۶ سال از بلاتکلیفی اراضی لشکر ۶۴ ارومیه گذشت

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، اراضی پادگان لشکر 64 ارومیه از زمان بازگشایی در پنجم آبان ماه 92 تاکنون کش‌وقوس‌های فراوانی را پشت سر گذاشته، گاه درختان قدیمی و کهن‌سال این اراضی که قدمتی به‌درازای 80 سال داشتند قطع و تبدیل به خاکستر شد و گاه اختلاف‌های مدیریتی و برنامه‌ریزی‌های مختلف برای تغییر کاربری در بی‌تحرک ماندن این اراضی ایفای نقش کرده است.

مساحت اسمی این محل در حدود 75 هکتار شامل فضاهای فیزیکی ساختمانی ارتش، بیمارستان و فضاهای سبز و فضاهای باز به‌صورت میدانگاه است که در دو سمت خیابان ارتش واقع‌شده و در زمان قاجاریه، محل این پروژه مربوط به باغ دلگشا بوده که در اواخر آن دوره، تیپ ارتش در آن مستقر شده و در دوره رضاشاه به‌عنوان پادگان تثبیت شد و پس از آن در دوره محمدرضا شاه به پادگان لشکر 64 ارومیه ارتقاء یافته و پس از انقلاب اسلامی نیز به همان حالت باقی ماند.

با توجه به توسعه شهرها و بنا بر پیشنهاد مدیریت شهری، طرح انتقال پادگان‌ها و سایر اماکن نیروهای مسلح از نقاط پرتراکم و مرکزی شهر که به‌تصویب مجلس شورای اسلامی و به‌تأیید رهبر معظم انقلاب اسلامی رسید و درنهایت با بررسی کمیسیون ماده 5 استانداری و رعایت ماده 101 قانون شهرداری‌ها 43.75 درصد از آن فضا در اختیار مدیریت شهری و شهرداری و 56.23 درصد تحت عنوان طرح یکپارچه اراضی پادگان لشکر 64 ارومیه از آن به ارتش واگذار شده است.

اماکن قدیمی پادگان لشکر 64 پیاده ارومیه نماد تاریخ این شهر است

طبق مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران پیرامون طرح یکپارچه‌سازی اراضی پادگان لشکر 64 پیاده ارومیه در تکمیل طرح اراضی این پادگان لازم است طرحی یکپارچه برای کل عرصه با عنوان «پروژه طراحی شهری پادگان ارومیه» در مقیاس 5000/ 1، اسناد تفصیلی در مقیاس 2000/ 1، طرح جزئیات فضای شهری در مقیاس‌های 500/ 1 الی 200/ 1 با جزئیات اجرایی مربوطه و اسناد هدایت و کنترل طرح و برنامه تحقق‌پذیری، ظرف مدت 6 ماه با ملاحظات، ضوابط و مقررات زیر توسط اداره کل راه و شهرسازی استان تهیه شود و به‌تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری برسد.

نظر بر اینکه ابنیه تاریخی موجود در هر شهر تاریخ و هویت آنجا را شکل می‌دهد و نشان‌دهنده اصالت و پیشینه شهری است اغلب مردم و کارشناسان شهری معتقدند که نباید بافت تاریخی و قدیمی این پادگان که زمانی محل استقرار سربازان و نظامیانی بود که رشادت‌های فراوانی برای این سرزمین انجام داده بودند از بین رفته و ساختمان‌های جدید که حرفی از گذشتگان و تاریخ این شهر را برای گفتن ندارند ساخته شود.

30میلیارد ریال برای مرمت بناهای تاریخی اراضی لشکر 64 ارومیه هزینه می‌شود

بنا به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی بیش از 40 بنای تاریخی در محل پادگان لشکر 64 پیاده ارومیه وجود دارد که مرمت و بازسازی می‌شوند.

جلیل جباری با اشاره به جزئیات طرح نهایی مربوط به این اراضی که با رویکرد حفاظت از فضای سبز موجود با درختان کهنسال و حفاظت از بناهای تاریخی دوره پهلوی انجام می‌گیرد می‌گوید: اعطای حداکثر کاربری‌های عمومی در مقیاس شهری شامل گردشگری تفریحی با مساحت تقریبی 2.5 هکتار، باغ‌موزه، پارک و صنایع‌دستی به‌مساحت تقریبی 9.1 هکتار، پارک و فضای سبز به‌مساحت تقریبی 11 هکتار، میراث تاریخی تجاری به‌مساحت تقریبی 2.9 هکتار، تجاری خدماتی با حفظ بناهای تاریخی و رعایت ضوابط میراث فرهنگی به‌مساحت تقریبی 8.7 هکتار و تجاری خدماتی به‌مساحت تقریبی 4.6 هکتار به‌تصویب مراجع استانی و نهایتاً در جلسه اخیر شورای عالی شهرسازی و معماری به‌تصویب رسیده است.

وی می‌افزاید: باید در حفظ آثار و ابنیه تاریخی موجود در اراضی ستاد لشکر 64 ارومیه از منظر میراث مادی و ناملموس به‌عنوان پشتوانه تاریخی و فرهنگی استان تلاش کرده و تمامی ضوابط و مقررات میراث فرهنگی در همه مراحل تهیه طرح در این اراضی رعایت شود.

جزئیات تقسیم کاربری اراضی پادگان لشکر64 پیاده ارومیه

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی می‌گوید: محوطه ستاد لشکر و بناهای تاریخی آن که متعلق به دوره پهلوی است و حدود 47 هکتار از 57 هکتار این اراضی در سال 93 به‌شماره 31186 در فهرست آثار ملی کشور به‌ثبت رسید، این مجموعه با مساحتی بالغ بر 70 هکتار در مرکز شهر و در حریم بلافصل بافت تاریخی ارومیه واقع شده است.

جباری بیان می‌کند: این اراضی در نقشه حاضر علاوه بر بخش‌های تجاری،‌ خدماتی و مذهبی به بخش‌های گردشگری، تفریحی و پارک، باغ‌موزه و صنایع‌دستی نیز تقسیم شده و بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده با مرمت و بازسازی بناهای تاریخی موجود در این مجموعه موزه‌های تخصصی در قالب باغ‌موزه‌ها در همین اراضی راه‌اندازی می‌شود از این رو هرگونه دخل و تصرف، ساخت‌وساز، تفکیک عرصه و اعیان، تغییر در نما یا کالبد عرصه و اعیان و هرگونه اقدامی که منجر به تخریب و یا آسیب به عرصه و اعیان اثر ثبتی گردد، ممنوع است.

آمادگی میراث فرهنگی برای مرمت اضطراری اماکن پادکان لشکر 64 ارومیه

وی با اعلام آمادگی این سازمان نسبت به انجام مرمت اضطراری ابنیه تاریخی موجود در محدوده این اراضی می‌گوید: برای مرمت و حفاظت این اراضی تا کنون مبلغی معادل 30 میلیارد ریال از محل منابع ملی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تأمین شده است.

جباری از تدوین طرح ملی بازآفرینی منطقه موزه‌های ارومیه و طرح جامع فضایی حوزه 9هکتاری باغ‌موزه اراضی ستاد لشکر 64 ارتش ارومیه خبر داده و می‌گوید: این طرح سال 96 در دستور کار این اداره کل قرار گرفته و فاز اول مطالعات مذکور رو به اتمام می‌باشد.

به‌گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی با توجه به ضرورت حفظ عرصه ثبتی و تاریخی اراضی لشکر 64 ارومیه مقرر گردید حدود 8 هکتار از این اراضی ثبتی که در مالکیت ارتش جمهوری اسلامی ایران می‌باشد، به‌نحو شهر در اختیار شهر و مدیریت شهری جهت تثبیت و حفظ ابنیه تاریخی موجود در آن قرار گیرد و سهم ارتش طبق توافق، از محل دیگری تأمین گردد.

زمان انتقال موزه آذربایجان به اراضی لشکر 64 ارومیه مشخص نیست

طبق مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران رویکرد حفاظتی با تأکید بر صیانت از بناها و ارزش‌های تاریخی، حفظ یکپارچگی با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی و توجه به ویژگی‌های شاخص موقعیت سایت به‌جهت تأثیرگذاری بر سیما و منظر شهری و لزوم ایجاد حداکثر هماهنگی عملکردی و کالبدی بناهای جدید با آثار موجود واجد ارزش در داخل و خارج سایت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

اما اینک که بیش از 7 سال از بازگشایی امتداد خیابان امام خمینی(ره) ارومیه و بیش از دو سال از تصویب "طرح یکپارچه اراضی پادگان لشکر 64 ارومیه" می‌گذرد ولی هیچ اقدامی در جهت بازسازی و یا مرمت هیچ یک از بناهای تاریخی در این پادگان انجام نشده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی سال گذشته گفته بود: "موزه منطقه‌ای آذربایجان نیز که عملکردی فرامنطقه‌ای خواهد داشت به ساختمان دارای ارزش تاریخی در اراضی پادگان ارومیه منتقل می‌شود"، ولی هنوز از سال گذشته هیچ خبری مبنی بر اینکه آیا این انتقال انجام شده یا نه، نیست.

ارتش مسئول بلاتکلیفی اراضی پادگان نیست

به‌گفته فرمانده قرارگاه منطقه‌ای شمال غرب، ارتش مسئول وضعیت کنونی و بلاتکلیفی در اراضی پادگان لشکر 64 پیاده ارومیه نیست و این تأخیرات پس از تخلیه پادگان از سوی ارتش به‌سبب برخی مشکلات به‌وجودآمده در تعریف کاربری ایجاد شده است.

امیر علی حاجیلو می‌افزاید: مسئولان امری که وظیفه رسیدگی به این موضوع را دارند باید وارد عمل شد و با شناسایی عوامل مسبب به ادامه روند عملیات سرعت بخشند و حق و حقوقی را که تحت عنوان قدر السهم برای ارتش تعریف شده بدون محدودیت‌هایی که در نظر دارند و به‌طور کامل ادا کنند.

وی معتقد است سهمی که از این اراضی برای ارتش تعیین می‌شود برای امنیت، نظام، کشور و مردم است و مردم فهیم ایران اسلامی هرگز امنیت را فدای سایر مسائل نمی‌کنند.

حاجیلو می‌گوید: تفاهم‌نامه‌ای بین نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و برخی ارگان‌های دولتی بسته شده که سهم هریک از طرفین مشخص شده و امید است که به‌زودی سایر برنامه‌های مربوط به این اراضی اجرا شود.

طرح یکپارچه‌سازی اراضی پادگان لشکر 64 ارومیه تدوین می‌شود

مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی سال 97 دراین‌باره گفته بود: موضوع اصلاح محدوده شهر ارومیه کنار تصویب انتقال پادگان لشکر 64 ارومیه به خارج از محدوده شهری در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و شروع مطالعات طراحی شهری اراضی پادگان و از رخدادهای قابل توجه حوزه معماری و شهرسازی آذربایجان غربی در سال گذشته بود.

ابراهیم مبارک‌قدم افزوده بود: هم‌اینک با هدف حفظ و احیای ساختمان‌های قدیمی پادگان و عناصر طبیعی و فضای سبز به‌عنوان قلمروهای عمومی، مطالعات طراحی شهری طرح یکپارچه اراضی پادگان لشکر 64 ارومیه در حال تدوین است.

وی بیان کرده بود: مطالعات طراحی شهری اراضی پادگان لشکر 64 ارومیه با نظارت و راهبری کارشناسان معماری و شهرسازی اداره کل راه و شهرسازی استان و با مشارکت شهرداری ارومیه، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی، دانشگاه ارومیه و ارتش انجام می‌شود.

ساختمان پادگان 64 ارومیه به موزه جنگ تبدیل می‌شود

 استاندار آذربایجان غربی نیز با اشاره به پروسه طولانی بلاتکلیفی زمین‌های این پادگان در سال‌های اخیر بر گره‌گشایی از وضعیت موجود تأکید کرد و از فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران خواست تا همکاری‌های لازم با شهرداری ارومیه و دیگر دستگاه‌های مرتبط با این موضوع به‌عمل آید تا شهروندان نیز بتوانند از این ظرفیت بهره‌مند شوند.

اراضی پادگان لشکر 64 حدود 75 هکتار و دارای قدمت تاریخی است و در محدوده مرکزی شهر ارومیه قرار دارد و بر اساس پیش‌بینی‌های قبلی مقرر شده است بناهای تاریخی موجود در این اراضی به کاربری‌های فرهنگی و موزه‌ای تغییر یافته و فضای سبز آن حفظ شود همچنین مقررشده ساختمان ستاد لشکر 64 پیاده ارومیه با حفظ ساختار موجود به موزه جنگ تبدیل شود.

پادگان لشکر 64 ارومیه در سال 92 و با دستور مستقیم معظم رهبری در اختیار شهر قرار گرفت و این لشکر نیز در سایر یگان‌های ارتش ادغام شد اما با گذشت 6 سال هنوز مجموعه مدیریت شهری و ارتش به راهکار مشترکی برای استفاده بهینه از اراضی آن دست نیافته‌اند.

محمدمهدی شهریاری استاندار آذربایجان غربی ضمن تأکید بر ساماندهی محوطه و اراضی ارتش گفت: اراضی ستاد لشکر 64 ارتش ارومیه، فرصت استثنایی برای این شهر از منظر احداث موزه‌ها، تأمین فضای سبز و توریست‌پذیری برای شهر و استان محسوب می‌شود.

تعیین تکلیف شدن سرنوشت اراضی پادگان لشکر 64 ارومیه که چندین سال است فقط در حد تصمیم‌گیری و تصویب مصوبات مانده است نیازمند توجه مسئولان دولتی و لشکری است چراکه این اراضی در افزایش رفاه و آسایش مردم و همچنین در رشد و توسعه منظر شهری نقش بسزایی را ایفا می‌کند و نباید فقط از جهت واگذاری حق و سهم سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی به این پروژه ملی نگاه کرد.

گزارش از ثمین کاظمی

انتهای پیام/*