آبیاری نوین؛ حلقه مفقوده توسعه کشاورزی در آذربایجان غربی
استان آذربایجان غربی از قطب‌های کشاورزی کشور است که با مشکل کمبود منابع آبی روبه‌رو شده و توسعه آبیاری نوین در این استان راهکار برون‌رفت از مشکلات کشاورزی و کم‌آبی و بحران آب دریاچه ارومیه است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، 92 درصد از منابع آب کشور در بخش کشاورزی به مصرف می‌رسد و ایران در بین کشورهای جهان تنها کشوری است که مصرف آب بالاتر از 50 درصد در منابع تجدید پذیر دارد بنابراین لازم توجه است که بیش از 80 درصد اتلاف منابع آب نیز به دلیل عدم استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته آبیاری در این بخش به هدر می‌رود.
بنا بر آمارهای موجود با مصرف 92 درصدی آب در بخش کشاورزی نه تنها موجب از بین رفتن بخش کشاورزی، فرونشست زمین و جابجایی جمعیتی می‌شود بلکه خروجی محصول نیز به‌تناسب سایر کشورها بسیار ناچیز است.
آبیاری نوین به‌عنوان یکی از راه‌های افزایش راندمان تولید و کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی، مورد توجه مسئولان قرارگرفته است اما هنوز به نتایج مطلوبی در زمینه توسعه آبیاری نوین در آذربایجان غربی نرسیده‌ایم.
آذربایجان غربی با تولید سالانه 6 میلیون تن محصول کشاورزی، به یکی از قطب‌های کشاورزی کشور تبدیل‌شده است و از هم‌مرزی با سه کشور برخوردار است و تنها استان کشور است که با ترکیه هم‌مرز است بنابراین از ظرفیت های صادراتی بالقوه‌ای برخوردار است که توسعه آبیاری نوین با تأثیراتی که بر کشاورزی دارد می‌تواند اثرات مطلوبی درزمینه افزایش اشتغال، افزایش تولید، افزایش صادرات، کاهش مصرف آب و برطرف شدن بحران آب دریاچه ارومیه داشته باشد.
پرداخت 85 درصد از هزینه‌های آبیاری نوین توسط دولت
معاون آب‌وخاک وزارت جهاد کشاورزی اظهار می‌کند: در حال حاضر ظرفیت اجرای 400 هزار هکتار آبیاری نوین در بخش کشاورزی وجود دارد.
علی مراد اکبری اخیراً در جریان بازدید از طرح‌های آبیاری تحت‌فشار ارومیه گفت: اگر اعتبارات اجرای این طرح و نیز تجهیزات مورد نیاز این طرح اختصاص یابد آب قابل‌توجهی که در این بخش هدر می‌رود صرفه‌جویی می‌شود.
وی با بیا اینکه تا پایان سال 300 هزار هکتار از اراضی کشاورزی کشور تحت پوشش این طرح قرار می‌گیرد افزود: از ابتدای سال 190 هزار هکتار از این هدف محقق شده و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا پایان سال تحقق یابد.
اکبری بابیان اینکه صرفه‌جویی و افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی، جلوگیری ازهدر رفت آب در این بخش از مزایا و اهداف این طرح است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر تا 85 درصد از هزینه‌های موردنیاز اجرای سامانه آبیاری نوین توسط دولت به‌صورت یارانه‌ای پرداخت می‌شود.
آبیاری نوین عامل صرفه جویی 400 مترمکعب آب در هر هکتار
اکبری بابیان اینکه در هر هکتار از اراضی مجهز به آبیاری نوین چهار هزار و 400مترمکعب آب صرفه‌جویی می‌شود افزود: هم‌اکنون با یک میلیون و 600 هزارهکتار از اراضی مجهز به سامانه نوین آبیاری سالانه هفت میلیارد مترمکعب آب صرفه‌جویی می‌شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی به خودکفایی کشور در بخش تولید گندم اشاره کرد و گفت: با اجرای طرح‌های آبیاری نوین ضمن رکود زنی در بخش تولید آب بیش ازسه هزار و 500 مترمکعب آب در هر هکتار نیز صرفه‌جویی شد.
وی در خصوص طرح‌های در دست اجرای این طرح در کشور گفت: ایران یکی از کشورهای پیشرو در حوزه اجرای سامانه آبیاری نوین و تحت‌فشار است و عمدهطرح‌های در دست اجرا در استان‌های شمال غرب کشور در دست اجراست.
افزایش راندمان آبیاری در تولید گندم آذربایجان غربی
اکبری بابیان اینکه با اجرای این طرح راندمان آبیاری در بخش تولید گندم 44درصد رشد داشته است گفت: سال گذشته در کنار افزایش راندمان آبیاری در این بخش ضمن خودکفایی شاهد صادرات 50 هزار تنی گندم بودیم.
اکبری با اشاره به اجرای طرح آبیاری تحت‌فشار از محل مهار آب‌های مرزی در استان افزود: در این راستا 61 هزار و 570 هکتار از اراضی کشاورزی پایاب رودخانه‌های مرزی زاب و ارس از محل صندوق توسعه ملی به سیستم‌های نوین آبیاری تحت‌فشار تجهیز می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه با توجه به شرایط بحرانی دریاچه ارومیه و ضرورت اجرای طرح آبیاری تحت‌فشار با توجه به شرایط کم‌آبی در دستور کار قرار دارد گفت: در این زمینه 10 هزار هکتار از اراضی کشاورزی با توجه به بحران کم‌آبی دریاچه ارومیه در دست اجراست.
اجرای آبیاری نوین در 61 هزار هکتار از اراضی آذربایجان غربی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی اظهار می‌کند: تا پایان امسال طرح آبیاری تحت‌فشار از رودخانه‌های ارس و زاب در 61 هزار و 570 هکتار از اراضی کشاورزی استان خاتمه می‌یابد.
اسمعیل کریم زاده افزود: این طرح از سال 94 با تخصیص اعتبارات از صندوق توسعه ملی به سیستم‌های نوین آبیاری تحت‌فشار تجهیز می‌شود.
وی به اجراشدن این طرح در دو حوزه رودخانه زاب در سطح 12 هزار و 960 هکتار و رودخانه ارس در سطح حدود 48 هزار هکتار در مناطق تحت پوشش شهرستان‌هایاستان اشاره کرد و تصریح کرد: هم‌اکنون طرح بالای 90 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تا پایان امسال خاتمه می‌یابد.
کریم زاده بابیان اینکه آب موردنیاز این طرح توسط آب منطقه‌ای تأمین می‌شود، گفت: بنا داریم بخشی از اراضی کشاورزی مناطق تحت پوشش این طرح تأمین و وارد فاز اجرایی شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با اشاره به اینکه این طرح در مناطق خارج از حوزه دریاچه ارومیه و اراضی دیم اجرا می‌شود افزود: با اجرای این طرح اراضی تحت پوشش آبیاری نوین و نیز اراضی تبدیل‌شده به روش‌های آبیاریتحت‌فشار درمجموع به 440 هزار هکتار می‌رسد.
وی خاطرنشان می‌کند: اجرای این طرح در راستای افزایش راندمان آبیاری و جلوگیری از مهاجرت روستائیان، تثبیت جمعیت و ایجاد اشتغال مؤثر به‌صورتمستقیم و غیرمستقیم در جهت افزایش تولید محصولات کشاورزی و ارتقای درآمد و رفاه روستاییان صورت می‌گیرد.
صرفه‌جویی99 میلیون مترمکعبی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه
مدیر دفتر استانی ستاد احیا دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی اظهار می‌کند: 4هزار و 963 هکتار از اراضی کشاورزی حوزه دریاچه تحت پوشش شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی قرار گرفت.
فرهاد سرخوش می‌گوید: برای این طرح بیش از 910 میلیارد ریال اعتبار هزینه شده است که منجر به‌صرفه جویی در بیش از 21 میلیون مترمکعب شده است.
وی بیان می‌کند: با اجرای طرح های آبیاری نوین در مصرف آب اراضی کشاورزی حوضه آبریز دریاچه ارومیه بیش از 99 میلیون و 601 هزار مترمکعب آبصرفه‌جویی شد.
مدیر دفتر استانی ستاد احیا دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی بابیان اینکه ستاد احیا برای مجهز کردن 12 هزار و 826 هکتار از اراضی کشاورزی به به یاری قطره‌ایو بارانی بیش از یک هزار و 368 میلیارد و 370 میلیون ریال هزینه کرده است، گفت: اجرای این طرح باعث صرفه‌جویی بیش از 56 میلیون و 434 هزارمترمکعب آب در حوضه نگین آبی آذربایجان شد.
گزارش از آیسان وحید
انتهای پیام/ز
