گزارش | حمله نظامی ترکیه به سوریه؛ واکنش باکو و ایروان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، ارتش ترکیه پس از اعلام تصمیم دولت ترامپ برای خارج کردن نیروهای آمریکایی از شمال‌شرقی سوریه، نیروها و ادوات نظامی خود را در مرز مشترک با سوریه مستقر کرد و از بعد از ظهر روز چهارشنبه عملیات نظامی خود علیه نیروهای کُرد متحد آمریکا را آغاز کرد. به گفته مقامات ترکیه، این عملیات با نام رمز «چشمه صلح» علیه آن چه گروه های تروریستی کرد خوانده می شود صورت گرفته است.

اعلام حمایت از سوی جمهوری آذربایجان

وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان در تاریخ  اکتبر با صدور بیانیه ای از تصمیم ترکیه برای شروع عملیات در مرزهای شمالی سوریه بدون قید و شرط حمایت کرد. در این بیانیه آمده است: «جمهوری آذربایجان همه اشکال و جلوه های تروریسم را محکوم می کند و از تلاش های جامعه جهانی در مبارزه با تروریسم حمایت می کند. از این رو ما اطمینان داریم که عملیات چشمه صلح در خدمت مقابله با اقدامات تروریستی، بازگشت پناهندگان به خانه هایشان، حل مشکلات بشردوستانه و اطمینان از صلح و ثبات خواهد بود (1).

بسیاری از گروه های سیاسی در جمهوری آذربایجان فارغ از نوع گرایش هایشان از این عملیات حمایت کردند. به عنوان مثال حزب اپوزیسیون آلترناتیو جمهوری خواه رسما اعلام کرد که با بیانیه وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان همراه و هم نظر است. ایلقار ممدوف رهبر این حزب در صفحه فیسبوک خود نوشت: «ما اطمینان داریم که کیفیت این عملیات دلیلی برای آغاز هرگونه فعالیت جدید علیه ترکیه یا ادعاهای جدید را ایجاد نخواهد کرد» (2). الخان شاهین اوغلو مدیر مرکز مطالعات سیاسی اطلس نیز معتقد است: «ترکیه چاره دیگری نداشت. در غیر این صورت نیروهای پ ک ک می توانستند کنترل تمام مرزهای شمالی سوریه را به دست بگیرند». توفیق عباسوف تحلیل گر سیاسی نیز در یادداشتی تاکید کرد: «حتی اگر این عملیات نیز به درستی به اتمام برسد، برای غلبه نهایی بر بحران سوریه نیازمند یک کنفرانس صلح هستیم. تمامی مسائل را با نیروی نظامی نمی توان حل کرد و باید خود را برای استفاده از ابزارهای دیپلماسی آماده کنیم» (3).

در عین حال، امین حسنلی رئیس انجمن عمومی افسران ذخیره برای آموزش جوانان اعلام کرد که بیش از هزار جوان آذربایجانی داوطلب مشارکت در ارتش ترکیه شده اند. وی ابراز امیدواری کرد که ارتش ترکیه در مدت زمان کمی به پیروزی برسد (4).

با این وجود عده ای کمی نیز در این کشور موضع انتقادی نسبت به عملیات ترکیه در شمال سوریه گرفتند. به عنوان مثال رحیم شالی اف روزنامه نگار نوشت: «حقیقت این است که ترکیه به دنبال خفه کردن آزادی کردهاست. حملات ارتش ترکیه به غیر نظامیان اثبات این امر است. اردوغان در تلاش است تا ناسیونالیسم ترکی و رادیکالیسم اسلامی را ترکیب کند و از این طریق به اهدافش برسد. به طور طبیعی این امر به انزوای ترکیه و تلفات بیش تر منجر خواهد شد» (5).

واکنش منفی از سوی ارمنستان

وزارت امور خارجه ارمنستان نیز در بیانیه‌ای حملات ترکیه به سوریه را محکوم کرد. نخست وزیر ارمنستان نیز از جامعه جهانی خواست تا تمامی اقدامات برای متوقف کردن حملات ترکیه انجام دهد. این کشور همچنین اعلام کرد که به فعالیت های بشردوستانه اش در سوریه ادامه داده و پزشکان و مهندسان ارمنستانی فعالیت ها و ماموریت های روزانه شان را انجام خواهند داد. هم چنین سفارت ارمنستان در سوریه اقدام به خارج کردن فوری شهروندان این کشور ازشهرهای تل ابیض و قامشلی کرده است. وزارت امور خارجه ارمنستان اظهار داشت که این حمله منجر به وخیم تر شدن اوضاع امنیت منطقه ای و نیز افزایش تلفات غیر نظامیان و در نتیجه جریان جدیدی از آوارگان خواهد شد. این وزارت خانه هم چنین تاکید کرد که این تهاجم نظامی شرایط را برای نقض شدید و گسنرده حقوق بشر خصوصا علیه گروه های قومی ایجاد می کند (6).

ایروان از زمان آغاز بحران سوریه، کمک های بشردوستانه محتلفی به دمشق اهدا کرده است. این کمک ها برای نیروهای غیرنظامی است که در نتیجه جنگ دچار لطمه شده اند. ارمنستان تاکید کرده است که حضور آن ها در سوریه برای فعالیت های بشردوستانه و ایجاد صلح و آرامش در این کشور است. ارمنستان پس از اتمام کنترل داعش در سوریه و خضوضا پس از آرام شدن اوضاع در فوریه 2019 یک گروه برای انجام فعالیت های بشردوستانه به سوریه اعزام کرد. این تیم در کل شامل 83 نفر مهندس و پزشک می باشد.

نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان در تاریخ 10 اکتبر حملات ترکیه به خاک سوریه را محکوم کرد. وی گفت: «از این وضعیت نگران هستیم زیرا بر اساس تحقیقات ما چنین اقداماتی باعث تحریک بیش تر بحران در سوریه می شود». پاشینیان معتقد است که جامعه جهانی باید از تهاجم غیرقانونی ترکیه جلوگیری کرده و از شهروندان سوری که در مرز با ترکیه زندگی می کنند محافظت کند. پاشینیان تاکید کرد: «در این زمینه می خواهم خاطر نشان سازم که ارمنستان در حال حاضر در شهر حلب مشغول ارائه اقدامات بشردوستانه است و ما به این کار ادامه خواهیم داد» (7).  

نازلی الباکیان مسئول روابط عمومی مرکز مین زدایی بشردوستانه ارمنستان نیز اعلام کرد که ماموریت های بشردوستانه این کشور در سوریه ادامه خواهد یافت. وی گفت: «با مسئول تیم بشردوستانه مان در سوریه صحبت کردم. ماموریت آن ها طبق برنامه پیش خواهد رفت. پزشکان و مهندسان ارمنستانی فعالیت های روزانه خود در حلب را ادامه می دهند» (8).

دولت ارمنستان تصمیم گرفته که شهروندان ارمنی تبار کشورهای سوریه، لبنان و عراق می توانند تابعیت ارمنستان را در کشورهای مربوطه اخذ کنند. آوت آدونتس معاون وزیر امور خارجه ارمنستان در حاشیه جلسه هیئت دئلت ارمنستان در تاریخ 10 اکتبر اعلام کرد که دولت این کشور تصمیم مشابهی را در سال 2012 اتخاذ کرد و شهروندان سوریه، لبنان و عراق می توانستند در سفارت خانه ها یا کنسول گری های ارمنستان در این کشورها اقدام به اخذ تابعیت و گذرنامه ارمنستان بکنند. بااین حال، این سیاست تنها تا تاریخ 31 دسامبر سال 2018 برقرار بود. وی حاطر نشان کرد: «با توجه به اوضاع داخلی و تنش در این کشورها، لازم است تا این تصمیم مجددا تمدید شده تا شهروندان این کشورها بتوانند تا تاریخ 31 دسامبر سال جاری میلادی گذرنامه های ارمنستانی خود را در سفارت خانه ها و کنسولگری هایمان در این سه کشور دریافت کنند» (9).

از زمان آغاز عملیات ترکیه در شمال سوریه تا کنون ده ها غیرنظامی از جمله زنان و کوذکان جان خود را از دست داده و زخمی شده اند. رسانه های ارمنستانی اطلاعاتی درباره سوری های ارمنی تبار که در این مناطق زندگی می کنند و تحت تاثیر گلوله باران های ارتش ترکیه قرار دارند منتشر کرده اند.

مخیتار هایراپتیان رئیس کمیسیون آموزش، علم، فرهنگ، جوانان و ورزش در پارلمان ارمنستان اطلاعاتی درباره وضعیت ارامنه سوریه در صفحه فیسبوک خود منتشر کرد. هایراپتیان با اشاره به صحبت های آرمن سارگیسیان سرکنسول ارمنستان در سوریه گفت که نمایندگی این کشور در حال سازماندهی تخلیه فوری ارامنه از شمال سوریه است. وی نوشت: «حدود 16 خانواده ارمنی تحت کلوله باران ارتش ترکیه در شهر تل ابیض درشمال سوریه قرار گرفته اند. علاوه بر این در شهر قامشلی نیز ارامنه زیادی زندگی می کنند که آن ها نیز در معرض گلوله باران ارتش ترکیه قرار دارند» (10). البته سپس مشخص شد که از این 16 خانواده ارمنی، 13 خانواده قبلا تل ابیض را ترک کرده بودند در حالی که ارامنه ساکن در قامشلی که بیش از 400 خانواده می باشند هنوز برای ترک خانه هایشان موافقت نکرده اند.

1. https://en.trend.az/azerbaijan/politics/3131737.html
2. https://www.facebook.com/realilgarmammadov/posts/688763084866554
3. https://minval.info/turkiy-oldurul-n-terrorcularin-sayini-aciqladi/151307
4. https://www.cnnturk.com/turkiye/azerbaycanli-gencler-turk-ordusuna-katilmak-icin-basvuruda-bulunuyor
5. https://jam-news.net/azərbaycan-turkiyənin-suriyadaki-əməliyyatini-dəstəklədi/
6. https://www.mfa.am/en/interviews-articles-and-comments/2019/10/10/mfa_statement_syria/9886
7. https://news.am/eng/news/538090.html
8. https://news.am/eng/news/538088.html
9. https://news.am/eng/news/538093.html
10. https://www.facebook.com/MkhitarHayrapetyanOfficial/posts/782486262216506

انتهای پیام/