نشست "ظرفیت‌های فرهنگی اقوام": هویت قومی جزیی از هویت ملی کشور است
کارشناسان در نشست "بررسی ظرفیت‌های فرهنگی اقوام در انسجام ملی و همگرایی جهان اسلام" در تسنیم بر ضرورت اجرایی سازی سیاست‌های تدوین شده در این زمینه تاکید کردند.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم ، در آستانه میلاد پیامبر اکرم (ص) و هفته وحدت، نشست نخبگانی بررسی "ظرفیت‌های فرهنگی اقوام جمهوری اسلامی ایران در انسجام ملی و همگرایی جهان اسلام"، روز سه‌شنبه (6 آذر)، با حضور جمعی از کارشناسان امور اقوام و مذاهب از جمله نورالله قیصری، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، سردار حسن رستگارپناه، مسئول مرکز مطالعات ملی دانشگاه امام حسین(ع)، سالار سیف الدینی، پژوهشگر امور اقوام و مذاهب، احمد نادری، مدیرگروه انسان شناسی دانشگاه تهران و حمید هوشنگی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.
در ابتدای این نشست، نورالله قیصری عضو هیئت علمی دانشگاه تهران طی سخنانی با اشاره به الزامات سیاستگذاری فرهنگی در موضوع وحدت و همبستگی ملی اظهار داشت: صحبت از وحدت و همبستگی، تحصیل حاصل است. یعنی ما در ارتباط با پدیده‌ای صحبت می‌کنیم که ویژگی خاص خود را دارد.
**قیصری: چالش‌ها و تنش‌های اجتماعی در هر جامعه نشان‌دهنده پویایی آن جامعه است
وی افزود: وحدت موجود در جامعه ایرانی پدیده‌ای عینی و مشهود است. موضوع تفرقه در مجموعه تشکیل دهنده جامعه ایران جایی ندارد. البته چالش‌ها و تنش‌های اجتماعی در هر جامعه‌ای وجود دارد که نشان دهنده پویایی آن جامعه است.
این کارشناس مسائل قومی و مذهبی گفت: پس از انقلاب اسلامی پدیده اساسی، به برکت اندیشه امام و مجاهدت‌های صورت گرفته جامعه ما به یکی از آرمان‌های خود یعنی مردم سالاری در نظام سیاسی دست پیدا کرد. به طور کلی، خصلت مردم‌سالاری موجب می‌شود که جامعه، پویایی سیاسی و اجتماعی بیشتر پیدا کند. بنابراین طبیعی است که در زمان‌هایی همچون انتخابات و بعد از آن بخشی از جامعه که در انتخابات پیروز نشدند، نسبت به روند حاکم در کشور نقد داشته باشند. به همین دلیل معتقد هستم که نباید برخی از چالش‌های موجود در کشور را از دید چالش‌های فرهنگی ببینیم و نباید این چالش‌ها را در سطح همبستگی ملی مورد ارزیابی قرار دهیم.
قیصری خاطرنشان کرد: وحدت ما در جامعه ایران، وحدتی تاریخی است که شامل حداقل 2500 سال زندگی شهری و اجتماعی مردم کنار هم می‌شود و اینطور نبوده که مردم ایران به شکل جزیره‌ای و بدون هیچ تعاملی زندگی کنند. نکته بعدی این است که جامعه ما وحدتی طبیعی نیز دارد. یعنی در طول زمان عناصر شکل دهنده یک کلیت به یک توافق می‌رسند که در کنار هم زندگی کنند.
وی ادامه داد: خرده قومیت‌ها و ارزش‌های حاکم در این قومیت‌ها نباید حذف شود. اساسا قواعد حاکم در این خرده قومیت‌ها است که موجب انسجام جامعه ایرانی شده است. علاوه بر این موضوع، جامعه امروز ایران، دارای وحدت اجتماعی است یعنی جامعه ما به لحاظ اجتماعی عناصر خود را شناخته و ما انشقاق اجتماعی در کشور نداریم. مسئله‌ای که در بریتانیا به خوبی دیده می‌شود و میان اقوام اسکاتلندی، ایرلندی و انگلیسی انشقاقات مشخصی وجود دارد. در حالی که شما هر جای کشور از فردی درباره ملتیش سوال کنید، ایرانی بودن خود را انکار نمی‌کند. حتی مهاجران خارجی نیز نسبت به ملیت ایرانی تعلق خاطر دارند.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: زبان فارسی نمونه برجسته‌ای از وحدت اقوام ایرانی است. حتی زبان ترکی آذری، عربی و دیگر زبان‌‌های موجود در کشور که ناشی از جغرافیای تمدنی و تاریخی ایران هستند، به نوعی وحدت ساختاری با زبان فارسی دارند. بنابراین در ایران وحدت ساختاری فرهنگی در ایران وجود دارد. در بحث وحدت سیاسی نیز جامعه ایران در طول تاریخ چندهزار ساله خود هیچگاه نپذیرفته که به شکل فدرالی اداره شود. کشورهایی که به شکل فدرالی اداره می‌شوند جوامعی هستند که از نظر سیاسی مشترکاتی با هم ندارند و تمایل دارند که مسائل خود را به شیوه‌ای که به آن اعتقاد دارند، مدیریت کنند.
قیصری گفت: در جامعه ایران همه پذیرفتند که تحت لوای یک نظام واحد سیاسی قرار گیرند. وقتی صحبت از این شرایط در این می‌کنیم. بنابراین وحدت در ایران نهادینه شده است. زیرا پیاده‌سازی وحدت در ایران سابقه تاریخی و فرهنگی دارد. وقتی مردم استان‌های مختلف کشور از شادی هم شاد و از ناراحت هم ناراحت می‌شوند، نشان‌دهنده نهادینه بودن بحث فرهنگ در کشور است. مصداق این موضوع واکنش مردم نسبت به زلزله کرمانشاه و موج کمک‌های مادی و معنوی بود که پس از این زلزله به سوی مردم کرمانشاه سرازیر شد.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران افزود: بحث ما موضوع چالش‌ها است که می‌تواند منجر به صدمه دیدن وحدت ملی شود. ما باید جهت‌گیری‌هایمان را به جای اینکه به سمت وحدت‌سازی ببریم به سمت افزایش وحدت ملی حرکت کنیم. وقتی صحبت از سیاستگذاری سیاسی و فرهنگی می‌کنیم باید جهت‌گیری به این سمت باشد که وحدت ملی را اولا افزایش دهیم. ثانیا باید عواملی که این وحدت را تهدید می‌کند شناسایی و از بین ببریم. ثالثا باید از ظرفیت وحدت ملی در برای پیشرفت کشور استفاده کنیم.
وی افزود: امکان دارد گاهی در مسیر وحدت ملی دچار خطای راهبردی شویم. ما نباید در تله مفهوم سازی‌هایی که در ایجاد آنها نقشی نداریم قرار بگیریم. یکی از این قالب‌سازی‌ها استفاده از واژه قومیت است. وقتی این کلمه را ریشه‌یابی می‌کنید، متوجه می‌شوید که ریشه آن از دانشگاه‌ها و از سوی مدرسین تحصیل کرده در خارج از کشور وارد فرهنگ ما شده است.
قیصری یادآور شد: از آنجا که کلیت جامعه ایران همواره کلیتی منسجم بوده کشورهای استعمارگر برای متزلزل کردن این انسجام از تمامی حربه‌ها ممکن استفاده کردند. این کشورها به دلیل سیاست‌ساز شدن زبان می‌دانند که واژه‌ها مفهوم خاصی پیدا کردند. این واژه می‌تواند به خوبی نقش یک سرباز جنگ در جنگ سخت را ایفا کنند. بنابراین باید نسبت به ورود واژه‌هایی همچون واژه قومیت بدبینی خاصی داشته باشیم.
وی گفت: از ابتدای انقلاب اعتبارات زیادی برای تولید متون سیاستی گوناگون هزینه شده است. در سیاستگذاری حوزه فرهنگی لازم نیست که همه جهت‌گیری‌ها بر روی کاغذ بیاید و کل سیاست‌گذاری‌های فرهنگی کشور نباید بیش از یک بند سیاست‌های کلی نظام را تشکیل دهد. و این مفاهیم و اسناد باید کاملا گویا، شفاف و محدود به کتابچه کوچک شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: اساس حرکت ما در اسلام وحدت بوده و جهان بینی اسلامی تمام موضوعات را بر پایه وحدت تعریف می‌کند. هیچ عالم بزرگی در عالم اسلام چه در اهل سنت و چه در شیعیان نمی‌توانیم پیدا کنیم که به تفرقه و دو دستگی در جامعه اسلامی دامن زده باشد. به طور مثال آیت الله بروجردی در جهان تشیع و شیخ شلتوک در جوامع اهل سنت بر وحدت در مسلمانان تاکید کرده‌اند.
وی ادامه داد: در الزامات سیاستگذاری باید بخشی از هزینه‌ها صرف نظریه‌پردازی در حوزه‌های فرهنگی شود تا ما در فاصله‌های زمانی مشخص به نظریه‌های عام و جهان شمول برسیم. در فاصله 200 ساله که با مقوله وحدت در جهان اسلام مواجه هستیم، به اعتقاد من یک نظریه قوی و مستحکم نداشته‌ایم. به همین دلیل سیاستگذاری ما عمدتا اقتضایی است و همواره تابع شرایط زمانی و اتفاقات خاصی بوده که در دوره‌های زمانی مختلف به وقوع می‌پیوندد. بنابراین راهحلهای عجولانه و اقتضایی در مواجهه با رویدادها تدوین می‌شود که این راهحلهای عجولانه به همراه خود دارای عواقب بعضا مخربی هم خواهند بود.
قیصری خاطرنشان کرد: نکته بعدی که باید به آن توجه ویژه داشت، سیاستگذاری فرهنگی در سطح رسانه‌ای است. وقتی رسانه‌ها در شرایط انتخاباتی قرار می‌گیرند، عمدتا مقوله وحدت در میان این رسانه کم رنگ می‌شود. رسانه‌ها گاهی اوقات الفاظی را به کار می‌برند که حساسیت‌های قومی و مذهبی گروه خاصی را بر می‌انگیزند. به طور کلی این اعتقاد که ظرفیت‌هایی در اجزای قومیت‌های کشور وجود دارد که در کلیت نیست و این تفکر مبنا قرار گیرد، نمی‌تواند ما را به جایی برساند و در لفظ قوم و قومیت ویژگی خاصی نهفته نیست که ما بتوانیم با استفاده از آن مشکلات کشور و جهان اسلام را برطرف کند.
** رستگارپناه: وحدت و همگرایی مذاهب استراتژی اصلی امام‌خمینی بود
سردار حسن رستگارپناه، مسئول مرکز مطالعات ملی دانشگاه امام‌حسین(ع)، که دومین سخنران این نشست نخبگانی بود، به کثرت قومیتی در ایران اشاره کرد و گفت: ایران به دلیل کثرت قومی همواره دست خوش حوادث و ظرفیت‌هایی بوده و این حوادث منجر به تنش‌هایی با مرکزیت کشور شده است.
وی افزود: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل ویژگی‌هایی که این انقلاب داشت و محورهای خاص انقلاب که عمدتا نفی قدرت‌های شرق و غرب را مبنای شعارهای خود قرار داده بود. طبیعی بود که بحران‌هایی هم برای این انقلاب به وجود بیاید و این بحران‌ها به گونه‌ای دنبال شد که در پیروزی انقلاب اثرات سختی را بر پیکر انقلاب نوپای ایران گذاشت تا جایی که حوادث شمال غرب کشور، منجر به نزاع شد که ماحصل آن تلفات و هزینه سنگینی بود که ایجاد شد.
این کارشناس مسائل قومی و مذهبی گفت: از زمان پیش از پیروزی انقلاب بحث وحدت و همگرایی مذاهب مختلف کشور در استراتژی امام‌خمینی بود و بارها در سخنرانی‌ها و مواضع ایشان و حتی چند پیام خاصی که برای کردستان در حادثه پاوه و کرمانشاه داشتند تاکید حضرت امام براین بود که با وحدت و یگانگی بین مذهب و انقلاب می‌توانیم ایران را بسازیم. حتی در فرانسه زمانی که خبرنگاری بحث تکثر قومیت‌ها در ایران را خطاب به حضرت امام مطرح کرد و راهکار ایشان برای مدیریت اقوام موجود در ایران را جویا شده بود، حضرت امام در جواب این خبرنگار گفتند که ما مسلمانیم، با وحدت و یگانگی دست به دست هم می‌دهیم و انقلاب را پیش می‌بریم.
سردار رستگارپناه گفت: از نظر وحدت، نگاه‌ها و استراتژی امام این است که در وصیتنامه‌شان تنها یکبار نامی از مسائل مذهب و جریانات قوم کُرد را می‌آورند و قبل از آن 341 بار از موضوع قوم کُرد بیشترین نامی را که از استان‌های کشور و قومیت‌ها می‌برند، قوم کُرد است از نظر پدیدار شناسی این صحبت‌های حضرت امام در زمینه وحدت و یکپارچگی بین مذهب و سپس موضوع قومیت بوده است. حضرت امام همواره در حوزه نگاه کلان به داخل و خارج از مرزها، بحث وحدت مسلمانان را مورد اهتمام قرار می‌دادند. وقتی پیام حج حضرت امام را مورد تحلیل قرار می‌دهیم، متوجه می‌شویم که تمامی بخش‌های این پیام مملو از وحدت و یگانگی بین فرق مسلمانان است. از این وحدت برای مقابله با توطئه‌های دشمن و در راس آنها صهیونسیت بین‌المللی استفاده می‌کنند.
سردار رستگارپناه گفت: امام‌خمینی همواره می‌فرمودند اگر جامعه‌ای بخواهد حیات داشته باشد باید در زمینه مسائل اجتماعی و انسانی و همچنین در ابعاد فنی آگاهی داشته باشد. وحدت بدون شناخت و آگاهی امکان‌پذیر نیست. آگاهی طبیعتا برای انسان‌ها باید افزایش یابد تا وحدت مورد نیاز را به همراه داشته باشد. عمده مشکلات جهان اسلام هم برای کسانی اتفاق می‌افتد که کسر آگاهی دارند.
وی افزود: عمدتا طرف‌های مقابل به دلیل پایین بودن سطح آگاهی‌شان در تضاد رفتاری برخورد می‌کنند. البته ریشه پایین بودن آگاهی در اهل سنت شیوه تدریس و بحث عدم پویایی مرجعیتی است که در تشیع دارد. در تشیع فضا باز است و فضای بحث روز به روز در حوزه‌های علمیه رشد دارد. حتی اگر در فتوایی به اختلاف می‌رسند با احتیاط موضوع را مطرح می‌کنند. اتحاد مورد نظر دور از دسترس خواهد بود. ما در مجموع برای سطح آگاهی‌ها باید ادراک جامعه و ادراکات طرف مقابل را خوب بدانیم و سطح آگاهی را بالا ببریم.
مسئول مرکز مطالعات ملی دانشگاه امام حسین(ع) خاطرنشان کرد: اقوام در حوادث خاص تاریخی ایران در دفاع از حدود و صغور نقش داشتند. وقتی حاکمان و حاکمیت هم به دنبال واگذاری نقش به این‌ها بودند در دوران صفویه و حتی در ادوار قبل از آن هم برای حفظ کیان و حدود مرزهای ایران جابجایی قومیت کُرد را به شمال شرقی ایران داریم. در مجموع خود اقوام هم این را لمس کردند که جزیی از جغرافیای سیاسی هستند.
وی گفت: بعضی از نخبگان امروزی با تاثیرپذیری از قدرت‌های بیرونی مشکلاتی را ایجاد کردند ولی در کلان که نگاه می‌کنیم ویژگی هم زیستی و همدلی روابط انسانی اقوام با مرکزیت کشور جدایی‌ناپذیر است، همواره وجود داشته و اگر بتوانیم با این خصلت مخصوصا برای قوم کرد در اثرگذاری مدیریت کشور سهم خاصی قائل شویم، یقینا فرصتی پیش می‌آید که ما می‌توانیم حرکت دشمن برای انشقاق را جلوگیری کنیم.
رستگارپناه یادآور شد: موضوع بعدی عدم توازن در مشارکت ملی قومیت‌های گوناگون است؛ اینکه آنها پیرامون خودشان هم فضا را برای کار مناسب نمی‌بینند و زیرساخت‌ها را مناسب نمی‌بینند.ایران دارای فضایی مرکز پیرامونی است که نوع ساختار هم در مقیاس محلی و هم در مقیاس‌های دیگر مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. به طوری که بخش مرکزی از بخش پیرامونی توسعه یافتگی بیشتر داشته است.
مسئول مرکز مطالعات ملی دانشگاه امام حسین(ع) گفت: چنگ زدن به ریسمان و ملاک‌های الهی یکی از شاخص‌هایی است که ما باید در انقلاب اسلامی به آن توجه کنیم. مراجعه به سنت‌های پیامبر در تعامل و ارتباط با قوم کُرد مورد توجه قرار گیرد. امربه معروف و نهی از منکر، مراعات حقوق برابری امری مهم در تحقق وحدت ملی است. در این مسیر ما هنوز طرحی هماهنگ برای یکنواخت سازی رابطه میان قومیت با مرکزیت برقرار نکرده‌ایم.
**سیف الدینی: سیاست‌های خوبی در زمینه مسائل سیاسی و فرهنگ تدوین شده است
در بخش دیگری از این نشست، سالار سیف الدینی، پژوهشگر امور اقوام و مذاهب، با اشاره به خلاهای قانونی و جرم‌انگاری در زمینه مسائل هویتی،قومیتی و مذهبی گفت:در این 40 سالی که از عمر انقلاب می‌گذرد، تجارب پرفراز و نشیبی را در زمینه سیاستگذاری داشته‌ایم.
وی افزود: سیاست‌گذاری‌های فرهنگی و سیاسی زیادی را داشته‌ایم که در برخی از آنها دارای موفقیت نسبی بودیم و برخی دیگر به طور کلی مورد ارزیابی قرار نگرفتند تا نتیجه‌ای ملموس در اختیار ما قرار دهند.
پژوهشگر امور اقوام و مذاهب ادامه داد: بحث ما این است که برای هر نوع سیاستگذاری نیاز به 3 رکن داریم. قبل از هر چیز باید متن مناسب سیاستگذاری در کشور وجود داشته باشد.کارشناسان خبرهای در امر سیاستگذاری در بدنه نخبگانی کشور وجود داشته باشد. رکن دوم بدنه بوروکراتیک کشور است که بتواند سیاست‌های ابلاغی را به اجرا برساند. رکن سوم نیز کارگزارانی هستند که به کشور، جامعه و متن سیاست‌های کلی اعتقاد داشته باشد.
سیف‌الدینی خاطرنشان کرد: وقتی کارگزاران خوبی در کشور نداشته باشیم، اگر متون سیاستگذاری خوبی هم در کشور موجود باشد، نباید انتظار داشت که این سیاست‌ها به درستی در کشور پیاده شود. کما اینکه تا امروز سیاست‌های خوبی در زمینه مسائل سیاسی، فرهنگی و امنیتی تدوین شده ولی یا این سیاست‌ها آنقدر محرمانه است که قابلیت اجرا ندارد و یا اینکه اراده‌ای برای اجرای این سیاست‌ها نیست و یا کارگزاران قدرتمندی برای اجرای این سیاست‌ها در کشور وجود ندارد.
وی افزود: در حوزه جرم انگاری یکی از بهترین شیوه‌ها سیاستگذاری، قانون نویسی است. از آنجا که قانون ضمانت اجرایی مناسبی دارد، راحت‌تر می توان آن را در کشور اعمال کرد. حال فرقی نمی‌کند که این قانون از نوع قوانین اساسی کشور باشد و یا در زمره قوانین کیفری باشد و از آنجا که به قانون تبدیل شدند، لاجرم باید در کشور اجرا شوند. در سطح جهانی تجربه‌های موفق و ناموفقی در زمینه جرم انگاری داریم. حقوق بین‌الملل این اجازه را به دولت‌ها می‌دهد که برای حفظ کیان خود قوانینی را تنظیم کنند. به طور مثال ماده 4 میثاق حقوق مدنی سیاسی که به منشور و بیانیه سازمان ملل پیوست شده؛ بر اساس آن دولت‌ها می‌توانند در شرایط اضطراری مفاد حقوق بشر را برای بقای ملت و کشور خودشان تعطیل کنند.
پژوهشگر امور اقوام و مذاهب گفت: در کشور فرانسه در مسائلی همچون نفرت پراکنی قومی و مذهبی، حفاظت از کیان کشور از جمله مرزهای رسمی، پرچم و پاسداری از شهدا در سه سطح، مورد جرم انگاری قرار گرفته است. به طور مثال تا در کنار 15 سال حبسی که برای جرم جدایی‌طلبی در نظر گرفته شده جریمه‌هایی حداقل 15 هزار یورویی اعمال می‌شود. در آمریکا نیز برای جرم براندازی و انقلاب در کشور جرائمی چون اعدام در نظر گرفته شده است. خلی که در این زمینه در کشور ما وجود دارد این است که قوه قضائیه نمی‌داند چگونه با این‌گونه جرائم برخورد کند. قضات ما در ارتباط با این مسائل آموزش‌های مرتبط را ندیدند.
**هوشنگی: وجود اقوام مختلف در ایران نوعی امتیاز ویژه برای کشور به حساب می‌آید
حمید هوشنگی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، در بخش دیگری از این نشست نخبگانی که در خبرگزاری تسنیم برگزار شد، با بیان اینکه در مدیریت اقوام ایرانی نیازمند یک سیاستگذاری مشخص هستیم که دارای ابعاد مختلفی باشد،گفت: سیاستگذاری یک امر ارزشی است به این معنا که هر نظام سیاسی یا هر اداره، سازمان و نهادی برای پیاده سازی اهداف خاصی اقدام به سیاستگذاری برای مجموعه خود می‌کند. جمهوری اسلامی نیز برای اینکه بخواهد اقوام موجود در کشور را مدیریت کند، باید بر اساس ارزش‌هایی که تعریف کرده، اقدام به نگارش سیاست‌ها کند.
وی ادامه داد: این موضوع در بیانات رهبر انقلاب، اسناد بالادستی و به ویژه قانون اساسی آمده و نوع نگاه اقوام را برای ما روشن می‌کند و به عنوان چراغ راه و اصول و مبنایی برای سیاستگذاری در حوزه اقوام است.
هوشنگی با اشاره به بیانات رهبر انقلاب در بحث موضوع اقوام خاطرنشان کرد: با توجه به بیانات رهبر معظم انقلاب، به 9 نکته اساسی در حوزه اقوام می‌رسیم. اولین نکته‌ای که در صحبت‌های رهبر معظم انقلاب درباره اقوام و مذاهب اشاره شده، مسئله پذیرش اصل تنوع است. ایشان در بیانات متعددی می‌فرمایند در کشورهای مختلف تعدد اقوام و مذاهب مختلف باعث تفرقه است اما در کشور ما برعکس است ما حضور اقوام در ایران را یک فرصت به حساب می‌آوریم و اگر در کشور ما مسئله اقوام، تهدیدمحور به حساب بیاید، مسیر سیاستگذاری کشور متفاوت می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) گفت: هویت قومی ما جزئی از هویت ملی ما است. اینکه گفته شد باید به هویت اقوام توجه کنیم از این جهت است که اگر هویت قومی‌مان را نفی کنیم هویت ملی ما نیز نفی می‌شود. ما در گویش خودمان ادبیات اقوام مختلف را داریم و اگر جستجویی کنیم، خیلی نقاط مشترک را پیدا خواهیم کرد.
وی افزود: در ارتباط با قوم کرد و گویش این قوم رهبری فرمودند زبان کُردی یک ثروت ملی است. استعداد علمی و ورزشی جوانان این خطه یک ثروت ملی است و باید به فعلیت برسد. وقتی ما به یک پدیده به عنوان ثروت نگاه کنیم سیاست‌گذاری‌هایمان خیلی نیز دچار دگرگونی‌های مثبت خواهد شد.
هوشنگی خاطرنشان کرد: یکی از اصولی که در بیانات رهبری نیز قابل مشاهده است، مسئله اعتماد اقوام جمهوری اسلامی به نظام است. رهبری تاکید دارند که نظام جمهوری اسلامی به مردم مناطق قومی تکیه و اعتماد دارد یعنی باید ظرفیت‌های موجود در مردم این مناطق را به فعلیت رساند و آن را عملی ساخت.
وی با بیان این که یکی از عوامل وحدتی که متاسفانه کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، مسئله دین است، گفت: دین در کشور ما عامل پیوند مستحکم دلهای ملت ایران است. ملت ایران به خاطر دین است که به هم وصل شدند. ما مسئله وحدت شیعه سنی را یک وحدت استراتژیک می‌دانیم نه تاکتیکی، نگاه ما به اهل سنت نگاه برادرانه است، ما باید به عنوان یک امت واحده به مسلمانان نگاه کنیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه سکولاریزم و تکفیر دو لبه قیچی‌اند که هدفشان از بین بردن اسلام ناب است، تصریح کرد: مقام معظم رهبری در سخنرانی‌های متعدد به این نکته تاکید می‌کنند و به نمایندگان اهل سنت گفتند که موظف‌اند تربیت دینی مردم به نحو احسن پیگیری و عملیاتی کنند.
**نادری:گروه‌های تجزیه‌طلب خوزستان پیش از انقلاب گرایشات لیبرالیستی داشتند
احمد نادری، مدیر گروه انسان‌شناسی دانشگاه تهران که مدیریت این نشست نخبگانی را نیز بر عهده داشت، در سخنانی پایانی این نشست با اشاره به مذاهب مختلف در جهان اسلام و تفاوت نگاه آنها با شیعیان، گفت: اخوانی‌ها در تفکرات خود بیشتر رو به آینده هستند، اگر چه گذشته را هم جدی می‌گیرند منتها این‌ها نگاه‌شان به آینده است و از این منظر به شیعه خیلی نزدیک‌تر هستند. ما نیز به عنوان پیروان مذهب تشیع، پشتوانه‌ای قوی از گذشته مذهب شیعه داریم و روی دیگرمان نیز به آینده است و منتظر حوادث آخرالزمانی در ظهور امام زمان هستیم؛ لذا از این منظر اخوانی‌ها به ما نزدیک‌تر هستند.
نادری با بیان اینکه رقیب جدی ما در اسلام، اسلام سلفی خشن و سرکوبگر است،گفت: این تفکر در حوزه اقوام و حوزه مذاهب در حال نقش آفرینی است و میلیاردها دلار صرف می‌کند تا شورش‌های قومی و مذهبی و فرقه‌ای در ایران ایجاد کند. از عناصر موجود در حوزه‌های قومی و مذهبی ایران سوء‌استفاده کند.
مدیرگروه انسان شناسی دانشگاه تهران، با اشاره به گرایش گروه‌های تجزیه طلب داخل کشور خاطرنشان کرد: گروه‌های تجزیه طلبی که در حوزه خوزستان و در میان اعراب این منطقه در حال فعالیت هستند. قبل از انقلاب لیبرال، کمونیسم و چپ بودند. بعد از انقلاب با همان بحث اسلام سیاسی وهابی سلفی به سمت مذهب چرخش کردند و از پتانسیل مذهب استفاده کرده و پتانسیل مذهب را با پتانسیل اقوام در هم می‌آمیزند. در واقع در موزاییک فرهنگی که در این بحث‌ها مطرح است، این است که اعراب ایرانی شیعه‌اند ولی آنها را تبدیل کردند به تسنن و وهابیت و بحثی که در بلوچستان مطرح می‌کنند را عینا در خوزستان نیز دنبال می‌شود.
وی در پایان این نشست ضمن جمع‌بندی اظهارات دیگر مهمانان حاضر در نشست گفت: عربستان سعودی هزینه‌های هنگفتی را انجام می‌دهد تا گفتمان سنی وهابی را هژمون کند و از آسیب‌های اجتماعی موجود در منطقه استفاده کرده و بر شکاف‌ها سوار می‌شود. بنابراین گفتمان وهابیت رقیب جدی است که باید با سیاستگذاری دقیق و نه فقط در حوزه قانون و سیاستگذاری به مقابله با آن پرداخت.
انتهای پیام/
