قم| حوزه علمیه در راستای عقلانی‌سازی علوم انسانی گام بردارد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه ظهر امروز در نشست علمی جایگاه عقلی در حوزه‌های علمیه که در سالن جلسات خبرگزاری رسا برگزار شد اظهار داشت: باید از سنت‌های اصیل حوزه علمیه استفاده کرد و همچنین انقلابی بود که امام راحل از حوزه جواهری بهره بردند و در عین حال انقلابی بودند.

وی افزود: برخی از دغدغه‌مندان از علوم عقلی گاهی به گونه‌ای استفاده می‌کنند که انگار حوزه علمیه برای 50 سال پیش است در صورتی که به برکت انقلاب اسلامی علوم عقلی جایگاه ویژه‌ای به دست آورده است.

رئیس موسسه حکمت و فلسفه بیان کرد: توصیف ما از علوم عقلی در حوزه‌های علمیه در دو بخش عمومی و تخصصی و همچنین بخش موضوعی مورد بررسی قرار می‌گیرد که در قسمت عمومی و تخصصی هر طلبه‌ای درس منطق می‌خواند و کلام عقلی هم فرا می‌گیرد، حوزه علمیه کتاب‌هایی در زمینه کلام منتشر کرده است که نقلی است.

خسروپناه عنوان کرد: در حوزه علمیه درس‌های علوم عقلی زیاد شده است و بیش از 200 درس در این زمینه در حال تدریس است و گروه‌های آموزشی که در مراکز حوزوی تدریس می‌شود و کتاب‌هایی نظیر نهایه الحکمه و حکمت شیخ اشراق آموزش داده می‌شود.

وی افزود: در برخی از دانشگاه‌ها نظیر باقرالعلوم درس‌های علوم عقلی تدریس می‌شود و موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) نیز علوم عقلی را به سبک دانشگاهی برای طلاب آموزش می‌دهد.

رئیس موسسه حکمت و فلسفه بیان کرد: آثار فراوان فلسفی در دو دهه اخیر منتشر شده است که در تاریخ تشیع و حوزه‌های علمیه بی‌نظیر است که در زمینه‌های مختلف این آثار منتشر شده است.

خسروپناه با اشاره به فعالیت‌های مجمع عالی حکمت عنوان کرد: مجمع عالی حکمت با اجتماع اساتید فرهیخته توانسته است شبکه فلسفی را ایجاد کند و اساتیدی که تدریس علوم عقلی را در حوزه علمیه دارند توسط این مجمع مورد تأیید قرار می‌گیرند.

وی افزود: فلسفه اولی با مکاتب سه‌گانه در حوزه علمیه تدریس می‌شود و در بخش پژوهش آثار میرداماد مورد پژوهش قرار می‌گیرد اما موضوع جدیدی که در دو دهه اخیر شاهد آن هستیم تأسیس فلسفه مضاف است و این فلسفه از حوزه‌های علمیه به دانشگاه‌ها رسیده است.

رئیس موسسه حکمت و فلسفه بیان کرد: موضوعاتی نظیر فلسفه علوم انسانی در سال‌های اخیر در حوزه‌های علمیه مطرح شده است و اینکه شاهد هستیم در فضای دانشگاهی علوم انسانی اسلامی مورد توجه قرار گرفته است چون در گذشته توجه چندانی به آن نمی‌شد.

خسروپناه عنوان کرد: موضوعاتی نظیر فلسفه فقه درگذشته در حوزه‌های علمیه وجود نداشت اما امروز 5 کتاب در زمینه فلسفه فقه منتشر شده است و نشان می‌دهد در حوزه علمیه از نظر موضوعی فلسفه کاربردی شکل گرفته است.

وی افزود: در بخش عمومی حوزه علمیه در زمینه علوم عقلی اتفاق چشم‌گیری نیفتاده است و فلسفه هم در حد بدایه وجود داشت ولی در بخش تخصصی در آموزش و پژوهش و در زمینه فلسفه اولی و موضوعات کاربردی حوزه علمیه تغییر چشم‌گیری پیدا کرده و آموزش و پژوهش‌های جدید در دو دهه اخیر انجام شده است.

رئیس موسسه حکمت و فلسفه بیان کرد: در بین طرفداران فلسفه موضوع نانوشته‌ای است که گویا همه باید فلسفه بخوانند و این موضوع چه مبنایی دارد و در مقابل برخی می‌گویند هیچ کسی نباید فلسفه بخواند، سنت حوزوی از گذشته این بوده است که فلسفه را به افراد باهوش آموزش می‌دانند و ابن سینا تاکید کرد که نباید به هر کسی فلسفه آموزش داد چون برخی افراد هوش فلسفه ندارند.

خسروپناه عنوان کرد: رشد عقلانیت در حوزه علمیه لازم است ولی ضرورت ندارد فلسفه برای همه طلاب آموزش داده شود، در حوزه‌های علمیه گاهی فلسفه برای فلسفه ارزش دارد و در گذشته فلسفه در ریاضیات و حکمت عملی حضور داشت و اصول فلسفی در حل مسائل ریاضی کاربرد داشت.

وی افزود: دنیای امروز به گونه‌ای نیست که بگوییم کار خود را انجام می‌دهیم و توجهی به موضوعی نداریم و اینکه در دنیای بیرون چه خبر است، امروز در دنیای واقعی با سه جریان عقلی معارض روبه‌رو هستیم که فلسفه غرب یکی از جریانات است، جریان دیگر فلسفه‌های مضافی است که در غرب وجود دارد که شامل فلسفه سینما، فیلم، طنز و ورزش می‌شود.

خسروپناه عنوان کرد: تلاش شود ساحت عمومی حوزه علمیه در راستای عقلانیت و عقلانی‌سازی علوم انسانی گام بردارد و کلام عقلانی طلاب تأمین شود، طلاب باید درس منطق را به خوبی بخوانند و کلام عقلانی آموزش داده شود و عقلانی کردن احکام مورد توجه باشد.

وی افزود: عقلانی‌سازی علوم اسلامی که مهم‌ترین آن کلام است باید مورد تاکید باشد و تلاش شود فضلای علوم عقلی این علم را برای نیازهای جامعه امروز دنبال کنند.

انتهای پیام/ح