وعده‌ای ۵۸۵ روزه‌؛ جاده شهداد- نهبندان همچنان مسدود است!/ زخم سیل بر دل جاده‌های کویری استان کرمان باقی مانده

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان ، محور شهداد- نهبندان به‌دلیل عبور از تنها اثر طبیعی ثبت جهانی ایران در یونسکو به دروازه ورود به میراث جهانی بیابان لوت مشهور است و قبل از مسدود شدن آن توسط سیل، یکی از زیباترین جاده‌های کشور و شریانی تأثیرگذار در حمل و نقل ترانزیتی شرق کشور محسوب می‌شد.

محور شهداد- نهبندان محور ارتباطی استان کرمان و خراسان جنوبی است که از دل کویر لوت می‌گذرد، کویری که گرم‌ترین نقطه‌ی کره‌ زمین را به خود اختصاص داده و سرشار از زیبایی و جاذبه‌های طبیعی بکر و دست نخورده‌ای شامل گندم بریان، نبکا، و آسمان پرستارهای است که شب‌ها همچون سقفی رویایی کویر را در آغوش می‌گیرد، این بیابان به دلیل جاذبه‌های گردشگری فراوانی که دارد در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و هر ساله هزاران گردشگر داخلی و خارجی را به خود جذب می‌کند.

در کنار همه این جاذبه‌های طبیعی و جادوی بینظیر خلقت از شهداد به سمت نهبندان خارج شوی پس از عبور از کلوت‌ها به ناگاه با صحنه‌ای ناب و خارق‌العاده روبه‌رو می‌شوی که جلوه‌ای ناب از شکوه قدرت لایزال الهی در پهنه کویر تشنه ایران را به تصویر کشیده است دریاچه‌ای که چون نگینی درخشان در کنار کلوت‌های افراشته در بیایان، جلوه‌گری می‌کند و این عظمت و شکوه به عجایب کویر بکر لوت زیبایی صد چندان داده است.

بارندگی‌های فروردین ماه سال 98 خسارات زیادی به همراه داشت که از جمله خسارات سیل فرودین سال گذشته می‌توان به تخریب بخشی از محور شهداد - نهبندان اشاره کرد به‌طوریکه بارش باران قسمتی از این مسیر را آنچنان زیر آب فرو برد که هنوز پی از گذشت نزدیک به 600 روز بیرون نیامده و این راه همچنان مسدود است.

روز‌های آغازین سال 98 بود که سیلی ویرانگر در مسیر محور شهداد - نهبندان دریاچه‌ای بزرگ ایجاد کرد که 15 کیلومتر از جاده را به‌کلی زیر آب برد و مابقی محور را هم تخریب کرد؛ محوری که راه ارتباطی استان کرمان و خراسان جنوبی است، تنها راه جایگزین جاده کرمان- راور- فردوس برای دسترسی به استان‌های شمال شرق محسوب می‌شود، شریانی تأثیرگذار در حمل و نقل ترانزیتی محسوب می‌شود و راه ارتباط شرق و غرب کشور از حوزه بیابان لوت است؛ محوری که مسدود بودنش نه تنها حضور گردشگران را کم رنگ کرده است 19 ماهی است که تجارت و درآمد بیش از 650 هزار نفر از اهالی شهداد، نهبندان، سربیشه و پنج شهر استان سیستان و بلوچستان از جمله زابل و هیرمند را تحت‌الشعاع قرار داده و با مشکل روبه‌رو کرده و طولانی‌تر شدن این مسیر به معنای تحمیل هزینه‌های اضافی به بخش‌های مختلف این سه استان است.

از سیل ویرانگر 25 فروردین‌ماه سال گذشته 585 روز می‌گذرد و در این مدت تنها اتفاقی که در راستای بازگشایی جاده روی‌ داده است ایجاد یک جاده خاکی برای رفت‌وآمد اضطراری است و در حالی که مسئولان برای رفع مشکل این جاده در انتظار فرونشست آب بودند سیلاب‌های ابتدای امسال در شهداد وضعیت را بغرنج‌تر کرد.

از شهداد که به سمت کلوت‌ها راهی می‌شوی، اولین زخم‌ها بر تن جاده را پس از عبور از کلوت‌ها می‌توان دید، آسفالت‌های در هم شکسته‌ای که با گذشت ماه‌ها از وقوع سیل و تخریب جاده، این مسیر همچنان غیر قابل تردد است و مسئولان تا این لحظه هنوز مرهمی بر زخم‌های این جاده نگذاشته‌اند.

30 کیلومتر بیشتر نیست، اما برای بازسازی همین مسافت مردم سه استان شرق و جنوب شرقی کشورمان 600 روز است که برای بازگشایی آن انتظار می‌کشند؛ انتظاری که طولانی شدن آن یعنی تحمیل هزینه‌های اضافی به بخش‌هایی از خراسان‌جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان.

مسئولان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان کرمان 2 راه را برای بازگشایی اساسی این محور پیشنهاد می‌دهند: بازسازی و دیگری جابه‌جایی جاده به مکانی دیگر.

مسئولان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان کرمان می‌گویند: وضعیت هیدرولوژیکی و محیطی منطقه شرایط خاصی دارد و ساخت مجدد جاده نیاز به جزئیات اجرایی پر هزینه‌ای دارد تا جاده به شکلی تثبیت شود که با سیل‌های بعدی خراب نشود و راه دوم، جا به جا کردن جاده و ساخت تمام جاده در جای دیگری است.

مسئولان کرمان می‌گویند: این جاده سال 79 با مطالعات کارشناسان وزارت راه و شهرسازی بدون دخالت کارشناسان استانی ساخته شده و اگر در ساخت آن آب نما و پل تعبیه می‌شد شاید امروز شاهد این خسارت‌های میلیاردی و ویران کننده اقتصاد نبودیم.

سیدعلیخانی مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان با بیان اینکه محور شهداد - نهبندان 270 کیلومتر طول دارد که 160 کیلومتر آن در حوزه استان کرمان است گفت: سیلاب ابتدای سال 98 به 35 کیلومتر آن خسارت وارد کرده و با توجه به اینکه در مسیر سیلاب قرار دارد و در هر بارندگی تخریب می‌شود که باید چاره اساسی برای آن اندیشیده شود.

وزیر راه و شهرسازی چهارم شهریورماه 98 با حضور در برنامه تلویزیونی نگاه یک شبکه یک سیما، با اشاره به اینکه این جاده اولویت درجه یک وزارتخانه است، گفت: بازسازی جاده نهبندان- شهداد در حال بررسی است که بافت خاک و شرایط این مسیر به گونه‌ای است که نمی‌توان بدون برنامه، کاری انجام داد و ما هم‌اکنون منتظر نتایج بررسی ویژگی‌های خاک این جاده در مرکز تحقیقات زمین‌شناسی وزارت راه هستیم تا در مورد بازسازی این جاده یا جایگزین کردن مسیری دیگر برای آن، تصمیم‌گیری کنیم.

با وجودی که به گفته راه و شهرسازی این جاده اولویت درجه یک وزارتخانه بود اما اقدامی برای بازسازی آن نشد تا جایی که محمدجواد فدائی استاندار سابق کرمان ششم خرداد ماه 99 در ستاد مدیریت بحران استان کرمان با بیان اینکه حوادث غیرمترقبه و بلایای طبیعی در سال گذشته دو هزار و 400 میلیارد تومان به استان کرمان خسارت وارد کرده است اظهار داشت: جاده شهداد - نهبندان هنوز بلاتکلیف است و اعتباری برای جبران خسارت سیل سال گذشته در این زمینه به استان کرمان داده نشده است.

وی با عنوان اینکه جاده شهداد - نهبندان یک جاده که بین دو استان کرمان و استان خراسان جنوبی است که در سیل فروردین 98 تخریب شده است افزود: 22 کیلومتر از این جاده را آب برده است و بعد از گذشت حدود یکسال و دو ماه هنوز تکلیف این جاده مشخص نیست.

مصطفی نخعی نماینده مردم شهرستان‌های نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با تسنیم از وضعیت نابسامان محور مهم اقتصادی نهبندان-شهداد انتقاد کرد و اظهار داشت: این مسئله مانع بزرگ رونق تولید در نهبندان و شرق کشور است.

وی افزود: عدم توجه به ترمیم محور مهم اقتصادی نهبندان - شهداد و یا پیاده سازی راهکاری برای برون رفت از این وضعیت خود مانع بزرگی برای رونق تولید نهبندان و شرق کشور و همچنین کارخانه‌های فرآوری همچون کنسانتره سنگ آهن است.

نخعی ادامه داد: معتقدم ادامه دار شدن وضعیت نابسامان محور مهم اقتصادی  نهبندان - شهداد مانع  بزرگ رونق تولید نهبندان و شرق کشور است.

سیدمصطفی آیت‌اللهی موسوی معاون امورعمرانی استانداری کرمان در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به آخرین وضعیت محور شهداد – نهبندان اظهار داشت: براساس آخرین اطلاعاتی که از این پروژه دارم مشاور این طرح در حال انتخاب است تا مطالعات آن انجام شود.

وی با بیان اینکه مشاور پروژه باید مطالعات خود را انجام داده، مسیر پیشنهاد بدهد و برآورد قیمت انجام شود گفت: تأمین اعتبار این محور باید از منابع ملی انجام شود.

معاون امورعمرانی استانداری کرمان با بیان اینکه برای اعتبار این پروژه باید از طریق وزارت راه پیگیری شویم تا پس از تأمین اعتبار کار آن انجام شود افزود: مطالعات این طرح به راهداری سپرده شده است و مسئول اجرای آن را وزارت راه و شهرسازی باید تعیین کند، ممکن است برای اجرای راه و شهرسازی و یا شرکت ساخت انتخاب شود.

وی با بیان اینکه در استان کرمان برای تعیین تکلیف این محور مطالبات زیادی شده است ادامه داد: بارها پیگیری کردیم، مکاتبه داشتیم، جلسه رفتیم و هم حضوری از مسئولان درخواست کردیم تا از محور بازدید داشته باشند؛ تاکنون فقط 4 مرتبه معاون وزیر را برای بازدید از محور آوردیم.

آیت‌اللهی موسوی با اشاره به اینکه مسئولان خراسان جنوبی هم پیگیر هستند چرا که بیشترین استفاده را آنها از این محور می‌برند اما قسمتی از جاده که تخریب شده در استان کرمان است گفت: دو سه ماه مطالعات این محور طول می‌کشد و پس از اتمام مطالعات، مطالبه تأمین اعتبار آن انجام می‌شود.

حالا 585 روز از آن سیل ویرانگر می‌گذرد و در این مدت نه گلایه‌های مردم اثری داشته و نه وعده‌های مسئولان ثمری و تازه در پی سفر حسن‌نیا معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به استان کرمان و بازدید از محور شهداد - نهبندان دستور آغاز مطالعات بهسازی این محور داده شد و کار بازسازی را به انجام مطالعات فنی و برآورد بودجه و اعتبارات لازم منوط کرد.

عبدالهاشم حسن‌نیا معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس این سازمان ضمن بازدیدی که به تازگی از آخرین وضعیت محور شهداد – نهبندان داشت آغاز مطالعات بازسازی این محور کویری را در دستور کار اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان کرمان قرار داد.

حسن‌نیا گفت: باتلاقی شدن لایه‌های نمکی زیرین در محور شهداد - نهبندان یکی از مهمترین مشکلات بازسازی این محور است.

معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: با وجود مشکلات متعددی که در اثر سیل به ساختمان راه و زیرسازی محور شهداد -نهبندان بوجود آمده است،  به دلیل اهمیت محور و درخواست های مکرر مردم منطقه و مسئولین استان کار بازسازی پس از انجام مطالعات فنی و برآورد بودجه و اعتبارات لازم آغاز خواهد شد.

در این بازدید سیدعلی حاج‌سیدعلیخانی مدیرکل راهداری و حمل‌ و نقل جاده‌ای استان کرمان با اشاره به این که  محور شهداد بیش از یک دهه قبل توسط پیمانکار احداث‌شده است، گفت: 15 کیلومتر از این محور بر اثر سیل سال 98 کاملاً زیر دریاچه فرورفت به طوری که عمق آن در برخی از قسمت‌ها به بیش از چهار متر می‌رسید، برای انجام طرح‌های مطالعاتی دقیق باید منتظر فروکش کردن کامل آب شد تا در صورت لزوم تصمیماتی مبنی بر جابجایی محور اتخاذ شود.

وی افزود: در مورد جاده شهداد - نهبندان جلساتی با حضور معاون عمرانی استاندار کرمان برگزار و مقرر شد، آب بردگی به شکل موجود از طریق اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان اصلاح شود که این کار با استفاده از توان راهداری استان کرمان انجام شد و بخشی از جاده به‌صورت اضطراری اصلاح و محور برای تردد های ضروری بازگشایی شد.

به گزارش تسنیم، افزایش نزولات جوی جای خوشحالی دارد آن هم در این شرایط خشکسالی که مردمان کویر این موهبت را نعمت بزرگی می‌دانند، سیل هم رویدادی طبیعی است و آب چه زیاد و چه کم، راه خود را می‌رود.

جاده نهبندان- شهداد نزدیک به 600 روز مسدود است؛ در این شرایط اینکه مقصر چه کسی است برای مردم چه اهمیتی دارد؛ چه سیل باشد، چه سازندگان این جاده و چه مسئولان؛ در تمامی این روزهای سخت هزینه سنگین این مشکل را مردم منطقه، رانندگان، تولیدکنندگان و تجار داده‌اند و این سؤال باقی است که آیا قرار است این جاده ترانزیتی در قلب کویر جهانی لوت و مردم منطقه، تا ابد چوب اقدامات بدون کارشناسی و قول‌های بر زمین مانده برخی مسئولان را بخورد؟

گزارش از لیلا خسروشاهی

انتهای پیام/511/ی