مراسم رونمایی از درسنامه اقتصاد مقاومتی برگزار شد

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، صبح امروز (یکشنبه 98/6/3) مراسم رونمایی کتاب با حضور پژوهشگران و محققان حوزه و دانشگاه در محل سالن علامه طباطبایی(ره) مسجد حضرت خدیجه (س) _ بوستان بهشت مادران ـ برگزار شد.

در ابتدای این نشست، احمدعلی یوسفی نویسنده کتاب گفت: وقتی مقام معظم رهبری سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی را بیان کردند، مجموعه‌ای از دوستان در قم تصمیم گرفتند کار جدی انجام دهند. مجموعه راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه علمیه قم هم در سال 93 با این هدف تاسیس شد که فهم درستی از مفهوم اقتصاد مقاومتی بر اساس تفسیر رهبری صورت بگیرد چون در آن زمان تفسیرهای گوناگونی از اقتصاد مقاومتی صورت می‌گرفت. در سال 1396 در دیداری که رهبری با اساتید دانشگاه‌ها داشتند فرمودند: «ما اقتصاد مقاومتی را بیان و تبیین کردیم و در نشست‌ها و سخنرانی‌های فراوانی به ابعاد مختلف آن پرداختیم، با وجود برگزاری این نشست‌ها و همایش‌ها اقتصاد مقاومتی پیش نمی‌رود بنابراین معلوم است که گره‌ای در این باره وجود دارد و باید اساتید این را گره گشایی کنند».

وی افزود: بعد از این فرمایش رهبری، من جایی را ندیدم که تلاش جدی برای این مطالبه داشته باشد. بنابراین من به همراه همکاران مجموعه راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه دو گره تشخیص دادیم. یکی اینکه فهمی که از اقتصاد مقاومتی صورت گرفته بر اساس تفسیر رهبری نیست و گره دوم اینکه بخش خصوصی مورد نظر اسلام با بخش خوصصی شکل گرفته بعد از انقلاب صنعتی که بر پایه‌های انقلاب سرمایه داری است با یکدیگر فرق دارند.

یوسفی در ادامه برای تبیین مفهوم اقتصاد مقاومتی 3 رویکرد کلان را توضیح داد و گفت: از اقتصاد مقاومتی سه گونه تفسیر شده است؛ تفسیر سرمایه داری، اقتصاد دولتی و اقتصاد مقاومتی بر مبنای مولفه‌های مردم بنیان، مولد، پیشرو و … اگر ما اقتصاد مقاومتی را بر اساس این مولفه‌ها پیش نبریم، موفق عمل نکردیم. هر کدام از این تفسیرها پیامدهای گوناگونی دارند. کاری که ما کردیم این بود که به عنوان گام اول، اقتصاد مقاومتی را بر اساس تفسیر مقام معظم رهبری تبیین کردیم. تصمیم داریم که جلد دوم کتاب را هم منتشر کنیم و در آن به مدل‌های اقتصاد مقاومتی بپردازیم. نظام اقتصاد اسلامی بر پایه مولفه‌های مردمی، تعاونی، حاکمیتی، خیرخواهان و… بنا شده است که ما باید برای هر کدام از این بخش‌ها ریل‌های جدیدی را باز کنیم و به بیانی ریل گذاری جدیدی انجام دهیم.

نویسنده درسنامه اقتصاد مقاومتی در پایان گفت: بنده در حال حاضر با 3 کمیته که در خصوص نظام پولی-اسلامی کار می‌کنند در ارتباط هستم و قرار است در آینده نشست‌های علمی خوبی در این باره برگزار شود. کتاب نامبرده هم شامل 5 فصل با عناوین چیستی و چرایی اقتصاد مقاومتی، مولفه‌های اقتصاد مقاومتی، امکان تحقق اقتصاد مقاومتی، نقش علمای گذشته در مقاوم سازی اقتصاد ایران و سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی است.

در ادامه، عباس عرب مازار (استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی) گفت: مفهوم اقتصاد مقاومتی یک مفهوم به ظاهر ساده ولی بسیار عمیق است و بحثی است که ما در زندگی روزمره هم بسیار با آن سروکار داریم. مقاوم سازی اقتصاد یعنی بالا بردن میزان تاب آوری اقتصاد در مقابل شوک‌های داخلی و خارجی. ما در 40 سال گذشته در این رابطه بسیار آسیب پذیر بودیم و لازم است که برای کاهش این ریسک تلاش کنیم. این مقاوم سازی باید هم در سطح فردی، هم در سطح خانوادگی، نهادی و… باشد.

اقتصاد مقاومتی آینده نگر است

این استاد دانشگاه ادامه داد: «اقتصاد مقاومتی» یک اصطلاح است و ماهیت آن از جنس استراتژی است. به این معنا که ما به یک استراتژی ملی احتیاج داریم که اقتصادمان به سمتی برود که در مقابل تکانه‌ها آسیب نبیند. اقتصاد مقاومتی آینده‌نگر است و با آینده کار دارد. لازم است که سطح مقاومت در افراد، خانواده‌ها و دولت بالا رود و نقاط آسیب پذیر شناسایی شود. با برگزاری سمینار، همایش و… ما به جایی نمی‌رسیم. بلکه باید یک سرمایه گذاری جدی در این باره انجام گیرد.

عادل پیغامی دیگر سخنران این مراسم گفت: این کتاب به همت مرکز پژوهش های علوم انسانی – اسلامی صدرا تهیه شده و ما در شرایط فعلی به اینگونه مجموعه بسیار نیازمند هستیم و امیدوارم که تعدادشان زیاد شود. نکته دیگر اینکه این کتاب به کمک دانشجویان تهیه شده و این یعنی شاگردپروری که بسیار ارزشمند است. علاوه بر اینکه عنوان کتاب که درسنامه نام دارد نشان می‌دهد که محتوا درخور نیاز مخاطبان تهیه شده و درسنامه نگاه کردن به بحث نشان می دهد که یک نوع نگاه انسان محور در کتاب وجود دارد.

پیغامی ادامه داد: مشکل ما در حوزه اقتصاد مقاومتی این است که فهم مشترک و یک نوع اجماع از مقوله اقتصاد در ایران وجود ندارد. خوشبختانه در این کتاب تصویر خوبی از ورود حوزویان به حوزه اقتصاد و در عرضه نیازهای کشور نمایش داده شده که مطمئناً در تاریخ حوزه های علمیه ماندگار می‌شود. این اثر بر حسب تعریفی که از مخاطب داشته سعی کرده یک روایت چند ضلعی از اقتصاد ایران، اقتصاد مقاومتی و خواسته‌های رهبری داشته باشد. ضمن اینکه سعی کرده تصویری از نظریات علما نسبت به مقاوم سازی اقتصاد ایران نشان دهد و همین ماجرا باعث شده که بارقه های جدیدی در ذهن مخاطب زده شود.

این استاد دانشگاه امام صادق (ع) در پایان گفت: روایت انتقادی مبتنی بر نگاه‌های موجود در حوزه اقتصاد مقاومتی بسیار ارزشمند است. در مورد مشخصات و ویژگی‌های ظاهری کتاب هم لازم است که ذکر کنم علاوه بر اینکه قطع و شکل ظاهری آن خوب است، این اثر نسبت به سایر آثار غلط‌های تایپی کمتری دارد.

هنوز چیستی اقتصاد مقاومتی و اقتصاد اسلامی مشخص نشده است

محمد نعمتی (عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)) در ادامه این مراسم گفت: تحقق دولت اسلامی یک کار انفرادی نیست. در حال حاضر حکومت اسلامی مستقر شده ولی ما اگر وارد دولت‌سازی اسلامی نشویم، ایسم‌های دیگری سبک زندگی مردم را شکل می‌دهند. ما امروز با آموزش‌های اقتصادی متعارفی مواجه هستیم که فضای عمومی دانشگاه‌ها را در بر گرفته است. لازم است در برابر این انبوه آموزش‌های اقتصادی، هسته‌هایی برای تشکیل دولت اسلامی شکل بدهیم. متاسفانه هنوز چیستی اقتصاد مقاومتی و اقتصاد اسلامی مشخص نشده است. ما باید درباره امکان و استدلال آن بیشتر حرف بزنیم.

وی افزود: اقتصاد مقاومتی گونه‌ای از اقتصاد اسلامی است که دشمن را می‌بیند و متناسب با بازی آن تدابیر و پویایی خودش را دارد. لازم است پیش از هر چیزی ما مشکلات را بدانیم و بشناسیم و متناسب با آن‌ها سیاست‌گذاری کنیم. مثلاً باید در عرصه‌های اداره جامعه اولویت بندی کنیم و وارد عرصه‌هایی مثل انفال، پول و… که تاکنون در رابطه با آن‌ها کاری نکرده‌ایم، سیاستگذاری انجام دهیم.

عطاءالله رفیعی آتانی (استاد دانشگاه علم و صنعت) دیگر سخنران این مراسم بود که پس از معرفی پروژه فکری احمدعلی یوسفی (نویسنده کتاب) گفت: قبل از مطرح شدن ایده اقتصاد مقاومتی، طرح این ایده در جوهره ایشان وجود داشت و بعد از مطرح شدن آن، ایشان این ایده را سازماندهی کردند. هسته مرکزی پروژه آقای یوسفی نقش مردم است و در تمام آثار خود تلاش‌شان این است که نشان دهند اگر بخواهیم نقش مردمی که صاحب سرمایه نیستند را برجسته کنیم، باید چه کار کنیم. به عقیده ایشان اگر اقتصاد روی شانه‌های مردم قرار بگیرد، تمام خروجی‌های اقتصاد مقاومتی درست از آب در می‌آید.

این استاد دانشگاه ادامه داد: اگر به کل دستگاه فکری آقای یوسفی نگاه کنیم، عقبه خوبی برای اقتصاد مقاومتی به وجود می‌آید. ایشان با آثار آیت الله شاه آبادی بسیار درگیر بودند. بنابراین خوب است که در مبانی بحث‌هایشان از حرف‌های ایشان هم استفاده کنند. در شرایط فعلی ما با مسائلی روبرو شدیم که موجب شد فرصتی برای نظریه رشد اقتصاد اسلامی فراهم شود. بنابراین باید از این فرصت استفاده کنیم.

وی در پایان گفت: پیشنهاد من به آقای یوسفی این است که یک متن مختصری با موضوع هسته اصلی بحثشان و با حذف مسائلی که اخلال ایجاد کرده در بحث تهیه کنند و در آن درباره ویژگی کنشگران اقتصادی بنویسند. به بیان دیگر تتبعات اثر حذف شود. نکته آخر اینکه در این کتاب تمام بخش‌های اقتصاد مقاومتی به خوبی پوشش داده شده ولی جای بحث‌هایی مثل شاخص سازی، خالی است که لازم است به آنها پرداخته شود.

اقتصاد مقاومتی میوه اقتصاد اسلامی است

آخرین سخنران این مراسم حجت الاسلام رضا غلامی (رئیس مرکز پژوهش های علوم انسانی اسلامی صدرا)  گفت: در بدو سخن، مایلم از محقق و استاد ارجمند جناب حجت الاسلام والمسلمین احمد علی یوسفی و همکاران‌شان به خاطر تألیف درسنامه اقتصاد مقاومتی قدردانی کنم. همچنین جا دارد به جامعه علمی خصوصاً اساتید و پژوهشگران محترم در عرصه اقتصاد به خاطر انتشار این کتاب تبریک عرض کنم.

در سال‌های اخیر جای خالی یک درسنامه خوب در موضوع اقتصاد مقاومتی حس می‌شد و جناب آقای یوسفی شجاعانه قدم اول را در این زمینه برداشتند. هر چه جلوتر می‌رویم اهمیت اقتصاد مقاومتی و قدرت منحصربفرد آن در علاج بیماری‌ها و عقب ماندگی‌های اقتصادی نمایان‌تر می‌شود. هر جا موفقیتی هست رد پای اقتصاد مقاومتی دیده می‌شود و هر جا شکستی هست رد پای اقتصاد لیبرال و رونویسی از نسخه‌های بانک جهانی، صندوق بین المللی پول و مانند آن مشاهده می‌شود.

متاسفانه هنوز دولتمردان ما به اقتصاد مقاومتی اعتقاد چندانی ندارند و ریل‌های اقتصاد کشور را بر پایه اقتصاد مقاومتی کار نگذاشته‌اند و لذا به جرأت می‌توان گفت خیلی از گرفتاری‌ها اعم از موارد ناشی از سوء تدبیر یا گرفتاری‌های ناشی از تحریم‌های ظالمانه آمریکا و غرب، محصول همین بی‌اعتقادی مسئولان است؛ هر چند من معتقدم اقتصاد مقاومتی میوه اقتصاد اسلامی است اما واقعیت این است که هر اقتصاددان عاقلی چه مسلمان و چه غیر مسلمان تایید می‌کند که راه حفظ استقلال و خوداتکایی کشور و خروج از بردگی قدرت‌های سلطه‌گر، اولا،ً اتکاء به ظرفیت‌های فراوان و کم نظیر داخلی، و ثانیا،ً به دست گیری ابتکار عمل در تعاملات جهانی است.

وی افزود: همه می‌دانند که اقتصاد مقاومتی مخالف تعاملات بین المللی یا حضور در میدان‌های رقابتی نیست بلکه اقتصاد مقاومتی به دنبال هوشمندانه کردن این تعاملات، بهره برداری فعال و مبتکرانه از ظرفیت‌های دیگران و ایجاد قدرت یک رقابت واقعی و نه کاذب با رقبای اقتصادی است چیزی که تا الآن وجود نداشته و به اسم تعامل یا رقابت، انواع ظلم‌های اقتصادی به این کشور صورت گرفته است. بر خلاف تصور کسانی که اقتصاد مقاومتی را یک شعار صرف تلقی می‌کنند، اقتصاد مقاومتی یک تئوری محکم است که می‌توان مبتنی بر آن به انواع مدل‌ها و فرمول‌های اقتصادی دست یافت. به نظر می‌رسد، اگر چهار ضلعی دانش محوری، مردمی شدن اقتصاد، فکر و عمل جهادی و عدالت‌گرایی، بر روی توانمندی‌ها و ظرفیت‌های داخلی متمرکز شود اتفاقات بزرگی در اقتصاد ایران رقم خواهد خورد که کم‌ترین ثمره آن، رونق تولید، گسترش اشتغال و در کل، بهبود زندگی عموم مردم و کم شدن فاصله هاست. من تعجب می‌کنم که این همه عضو هیات علمی در رشته اقتصاد در دانشگاه‌ها از محل بودجه عمومی استخدام شده‌اند و این همه پژوهشکده و مجله علمی و پژوهشی در رشته‌های اقتصادی وجود دارد اما مسئولان وزارت علوم یا متولیان شورای تحول در علوم انسانی تاکنون باب تولید علم در زمینه اقتصاد مقاومتی را باز نکرده‌اند و نشانه آن این است که تلاش مؤثری برای سوق دادن اعضاء هیات علمی برای کار علمی مناسب بر روی اقتصاد مقاومتی مشاهده نمی‌شود. شما بررسی بفرمایید امروز چند مقاله علمی و پژوهشی یا اثر علمی ممتاز در موضوع اقتصاد مقاومتی در سامانه ISC یا در سامانه اطلاعات نشر کشور به ثبت رسیده است؟

رئیس مرکز پژوهش های علوم انسانی اسلامی صدرا در پایان گفت: من معتقدم نظریه پردازی حول اقتصاد مقاومتی باید به یکی از تقاط تمرکز اساتید و پژوهشگران اقتصادی تبدیل شود و مسئولان باید هم مشوّق های جذاب، و هم بسترهای فنی لازم را در این زمینه مهیا کنند. به هر حال، مجمع عالی علوم انسانیِ اسلامی مدتی است بنا به وسع خود کار روی اقتصاد مقاومتی را شروع کرده و بنده در اینجا با افتخار حمایت مجمع از کارهای علمی نوآورانه در موضوع اقتصاد مقاومتی را اعلام می‌کنم. مجدداً از استاد و محقق گرانقدر جناب حجت الاسلام والمسلمین یوسفی و همکاران محترم‌شان به خاطر تألیف این درسنامه سپاسگزاری می‌کنم. همچنین از بنیاد فرهنگی خاتم الاوصیاء به ویژه برادر گرامی جناب آقای چکشیان، قائم مقام محترم بنیاد که در برگزاری این مراسم و همچنین زمینه سازی برای استفاده از این درسنامه مشارکت جدی داشته‌اند تشکر می‌کنم. پیشنهاد می‌کنم از این کتاب، هم در دانشگاه‌ها، و هم در دوره‌های آموزشی آزاد کمال استفاده صورت گیرد.

منبع: روابط عمومی مرکز صدرا

انتهای پیام/