میزگرد|دبیر جنبش عدالتخواه: مسئله عدالتخواهی بعضی دانشجویان کاریکاتور عدالت است

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم ، همزمان به 16 آذر، روز دانشجو، میزگرد آسیب‌شناسی وضعیت جنبش دانشجویی کشور، با حضور نمایندگان تشکل‌های دانشجویی کشور در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.

پیام مرادی، دبیر تشکیلات اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل، محمدحسین صبوری، دبیر جنبش‌عدالتخواه دانشجویی،  علی دهقان، دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی(دفتر تحکیم وحدت)، محمد امین مهدی پور، دبیرکل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان در این میزگرد میهمان خبرگزاری تسنیم بودند و در این نشست به سوالاتی درباره پیشرو بودن جنبش دانشجویی در حال حاضر، وضعیت جنبش دانشجویی در فضای سیاسی کشور و نگاه جنبش دانشجویی به مفهوم عدالت پاسخ دادند.

محمدحسین صبوری، دبیر جنبش عدالت‌خواه دانشجویی، در پاسخ به اولین سوال این نشست مبنی بر اینکه "بسیاری از کارشناسان و متخصصان امر معتقدند جنبش دانشجویی در شرایط فعلی مانند گذشته‌های دور دیگر نقش پیشرو (آوانگاردی) در جامعه نداشته و مانند قبل نمی‌تواند نقش ایفا کند"، اظهار داشت: به اعتقاد من در ظاهر چنین احساس نمی‌شود که  جنبش دانشجویی امروز در بسیاری از مسائل نقش پیشرو داشته  و به دنبال ارائه گفتمان، ایده و نگاه جدیدی نسبت به مسائل مختلف کشور باشد.

**دو عامل پیشرو نبودن جریان دانشجویی در حال حاضر

 وی با بیان اینکه به عنوان یک کنشگر اجتماعی یا باید حامی یا منتقد نگاه‌های موجود  و یا ارائه دهنده موضوعات جدیدی در جامعه یاشیم، افزود: این موضوع  و نگاه در شرایط فعلی از سوی جنبش دانشجویی دیده نمی‌شود. ویژگی این جنبش در جهان و در مقاطع مختلف تاریخ، بُرندگی و نگاه انتقادی آن به مسائل و بخش‌های مختلف جامعه حتی احزاب و گروههای سیاسی کشورها است؛ در در گذشته متناسب با گفتمان‌ها و مکاتب فکری حاکم این پیشرویی را داشته اما در حال حاضر به خصوص در جامعه ما چنین نقشی ندارد.

این فعال دانشجویی با بیان اشاره به این جمله که "دانشجو، موذن جامعه است"، یاد آور شد: به اعتقاد بنده دانشجو عموم جامعه را به سمتی هدایت می‌کند که مطلوب و درست است، منتظر اذن گرفتن نیست، خودش اذن می دهد. رفتار و عملکردش در جامعه کُنشی است تا واکنشی، او در جامعه جریانی را ایجاد، مطالباتی را مطرح و بقیه را به آن سمت هدایت می‌کند. متاسفانه در شرایط فعلی و به خصوص در چند سال اخیر جریان دانشجویی به جریانی "واکنشی" تبدیل  شده و منتظر است اتفاق جدیدی رخ دهد تا او واکنش نشان دهد.

دبیر جنبش عدالت‌خواه دانشجویی در پاسخ به سوالی درباره علت این موضوع و نقش عوامل درونی جنبش دانشجویی و مسائل بیرونی آن در این روند، تصریح کرد: در شرایط فعلی هر دو عامل باعث این موضوع شده است. هم عامل بیرون از جریان دانشجویی یا بهتر بگوییم حاکمیت که نگاهها را نسبت به این جنبش تغییر داده و نقش آن را در جامعه کمرنگ کرده است و هم عواملی در خود جنبش دانشجویی.

صبوری در همین زمینه خاطرنشان کرد: طی سالهای اخیر نگاهی که به جنبش دانشجویی شده بیشتر به عنوان یک عنصر معمولی در جامعه است. اینکه جنبش دانشجویی فقط حرفش را بزند و حضور داشته باشد. به عنوان مثال مجری قوه اجرایی کشور، رئیس جمهور فقط سالی یکبار  آن هم در روز 16 آذر یک جلسه مشخص و مناسبتی با دانشجویان برگزار می‌کند، مانند سایر دیدارهایش با اقشار مختلف کشور، در یک دانشگاه با دانشجویان دیدار می‌کند.

وی در این زمینه گفت: البته این دیدارها عمدتا مهندسی شده است به طوریکه یک هفته به این روز و جلسه دیدار دانشجویان با رئیس جمهور مانده و دانشجویان و تشکل‌های مختلف دانشجویی باید استرس این را داشته باشند که آیا در این جلسه به اندازه چند دقیقه تریبون خواند داشت یا نه؟ و یا مثل سال گذشته این تریبون حذف می‌شود.

این فعال دانشجویی با اشاره به عدم حضور مسئولان اصلی سایر قوا در بین دانشجویان تصریح کرد: عدم حضور و عدم پاسخگویی مسئولان و روسای سایر قوا به دانشجویان این را به دانشجویان القا می‌کند که اصلا جایگاهی در سرنوشت کشور ندارند.

**برنامه‌های 16 آذر دانشگاهها به "استندآپ کمدی" تبدیل شده است

صبوری عامل دیگر پیشرو نبودن جنبش دانشجویی در مسائل جامعه را خود جریان دانشجویی دانست و گفت: اگر برنامه های 16آذر و روز دانشجو که توسط خود دانشجویان در سالهای اخیر را بررسی کنیم، می‌بینیم این برنامه‌ها از برنامه‌های جدی، تحلیلی و گفتمانی به برنامه‌های سطحی، معمولی و "فان" تبدیل شده است.‌ سطحی‌نگری در جریان دانشجویی دیده می‌شود به طوریکه چند سالی است برنامه های 16 آذر به "استندآپ کمدی" تبدیل شده و مانند روزهای مختلف مانند روز جهانی کودک و... برنامه‌های مناسبتی برای آن برگزار می‌شود.

وی در جمع بندی این بخش از سخنان خود گفت: در پیشرو نبودن جنبش دانشجویی در مسائل جامعه هم خود جریان دانشجویی و هم عوامل بیرونی مانند جریان حاکمیت (قوا) و سایر بخش‌ها مانند صدا وسیما مقصرند و جریان دانشجویی را به  سمت تبدیل شدن به یک جریان "اخته" و "خنثی" سوق می‌دهند.

دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی در بخش دیگری از این نشست در پاسخ به سوالی درباره اینکه "در مقطعی از تاریخ فعالیت جنبش دانشجویی، دولت حاکم از آن به عنوان پیاده نظام خود استفاده کرد، و استقلال این جنبش تحت شعاع قرار گرفت، آیا در شرایط حاضر جریان دانشجویی از استقلال در قبال دولت‌ها و احزاب سیاسی برخوردار است یا نه"، پاسخ داد : این موضوع را صرف دولت اصلاحات و حتی دولتها نمی دانم. معتقدم؛ دولتها، احزاب وهم سازمان ها و نهادهای مختلف داخل کشور همیشه یکی از مسائلی را که دنبال می کردند حالا برخی کمتر و یا بیشتر، به دنبال تاثیرگذاری  و مسئله‌سازی برای جنبش دانشجویی بودند.

وی افزود: چیزی که به طور خاص توسط دولت‌ها دنبال شد، ایجاد تشکل‌های دانشجویی دولت ساخته بود. در سال‌های مختلف یکسری تشکل‌های دولت ساخته، دانشگاه ساخته و وزارت علوم ساخته داشتیم که مسئولان وقت ایجاد کرده بودند، قبل از دوران اصلاحات هم این موضوع وجود داشت و حتی بیشتر بود، برخی دولت‌ها در این زمینه موفق هم شدند.

صبوری با بیان اینکه چنین نگاهی به طور خاص از سوی احزاب به دانشجویان وجود داشته و دارد، گفت: برخی احزاب و گروههای سیاسی با درک قدرت تاثیرگذاری دانشجو در مقاطع مختلف در دوران انتخابات یا دیگر مقاطع با تطمیع یا حمایت مالی احزاب به جریان دانشجویی بها می‌دهند تا ضمن همراهی  از تیزی نقدشان نیز در امان باشند.

**دانشجویی که از گروههای سیاسی حمایت می‌کند نباید مدعی استقلال دانشجویی باشد

وی با یادآوری این نکته که بخش اعظم این موضوع ( پیاده نظام شدن تشکل‌های دانشجویی برای احزاب و گروه‌های سیاسی)  به خود تشکل بر می‌گردد، تصریح کرد: اگر جریان دانشجویی اعلام می‌کند پیاده نظام و ابزار دست هیچ گروه و جناح سیاسی است اما در ایام انتخابات لیست یک گروه سیاسی مثلا اصولگرایان یا اصلاح‌طلبان را در خیابان پخش می‌کند، نمی‌تواند مدعی شود که تقسیم‌بندی اصولگرا و اصلاح طلب را قبول ندارد.

دبیر جنبش عدالت‌خواه دانشجویی خاطرنشان کرد: وقتی برنامه‌های یک تشکلی در دانشگاه، همواره بررسی عملکرد اصولگرایان و اصلاح طلبان است. مسئولان و تشکل‌های دانشگاه را در همین قالب  تقسیم‌بندی می‌کند، یا وقتی برنامه‌ای که از طرف مسئولی در دانشگاه دیکته می شود، انجام می‌دهد، نمی تواند مدعی داشتن استقلال  باشد، بلکه پیاده نظام، دولت، دانشگاه و... است.

این فعال دانشجویی با اشاره به عملکرد برخی از تشکل‌های دانشجویی در کشور گفت: وقتی یکسال مانده به انتخابات به صورت اتفاقی، فردی که می‌خواهد در انتخابات شرکت کند به دعوت یک تشکل دانشجویی خاص در  دانشگاههای مختلف  حضور می‌یابد به این معنی است که این تشکل پیاده نظام یک جریان سیاسی شده است.

صبوری با بیان اینکه وجه مشترک همه دولتها این است که عملا تشکل دانشجویی و جریان دانشجوی بی‌تاثیر، کم اثر و درگیر برنامه‌های حاشیه‌ای باشد،گفت: بستر فضای دانشجویی در دولت مرحوم هاشمی در تاریخ ماندگار شد و دانشجویان را به شدت منفعل می‌کرد. به طوریکه رهبر انقلاب در آن زمان سخنانی را درباره سیاسی بودن دانشگاه و دانشجو مطرح کردند.

وی با اشاره به تغییر دیدگاه جنبش دانشجویی نسبت به برخی موضوعات و جابجایی خط قرمزهای آن یادآور شد: به دلیل تاثیرپذیری جنبش دانشجویی از احزاب، گروه‌های سیاسی و دولتها زمانی دولت  برای او خط قرمز است، گاهی قوه قضائیه و گاهی ... اما گاهی اوقات همین مراکز در کانون نقد او قرار می‌گیرند؛ این رویکرد شاید از سوی احزاب چندان با اشکال روبرو نشود اما از تشکل‌های دانشجویی پذیرفته نیست که بین دستگاه‌ها خودی و غیر خودی ایجاد کننند. این گونه رفتارها همان نگاه قبیله‌ای و جناحی است.

دبیر جنبش عدالت‌خواه دانشجویی تاکید کرد: خودی برای ما (جریان دانشجویی) آرمان‌های انقلاب، حفظ شان و ارزشهایی که برای آن انقلاب کردیم، است. شخصیت خاصی برای ما خودی و غیرخودی نیست.

**تغییر دائمی خط قرمز جریان دانشجویی باعث بی‌اعتمادی افکار عمومی می‌شود

صبوری در همین زمینه افزود: اینکه خط قرمز جریان دانشجویی مانند روبان قرمز لحظه‌ای تغییر کند، باعث بی‌اعتمادی افکار عمومی به  جریان دانشجویی خواهد شد. این مسئله هم باز به خود تشکل‌های  دانشجویی بر می‌گردد که می‌خواهند چه برون دادی از خود در فضای  سیاسی اجتماعی کشور داشته باشند.

دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی در ادامه این میزگرد در پاسخ به سوالی درباره "دلیل نگاه کاریکاتوری جنبش دانشجویی به مسئله عدالت که بعضا از سوی برخی تشکل‌های دانشجویی در سالهای اخیر مشاخد شده است، اینکه شعار عدالت خواهی سر می‌دهد اما در برخی مصادیق به مواردی ورود می‌کند که با عدالت فاصله دارد یا پشت افرادی قرار می‌گیرد که تنها شعار عدالت سر می‌دهند،" اظهار داشت: ‌برای پاسخ به این سوال باید ابتدا درباره رابطه مسئله عدالت و ولایت صحبت کنیم. اینکه قائل به نسبتی بین این دو مسئله باشیم یا نه؛ یعنی می‌شود عدالتخواه بود، ولی ولایت مدار نبود. می‌‌شود ولایت‌مدار بود ولی عدالتخواه نبود. دو نگاه به مسئله ولایت و عدالت در حال حاضر وجود دارد که به عنوان دو آسیب به شدت خطرناک بعضا در تصورهای دانشجویی، فضای جامعه و رسانه‌ها مطرح می‌شود.

وی در توضیح این مطلب گفت: یک اینکه هر نوع نقدی را درباره مسائل جامعه با یک واسطه یا چند واسطه به رهبری نسبت دهیم. یعنی نقد رئیس دانشگاه را با 5 واسطه یا 6 واسطه به رهبری نسبت داده و آن را نقد رهبری قلمداد کنیم. مثال رئیس دانشگاه شاید خنده‌دار باشد ولی هرچه واسطه‌ها کمتر می‌شود، این موضوع  عینی‌تر می‌شود. در این دیدگاه نمی‌توان حتی رئیس جمهور را هم نقد کرد. یعنی یک نگاه خطی بین همه مسئولین، همه ارکان نظام و کشور با رهبری جامعه درست کردند و با همین نگاه همه نقدها را تخطئه کردند  تاهر نقد و انتقادی که به هر مسئولی صورت می‌گیرد، تخطئه شود.

دبیر جنبش عدالت‌خواه دانشجویی با اشاره به دیدگاه دوم در این زمینه خاطرنشان کرد: نگاه خطرناک دیگری که الان خیلی بروز عینی و بازار گرمی دارد این است که تمامی اتفاقات، ایرادات و ضعف‌های داخل کشور و نظام را باز هم با چند واسطه کمتر یا بیشتر به رهبری برسانید‌. یعنی اگر  در سیستم دولت هم  اشکالی ایجاد می‌شود رهبری  باید پاسخگوی این مسئله باشد. در نهادهای انتصابی  حتی در رسانه ملی که رهبری یکی از منتقدین جدی رسانه ملی هم هست این جریان به یک شکل مسئله را به رهبری ربط می‌دهد. به خاطر منافع شخصی خود و بازار گرمی خودش همه چیز را به رهبری وصل می‌کند.

وی تصریح کرد: این دو نگاه  متاسفانه در این زمینه وجود دارد، هر کدام رسانه‌ها و تریبون‌های مختلفی دارند و دیدگاه خود را در این زمینه در جامعه طرح می‌کنند. هر دو آسیب خطرناک و جدی دارند  و مانع هر نوع اصلاحی در داخل کشور می‌شود. یعنی شما هر مسئله ای را بخواهید اصلاح کنید تا زمانی که با این دو نگاه روبرو هستید جلوی هر اصلاحی گرفته می‌شود.

**در مسئله عدالتخواهی با یک نگاه کاملا کاریکاتوری مواجهیم

صبوری با بیان اینکه عدالتخواهی منهای ولایت و ولایت منهای عدالتخواهی هر دو خطرناک و انحراف است، تصریح کرد: ولایت‌مداری بدون عدالتخواهی و عدالتخواهی بدون ولایت دروغ است. وقتی رهبری در مقطعی می‌فرمایند، سرآغاز مسائل بلند کشور مسئله عدالت است، می‌بینید همان آقایان در روزنامه‌هایشان همچنان درگیر دعوای اصول‌گرایی و اصلاح‌طلبی هستند.

وی افزود: عدالت‌خواهی کاریکاتوری یکی از مسائل جدی است که در مسئله عدالتخواهی و استکبارستیزی بحث مفصلی دارد. در مسئله عدالتخواهی به طور خاص با یک نگاه کاملا کاریکاتوری مواجهیم. در  مقطعی عدالتخواهی را مسخره می‌کردند و برچسب می‌زدند حتی واژه عدالتخواهی را در اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 مسخره می‌کردند. اصلا اسمی از عدالتخواهی نمی‌آوردند و دعوای دیگری بود. ولی الان  بازار عدالتخواهی گرم شده حرف از عدالتخواهی می‌زنند، ولی نگاه کاریکاتوری نسبت به عدالتخواهی ارائه می‌دهند.

دبیر جنبش عدالت‌خواه دانشجویی با اشاره به رویکرد برخی گروه‌های سیاسی نسبت به مسئله عدالت گفت: اگر عدالتخواهی را قبول ندارید و قائل به نگاه گذشته هستید، حداقل با واژه عدالت بازی نکنید.این واژه عدالت را  به وسیله ابزار و رسانه‌هایی که دارید به قهقرا نبرید. شاه کلید رهبری یک دهه در تمام سخنرانی‌هایشان واژه عدالت، مبارزه با فقر و فساد و تبعیض و اشرافیت و آقازاگی بود. وقتی بررسی می‌کنید و رسانه‌های حضرات را می‌بینید به همه صحبت‌های رهبری پرداخته شده است الا مسئله عدالت. یعنی رهبری را هم سانسور می‌کنند. رهبری در سخنانی اصول عدالتخواهی را معرفی می‌کنند اما رسانه‌های این جریان‌ها بدون اینکه اشاره‌ای به مهمترین پیام آقا در مسئله عدالت داشته باشند که پیام 6 آبان 88 است، دنبال بگو مگو‌های سیاسی هستند.

وی تصریح کرد: نگاه کاریکاتوری به مسئله عدالت در هر دو دیدگاه و روند وجود دارد، چه جریانی که  با این استدلال غلط که اگر مسئله عدالت را مطرح کنیم، ولایت آسیب می‌بیند و تضعیف می‌شود قائل به عدالت نیست و چه دیدگاهی که به دنبال تحقق عدالت خواهی  بدون ولایت است.

** منظومه فکری ما در عدالتخواهی برگرفته از حضرت امام(ره)  و رهبری است

وی یاداور شد: در تعریف از مسئله عدالت باید جنبش دانشجویی را بازتعریف کنیم. اینکه مبنای عدالتخواهی جنبش دانشجویی باید چه چیزی باشد؛ اگر عدالتخواهی را از پیام رهبری در سال 81 گرفته باشیم و مستقیما در تأیید و رد آن پیام، باید پرچم عدالتخواهی را بلند کنیم. قطعا معنای عدالتخواهی و منظومه فکری ما در عدالتخواهی برگرفته از منظومه فکری حضرت امام(ره)  و رهبری باید باشد؛ چون نسبت‌های مختلفی بین ولایت، عدالت و یا مصلحت وجود دارد.

دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی تصریح کرد: در نسبت  عدالت و مصلحت فقط به این جمله رهبر انقلاب اشاره می‌کنم که بزرگترین مصلحت عدالت است و هیچ مصلحتی بالاتر از عدالت وجود ندارد.

انتهای پیام/