ناکامی طرح صلح روسیه-ترکیه و خطر تشدید دوباره تنش در سوریه
روند اوضاع در منطقه ادلب نشان می‌دهد تضمینی برای تحقق توافقات بین مسکو و آنکارا درباره ایجاد ثبات در استان ادلب سوریه وجود نداشته و بعید نیست دور جدیدی از تنش در روابط روسیه و ترکیه بوجود آید.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه «کامرسانت» امروز در تحلیلی نوشت: روز دوشنبه 15اکتبر (23مهر ماه) زمان تحقق توافقات کلیدی درباره ایجاد منطقه غیرنظامی در استان ادلب سوریه که در اواسط ماه سپتامبر در بندر سوچی بین "ولادیمیر پوتین" و "رجب طیب اردوغان"، روسای جمهوری روسیه و ترکیه به دست آمده بود، به پایان رسید. علی‌رغم ثبات نسبی اوضاع در چهارمین منطقه کاهش تنش در سوریه که همچنان تحت کنترل مخالفان مسلح سوری قرار دارد، رژیم آتش‌بس در منطقه همچنان نقض می‌شود. ضمن اینکه، مهمترین شرط توافقات آنکارا و مسکو درباره خروج کامل همه گروههای مسلح تندرو از منطقه غیرنظامی ادلب به طور کامل تحقق نیافته است.
پس از آنکه گروه "جبهه النصره" با خارج شدن از این منطقه مخالفت کرد، مقامات دمشق نیز هشدار دادند که در این صورت حمله تهاجمی جدیدی انجام خواهد گرفت و از روسیه نیز خواستند تا تصمیم گیری نهایی درباره اوضاع ادلب انجام دهد.
پس از گذشت یک ماه از امضای یادداشت تفاهم بین روسیه و ترکیه درباره تثبیت اوضاع در منطقه کاهش تنش ادلب در تاریخ 17سپتامبر (26شهریورماه)، این منطقه در معرض از سرگیری درگیری‌های نظامی جدید قرار گرفته است. در حالی که هفته گذشته اعلام شد که خارج سازی تسلیحات سنگین از منطقه غیرنظامی در استان ادلب به پایان رسیده، مرکز روسی آشتی طرفین متخاصم در سوریه اعتراف کرده که رژیم آتش‌بس در منطقه دائماً نقض می‌شود.
گروههای تروریستی از خارج شدن از استان ادلب خودداری کرده‌اند
ضمن اینکه سازمان تروریستی «هیئت تحریرالشام» که گروه "جبهه النصره" نیز در ترکیب آن است و پرتعدادترین گروه مسلح مخالف دولت سوریه در استان ادلب تلقی می‌شود روز یکشنبه با انتشار بیانیه‌ای درخواست خارج کردن نیروهایش از منطقه غیرنظامی ادلب را رد کرد. پیش از این در رسانه‌های گروهی ترکیه‌ای و عربی اخباری منتشر شده بود مبنی بر اینکه آنکارا گویا توانسته مخالفان مسلح در منطقه ادلب را متقاعد کند تا منطقه غیرنظامی را تا پانزدهم اکتبر (23مهر ماه) ترک کنند. ولی بر اساس بیانیه «هیئت تحریرالشام»، این مخالفان تندرو اجرای این بند از یادداشت تفاهم بین روسیه و ترکیه را زودهنگام می‌دانند. چند ساعت پس از انتشار این بیانیه، "ولید المعلم" وزیر امور خارجه سوریه هشدار داد که مقامات دمشق از روند اجرای طرح صلح روسیه و ترکیه در استان ادلب رضایت نداشته و سناریوی نظامی برای برقراری کنترل در این استان را بعید نمی‌دانند.
برغم مواضع تند دمشق، مسکو همچنان نشان می دهد که بر لزوم برخورد خویشتن‌دارانه و حل و فصل مسالمت آمیز اوضاع تاکید دارد. طرف روسی عدم موفقیت کامل اجرای توافقات طرح صلح تا تاریخ 15اکتبر را نگران کننده ندانسته و معتقد است که این طرح چند روز دیر یا زود، همچنان قابل اجراست.
ضمن اینکه اظهارات شنیده شده در آنکارا تفاوت زیادی با مواضع مقامات دمشق دارد. بر اساس ارزیابی طرف ترکیه‌ای، توافقات صورت گرفته بین روسای‌جمهوری پوتین و اردوغان با موفقیت در حال اجراست. "بن علی یلدریم" رئیس پارلمان ترکیه اخیراً در مصاحبه‌ای اعلام کرد که آنکارا به تعهدات خویش درباره جداسازی گروههای تروریستی با ساکنین غیرنظامی و مخالفان مسلح و همچنین خارج کردن مخالفان تندرو از منطقه غیرنظامی ادلب عمل کرده است.
اظهارات متفاوت شنیده شده درباره اوضاع در ادلب در دمشق، مسکو و آنکارا، نشان دهنده بی ثباتی اوضاع در این استان سوریه و اهداف مختلف نقش آفرینان خارجی، بخصوص عربستان سعودی و قطر است که از برخی گروههای مسلح مخالف سوری حمایت می‌کنند.
بازی سیاسی ترکیه و عربستان بر سر کنترل مخالفان مسلح در ادلب
"گریگوری کوساچ" استاد دانشگاه تاریخ، علوم سیاسی و حقوق دانشگاه دولتی روسیه در این باره به این روزنامه توضیح داد: «توافقات روسیه و ترکیه درباره ادلب هنوز به مهمترین هدف خود نرسیده است. گروه های مسلح غیرقانونی، چه گروه های تندرو و چه میانه رو، تاثیر منفی بر روند اجرای این توافقات دارند. ادامه درگیری‌ها در منطقه طی چند روز اخیر، ادعای طرف ترکیه‌ای درباره خروج نیروهای تروریستی "هیئت تحریرالشام" از منطقه را رد می‌کند. اظهارات نمایندگان مخالفان میانه‌رو نمایندگان درباره تسریع در شکل‌گیری "ارتش آزادیبخش سوریه" در استان ادلب نیز نشان می دهد که این بخش از مخالفان سوری همچنان حمایت سیاسی و نظامی عربستان را پشت سر خود دارند. قطر نیز برغم توافقات روسیه و ترکیه، قصد ندارد کمک‌های خود به مخالفان تندرو در سوریه را متوقف کند. ترکیه نیز بازی خاصی را با گروه تندرو هیئت التحریرالشام و جداسازی بخش میانه‌روی آنها که مورد حمایت آنکارا قرار دارند، به راه انداخته است.»
این کارشناس روس افزود: «این مسائل نشان می‌دهد که تضمینی برای تحقق توافقات صورت گرفته بین مسکو و آنکارا درباره منطقه غیرنظامی در استان ادلب سوریه وجود ندارد. اگر مواضع روسیه به مواضع دمشق نزدیک است، ولی ترکیه همچنانبه دنبال انحصار در کنترل خود بر مخالفان سوری و از بین بردن نفوذ خارجی به روی آنها، بخصوص نفوذ عربستان به روی آنها است. بدین ترتیب نمی‌توان بعید دانست که دور جدیدی از تنش در روابط روسیه و ترکیه در نتیجه روند اوضاع در ادلب به وجود آید.»
انتهای پیام/
