جاه‌طلبی‌های آل سعود در یمن/ ۳ باتلاق بزرگ ریاض در «المهره» و سناریوهای پیش رو
عربستان سعودی هم‌زمان با شکست در جنگ یمن، پس از افشای جاه‌طلبی‌های خود در استان المهره در سه باتلاق بزرگ گرفتار شده که سناریوهایی با عواقب نامعلوم به همراه دارد.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از عربی 21 مرکز مطالعات استراتژیک «هنا» در عدن یمن در آخرین گزارش خود در سال 2020 به ناکامی های عربستان سعودی در جنگ یمن پرداخته است.
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در صفحه اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
بر اساس این گزارش حضور نظامی عربستان در استان المهره در حالی صورت گرفته که این استان، این حجم از هرج و مرج و نابسامانی را پیش از این به خود ندیده بود
در این گزارش که دستور کار استراتژیک عربستان در استان المهره را نشان می دهد آمده است که جاه طلبی‌های عربستان سعودی در استان المهره صرفاً مربوط به تلاش این کشور برای جبران شکست در جنگ یمن نبوده و اهدافی فراتر را بر می‌گیرد.
طبق این گزارش، بر اساس شاخص های تاریخی که توسط واقعیت های سیاسی و اسناد افشا شده پروژه عربستان در استان المهره یمن به یک ایده اصلی شناخته شده مربوط می شود که در حوزه نیازهای ریاض در ایجاد یک خط لوله انتقال نفت جهت تسهیل صادرات نفت عربستان به خارج از کشور از طریق دریای عرب قرار می گیرد.
این فرضیه زمانی تقویت می شود که به یک سند رسمی از «عبدالله بن عبدالعزیز» پادشاه سابق عربستان که خطاب به ولیعهد خود بوده رجوع کنیم. در این سند آمده است که عربستان نیاز فوری به یافتن یک بندر در دریای عرب از طریق پادشاهی عمان یا یمن با توجه به موقعیت جغرافیایی این کشورها دارد؛ چرا که خلیج فارس و دریای سرخ متصل به آب های آزاد نیستند.
عبدالله بن عبدالعزیز، «نائف عبدالعزیز» ولیعهد خود را برای تشکیل کمیته‌ای عالی از وزارت کشور، دفاع، امور خارجه، دارایی، نفت، منابع معدنی، حمل و نقل، اقتصاد و برنامه ریزی و ریاست اطلاعات عمومی فراخوانده بود که به شکل محرمانه و سری برگزار شد.
بر اساس گزارش مرکز مطالعات استراتژیک عدن رفتارهای عربستان سعودی در استان المهره نشان می دهد که برنامه های آن در این استان فراتر از توجیهی است که به بهانه مبارزه با قاچاق اسلحه مطرح کرده است. سعودی‌ها از سال 2013 مدعی شدند که حضور نظامی آنها در استان المهره یمن با هدف جلوگیری از قاچاق اسلحه برای جنبش انصارالله است؛ در حالی که این استان تحت کنترل نیروهای صنعا نبوده و ریاض هیچ گونه مدرکی برای اثبات این ادعای خود ارائه نداده است. علاوه بر آن مبارزه با قاچاق یک ماموریت امنیتی برای دستگاه های داخلی هر کشوری بوده و نیازی به حضور نظامی خارجی بیش از مراجع قانونی ندارد.
طبق گزارش مذکور واضح است که انسجام استان المهره تاکنون نقش بزرگی در جلوگیری از تحقق اهداف عربستان برای اجرای نقشه های خود در این استان داشته است. البته درست است که اهالی این استان تاکنون موفق به حذف حضور نظامی عربستان به شکل عملی نبوده‌اند؛ اما تا حدودی افشای نقشه های ریاض در این استان سعودی‌ها را در محاصره ملی یمنی ها قرار داده و به این ترتیب عربستان در یک وضعیت درگیری دائمی با اهالی استان المهره قرار گرفته که نمی تواند به راحتی حضور خود را در این منطقه تثبیت کرده و به اجرای برنامه های خود بپردازد.
این گزارش افزود، از زمان ورود سعودی‌ها به استان المهره، عربستان سعودی نگرانی‌های زیادی در رابطه با عدم مشروعیت حضور خود در این استان دارد و با وجود این که از نفوذ سیاسی خود برای قانونی جلوه دادن حضورش در این منطقه استفاده می کند، اما نمادهای سیاسی و اجتماعی این استان مخالف حضور سعودی‌ها هستند. بر همین اساس یک تجمع گسترده مردمی در المهره علیه نفوذ غیر قانونی عربستان در این استان شکل گرفته که معتقد است مقاومت ملی می‌تواند همه نقشه ها برای آسیب رساندن به حاکمیت یمن را خنثی کند . این اتفاق زمانی افتاد که اهالی استان المهره متوجه شدند دولت مستعفی یمن قادر به جلوگیری از جاه طلبی های عربستان در زمین های یمن نیست.
در این گزارش در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا ریاض از روش های غیر قانونی به دنبال دستیابی به منافع خود در یمن است آمده که عربستان سعودی از زمان تاسیس کشور خود در تعاملاتش با یمن اصلا مفهوم حاکمیت را در نظر نمی‌گیرد. درواقع عربستان می خواهد از روش های غیر قانونی با یمن تعامل داشته باشد و این رفتارهای ریاضبازتاب طبیعی دیدگاه تاریخی سعودی‌ها در تحقیر یمن است که همواره ریاض خارج از چارچوب دیپلماسی و عرف بین المللی با این کشور برخورد کرده است.
بر اساس گزارش مذکوردولت عربستان معتقد است که منفعت‌طلبی‌های آن در یمن به روش های غیررسمی و غیر قانونی هزینه کمتری داشته و تحقق آنها نیز آسان تر است؛ چرا که مجبور نیست هیچگونه تعهد قانونی در قبال رفتارهای خود داشته باشد یا اینکه متحمل عواقب عمده مالی شود. درواقع ریاض احساس میکند که اوضاع عمومی سیاسی در یمن به مرزی از فروپاشی رسیده که همین امر فرصتی را برای ورود بی دردسر عربستان به آن فراهم می کند و استان المهره با ظرفیت‌های خاص خود می‌تواند اولین پایه‌های جاه‌طلبی ریاض در یمن را تشکیل دهد.
در گزارش مرکز مطالعات استراتژیک عدن آمده است که عربستان سعودی اکنون در استان المهره در یک باتلاق واقعی گرفتار شده و 3 معضل اصلی برای حضور نظامی این کشور در المهره وجود دارد:
-مورد اول مربوط به جاه‌طلبی‌های عربستان در استان المهره است که باعث شده هر گونه توجیه سیاسی برای حضور در این استان را از دست بدهد و پس از تبدیل کردن این استان از یک منطقه امن و پایدار به یک منطقه جنگی شبیه سایر استان های یمن، اهالی المهره قاطعانه خواستار خروج سعودی ها هستند.
-معضل دوم مربوط به ورود نظامیان عربستان سعودی به یک درگیری نامحدود با اهالی استان المهره است که سبب نابسامانی بافت اجتماعی این استان شده و در حالی‌که سعودی ها در تلاش برای رشوه دادن به سران قبایل این استان هستند درگیری نظامیان عربستان با تظاهرات‌کنندگان یمنی که حضور سعودی‌ها در المهره را رد می‌کنند، شرایطی از تنش و هرج و مرج در این استان را به وجود آورده که پیش از این سابقه نداشته است.
-سومین معضل عربستان در استان المهره تجاوز آشکار به دولت مستعفی یمن و حضور نظامی خود بدون هماهنگی با مقامات رسمی این دولت است که نشان می‌دهد سعودی‌ها احترامی برای دولت «عبد ربه منصور هادی» رئیس جمهوری فراری یمن که تحت حمایت ریاض است قائل نیستند و بنابراین عربستان با این اقدام، غیر قانونی بودن حضور خود در استان المهره را صراحتاً ثابت میکند.
در این گزارش سه سناریو برای بحران میان عربستان سعودی و استان المهره مطرح شده است:
- عربستان حضور نظامی خود در استان المهره را کاهش داده و با بررسی روند فعلی خود از تشدید تنش ها اجتناب می کند. ممکن است این اقدام عربستان از خلال گفتگوی مستقیم با اهالی المهره و شورای عموم المهره به ویژه در مناطق حیاتی، خروجی های استان و مناطق ساحلی و پادگان های نظامی که منبع تنش است صورت بگیرد. البته با توجه به اقدامات عربستان در استان المهره یمن طی دو سال گذشته این سناریو نمی تواند موفقیت آمیز باشد به ویژه که سعودی ها هیچ اقدامی در راستای مدیریت صلح‌آمیز پرونده این استان انجام ندادند و نفرت عمومی از آنها در این استان به شکل قابل توجهی نمایان است.
-عربستان همچنان به حضور نظامی خود در استان المهره ادامه داده و مناطق تحت کنترل ومواضع نظامی خود را در این استان گسترش می‌دهد. آنچه اجرای این سناریو را تقویت می کند عدم تعهد عربستان به وعده کاهش حضور نظامی خود در استان المهره است که منجر به بروز خشم گسترده مردمی و اقدام نمادهای ملی این استان برای مقابله با سعودی‌ها می‌شود.
-در سایه ادامه حضور غیرقانونی ارتش عربستان و اعتراضات مردمی در مناطق مختلف استان المهره احتمال بروز یک درگیری گسترده نظامی در این منطقه تقویت می شود.
انتهای پیام/
