به طرفین داده است.

ابعاد سیاسی – امنیتی سفر آکار به بغداد

پیش تر در ساختار سیاسی و اجرایی ترکیه، وزارت دفاع حکم مهم ترین رکن لجستیکی صنایع دفاعی را داشت و این رئیس ستاد کل نیروهای مسلح بود که از بالاترین قدرت نظامی کشور برخوردار بود. اما پس از تغییر نظام سیاسی ترکیه، ردای ویژه ای دوخته شد.

به ین معنی که مواجهه جسورانه ژنرال خلوصی آکار رئیس وقت ستاد کل نیروهای مسلح در قبال کودتاگران و عدم تبعیت از خواسته های آنان، عمق وفاداری او به اردوغان و دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه را نشان داد و با آن که چند ساعت کت بسته در دست نظامیان گولنی اسیر بود، زیر بار نرفت و قدرت را به آنها نسپرد.

در نتیجه، اردوغان نیز به پاس این وفاداری، پس از تاسیس نظام ریاستی، آکار را به دولت برد و وزارت دفاع را به او سپرد. با این تفاوت که حالا، وزارت دفاع، نه تنها همه کاره نظامی کشور است بلکه آکار عملاً در حلقه نخست دیپلماسی دولت اردوغان قرار گرفته و در کنار افرادی همچون هاکان فیدان رئیس سرویس اطلاعاتی میت و ابراهیم کالن مشاور سیاست خارجی و امنیت ملی، جایگاه ویژه ای پیدا کرده است.

بنابراین سفر آکار به بغداد به این معنی است که اردوغان، یکی از مهم ترین یاران نزدیک خود را به عراق فرستاده است.

سفر ژنرال آکار به عراق، پیش از هر چیز نشان دهنده این است که هماهنگی های دفاعی بین آنکارا و بغداد برای مقابله سخت تر با حملات پ.ک.ک، برای دولت اردوغان اهمیت بیشتری پیدا کرده است. چرا که قرار بود در راستای عملی کردن ایده ها و توافقاتی که در سفر اخیر مصطفی الکاظمی به آنکارا به دست آمده بود، بالاترین مقامات عراق و ترکیه در مورد آب، یک نشست فنی مفصل برگزار کنند و ارجحیت این سفر بر دیدار مقامات آبی عراق و ترکیه، نشان می دهد که مساله پ.ک.ک در روابط بین آنکارا و بغداد، چه اهمیت بالایی دارد.

دولت اردوغان از امکان و توان آن برخوردار است که با استفاده از دو اهرم فشار مهم به نام های «آب» و مقابله با «پ.ک.ک»، در حوزه های مختلف، از بغداد و اربیل، امتیاز بیرد.

اهمیت سفر شبانه آکار به اربیل

شبکه تلویزیونی کردستان 24 که به مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان تعلق دارد، مدعی شده که آکار، به این دلیل شبانه به اربیل رفته که برداشت و ارزیابی نهایی تیم او، این بوده که اگر شب به اربیل برود و در بغداد نماند، امنیت بیشتری خواهد داشت.

این رسانه همچنین اعلام کرده که آکار، قبلاً از مسعود بارزانی خواسته اجازه دهد که نیروهای پیشمرگ، با نیروی زمینی ارتش ترکیه علیه پ.ک.ک عملیات مشترک انجام دهنداما بارزانی در پاسخ گفته است: ما نمی خواهیم خون کردها به دست کردها ریخته شود.

برخلاف انتظار، دیدارهای خلوصی آکار در اربیل، از دیدار با مسعود بارزانی رهبر حزب دموکرات کردستان آغاز شد. مسعود بارزانی حالا پست رسمی دولتی در اختیار ندراد. اما خلوصی آکار، با این اقدام، نشان داد که از دید آنکارا، او هنوز هم درمورد مسائل دفاعی و استفاده از نیروهای پیشمرگ، حرف اول را می زند.

جالب اینجاست که نه رسانه های اقلیم کردستان و نه رسانه های ترکیه، در مورد جزئیات گفتگوهای مسعود بارزانی و آکار، اطلاعاتی منتشر نکردند.

دومین دیدار آکار در اربیل، گفتگو با مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان بود که پیش تر ریاست تشکیلات امنیتی اقلیم را در اختیار داشت و در دوران او، هماهنگی های امنیتی بین اقلیم و آنکارا به سطح بالایی رسید.

یکی از مهمترین محورهای گفتگو در دیدار بین آکار و مسرور بارزانی، مساله سنجار یا به قول کردها، شنگال بود. حالا در ظاهر، نیروهای پ.ک.ک از سنجار خارج شده اند و امنیت این شهر در اختیار نهاد و نیروی مشترکی است که با هماهنگی بغداد و اربیل شکل گرفته است. با این حال ترکیه هنوز هم نگران است و از این می ترسد که سنجار، تبدیل به قندیل دوم شود و قرارگاه تازه ای برای پ.ک.ک در این شهر به وجود بیاید.

خلوصی آکار، پس از پایان دیدار با نخست وزیر اقلیم، به دفتر ریاست اقلیم کردستان رفت تا در آنجا با نیچیروان بارزانی هم دیدار کند.

نیچیروان بارزانی در سالیان گذشته، نقش مهمی در تقویت روابط اربیل – آنکارا ایفا کرده است.

در پایان باید گفت، در شرایط فعلی، وضعیت داخلی عراق در بخش های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و میزان انسجام احزاب و گروه ها، به گونه ای است که ترکیه، امکان بیشتر و زمینه مساعدتری برای امتیازگیری از هر دو سوی بغداد و اربیل دارد.

اما اگر عراقی ها بخواهند در مسیر انتخابات آتی، بین هر سه عنصر شیعه، اهل سنت و کردها، انسجام و وحدت بیشتری به وجود بیاورند و یک دولت مقتدر و مبتنی بر اراده مردمی و حاکمیت ملی بر سر کار باشد، عراق خواهد توانست در پروژه های اقتصادی و منطقه ای خود با ترکیه، در موازنه بهتری قرار بگیرد.

انتهای پیام/