گزارش| مثلث آمریکایی ــ فرانسوی ــ سعودی و تکرار سریالی بنبست سیاسی در لبنان
در سایه مداخلات و سنگاندازیهای محور آمریکایی ــ فرانسوی ــ سعودی در روند تشکیل کابینه لبنان با هدف حذف حزبالله از دولت این کشور، بار دیگر شاهد سریال تکراری بنبست سیاسی لبنانیها هستیم.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، پس از انفجار مهیب بندر بیروت در 4 آگوست سال جاری میلادی که منجر به استعفای «حسان دیاب» نخست وزیر دولت پیشبرد امور لبنان تحت فشارها و توطئههای خارجی شد، «مصطفی ادیب» سفیر لبنان در آلمان توسط نخستوزیران اسبق لبنان از جمله «سعد حریری» بهعنوان نامزد نخستوزیری جدید این کشور معرفی و در تاریخ 31 آگوست رسماً مأمور به تشکیل دولت در لبنان شد.
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
اما ادیب با تحرکاتی مشکوک همچون اصرار بر محرمانه برگزار شدن جلسه رایزنیهای وی با رئیسجمهور و چرخشی شدن همه پستهای وزارتی و تلاش برای حذف حزبالله از دولت که مشخص بود تحت فشار مثلث خارجی آمریکایی ــ فرانسوی ــ سعودی صورت میگیرد بعد از گذشت حدود یک ماه از زمان مأموریت خود، استعفا داد تا شرایط آشفته لبنانیها بحرانیتر شود، پس از آن سعد حریری با کشوقوسهای فراوان خود را بهعنوان تنها نامزد نخستوزیری لبنان معرفی کرد و در تاریخ 22 اکتبر از جانب «میشل عون» رئیس جمهوری این کشور مأمور تشکیل دولت شد.
خوشبینی لبنانیها به تشکیل کابینه حریری
با آغاز مأموریت حریری، شخص او و سایر گروههای سیاسی نسبت به روند تشکیل کابینه در این کشور بسیار خوشبین بودند؛ چرا که سعد حریری بهخلاف انتظار عموم که گمان میرفت او با همان مانورهای دوره گذشته خود برای رسیدن به قدرت برمیگردد، در ابتدا یک مسیر آرام و مطابق میل نیروهای سیاسی را در پیش گرفت.
سعد حریری بهعنوان نخستوزیر مکلف لبنان رایزنیهای خود را با فراکسیونهای پارلمانی آغاز و نشستهای مکرری با رئیسجمهور جهت تشکیل دولت در اسرع وقت برگزار کرد، پس از آن منابع ریاستجمهوری و نخستوزیری لبنان گزارش دادند که روند رایزنیها کاملاً مثبت ارزیابی شده و یک بازه زمانی 10 تا 14 روزه برای تشکیل کابینه در نظر گرفته شده است، حتی منابع وابسته به حریری اعلام کردند که احتمال تشکیل دولت ظرف یک هفته نیز وجود دارد.
در ابتدا اختلاف نظرهایی درباره ساختار دولت میان حریری و عون وجود داشت؛ رئیسجمهور پیشنهاد تشکیل کابینه با 22 وزیر را مطرح کرد، اما سعد حریری مُصرّ به تشکیل دولتی با 18 وزیر و ادغام برخی وزارتخانهها بود، در نهایت طرفین توافق کردند دولت را با 20 وزیر ضمن چرخشی شدن پستهای وزارتی بهاستثنای وزارت دارایی که در اختیار گروههای شیعه خواهد بود، تشکیل دهند.
اما درحالی که حریری وعده تشکیل دولت را ظرف یک هفته داده بود، اکنون با گذشت نزدیک به یک ماه هیچ افق روشنی در این زمینه دیده نمیشود و حتی ادامه مأموریت خود او نیز در هالهای از ابهام قرار دارد. بهنظر میرسد ناتوانی در تشکیل دولت و بنبست سیاسی در لبنان تبدیل به یک سریال تکراری شده است که ارتباط مستقیم با مداخلات خارجی دارد.
توطئههای آمریکا و تکرار بنبست سیاسی در لبنان
اینکه سعد حریری یک موضع نرم در برابر حزبالله پیش گرفته و حتی با چرخشی شدن همه پستهای وزارتی بهاستثنای وزارتخانهای که در اختیار گروههای شیعه بود موافقت کرد، عجیب بهنظر میرسید؛ بر همین اساس پیشبینی میشد که اینگونه مواضع حریری تا انتها ادامه پیدا نکند و سناریوهای قبلی وی تحت هدایت مستقیم خارجیها برای کنار زدن حزبالله از صحنه سیاسی لبنان تکرار شود.
در این میان یک رابطه مستقیم بین مداخلات و شروط آمریکا با موانع تشکیل دولت در لبنان وجود دارد:
ــ در تاریخ 6 نوامبر جاری وزارت خزانهداری ایالات متحده از تصمیم برای تحریم «جبران باسیل» رئیس جریان آزاد ملی لبنان که یکی از مهمترین همپیمانان حزبالله بهشمار میرود خبر داد، حتی پس از اینکه میشل عون خواستار ارائه ادله لازم در این زمینه شد، «دوروتی شیا» سفیر آمریکا در بیروت با بهانهتراشی مدعی شد که اسناد مربوط به این موضوع قابل انتشار نیست. البته تحریم شخصیتهای وابسته به حزبالله در لبنان از جانب واشنگتن یک روش سنتی و ضمنی ترورهای سیاسی آمریکاست و جای تعجب ندارد؛ اما اینکه چرا دقیقاً ایالات متحده در آستانه تشکیل کابینه لبنان این تصمیم را اعلام کرده بیانگر تلاش آمریکاییها برای ایجاد بحران در روند تشکیل دولت لبنان با هدف تحمیل معادلههای مورد نظر خودشان به آن است.
ــ چند روز بعد از اعلام خبر تحریم جبران باسیل، «امانوئل ماکرون» رئیسجمهوری فرانسه در چارچوب سیاست «چماق و هویج» مشترک با آمریکا، «پاتریک دورل» نماینده خود را برای ورود به بحران تشکیل دولت در لبنان به بیروت فرستاد، همزمان با حضور فرستاده پاریس در بیروت، دوروتی شیا در اقدامی بیربط و مغرضانه اعلام کرد که "شرط ما برای کمک به لبنان در مقابله با شیوع ویروس کرونا این است که وزارت بهداشت این کشور از اختیار حزبالله خارج شود و با نهادهای وابسته به واشنگتن همچون دانشگاه آمریکایی بیروت همکاری کند". سفیر ایالات متحده همچنین گفت که "ما از دولتی که با حضور حزبالله تشکیل شود حمایت نمیکنیم."
سنگاندازی عربستان و فرانسه در روند سیاسی لبنان
از سوی دیگر عربستان سعودی که از روند تشکیل دولت در لبنان بهدلیل حضور حزبالله ناراضی بود در حرکتی مشکوک، سفیر خود را از بیروت خارج کرد. سعودیها که کارنامه روابط عمیقشان با خاندان حریری روشن است، بارها اعلام کردهاند که از هرگونه همکاری میان سعد حریری و حزبالله جلوگیری میکنند.
همانطور که انتظار میرفت مثلث آمریکایی ــ فرانسوی ــ سعودی قصد توقف اقدامات خود برای حذف حزبالله از صحنه سیاسی لبنان را ندارد. فرانسه که هفته قبل نمایندهای با یک هیئت به لبنان فرستاده بود اعلام کرده است که قصد دارد هفته آینده «فرانک دوریل» مشاور رئیس جمهور این کشور را برای بحث درباره تحولات سیاسی لبنان راهی بیروت کند. فرانسویها همچنین از طریق فرستاده خود صراحتاً به مقامات لبنانی اعلام کردند که متصدیان پستهای حاکمیتی مانند وزارت انرژی و اقتصاد باید مستقیماً از جانب سعد حریری معرفی شوند و مواضع همسو با پاریس داشته باشند.
آغاز مانورهای سعد حریری ضد حزبالله
ازآنجایی که سابقه سیاسی سعد حریری نیز آکنده از مواضع ضدمقاومتی و مخالفت آشکار با حضور حزبالله در دولت لبنان است و نیز بهدلیل آنکه وی هیچ اقدامی را بدون موافقت آمریکا و فرانسه و حتی عربستان انجام نمیدهد، بهانهتراشیهای او برای تشکیل «دولت توافقی» امری قابل پیشبینی بود؛ همانطور که بهگفته منابع سیاسی آگاه لبنان، حریری همه توافقهای حاصلشده با رئیسجمهور و نیروهای سیاسی در زمینه ساختار دولت را پس گرفته است و همانند دوره گذشته خود بر تشکیل دولت کوچک و «تکنوکرات» که نیروهای سیاسی علاوه بر عدمحضور در آن، حق معرفی وزرای این دولت را نیز ندارند، اصرار دارد.
اکنون آنچه در مسیر تشکیل کابینه لبنان شاهد آن هستیم، بار دیگر بر این نکته تأکید میکند که 3 بازیگر آمریکایی و فرانسوی و سعودی خواهان تشکیل دولت در لبنان برای خروج این کشور از بحران بزرگی که در آن قرار دارد، نیستند. آنها ثابت کردند در طرح تشکیل دولت پیشنهادی خود در لبنان بهدنبال روی کار آوردن مهرههای خود که بارها کارشکنی و بحرانزایی آنها به اثبات رسیده هستند؛ افرادی چون سعد حریری که در سال 2017 در ریاض و تحت فشار عربستان سعودی از سمت نخستوزیری خود استعفا و دولتش را منحل کرد تا لبنان را وارد بحرانی جدی کند.
هشدار درباره بهرهبرداریهای واشنگتن و تلآویو از بنبست سیاسی لبنان
در این بین لبنانیها نباید از سیاست خطرناک آمریکا که همان سیاست رژیم صهیونیستی با هدف تسلیم کردن لبنان در برابر شروط آمریکاییها و صهیونستهاست غافل شوند؛ بهویژه اینکه مقامات لبنانی علاوه بر دست و پنجه نرم کردن با بحران سیاسی درگیر مذاکرات ترسیم مرزی با رژیم صهیونیستی نیز هستند؛ مذاکراتی که تلآویو و واشنگتن برنامههای زیادی برای سوءاستفاده تبلیغاتی در راستای عادیسازی کشورهای عربی با اشغالگران قدس دارند.
علاوه بر آن از دهههای گذشته تاکنون به لبنانیها ثابت شده است که طرفهای خارجی بهویژه آمریکا و کشورهای غربی هیچگاه خیرخواه آنها نبودهاند و مداخلاتشان در لبنان نتیجهای جز ویرانی و بحران برای این کشور نداشته است؛ همانطور که تأثیرات آن هماکنون بهوضوح در بنبست سیاسی لبنان مشاهده میشود،
بر این اساس تا زمانی که مهرههای غربی بهشکل فعال در پی اجرای پروژههای مورد نظر غرب و آمریکا در لبنان تلاش میکنند نمیتوان چشمانداز مثبتی برای خروج این کشور از بنبست سیاسی ارزیابی کرد، در عین حال همانطور که حزبالله و همپیمانان آن از گذشته تاکنون هیچگاه عرصه لبنان را برای مانورهای آمریکایی و صهیونیستی باز نگذاشتهاند، این بار هم این اتفاق رخ نخواهد داد.
انتهای پیام/+