گزارش| نگرانی آنکارا از احتمال اتحاد کردهای سوریه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، بین احزاب و گروه‌های کُرد در شمال سوریه همواره اختلافات جدی وجود داشته است. چرا که گروه کثیری از احزاب قدیمی کردهای سوریه تحت تاثیر خاندان بارزانی هستند و گروه دیگر نیز تحت تاثیر تفکرات عبدالله اوجالان و پ.ک.ک.

مسعود بارزانی رئیس سابق اقلیم کردستان عراق در چند نوبت تلاش کرد تا به اختلاف بین گروه‌های کُرد شمال سوریه پایان دهد. اما این اختلافات هرگز پایان نیافت چرا که نهادهای سیاسی و شبه نظامی وابسته به پ.ک.ک، همواره به دنبال آن بودند که قدرت را به شکل یک قبضه در اختیار بگیرند.

در شرایطی که گروه‌های تحت امر سران پ.ک.ک، جنگ با ترکیه را به شمال سوریه کشانده و مشکلات بزرگی برای کردهای این منطقه به وجود آورده اند، دیگر گروه‌های کردی وابسته به بارزانی در صف مخالفین بشار اسد قرار گرفته و با پادرمیانی ترکیه، نمایندگانی از آنها در مذاکرات ژنو و آستانه حضور پیدا کردند.

اما سال گذشته و پس از حملات گسترده ترکیه به مناطق کردنشین در شرق فرات، گروههای تحت امر بارزانی از این وضعیت رنجیده و اندک اندک از ترکیه فاصله گرفتند.

در آخرین روزهای زمستان سال گذشته مولود چاووش اوغلو با گروهی از سران کردهای سوری موسوم به "شورای میهنی کردها در سوریه " (ENKS) دیدار کرد و از آنها خواست که از ارتباط با نهادهای اقماری پ.ک.ک پرهیز کنند.

اما این فقط ترکیه نبود که به دنبال تاثیرگذاری بر پرونده فعالیت سیاسی کردهای سوریه بود و در طرف دیگر نیز، کشورهایی همچون آمریکا، فرانسه و آلمان برای پایان دادن به اختلاف بین گروه‌های کردی وارد میدان شدند.

حالا مشخص شده که تلاش آمریکا برای رساندن گروه‌های کُرد شمال سوریه به توافق و ایجاد یک گروه بزرگ منسجم، موجب نگرانی ترکیه شده و این کشور می‌خواهد فقط با یکی از جناح‌های کُرد سوریه همکاری کند.

از آلبرایت تا پامپئو
زمانی که آمریکایی‌ها فکر حمله به عراق و تلاش برای درهم کوبیدن نظام بعث صدام را در سر میپروراندند، در نظر داشتند در این مسیر از ظرفیت گروه‌های کردی نیز استفاده کنند.

اما در این راه، یک مانع جدی وجود داشت. مانعی به نام اختلاف و دوقطبی شدید بین گروههای تحت امر بارزانی و طالبانی. به همین خاطر  مادلین آلبرایت وزیر اسبق امور خارجه آمریکا فعالیت گسترده‌ای انجام داد تا مسعود بارزانی و جلال طالبانی را پشت میز مذاکره نشانده و آنها را به سوی توافق نهایی سوق دهد. حالا ظاهراً مایک پامپئو وزیر امور خارجه و جیمز جفری نماینده ویژه ترامپ نیز به دنبال آشتی دادن گروههای کُرد شمال سوریه هستند.

آنکارا چرا نگران است؟
ابراهیم کالین سخنگوی رئیس جمهور ترکیه در مورد رویدادهای سیاسی شمال سوریه ابراز نگرانی کرده و توافق و مذاکره را به شکلی متفاوت تحلیل کرده است. کالین اعلام کرده که این گونه اقدامات، به گروه تروریستی پ.ک.ک مشروعیت می‌دهد.
در واقع، نگرانی ترکیه این است که در صورت تداوم روند فعلی، اولاً نمایندگان پ.ک.ک نیز با بلیط  "شورای میهنی کردها در سوریه" (ENKS) سر از مذاکرات آتی ژنو درآورند. دوم این که نفوذ آنکارا بین احزاب کُرد سوری وابسته به بارزانی از دست رفته و مخالفین اسد که تحت حمایت تیم اردوغان هستند، تضعیف شوند.

آیا توافق قطعی است؟
گفت‌وگو و توافق بین گروه‌ها و جریانات سیاسی مختلف کُرد در شمال سوریه تاکنون نتایجی به دنبال داشته است و حالا "شورای میهنی کردها در سوریه " (ENKS) توانسته در چند شهر از جمله عامودا، دفتر نمایندگی بگشاید و به فعالیت سیاسی بپردازد.

اما پایان اختلافات به این سادگی‌ها نیست و گروههای کردی در شمال سوریه بر سر چند موضوع مهم، اختلافات جدی و بنیادین دارند که برخی از آنها عبارتند از:
1.چند و چون فعالیت شبه نظامیان و یافتن پاسخی برای این پرسش: آیا هزاران فرد مسلح تحت امر پ.ک.ک و نیروهای موسوم به ی.پ.گ و نیروهای سوریه دموکراتیک، می‌توانند با هزاران نفر نیروی پیشمرگ تحت امر بارزانی موسوم به نیروهای روژاوا یکی شوند؟
2.آیا پ.ک.ک حاضر است تکلیف بیش از 10 فعال سیاسی کُرد مجهول المکان وابسته به شورای میهنی را روشن کند؟
3.رابطه با دمشق به چه شکلی خواهد بود؟
4.فروش نفت و تقسیم درآمد آن به چه شیوهای صورت خواهد گرفت؟
بنابراین چالشها و موانع فعلی مهم‌تر از آن هستند که بشود در کوتاه مدت همه آنها را کنار نهاد.

قرار است اتفاقی بیفتد؟

رسانه‌های ترکیه، توافق بین گروه‌ها و احزاب سیاسی کُرد در شمال سوریه را به شکلی اغراق‌آمیز توصیف کرده و آن را نشانه‌ای از تلاش‌های آمریکا برای دخالت عن قریب در سوریه و ایجاد یک دولت جدید توصیف کرده‌اند.

همه این‌ها در شرایطی است که در آمریکا دو موضوع مهم در جریان است: اول این که دولت دونالد ترامپ به تمام معنی در برابر کرونا فلج و زمینگیر شده است و آمریکا یکی از سختترین و دشوارترین سالیان تاریخ خود را پشت سر می‌گذارد و دوم این که رقابت انتخاباتی بین دونالد ترامپ و جو بایدن، پس از مسئله کرونا، موضوع سرنوشت‌ساز و حیاتی این کشور است و نکته سوم که مهمترین نکته مرتبط با این بحث است، درک این واقعیت است که برای حمایت از تجزیه سوریه، اجماع منطقهای و جهانی وجود ندارد و آمریکا کشوری نیست که بتواند به تنهایی کاری از پیش ببرد.  

لذا در حال حاضر، نگرانی‌های ترکیه، فقط در چارچوب ترس از دست رفتن نفوذ این کشور در شمال سوریه معنی میدهد.

انتهای پیام/