محمود حبیبی‌کسبی: شعر معناگرا حتماً براساس یک سفارش خلق می‌شود
محمود حبیبی کسبی معتقد است شعر معناگرا و متعهد حتماً براساس یک سفارش که می‌تواند منبع آن جامعه، سازمان یا نهاد، تجربه یا دغدغه شخصی شاعر باشد، خلق می‌شود و آغاز و سرانجامی دارد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، محمود حبیبی کسبی شاعر و دبیر سابق جشنواره شعر و داستان «جوان سوره» با اشاره به تجربه‌ها و دستاوردهای برگزاری این رویداد ادبی از دوره نخست تا شانزدهم بیان کرد: این جشنواره در سال‌های ابتدایی فعالیت خود شرط سنی 15 تا 25 سال برای شرکت‌کنندگان در نظر داشت و این سن در دوره های بعد 27 سال و کمتر و در چند سال اخیر به 30 سال و کمتر افزایش یافت.
وی با بیان این که جشنواره «جوان سوره» در دوره شانزدهم با رویکرد جوانگرایی و در نظر گرفتن شرط سنی 25 سال و کمتر هدفمند تر برگزار خواهد شد، ادامه داد: به نظرم کم کردن شرط سنی سیاست‌گذاری درستی است که در این دوره صورت گرفته است. شاعری که به سن 30 سال رسیده است، به نوعی پختگی در آثارش نیز رسیده است؛ بنابراین شاید کارگاه‌های آموزشی و مشورت با داوران و اساتید درباره فرم و تکنیک و محتوا دانش ادبی خاصی را برای او به دنبال نیاورد؛ زیرا او احتمالاً توانسته است تا این دوران جایگاه ادبی خود از را نظر فرم، تکنیک و ایدئولوژی پیدا کند؛ از این رو انگیزه‌اش برای شرکت در جشنواره صرفاً دریافت جایزه است. اما شور و نشاط شاعران جوان‌تر برای حضور در این رقابت قطعاً بیشتر است.
حبیبی کسبی با اشاره به یک ضرورت اضافه کرد: جشنواره شعر و داستان جوان سوره باید به رویکرد کارگاهی و اردوگاهی سال های ابتدایی فعالیت خود برگردد. شاعران جوان برای آموختن مشتاق‌ترند. آنچه علاقه‌مندان را به شرکت در این جشنواره ترغیب می‌کند، جایزه کلانی نیست بلکه بعد آموزشی و کارگاه‌های تخصصی با شرکت اساتید کارآمد و باتجربه است که می‌تواند پس از اختتامیه و اعلام برگزیدگان نیز ادامه یابد و تأثیرگذار باشد. برای شاعران جوان هم‌مسیر شدن با فرم، تکنیک و محتوایی که به آنها سفارش داده می‌شود، ساده‌تر است.
وی در پاسخ به این که اساساً شعر چقدر سفارش پذیر است، مطرح کرد: حتماً سفارش‌پذیر است و اساساً شعری سروده نمی‌شود مگر این که سفارشی در کار بوده باشد. اما تفاوت در این است که مبدأ این سفارش کجاست؟ گاهی مبدأ سفارش جامعه است، گاهی یک سازمان و گاهی باور و اعتقاد شاعر؛ بنابراین در هر صورت اثر خلق شده مبدأیی داشته است. مگر نحله‌های پست‌مدرن که شعر را بعضاً در بی‌معنایی و بی‌محتوایی غوطه‌ور می‌دانند، اما شعر معناگرا باید از جایی آغاز شود و به مقصدی برسد.
حبیبی کسبی با اشاره به این که آثار موفق تاریخ ادبیات هم مبتنی بر سفارش خلق شده‌اند، گفت: شاید بتوان در این زمینه به ترکیب‌بند محتشم کاشانی اشاره کرد که به سفارش شاه طهماسب صفوی وقتی که گفت به جای مدح من سیدالشهدا(ع) را مدح کنید، سروده شد. همچنین سرودهای انقلابی سفارش جامعه به شاعر بوده‌اند. اشعار آیینی سفارش اعتقادی و باور مذهبی شاعر به او هستند.
وی ادامه داد: ضمن این که منظور از سفارش لزوما کار کردن بر موضوعاتی نظیر دفاع مقدس نیست؛ بلکه سفارش راه سرودن شعر متعهد را برای شاعرانی که به این نحله ادبی علاقه دارند، هموار و هنجارها را به آنها معرفی می‌کنیم. بدین ترتیب آنها که باور دارند، آثار بهتری خلق می‌کنند. اما آنان که باور نداشته باشند اساساً آثاری در این مضامین خلق نمی‌کنند.
این شاعر درباره بخش ویژه شانزدهمین جشنواره شعر و داستان «جوان سوره» با موضوع مدح پیامبر(ص) و وحدت نیز توضیح داد: این موضوعات منتخب هیچ‌گاه کهنه نمی‌شوند. وحدت، موضوعی جهان‌شمول است و جامعه امروز مبتلا به آن است. علاوه بر اینکه وحدت مذاهب را شامل می‌شود، می‌تواند گستره آن به وحدت ادیان توحیدی نیز بسط یابد و وحدت ملی و وحدت اقوام نیز متأثر از این مفهوم اساسی و مهم است.
وی برگزاری کارگاه‌های آموزشی پیش از برگزاری جشنواره در مراکز حوزه هنری سایر استان‌ها را اقدامی مفید دانست و افزود: من در کارگاه شاهرود استان سمنان حضور داشتم و به نظرم استقبال و کیفیت آن مطلوب بود. بسیاری از شعرها و داستان‌ها در این کارگاه ها تحلیل و بررسی می‌شد و برای رقابت به جشنواره راه یافتند، اما لازم است تعامل شکل گرفته در طول سال ادامه داشته باشد، کتاب‌های جدید و جزوات آموزشی برای شرکت‌کنندگان ارسال شود. همچنین آثار شاعران جوان برای کارشناسان ارسال و مورد تحلیل قرار بگیرد.
شانزدهمین جشنواره شعر و داستان «جوان سوره» به همت مؤسسه سپهر سوره هنر و با همکاری مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، 12 و 13 آذر ماه امسال در شهر رشت برگزار می‌شود.
انتهای پیام/
