مدیریت هزینه‌های ارتز و پروتز ایثارگران/چه جانبازانی پروتز هوشمند دریافت می‌کنند؟
در کنار تحریم‌ها و محدودیت برای ساخت و نگهداری تکنولوژی برخی پروتزها، با تلاش شرکت‌های دانش بنیان بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد آنها در داخل کشور تولید کنیم.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، ارتز و پروتز یکی از رشته‌های حاضر در تیم توانبخشی است. این رشته برای جامعه قطع عضو، اندام مصنوعی (پروتز) و برای افرادی که دچار اختلال حرکتی شده‌اند وسایل کمکی (ارتز) طراحی می‌کند و می‌سازد تا آنها به هدف نهایی توانبخشی که استقلال فردی است دست پیدا کنند. ارتز و پروتز در کشور ما به خصوص در مورد جانبازان مفهوم پر رنگ تری پیدا می کند با توجه به اینکه تعداد زیادی از رزمندگان تا کنون بر اثر جراحات جنگی عضوی را از دست داده‌اند نیاز بیشتری به استفاده از تسهیلات ارتز و پروتز پیدا کرده‌اند.
شرکت متد، اختصار عنوان «مرکز تصویرنگاری درمانی» با مرکز تصویربرداری کوثر و سه مرکز ارتز و پروتز (در شهرهای تهران، اصفهان و مشهد) شروع به کار کرد اما با گذشت زمان و توسعه شرکت، مرکز امداد آمبولانس کوثر، مرکز تصویربرداری شاهد، دو مرکز ارتز و پروتز(در شهرستان‌های رشت و ارومیه) و درمانگاه شاهد نیز در مدار خدمت رسانی آن قرار گرفت. از سال 97 مدیریت چندین بیمارستان روانپزشکی و درمانگاه در شهرهای مختلف، به زیرمجموعه‌های متد افزوده شد که با تمرکز بر ساخت انواع قطعات یدکی ویلچر، قطعات ارتز و پروتز و همچنین با عقد قراردادهای مختلف با شرکت‌های توانمند داخلی، موفق به تولید بسیاری از قطعات شده است.
دکتر ایرج عربی مدیر عامل شرکت متد در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به خدمات پروتز مرکز درمانی متد و پیشرفت خدمات رسانی به جانبازان طی 40 سال گذشته گفت: مرکز ارتز و پروتز کوثر شرکتی در کنار سایر شرکت‌های ما است که به جامعه ایثارگری خدمات می‌دهد. در حال حاضر با تلاشی که شرکت‌های دانش بنیان انجام داده‌اند و حمایت‌هایی که بنیاد شهید از آنها کرده است، پیرو منویات مقام معظم رهبری درباره تولید داخلی، به جرئت می‌گوییم امروزه بیش از 30 تا 40 درصد از این پروتزها را می‌توانیم در داخل کشور تولید کنیم. این اتفاق در چند سال اخیر افتاده و از آن ها استفاده شده و در اختیار جانبازان قرار گرفته است. آن ها نیز از این قطعات راضی بوده‌اند ولی هنوز با تکنولوژی که صد درصد این پروتزها را تولید کنیم، فاصله داریم. ولی تمام تلاشمان را برای رسیدن به این نقطه انجام می‌دهیم تا در حوزه ارتز و پروتز کشورمان را بی‌نیاز کنیم.
عربی در مورد پروتز هوشمند گفت: پروتز هوشمند پروتزی است که در بدن تعبیه می‌شود و بر اساس عملکرد بدن کار می‌کند. یعنی مثلاً با حرکت یک عضله، باقیمانده عضو قطع شده دستوری را به پروتز می‌رساند و پروتز حرکت می‌کند و مثلاً انگشتان را باز و بسته می‌کند. حالا چه پروتز دست باشد و یا پا. در پا وزن بدن روی پا را کنترل می‌کند و در زمان‌های سنگینی و افتادن، مفصل را قفل می‌کند و مانع افتادن فرد می‌شود. اندام مصنوعی بخشی از عملکرد عضو از دست رفته را توسط اعصاب و مغز دریافت می‌کنند.
او با اشاره به محدودیت‌هایی که در کشور برای تهیه و ارائه پروتزهای هوشمند وجود دارد، گفت: ما تلاش داریم به کسانی که شرایط بهره‌مندی از پروتزهای هوشمند را دارند، این پروتزها را بدهیم ولی به علت تکنولوژی بالا و خدمات پس از فروش پایین، زیاد به صرفه نیست و به صورت گسترده ارائه نمی‌شود. الان بیشتر جانبازانی از این خدمات بهر‌ه‌مند هستند که در سنوات گذشته برای درمان به برخی کشورهای اروپایی مثل آلمان و انگلیس رفته‌اند و آنجا پروتز هوشمند دریافت کرده‌اند. ما نمی‌توانیم زیاد از این پروتزها در داخل کشور کار کنیم. زیرا شرایط نگهداری سختی دارد و نیاز به متخصصان بسیاری دارد. از طرفی ساخت این‌ها به خاطر تکنولوژی بالا مشکل است. از طرفی مشکلات تحریم و محدودیت خدمات پس از فروش ما را محدود کرده است.
همه جانبازان قطع عضو به پروتز هوشمند نیاز ندارند. این نظر کارشناسی شده علم پروتز است. مدیر عامل شرکت متد در این باره گفت: کسی که به مراکز ما در هر جای کشور مراجعه می‌کند و بنا بر نیازش به او خدمات ارائه می‌شود ممکن است نیاز به پروتز هوشمند داشته یا نداشته باشد. گاهی ممکن است یک جانباز 70 درصد دوپا قطع به خاطر مسائل جسمانی نتواند از پروتز هوشمند استفاده کند و لازم باشد از یک پروتز ساده‌تر استفاده کند و گاهی نیز ممکن است یک جانباز 25 درصد به خاطر آمادگی بدنی و نوع مجروحیت از یک پروتز هوشمند استفاده کند. براساس نظریه کارشناسی و قابلیتی که فرد دارد در مورد وضعیت پروتز او تصمیم‌گیری می‌شود.
متاسفانه برخی فکر می‌کنند پروتز درخواست کردنی و یا خریدنی است اما وقتی در مورد یک کالای صد درصد پزشکی صحبت می‌کنیم، اوضاع به گونه‌ای متفاوت است. عربی در این باره گفت: ارتز و پروتز سوپرمارکت نیست که انواع و اقسام نوشابه‌ها را پشت ویترین بگذارند و قیمت‌ها را مشخص کنند تا کسی بیاید و درخواست یک پروتز از پشت ویترین بدهد. کسی که نیاز به خدمات ارتز و پروتز دارد مراجعه می‌کند و ارزیابی می‌شود. کارشناسان تشخیص می‌دهند که به فلان مدل پروتز و تکنولوژی نیاز دارد. آن موقع پروتز برایش ساخته می‌شود. در انبار مرکز بیش از دو میلیون قطعه وجود دارد. کارشناس اقلام مورد نیاز برای ساخت پای فرد را نوشته و قطعات را تهیه می‌کند و سپس با توجه به نیازهای فرد برای او یک پا می‌سازد.
خدماتی که مراکز کوثر به جانبازان قطع عضو ارائه می دهد، فقط در مرحله ساخت این پروتزها نیست بلکه تعمیر و نگهداری و درمان مشکلات ناشی از آن نیز بر عهده پزشکان و متخصصان این مراکز است. عامریان، مسئول مرکز ارتز پروتز کوثر در این باره گفت: در مرکز کوثر پروتزهای ساده، سیلیکونی، و پروتزهای ضدحساسیت داریم که بسته به نوع فرد، نوع مشکلات و عارضه‌ای که دارد پروتز مورد نظر را برای او تجویز می‌کنیم. خدمات ما مختلف است و می‌توانیم درمانگر بیمارانمان بوده و مشکلات آنان را پوشش دهیم. آنها در تمام مدتی که از پروتزها استفاده می‌کنند زیر نظر ما هستند. ما به کل جانبازانی که به پروتز نیاز دارند خدمات می‌دهیم و اکثریت آنها هم از خدمات ما رضایت داشتند و به همین دلیل است که مجدداً نیز مراجعه می‌کنند.
هرچند مراکز ارتز و پروتز کوثر از افراد غیر ایثارگر هم پذیرش داشته و به همه خدمات می‌دهند اما از آنجایی که اکثر مراجعه کنندگان به این مراکز از جانبازان دفاع مقدس و مدافع حرم هستند، کنکاش‌هایی هم گاهی درباره محل اعتبار بودجه این مراکز برای جانبازان صورت می‌گیرد. دکتر عبدالرضا عباسپور معاون بهداشت و درمان بنیاد گفت: خدمات بنیاد به همه جانبازانی که نیاز به پروتز دارند در سطح پیشرفته ارائه می‌شود و تفاوتی بین گروه‌های مختلف جانبازی وجود ندارد ضمن اینکه خدمات درمانی ایثارگران از طریق قرارداد با شرکت بیمه‌گر با پوشش کامل و برای همه جامعه ایثارگری پیش بینی شده و به همراه قرارداد منعقد شده به صورت شفاف منتشر شده است.
عربی هم در این باره گفت: چند سال است که کلیه خدمات ارتز و پروتز تحت پوشش بیمه تکمیلی قرار گرفته یعنی کلیه هزینه‌های دست و پای مصنوعی، چشم مصنوعی، سمعک و ... توسط بیمه پرداخت می‌شود. در این زمینه کلیه ایثارگران و خانواده‌های آنان تحت پوشش بیمه هستند. ما هزینه‌های مربوطه را از طریق بیمه تکمیلی دریافت می‌کنیم.
دکتر عامریان، رئیس مرکز ارتز پروتز کوثر نیز در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به خدمات این مرکز، گفت: تمامی خدماتی که ما در مرکز کوثر انجام می‌دهیم برای تمامی اقشار مختلف جانبازان رایگان است. ما هیچگونه خدمت ویژه‌ای به گروه خاصی ارائه نداده‌ایم و چون طرف قرارداد با بنیاد شهید و بیمه دی هستیم خیلی راحت‌تر می‌توانیم به جانبازان خدمات ارائه دهیم. در این مرکز بیماران آزاد هم پذیرش می‌شوند.
آیا ممکن است در واگذاری قطعات پروتز به جانبازان در مراکز کوثر برخی قوانین نادیده گرفته شود و یا اصطلاحاً پارتی بازی شود؟ سردار مصطفی پرکره، جانباز نخاعی 70 درصد دوران دفاع مقدس و مشاور رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران در امور جانبازان نیز در گفتگو با تسنیم در این باره گفت: ما سال‌هاست تحریم دارو و اقلام پزشکی هستیم. در شرایط فعلی تحریم، شرکتی وجود ندارد که بخواهد ریسک فروش پروتز را برای ما بکند. و پروتزهای هوشمند هم مدت زیادی نیست که در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد. منتها آن چیزی که تعیین کننده استفاده از نوع پروتز است، نوع پروتز مورد نیاز جانباز است. هر کس با توجه به ضایعه‌ای که دارد پروتز در اختیارش قرار می‌گیرد. و محل مجروحیت و زمان مجروحیت برای دریافت این خدمات ملاک نیست.
عامریان مسئول مرکز ارتز پروتز کوثر هم گفت: برای فرد قطع عضو زیر زانو نیازی به مفاصل پیشرفته، هوشمند و مفاصل بالای زانو نیست. کسی که خودش زانو دارد نیازی به پروتز پیشرفته ندارد. ضمن اینکه در ایران مفاصل هوشمند برای پروتزهای زیرزانو نداریم. شاید چنین چیزی در خارج از ایران ساخته شده باشد اما در ایران تاکنون چنین مفصلی نداشته‌ایم.
تأکید مسئولان بخش‌های پزشکی بنیاد شهید فقط بر غلط بودن شایعات بر نگاه تبعیض آمیز به جانبازان نیست. آنها حتی نظریه ارائه خدمات پزشکی این مراکز را به غیر ایرانی‌ها مردود می‌دانند. عربی، مدیر عامل شرکت متد در این باره گفت: طی دو سالی که من مدیرعامل شرکت متد بوده‌ام این سعادت را نداشتم که به جانبازان خارجی مثل لبنان، سوریه و ...خدمتی ارائه کنم. حتی یک مورد هم اتفاق نیفتاده است که یک جانباز لبنانی بیاید و به او خدمات بدهیم. اتفاقا ما دنبال این هستیم که به این افراد خدمات ارائه بدهیم زیرا آنها به ترکیه و سایر کشورها رفته و 10 برابر هزینه‌ای که ما با آن برای جانبازان کار می‌کنیم را می‌پردازند تا خدمات مشابه دریافت کنند. اگر بتوانیم شرایطی ایجاد کنیم که به عنوان «توریسم درمانی» یا «گردشگری پزشکی» آسیب دیدگان یا جانبازانی که نیاز به این خدمات دارند را جذب کنیم خیلی خوب است اما هنوز این اتفاق نیفتاده است و ما به دنبال آن هستیم تا این اتفاق بیفتد.
گزارش از: نجمه السادات مولایی
انتهای پیام/
