حکمت عید فطر در بیان امام رضا(ع)
امام رضا(ع) در روایتی به برخی حکمت‌های عید فطر اشاره فرمود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، مفهوم عید به روزهایی اطلاق می‌شود که مشکلات از قوم و جمعیتی برطرف شده و بازگشت به پیروزی‌ها و راحتی‌های نخستین می‌کند. در اعیاد اسلامی به مناسبت اینکه در پرتو اطاعت یک ماه مبارک رمضان و یا انجام فریضه حج، صفا و پاکی فطری نخستین به روح و جان باز می‌گردد و آلودگی‌ها که برخلاف فطرت است، از میان می‌رود، عید گفته شده است. (تفسیر نمونه، ج5، ص 131)
در این بین عید سعید فطر یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اعیاد مسلمین جهان شمرده می‌شود؛ عیدی که نبیّ مکرم اسلام (ص) آن را «یوم الجایزه؛ روز جایزه» نامیده‌اند، روزی که خداوند پاداش عبادات مسلمانان را در یک ماه بندگی عطا کند. پیامبر(ص) طی این روایت فرمود: «چون روز اول ماه شوال شود، منادی ندا می‌دهد: ای مؤمنان، صبحگاهان به سوی جایزه‌هایتان بشتابید». سپس فرمود: «ای جابر جایزه‌های خدا، جوایز این پادشاهان نیست». سپس فرمود: آن روز،(عید فطر) روزِ جایزه‌هاست؛ إِذَا کَانَ أَوَّلُ یَوْمٍ مِنْ شَوَّالٍ نَادَى مُنَادٍ أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ اغْدُوا إِلَى جَوَائِزِکُمْ ثُمَّ قَالَ یَا جَابِرُ جَوَائِزُ اللَّهِ لَیْسَتْ بِجَوَائِزِ هَؤُلَاءِ الْمُلُوکِ ثُمَّ قَالَ هُوَ یَوْمُ الْجَوَائِزِ.» (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج4، ص168)
اما درباره فلسفه عید فطر شیخ صدوق در کتاب خود «مَن لا یحضره الفقیه» به نقل از امام رضا(ع) روایت می‌کند:
روز فطر را بدان جهت عید کردهاند که مجتمع مسلمانان باشد و مسلمانان در این روز گرد آیند و از شهر خارج شده دسته جمعى به صحرا روند و خداوند را به پاس آنکه بر ایشان منت گذارده و نعمتها انعام فرموده سپاس گویند. پس روز عید قرار داده شد و روز اجتماع و گرد آمدن مسلمین تا یکدیگر را ببینند و از احوال یک دیگر باخبر باشند و روزهها را افطار کنند و روزه نگیرند و زکات تن خویش به مستحقان دهند و روى به درگاه خداوند آورند و روزى باشد که حوائج خود را به درگاه خداوند متعال عرض کنند و التماس و زارى و تضرع کنند.
إِنَّمَا جُعِلَ یَوْمُ الْفِطْرِ الْعِیدَ لِیَكُونَ لِلْمُسْلِمِینَ مُجْتَمَعاً یَجْتَمِعُونَ فِیهِ وَ یَبْرُزُونَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیُمَجِّدُونَهُ عَلَى مَا مَنَّ عَلَیْهِمْ فَیَكُونُ یَوْمَ عِیدٍ وَ یَوْمَ اجْتِمَاعٍ وَ یَوْمَ فِطْرٍ وَ یَوْمَ زَكَاةٍ وَ یَوْمَ رَغْبَةٍ وَ یَوْمَ تَضَرُّع
و نیز بدان جهت آن روز را عید قرار دادهاند که نخستین روز از سال است که خوردن و آشامیدن در آن رواست؛ زیرا نخستین ماه از سال نزد اهل حق ماه رمضان است پس خداوند عز و جلّ خواست که در آن براى مسلمانان مجمعى باشد که آنان گرد هم آیند و خدا را حمد کنند و تقدیس کنند. و باز به همین علت است که تکبیر در نماز عید بیش از سایر نمازها است زیرا جز این نیست که تکبیر براى بزرگداشت و تعظیم و تمجید الهى است بپاس آنکه بندگان را هدایت فرموده و عافیت بخشیده است، چنان که خداوند عزّ و جلّ خود فرمود: وَ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلى ما هَداکُمْ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ یعنى: تا خداوند خود را به بزرگى یاد کنید بر اینکه شما را هدایت فرموده است، شاید شما شکر نعمتهاى خداوندى را بجا آورید. (سوره بقره 185)
لِأَنَّهُ أَوَّلُ یَوْمٍ مِنَ السَّنَةِ یَحِلُّ فِیهِ الْأَكْلُ وَ الشُّرْبُ لِأَنَّ أَوَّلَ شُهُورِ السَّنَةِ عِنْدَ أَهْلِ الْحَقِّ شَهْرُ رَمَضَانَ فَأَحَبَّ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ یَكُونَ لَهُمْ فِی ذَلِكَ مَجْمَعٌ یَحْمَدُونَهُ فِیهِ وَ یُقَدِّسُونَهُ وَ إِنَّمَا جُعِلَ التَّكْبِیرُ فِیهَا أَكْثَرَ مِنْهُ فِی غَیْرِهَا مِنَ الصَّلَاةِ لِأَنَّ التَّكْبِیرَ إِنَّمَا هُوَ تَعْظِیمٌ لِلَّهِ وَ تَمْجِیدٌ عَلَى مَا هَدَى وَ عَافَى كَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلى ما هَداكُمْ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُون (من لا یحضره الفقیه، ج1، ص522)
انتهای‌پیام/
