اردبیل| وخامت حال حیات وحش در کشور؛ مدیریت منابع طبیعی نیازمند برنامه جامع است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، دست‌درازی انسان به طبیعت، آتش سوزی‌ها، انباشت زباله، تخریب زیستگاه‌ها، تخریب درختان و از بین بردن گونه‌های در معرض خطر گیاهی و جانوری در سال‌های اخیر گاهی به بهانه اجرای طرحی توسعه محور چشم‌پوشی شده است.

تهدید محیط زیست به حدی رو به افزایش بوده که به اعتقاد فعالان این عرصه بی‌سابقه است و در صورتی که مداخله به هنگام صورت نگیرد، بسیاری از عرصه‌های زیستی، زیستگاه‌ها، گونه‌های گیاهی و جانوری برای همیشه نابود خواهند شد.

موضوعی که موجب شده برخی فعالان محیط زیست احیا، زنده نگه‌داری و امدادرسانی به طبیعت را با جدیت دنبال کنند.

رضا علی اصل از فعالان این حوزه که فعالیت‌های امدادرسانی وی به طبیعت تجربه‌های به یاد ماندنی است، معتقد است دغدغه جدی در صیانت از طبیعت، ایجاد حساسیت در بین مردم و مسئولان است.

مردم توجهی به آسیب محیط زیست ندارند

رئیس کمیته طبیعت‌گردی کانون راهنمایان گردشگری کشور از جمله مشکلات اصلی محیط زیستی کشور، را ایجاد دغدغه در بین مردم و مسئولان عنوان کرد و گفت: به عنوان مثال اگر اعلام شود که در اردبیل 40 درصد از منابع آب زیرزمینی این استان مصرف شده است برای مردم اهمیتی نداشته و ایجاد دغدغه نمی‌کند.

علی اصل تصریح کرد: یا در صورتی که اعلام شود وضعیت دریاچه نمکی قم بحرانی است، برای کسی اهمیت ندارد و این در حالی است که توسعه پایدار نیازمند توجه به اقتصاد، اجتماع، فرهنگ و محیط زیست است.

عضو مجمع عمومی راهنمایان گردشگری کشور با تاکید به اینکه در توسعه گردشگری نیز باید به نیاز صنعت، جامعه، گردشگر و محیط زیست توجه شود، افزود: لازم است در خود کشور بررسی شود که تا چه حد دولتمردان به تدوین برنامه‌هایی با چنین رویکردی توجه دارند.

وی افزود: متاسفانه مشکلات محیط زیستی موجب شده تا هم طبیعت و هم حیات وحش دچار مشکل شوند و در اجرای طرح‌های مختلف نیز راهکاری جهت رفع این مشکلات دیده نشود؛ این در حالی است که طرح توسعه محور باید هم معضلات پیرامون حیات وحش و هم معضلات طبیعت مورد بررسی قرار گیرد.

رئیس کمیته طبیعت‌گردی کانون راهنمایان گردشگری کشور تصریح کرد: بسیاری از معضلات محیط زیستی از قبل از انقلاب شناسایی شده بود اما هنوز که هنوز است برداشت بی‌رویه از منابع و تخریب زیستگاه‌ها به وضوح دیده می‌شود.

علی اصل اظهار کرد: منفعل بودن در حوزه محیط زیست، آب پشت سد است و هر چند طرح و برنامه‌هایی مطرح می‌شود اما در مجموع نگاه‌ها جامع و توسعه محور نیست و نبود برنامه جامع و مدون در تعارض با نیازمندی‌های محیط زیست است.

وی با بیان اینکه حیات وحش نیز به دلیل مشکلات برنامه‌ریزی با تهدیداتی روبه‌رو است گفت: با توجه به بررسی‌های میدانی مشاهده می‌شود که جمعیت گوشتخواران وخیم است و در بحث علفخواران نیز وضعیت مشابهی داریم.

عضو مجمع عمومی راهنمایان گردشگری کشور در مورد وضعیت فعلی صیانت از حیات وحش در کشور معتقد است هر چند سطح تخریب‌ها افزایش یافته اما در مقایسه با گذشته صاحب‌نظران متعددی نیز داریم و علاقه‌مندان به این حوزه رو به افزایش هستند.

برخی سازمان‌های مردم‌نهاد فعالیت نمادین دارند

عضو هیئت مدیره انجمن نذر طبیعت در پاسخ به جایگاه سازمان‌های مردم‌نهاد حوزه طبیعت در کشور گفت: سازمان‌های مردم‌نهاد هر چند فعالیت‌هایی را اجرا می‌کنند اما برخی گرفتار برنامه‌های نمادین هستند.

علی اصل با بیان اینکه سازمان مردم‌نهادی موثر است که به مرحله چهارم رشد یعنی مرجعیت دست یابد گفت: در این مرحله سازمان مردم نهاد می‌تواند در قانون‌گذاری مشارکت داشته و قوانینی برای حوزه فعالیت خود به مجلس پیشنهاد کند که متاسفانه در کشور هیچ سازمان مردم‌نهادی به این مرحله نرسیده است.

وی با بیان اینکه موفقیت سازمان مردم‌نهاد در صورتی موفق است که بتواند بخش وسیعی از مردم را در برنامه‌های خود مشارکت دهد، گفت: لازم است سازمان‌های مردم نهاد با جدیت برنامه‌های خود را پیش برند.

عضو مجمع عمومی راهنمایان گردشگری کشور با بیان اینکه آگاهی بخشی به مردم و پیاده‌سازی گردشگری مسئولانه اهمیت ویژه دارد اظهار کرد: اکوتوریسم و گردشگری مسئولانه می‌تواند اساس بسیاری از برنامه‌های مردم محور باشد.

این فعال محیط زیستی با تاکید به اینکه در برخی اقلیم‌ها به‌دلیل بی‌توجهی به توان اقلیمی، تاب‌آوری نیز مورد غفلت قرار گرفته، افزود: در واقع بیش از توان اقلیمی مناطق به عرصه‌های محیط زیست فشار وارد آمده است.

جنگل مظلوم‌ترین بخش طبیعت کشور است

علی اصل در پاسخ به این سوال که بیشترین لطمات منابع طبیعی به کدام حوزه وارد شده است گفت: جنگل‌ها مظلوم‌ترین بخش طبیعت کشور هستند و آتش‌سوزی‌ها، خشکسالی و اجرای طرح‌های به ظاهر توسعه محور مشکلاتی را به‌دنبال داشته است.

عضو هیئت مدیره انجمن نذر طبیعت تصریح کرد: به عنوان مثال با انتقال آب از خزر به سمنان گفته شده که بخشی از جنگل‌های هیرکانی نابود می‌شود اما مطابق پیش‌بینی‌ها بالای 100 هکتار از جنگل‌ها نابود شدنی است و طرح‌هایی از این دست باید بازنگری شوند.

وی با اذعان به توجه یونسکو به میراث طبیعی کشور اظهار کرد: زمانی که جنگل‌های هیرکانی به ثبت جهانی رسیده صیانت از آن مسئولیت خطیری است و انتظار می‌رود مسئولان به این مهم توجه داشته باشند.

عضو مجمع عمومی راهنمایان گردشگری کشور با بیان اینکه در حال حاضر حتی ثبت ملی درختان نیز موضوع متداولی است، تصریح کرد: لازم است برای صیانت از جنگل، از جوامع بومی محلی مدد گرفت و به عنوان مثال گردشگری را محوری برای تقویت معیشت جوامع در نظر گرفت و دستگاه‌های دولتی نیز با استناد به ملاحظات محیط زیستی اجرای طرحی را در دستور کار قرار دهند.

علی اصل با اشاره به اجرای طرح نذر طبیعت گفت: به عنوان مثال این طرح با هدف حل مشکلات محیط زیست و حمایت از حیات وحش با جلب حمایت خیرین انجام می‌شود.

عضو هیئت مدیره انجمن نذر طبیعت با اشاره به حمایت از دو گونه گاندو و لاک پشت در سیستان و بلوچستان اظهار کرد: در برخی طرح‌ها حتی اقداماتی برای رونق روستاها نیز انجام شده است.

وی تصریح کرد: خوشبختانه استقبال خیرین مطلوب است و این انجمن حاضر به مداخله و کمک‌رسانی به مشکلات محیط زیستی در سراسر کشور است تا گامی در مسیر صیانت از محیط زیست برداشته شود.

گفت‌وگو از ونوس بهنود

انتهای پیام/136/ح