شیراز در آستانه جهانی شدن؛ از برپایی نمایشگاه سراسری تا جای خالی موزه تخصصی صنایع دستی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، برای این روزهای صنایع دستی ایران خبر‌های خوبی در راه است و این موضوع در استان فارس اهمیت دوچندان دارد چرا که به‌زودی دومین شهر این استان نیز به عنوان شهر جهانی صنایع دستی معرفی می‌شود، پیش از این آباده به عنوان شهر جهانی منبت از سوی شورای جهانی صنایع دستی انتخاب شد. 

 اردیبهشت‌ماه امسال بود که معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی از تهیه و تکمیل پرونده شیراز به عنوان سومین شهر جهانی صنایع دستی خبر داد.

تا اردیبهشت‌ماه امسال ایران 8 شهر و 10 روستا در صنایع دستی در دنیا صاحب جایگاه و رتبه ثبت شده بود و تلاش‌ها برای ثبت شیراز به عنوان شهر جهانی صنایع دستی ادامه دارد. 

شیراز در راه جهانی شدن 

شیراز خاستگاه هنرهای سنتی چون خاتم، کاشی هفت رنگ و قلم‌زنی است که همواره مورد توجه گردشگران قرار داشته و شهرت ملی و جهانی دارند این ظرفیت سبب شد که پس از ثبت آباده به عنوان شهر جهانی منبت ثبت جهانی شیراز نیز در دستور کار میراث فرهنگی استان فارس قرار گیرد. 

10 آذرماه امسال مصیب امیری مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس خبر از ورود ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی به شیراز داد. به گفته وی «تا دو هفته دیگر ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی به شیراز می‌آیند تا از نزدیک در جریان فعالیت‌های انجام شده در حوزه صنایع دستی این شهر قرار گیرند». 

براساس صحبت‌های مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس با توجه به حضور ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی به قصد دیدن و ارزیابی کارگاه‌های تولیدی صنایع دستی در شیراز انتظار می‌رود تا دو ماه دیگر «شیراز شهر جهانی صنایع دستی» شود. 

ملزومات جهانی شدن صنایع دستی شیراز 

این موضوع در حالی است که جهانی شدن و ثبت آن ملزوماتی را می‌طلبد. حیدرعلی زاهدیان نژاد معاون صنایع دستی میراث فرهنگی فارس در گفت‌وگو با تسنیم ابتدا به مقدمات این کار اشاره کرد. به گفته وی برای ثبت جهانی ابتدا باید شیراز در فهرست شهرهای ملی صنایع دستی جای می‌گرفت و ثبت می‌شد. 

31 تیر امسال سومین شورای راهبردی انتخاب شهر‌ها و روستا‌های ملی در تهران به ریاست پویا محمودیان معاون صنایع دستی کشور برگزار و در نهایت بر اساس نتایج اعلام شده این نشست شیراز به عنوان شهر صنایع دستی به ثبت ملی رسید.

پس از این مرحله نوبت به فراهم کردن زیرساخت‌ها برای تائیدیه ثبت جهانی شیراز بود که زاهدیان‌نژاد در این باره می‌گوید: برای این منظور باید چند آیتم را مدنظر قرار داد که از جمله آنها تنوع محصولات، کارگاه‌های تولیدی فعال، نحوه عرضه و فروش، موزه و برپایی نمایشگاه صنایع دستی است. 

به گفته وی در شیراز حدود 900 کارگاه تولیدی صنایع دستی در 80 رشته فعال است که اقدام به تولید انواع محصولات می‌کنند که از جمله آنها می‌توان به شیشه شیراز، خاتم و منبت شیراز اشاره کرد که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند. 

مورد دیگری که برای ثبت جهانی شیراز نیاز است بحث آموزش است که به گفته معاون صنایع دستی در این زمینه علاوه بر فرهنگسراها و تلاش‌های فنی‌وحرفه‌ای استان فارس اقداماتی نیز برای غنی‌تر کردن امر آموزش از سوی میراث فرهنگی انجام شده است. 

المان‌های محله‌ای صنایع دستی در شیراز 

امر دیگری که از ملزومات ثبت جهانی شیراز به عنوان شهر صنایع دستی است موضوع المان‌ها و فضاسازی شهری است که زاهدیان‌نژاد در صحبت‌هایش به این موضوع اشاره می‌کند که هر آنچه تداعی‌ کننده صنایع دستی باشد می‌تواند در رسته قرار گیرد از جمله میدان کوزه‌گری شیراز یا نقاشی‌های خیابانی.

 وی معتقد است که محله شیشه‌گری و کوزه‌گری شیراز خود یک المان محله‌ای محسوب می‌شود.

مورد دیگر برپایی نمایشگاه صنایع دستی است که این موضوع در تقویم سالانه نمایشگاهی فارس قرار دارد و طبق یک سنت هر ساله برپا می‌شود. امسال نیز این نمایشگاه از تاریخ  26 تا 29 آذرماه در دو سالن نرگس و سرو  از ساعت 16 تا 21 در محل نمایشگاه بین‌المللی شیراز برگزار می‌شود. 

دوازدهمین نمایشگاه سراسری صنایع دستی

به گفته مصیب امیری مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس دوازدهمین نمایشگاه سراسری صنایع دستی از تاریخ 26 تا 29 آذرماه با حضور هنرمندان و صنعتگران استان‌های سراسر کشور به میزبانی شیراز برگزار می‌شود.

براساس گفته‌های امیری تاکنون حضور صنعتگران و هنرمندان 18 استان کشور با تقاضای 40 غرفه و 63 نفر از صنعتگران و هنرمندان استان فارس با تقاضای 72 غرفه  نهایی شده است.

آن طور که مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس می‌گوید: با توجه به حضور ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی همزمان با برپایی نمایشگاه، به نمایش گذاشتن ظرفیت‌های صنایع دستی شهر شیراز و شهر جهانی آباده مورد تاکید بیشتر است.

به گفته وی همچنین مقرر شده است هنرمندان و صنعتگران شرکت‌کننده در نمایشگاه، محصولات باکیفیت و مخصوص به منطقه خود را  برای معرفی هر چه بهتر آثار به مخاطبان عرضه کنند. 

جای خالی موزه صنایع دستی در شیراز 

مورد دیگری که برای ثبت جهانی یک شهر به عنوان شهر صنایع دستی مدنظر است، وجود موزه صنایع دستی است که متاسفانه در شیراز موزه تخصصی صنایع دستی وجود ندارد. هر چند زاهدیان‌نژاد، معاون صنایع دستی میراث فرهنگی فارس از تلاش‌ها برای راه‌اندازی یک موزه تخصصی سخن می‌گوید. 

به گفته وی تلاش‌ها بر این است که یک موزه تخصصی صنایع دستی در شیراز یا به صورت موزه‌ای یا نمایشگاهی دایر شود و مکان‌هایی را هم برای این منظور پیگیری شده است اما هنوز نمی‌توان گفت که شیراز صاحب یک موزه تخصصی صنایع دستی است. 

استان فارس در زمینه صنایع دستی یکی از استان‌های توانمند است که بیش از 200 رشته صنایع دستی فعال دارد. براساس آمار گمرک در نیمه نخست امسال بیش از 3 میلیون و 264 هزار دلار صنایع دستی از استان فارس صادر شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 8 درصد رشد داشته است. 

ثبت جهانی شیراز به عنوان شهر صنایع دستی بی‌شک می‌تواند رونق‌بخش این صنایع و صادرات بیشتر آنان باشد علاوه بر آن معرفی هنر دست هنرمندان این شهر می‌تواند فعالیت‌های مرتبط با صنایع دستی از جمله گردشگری را رونق بخشد به شرط آنکه پس از ثبت شدن نیز تلاش‌ها برای رونق صنایع دستی ادامه داشته باشد. 

گزارش از حلیمه زارع 

انتهای پیام/ 424/ح