شرحی بر حدیث منزلت/ فتنه‌ای که سامری‌های امت نبوی آفریدند + فیلم

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، حجت‌الاسلام حامد کاشانی، کارشناس تاریخ اسلام در برنامه "ماه من" ضمن تبیین حدیث منزلت پیامبر گرامی اسلام (ص) گفت: خداوند در آیه 142 سوره اعراف می‌فرماید: وَ وَاعَدْنَا مُوسَى ثَلاثِینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً وَ قَالَ مُوسَى لِأَخِیهِ هَارُونَ اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ؛ با موسى 30 شب وعده کردیم و آن را با 10 شب دیگر کامل کردیم. در نتیجه میقات پروردگارش به 40 شب اتمام یافت و موسى‏ به برادرش هارون گفت: در میان قوم من جانشینم باش و اصلاح کن و راه اهل فساد را پیروى نکن.» طبق این آیه موسی علیه‌السلام زمانی که به میقات پروردگار خویش می‌رود، هارون را جانشین خود قرار می‌دهد و امر می‌کند راه اصلاح را پیش گیرد. تمام قوم بنی اسرائیل هارون را می‌شناختند. همان طور که به نبوت موسی علیه‌السلام یقین داشتند، نسبت به هارون شناخت داشتند. 

وی افزود: در صورت کلی شرایط وصیّ پیامبر از خود آن نبی حساس‌تر است. قاعدتاً به وصیّ پیامبر راحت‌تر می‎توان ظلم کرد، چرا که پیامبر صاحب جایگاهی معنوی‌تر در بین مردم است؛ از این جهت وقتی موسی (ع) به میقات پروردگار رفت، نسبت به هارون رفتار نامناسبی انجام دادند. شخصی به نام سامریّ به نام دین مردم را سعی کرد منحرف کند و گوساله‌ای را جایگزین معبود قرار دهد. حتی نزدیک بود جناب هارون کشته شود. وقتی موسای نبی ایشان را توبیخ کرد، در پاسخ فرمود «قَالَ ابْنَ أُمَّ إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِی وَكَادُوا یَقْتُلُونَنِی؛ فرزند مادرم؛ این گروه، مرا در فشار گذاردند و ناتوان کردند؛ و نزدیک بود مرا بکشند» (150 اعراف) البته فتنه سامری هم سخت بود. وقتی موسی علیه‌السلام از او پرسید چه‌کار کردید، گفت «قَالَ بَصُرْتُ بِمَا لَمْ یَبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِنْ أَثَرِ الرَّسُولِ فَنَبَذْتُهَا وَكَذَٰلِكَ سَوَّلَتْ لِی نَفْسِی؛ من چیزی دیدم که آنها ندیدند؛ قسمتی از آثار رسول را گرفتم، سپس آن را افکندم، و اینچنین (هوای) نفس من این کار را در نظرم جلوه داد.» از چیزی متعلق به رسول وحی یا رسول الهی چیزی برداشت و به گوساله زد به گونه‌ای که از او صدایی خارج می‌شد. 

این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به حدیث منزلت پیامبر اسلام (ص) گفت: اگر روایتی از پیامبر نداشتیم که فرمود «أنتَ مِنّی بِمَنزلةِ هارونَ مِنْ مُوسی اِلّا أنـّه لا نَبیّ بَعدی؛ تو نسبت به من به‌منزله هارون نسبت به موسی هستی جز اینکه بعد از من نبی ای نیست»، با بررسی تاریخ چه وصی‌ای را همچون هارون به عنوان وصیّ پیامبر می‌یابیم که به استضعاف کشیده شد و آزار دید؟ قطعاً خواهیم گفت نزدیک‌ترین مصداقش، امیرالمؤمنین علیه‌السلام است. متأسفانه با فوت پیامبر ناگهان امیرالمؤمنین به غربت عجیبی افتاد. پیامبر که از دنیا رفت، از همه طرف بلا سر امیرالمؤمنین آمد و زمانی که ریسمان بر گردن داشت و ایشان را به سمت مسجد می‌کشیدند، قبل از اینکه بیعت اجباری کند، رو به قبر رسول خدا با اشاره به همان فرمایش هارون به موسی (ع)، فرمود: ابْنَ أُمَّ إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِی وَكَادُوا یَقْتُلُونَنِی؛ فرزند مادرم؛ این گروه، مرا در فشار گذاردند و ناتوان کردند؛ و نزدیک بود مرا بکشند.

کاشانی: عمده صحابه نازل‌ترین پیام نبوی درباره علی (ع) را وارونه عمل کردند

انتهای‌پیام/