مصاحبه|تحلیلگر ایتالیایی: ترامپ سیاست بین‌الملل را عرصه‌ای برای زورگویی می‌بیند
تحلیلگر اروپایی معتقد است که اقدام آمریکا برای بازگشت تحریم‌های سازمان علیه ایران، به اقتدار شورای امنیت آسیب خواهد زد.
«ریکاردو آلکارو»، تحلیلگر مسائل سیاسی مستقر در ایتالیا و و عضو ارشد برنامه ترانس آتلانتیک اندیشکده امور بین‌الملل IAI در گفتگوی اختصاصی با خبرگزاری تسنیم، ادعای آمریکا برای راه اندازی مکانیسم ماشه و بازگشت خودکار تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را غیرمعتبر عنوان کرد.
آلکارو عضو میهمان اندیشکده مرکز ایالات متحده و اروپا است و محور پژوهش‌ها و مطالعاتش را بررسی روابط آمریکا و اروپا و ارتباطات امنیتی دو طرف قرار داده است.
مشروح گفتگوی خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم با این کارشناس اروپایی در ارتباط با ادعاهای اخیر وزارت خارجه آمریکا برای بازگشت خودکار تحریمها علیه ایران به شرح ذیل است:
تسنیم: مایک پامپئو ماه گذشته اعلام کرد که فرایندی 30 روزه را برای بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران آغاز کرده است و آمریکا مصمم است تا تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران همچنان ادامه یابد. این در حالی است که حداقل 13 عضو از 15 عضو شورای امنیت این اقدام واشنگتن را به دلیل خروج قبلی آمریکا از توافق برجام رد کرده‌اند، اما در مقابل کاخ سفید با استدلال به این که هنوز نام آمریکا در قطعنامه شورای امنیت است، خواستار بازگشت تحریمها علیه ایران است. به نظر شما چه اتفاقی خواهد افتاد و این موضوع چه تاثیری بر روابط بین المللی خواهد داشت؟
آلکارو: ادعاهای آمریکا درباره عملیاتی شدن فوری تحریمها به دلیل اجرایی شدن مکانیسم یا «اسنپ بک» از سوی هیچ کس معتبر و درست ارزیابی نمی شود. آمریکا حتی گفته است که انقضای تحریم تسلیحاتی ایران در اکتبر 2020 به معنای دسترسی آسان و سریع ایران به تسلیحات متعارف نیست. خیلی از کشورها انقضای تحریم تسلیحاتی ایران را به عنوان فرصت و مزیتی برای صادارت و فروش سلاح به ایران در نظر می گیرند، اگرچه کسانی که در زمینه فروش سلاح به ایران فعال باشند، ممکن است مشمول تحریم‌های آمریکا قرار گیرد.
در ارتباط با تاثیر اقدام آمریکا بر روابط بین الملل نیز باید گفت که این اقدام آمریکا به اقتدار شورای امنیت سازمان ملل متحد آسیب خواهد زد و باردیگر نشان خواهد داد که دولت ترامپ سیاست بین الملل را فقط به عنوان عرصه‌ای برای استفاده از زور و اجبار بجای دیپلماسی در نظر می گیرد. البته باید این را بگویم که در این مورد، سه کشور اروپایی به طور کامل بر اساس تعهدات شان به شورای امنیت سازمان ملل متحد، رژیم های چند جانبه گرا و برجام رفتار و عمل کرده‌اند. سه کشور اروپایی، منافعی برای فروش سلاح به ایران ندارند، اما همزمان آنها آمادگی این را نیز ندارند که آمریکا بخواهد قطعنامه 2231 درباره توافق هسته‌ای را برای استفاده از مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمها تحریف کند. در عین حال به نظرم استراتژی مقاومت و مخالفت آن ها در برابر آمریکا در ارتباط با برجام تاکنون جواب داده، زیرا آمریکا در حال حاضر نمی تواند مدعی برقراری تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران باشد. این نشان دهنده تعهد بلند مدت این کشورها به برجام است، چون کشورهای اروپایی نگران ترک کامل توافق هسته‌ای برجام از سوی ایران هستند و همچنین نگران آن هستند که ایران بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی را اخراج کند و شاید از پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای موسوم به ان پی تی خارج شود.
تسنیم: تا کنون اگرچه اروپا از ایران اعلام حمایت کرده، اما همه ما می دانیم که اروپا به دلایل اقتصادی از تحریم‌های اعمالی آمریکا علیه ایران پیروی می کند. آیا به نظر شما ایران می تواند به اروپا اتکا کند و یا این که ایران می تواند نسبت به افزایش حمایت اروپا از برجام دلخوش باشد؟
آلکارو: کشورهای اروپایی و همچنین انگلیس در تحمیل و اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران از واشنگتن پیروی نکرده‌اند. همه تحریم‌های اتحادیه اروپا که قبل از برجام وضع و تصویب شده بود، برداشته شدند و همچنان نیز این وضعیت ادامه دارد. مشکل اینجاست که تحریم‌های ثانویه آمریکا دارای ابعاد فراسرزمینی هستند و این تحریمها همه شرکت‌های خارجی از جمله شرکت‌های اروپایی را که بخواهند وارد تجارت با و سرمایه گذاری در ایران شوند، مشمول جریمه و دیگر محدودیت‌های ارتباطات تجاری با آمریکا خواهند کرد. دولت‌های اروپایی تمایل دارند که بانک ها و شرکت‌هایشان وارد روابط تجاری و بازرگانی با ایران شوند، اما تا کنون آنها نتوانسته‌اند راه حل موثری را برای محافظت از این شرکت‌ها در برابر تحریمها فراسرزمینی آمریکا پیدا کنند. البته باید تاکید کرد که این فقط مشکل اروپا نیست، بلکه شرکت‌های چینی و روسی نیز حتی در برابر زور و اجبار آمریکا سر خم کرده‌اند.
اگرچه مشخص است که ایران نمی‌تواند رضایتی در برابر اقدامات و سابقه اروپا برای حفظ برجام داشته باشد، اما تهران نباید همین حمایت را نیز نادیده و بی فایده در نظر بگیرد. سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا به صورت مداوم پایبندی به تعهدات سیاسی خود در ارتباط با توافق هسته‌ای (برجام) را بیان کرده‌اند و همواره از آمریکا به دلیل استفاده از تحریم‌های فراسرزمینی ابراز گلایه و نارضایتی کرده‌اند. اروپا همچنان متعهد به داشتن روابط اقتصادی عادی و گفتگوهای سیاسی با ایران است. اگر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر شکست بخورد، اروپا فشار وارد خواهد کرد تا به نوعی تحریمها علیه ایران تسهیل شوند و فرایندهای دیپلماتیک از سر گرفته شود، که در نهایت ممکن است منجر به بازگشت آمریکا به یک فضای سازنده گردد، مانند همان چیزی که در زمان امضای توافق برجام داشتیم. اگر ترامپ دوباره در انتخابات به پیروزی دست یابد، اروپا نیز به اعلام مخالفت خود با سیاست فشار حداکثری ادامه خواهد داد و تا زمانی که نقض تعهدات ایران در برجام در حد متوسط و متعادلی باشد، اروپا نیز بر دیپلماسی تاکید خواهد کرد. در حقیقت اروپایی ها خواستار ادامه دیپلماسی هستند، حتی اگر برجام سقوط کند، اگرچه در این صورت آنها نیز مجبور به بکاری گیری فشار علیه ایران خواهند بود.
تسنیم: همان طور که شما هم می دانید، ایران و مردم ایران در برابر زیاده خواهی‌های واشنگتن مقاومت کرده‌اند و با مدیریت توانسته‌اند به برخی دستاوردهای مطلوب و مورد نظر در منافع ملی دست یابند. جمهوری اسلامی برای همین هدف متحمل هزینه زیادی شده است. در این زمینه به نظر شما چه اقدامات و تصمیماتی لازم است تا از سوی ایران در شرایط فعلی دنبال شود؟
آلکارو: ایران در مقطع حساسی قرار دارد. با وجود سوءظن‌های ایران نسبت به اروپا و اگرچه ایران، اروپا را دمدمی مزاج می داند، اما دارا بودن یک رابطه اقتصادی و سیاسی ساختاری با اروپا دارای اهمیت فوق العاده زیادی برای ایران از نظر اقتصادی، تکنولوژیک و همچنین استراتژیک است، چون این رابطه به رهبران ایران اجازه خواهد داد تا در ائتلاف سه جانبه ضدآمریکایی با روسیه و چین، ضعیف نشوند. اگرچه ایران در گسترش و توسعه روابط خود با روسیه و چین هوشیار است، اما گسترش روابط با اروپا می‌تواند گزینه‌ها و انتخاب‌های ایران در سیاست خارجی را متعدد کند و آن را محدود به روسیه و چین نکند. در واقع اروپا بهترین و مهمترین تضمین برای ایران است تا این کشور به یک فاکتور و عامل صرف در رقابت‌های ژئوپلیتیک میان اروپا و آمریکا و همچنین روسیه و چین تبدیل نشود.
اگر به نظر رهبران ایران چنین استدلالی منطقی و معقولانه است، لازم است تا گزینه‌ها و انتخاب‌های متعددی را با توجه به نتایج انتخابات آمریکا در نظر داشته باشند. اگر بایدن در انتخابات پیروز شد، ایرانی ها لازم است تا نوعی از تنش زدایی را دنبال کنند، فرایندی که ممکن است منجر به بازگشت آمریکا به برجام شود و حتی فراتر از آن ایران چیزهایی را بدهد و چیزهای دیگری را بدست آورد. اگر ترامپ دوباره پیروز شود، ایران در موقعیت دشواری قرار خواهد گرفت. در این صورت ترامپ چهار سال دیگر باقی خواهد ماند و ایران همچنان استقلال استراتژیک را دنبال خواهد کرد. اگرچه دولت ترامپ به شدت ضدایران است، اما شاید خود ترامپ بخواهد به دنبال تغییر رویه در قبال ایران با وعده های بزرگتر (هر چیزی که بتواند ایران را کمتر به چین متمایل کند و در ازای آن بیشتر به سوی آمریکا بکشاند) و در ازای چیزهای بزرگتر باشد. (مثلا تسهیل تحریمها و یکسری نشست‌ها با خود ترامپ). اگر چنین مسائلی برای رهبران ایران غیر قابل قبول باشد، به نظرم، خرید زمان و منتظر ماندن برای آن که زمان مناسب برای دیپلماسی فرا رسد، اقدامی معقولانه از سوی ایران خواهد بود.
انتهای پیام/
