شهری پیشرفته که زیرخاک دفن شد
آزمایش و مطالعه آثار به جا مانده از عملیات نجات بخشی قلعه یل سویی در شهرستان گرمی، حکایت از تمدنی کهن و پیشرفته دارد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم ، بعد از انجام عملیات کاوش و نجات بخشی قلعه یل سویی که در پی احداث سد یل سویی مورد تاکید قرار گرفت، اشیایی از محوطه کاوش کشف شد که گویایی تمدن کهنی در این منطقه است و تا جایی که به تعبیر سرپرست تیم کاوش قلعه یل سویی، در این منطقه استحکامات دفاعی، منازل مسکونی، آب انبار و حمام کشف شده و آثار به جامانده به ضرورت مطالعه هر چه بیشتر این تمدن تاکید دارد.
در این رابطه فریبرز طهماسبی تصریح کرد: «از مهمترین آثار فرهنگی این بخش می‌توان به ظروف سفالی سالم و شکسته که در برخی موارد دارای کتیبه بوده اشاره کرد.»
وی اضافه کرد: «همچنین چند قطعه سکه مفرغی و همچنین ظروف فلزی مفرغی از دیگر آثار یافت شده در این بخش است. براساس آثار یافت شده، عمدهترین استقرار این بخش متعلق به دوره سلجوقی است.»
آزمایش سکه های مفرغی در موزه باستان شناسی
طهماسبی تاکید کرد: «علاوه بر این یافته های باستان شناسی نشان می دهد بخشهای میانی قلعه و دامنه شرقی و شمالی آن نیز که محل سکونت افراد معمولی بوده مورد کاوش قرار گرفت و از این بخش آثار معماری خانه های مسکونی بدست آمد.»
وی ادامه داد:« در میان این خانه‌ها آثار فرهنگی شامل ظروف سفالی سالم و شکسته و چند قطعه سکه مفرغی بدست آمد. بعد از این فضای مسکونی و در پایین‌ترین بخشهای آن نیز، آثار دیوار دفاعی قلعه که فضای مسکونی را احاطه کرده از زیر خاک بیرون آمده است که بخش خارجی این دیوار نیر مانند دیوار دفاعی بخش شاه‌نشین دارای اندود آهکی و گچی است.»
به اعتقاد سرپرست تیم کاوش قلعه یل سویی عمدهترین استقرار این بخش از قلعه متعلق به دوره سلجوقی است با این حال کاوش‌ها برای شناسایی دوره‌های قدیمی‌تر در حال حاضر ادامه دارد.
در پی کاوش باستان شناسان اشیا به دست آمده به آزمایشگاه مرمت موزه باستان شناسی سپرده شد تا به تعبیر معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرمت این آثار انجام شود.
در این رابطه کریم لطفی تصریح کرد: «در حال حاضر مرمت اشیا تاریخی مکشوفه قلعه یل سویی به همت مرمت کاران بومی استان در حال انجام است.»
وی افزود: «اشیای فلزی و سفالی کاوش شده از عملیات نجات بخشی قلعه یل سویی مرمت می‌شود تا در ادامه با مطالعه کامل و برآورد قدمت تاریخی در موزه باستان شناسی در معرض دید عموم قرار گیرد.»
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اردبیل یادآور شد: «آزمایشگاه مرمت موزه باستان شناسی مدتی است که دایر شده و از ابتدای سال 80 شی تاریخی مرمت شده است.»
لطفی تصریح کرد: «مرمت اشیا مطابق اصول و ضوابط تعریف شده انجام می شود و تا پایان سال نیز مرمت تعدادی شی تاریخی برنامه ریزی شده است.»
مرمت کوزه با 38 قطعه شکسته
عملیات مرمت آثار مکشوفه از قلعه یل سویی زیر نظر کارشناسان فنی انجام می‌شود تا جایی که به تعبیر کارشناس مرمت آثار تاریخی با وجود کمبود امکانات با دقت نظر نسبت به مرمت آثار اقدام شده است.
در این رابطه سحر میرحیدریان متذکر شد: «آثاری که از کاوش های قلعه یل سویی مرمت شده شامل سکه، ظروف فلزی و کوزه های سفالی است و در مرحله نخست پاکسازی انجام شده و نوع خوردگی فلزات مشخص می شود.»
وی ادامه داد: «در ادامه با رفع خوردگی نسبت به بازگرداندن فلز به حالت اولیه و تثبیت آن اقدام می کنیم.»
کارشناس مرمت آثار تاریخی با تاکید به اینکه اشیا سفالی نیز پاکسازی شده و قطعات شکسته مجددا به یکدیگر چسبانده می شود، اضافه کرد: «به عنوان مثال کوزه ای در این منطقه کشف شده بود که به عنوان آذوقه مواد غذایی مورد استفاده قرار می گرفت و با چسباندن 38 قطعه مجددا ترمیم و مرمت شد.»
میرحیدریان در خصوص تشخیص قدمت آثار نیز ادامه داد: «در برخی مواقع داده های حاصله از خود شی مانند تاریخ سکه‌ها می تواند قدمت آن را به صورت تقریبی تعیین کند اما این مهم بر عهده باستان شناسان است.»
آزمایش مرمت اشیا مکشوفه از قلعه یل سویی که در صورتی که اقدام به موقع صورت نمی‌گرفت به زیر آب رفته بود به قوت ادامه دارد و به تعبیر کارشناسان گوشه ای از ابهامات تاریخی سکونت تمدنی کهن در این منطقه را مشخص خواهد کرد.
انتهای پیام/
