یادداشت | آمریکا و تشدید نظامیگری در شرق آسیا
حضور نظامی به دو دلیل برای آمریکا بسیار اهمیت دارد، یکی از جهت مقابله با رشد نظامی چین در منطقه و دیگر به منظور حفظ نفوذ سیاسی و نظامی این کشور بر منطقه مهم شرق آسیا.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم ، علیرغم روند سیاسی و دیپلماتیکی که آمریکا و کره شمالی از ماه ژوئن سال 2018 آغاز کردهاند تحولاتی که در شرق آسیا در جریان است چشم انداز روشنی را درباره آینده این منطقه استراتژیک و بسیار مهم به دست نمیدهد.
دیدار دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در 12 ژوئن باعث ایجاد موجی از خوشبینی در زمینه تنش زدایی در شبه جزیره کره و همچنین در کل منطقه شمال شرق آسیا شد. با اینحال مذاکرات میان واشنگتن و پیونگ یانگ بعد از این دیدار تاریخی آنطور که پیش بینی میشد پیش نرفت. اظهارات مقامات دو طرف از نتایج مذاکرات دوجانبه نشان میدهد که بسیار بعید است که مهمترین هدف دیدار ترامپ و کیم که خلع سلاح هستهای کره شمالی بود محقق شود.
اظهارات مقامات کره شمالی و اشاره به خواستههای غیرمعقول و غیرمنطقی واشنگتن از این کشور و مخالفت طرف آمریکایی با انجام تعهدات گام به گام مانند رفع تحریم در برابر خلع سلاح تدریجی نشان میدهد که این مذاکرات از پیش شکست خورده است و نباید به آن امید داشت.
این برداشت را میتوان به وضوح در رفتار کشورهای منطقه مشاهده کرد.
درحالیکه اصلیترین عامل تنش در منطقه حضور نظامی آمریکا است و کره شمالی علت اصلی فعالیتهای موشکی و اتمی خود را حضور نظامی آمریکا در منطقه میداند شینزو آبه نخست وزیر ژاپن اخیرا در مصاحبه با یک روزنامه انگلیسی تاکید کرد که با خروج ارتش آمریکا از شبه جزیره کره مخالف است.
این درحالیست که حتی مردم ژاپن شدیدا با حضور نظامیان آمریکایی در منطقه مخالف هستند. ژاپن از جمله کشورهایی است که به دلیل منافع اقتصادی و نزدیکی مرزهای آبی با کره شمالی همواره با بیشترین آسیب ناشی از تشدید تنشها و تحرکات نظامی خارجی مواجه است. ژاپن در تیررس موشکهای کره شمالی است تا جاییکه بعضی از موشکهایی که پیونگ یانگ مورد آزمایش قرار میدهد از حریم هوایی این کشور عبور میکند یا بعضی از آنها در داخل آبهای دریای ژاپن فرود میآیند.
علاوه بر این، شینزو آبه از زمانی که روی کار آمده تلاش کرده با تغییر قانون اساسی ژاپن ارتش کشورش را تقویت کند و محدودیت فعالیت ارتش این کشور در فرامرزها را بردارد.
هم ژاپن و هم آلمان، به عنوان دو طرف مغلوب جنگ جهانی که تحت اشغال متفقین قرار گرفتند، در آن مقطع از داشتن نیروی نظامی موثر منع شدند. در این میان، قانون اساسی ژاپن که توسط آمریکایی ها تدوین شد با صراحت و شدت بیشتری یک قانون اساسی «ضدجنگ» نوشته شد. اکنون دولت ژاپن قصد دارد بندهای مربوط به محدودیت ارتش ژاپن را تا سال 2020 تغییر دهد. این رخداد بزرگ بدون شک با چراغ سبز آمریکاییها در حال انجام است چرا که قطعا توکیو بدون اجازه واشنگتن با موانع زیادی در این زمینه مواجه خواهد شد.
در همین راستا، دولت ژاپن به فکر خرید تجهیزات نظامی پیشرفته برآمده است. روزنامه نیکی ژاپن به تازگی گزارش داد که توکیو قصد دارد یکصد فروند جنگنده پیشرفته اف-35 از آمریکا خریداری کند. تحلیلگران میگویند که این تصمیم بعد از دیدار شینزو آبه و ترامپ در سپتامبر گذشته اتخاذ شده است و آن را تلاشی در راستای نوین سازی و فعال سازی ارتش این کشور تلقی میکنند. دولت ژاپن همچنین قصد دارد برای مقابله با آنچه که تهدیدهای دریایی چین و کره شمالی خوانده شده است دو ناو بالگردبر خود را ارتقا داده و آنها را تبدیل به ناو هواپیمابر کند.
علاوه بر ژاپن، کره جنوبی نیز در تکاپوی تجهیز هرچه بیشتر ارتش خود است. علیرغم مذاکرات فشرده میان سئول و پیونگ یانگ که موجب برچیده شدن برخی پستهای نظامی مرزی میان دو کشور و همچنین برچیده شدن بلندگوهای تبلیغاتی مرزی و کاهش تنشهای شدید میان دو کشور شده است و درحالی که کره شمالی طی چند ماه گذشته آزمایشهای موشکی خود را متوقف کرده، کره جنوبی اعلام کرده است که در نظر دارد دو سامانه راداری هشدار سریع از اسرائیل خریداری کند. علیرغم استقرار سامانه دفاع هوایی پاتریوت در این کشور، سئول تاکید کرده است که قصد دارد پدافند هوایی خود را تقویت کند.
چین هم که یکی از قدرتهای بزرگ منطقه است از لحاظ نظامی طی دهههای گذشته همواره درحال تقویت نیروهای ارتش و تجهیزات نظامی خود بوده است. پکن اخیرا از تلاش برای خرید جنگنده پیشرفته سوخو-35 و همچنین سامانه پیشرفته اس-400 از مسکو است. همین مساله باعث شد که خزانه داری آمریکا بخش توسعه و تجهیزات ارتش چین را در لیست تحریمهای خود قرار دهد. از سوی دیگر چینیها طی یک سال اخیر از جنگندههای پیشرفته بومی نسل پنجم خود رونمایی کردهاند و همچنین صاحب اولین ناو هواپیما بر بومی خود شدهاند.
نقش آمریکا در تشدید نظامیگری در منطقه
تحرکات نظامی کشورهای شرق آسیا طی ماههای گذشته نشان میدهد که نه تنها خبری از کاهش تنشها در این منطقه نیست بلکه نوعی مسابقه تسلیحاتی میان آنها به راه افتاده است. به ویژه اینکه کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی که زیر چتر نظامی و امنیتی آمریکا قرار دارند در این زمینه بیشتر از بقیه در مسیر تسلیحاتی شدن پیش میروند.
شاید بتوان گفت آمریکا مهمترین عامل تشدید چنین وضعی در منطقه است چرا که این شرایط با روحیات و مواضع دولت دونالد ترامپ بسیار بسیار سازگار است. ترامپ از زمانی که روی کار آمده است به صراحت از فروش تسلیحات و تجهیزات نظامی آمریکا به متحدان به صراحت حمایت کرده و آن را در راستای بهبود وضع اقتصادی این کشور تلقی کرده است. ترامپ همان ابتدا به ژاپن و کره جنوبی هشدار داد که باید هزینه حمایت نظامی آمریکا از این کشور در برابر تهدیدات را پرداخت کنند. احتمالا بخشی از این هزینهها در قالب فروش تسلیحات نظامی از توکیو و سئول گرفته میشود و بخشی دیگر به صورت نقدی و یا به صورت پرداخت حقوق نظامیان آمریکایی مستقر در ژاپن و کره جنوبی. این دقیقا همان کاری است که آمریکا با عربستان کرده است. تنها تفاوت، این است که ترامپ در قبال کشوری مثل عربستان سعودی به صراحت و حتی توهین آمیز آن را علنی اعلام میکند اما در برابر توکیو و سئول کمی احتیاط به خرج میدهد.
ترامث در اظهاراتی که بسیاری از تحلیلگران و رهبران منطقه آن را توهین آمیز میدانند گفته بود اگر آمریکا نباشد عربستان سعودی دو هفته هم دوام نمی آورد. وی با طرح این تهدید گفته بود که کشورهای متمول عربی از جمله آل سعود باید هزینه های نظامی آمریکا در منطقه را متقبل شوند.
از سوی دیگر تشدید نظامیگری و وجود تنش در منطقه باعث میشود تداوم حضور نظامیان آمریکایی در منطقه یک توجیه منطقی داشته باشد. این حضور نظامی به دو دلیل برای واشنگتن بسیار اهمیت دارد، یکی از جهت مقابله با رشد نظامی چین در منطقه و دیگر به منظور حفظ نفوذ سیاسی و نظامی این کشور بر منطقه مهم شرق آسیا.
انتهای پیام/