« روایت نو» ایجاد انگیزه در میان فیلمسازان جوان انقلابی

باشگاه خبرنگاران پویا-صابر الله دادیان

امسال در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، جشنواره بین المللی فیلم مقاوت این بار با تغییر در تاریخ برگزاری این جشن در هفته بسیج، پانزدهمین دوره خود را برگزار خواهد کرد. برگزاری این دوره از جشنواره فیلم مقاومت در شرایط کنونی جامعه که به نوعی مسخ شدگی فرهنگی می ماند، از اهمیت خاصی برخوردار است، مهمتر از آن نقشی است که چنین جشنواره استراتژیکی در تبیین نقش کلیدی جمهوری اسلامی در تعیین بازی سیاسی و استراتژیک فرهنگی نظام در منطقه ایفا می کند که این مهم با هیچ ابزار فرهنگی دیگری به جز سینما قابل تأویل در جامعه و صحنه بین المللی نیست. در این میان جشنواره فیلم مقاومت که از با ثبات ترین جشنواره های فیلم در کشور و حتی جهان به شمار می رود که از آغاز با تبیین استراتژی راهبردی بر اساس موقعیت سیاسی و فرهنگی خود در جهان علیه نظامهای سلطه امپریالیسم، نگاه مقاومت اسلامی و انسانی را برگزیده و در جریان گذر از هشت سال دفاع مقدس در برابر تجاوزات همه جانبه نظامی غرب در آستین رژیم بعث عراق، حالا در برابر تهاجمات فرهنگی و فشار های اقتصادی تحریم های بین المللی مقاومت می‌کند، با افزودن بخشی به نام «روایت نو» در بخش سینمای ایران، منظری را به سوی جامعه و جوامع بین الملل گشوده است که از نگاه متعهد جوانان انقلابی سینمای ایران متجلی خواهد شد.

بخش «روایت نو» که برای اولین بار در دوره پانزدهم به ساختار اجرایی جشنواره فیلم مقاومت افزوده شده‌است، به حضور فیلمسازان فیلم اولی اختصاص دارد که ذیل محورهای مشخص شده در حوزه مقاومت و ترویج فرهنگ مقاومت، اثر بلند سینمایی تولید کرده‌اند. اهمیت این بخش از آن جایی مشخص می‌شود که در تراز جشنواره فیلم مقاومت، کمتر جشنواره‌ای در سطح ملی یا بین المللی در داخل کشور تاکنون نگاه ویژه‌ای به فیلمهای اول فیلمسازان در حوزه مقاومت و مفاهیم انقلابی داشته است و جشنواره های مطرحی همچون جشنواره فیلم فجر یا فیلم جهانی فجر صرفاً  به حضور کیفی و تکنیکی فیلمساز اول در عرصه سینما توجه کرده‌اند. در حالی که اولین فیلم فیلمساز به نوعی مهم ترین فیلم او از لحاظ محتوایی به شماره می رود چرا که خط مشی و نگرش و جهانبینی فیلمساز را آن هم معمولا در صادقانه ترین و بی آلایش ترین حالتش به معرض نمایش می گذارد، به همین خاطر ایجاد انگیزه و فراهم ساختن شرایطی برای بروز و ظهور نگاه انقلابی یک سینماگر در فیلم اولش می تواند قدم مهمی در ایجاد ثبات و جدیت نگاه فیلمساز متعهد جوان کشور اسلامی ما داشته باشد، آن هم در شرایطی که بسیاری از فیلم سازان دغدغه مند و انقلابی جوان به دلیل بی انگیزگی بخاطر عدم پذیرش مخاطب و نیز نگاه جشنواره های خارجی و داخلی، از انگیزه های انقلابی و پرداختن به حوزه مسائل مقاومت دور می شوند و دل در گرو گیشه و جذب مخاطب حد اکثری می دهند، در حالی که هر تحول، اصلاح و تغییری در نگرش اجتماعی و فرهنگی و عقیدتی جامعه ابتدا به ساکن به وجه کیفی مخاطب برمی گردد و سپس وجه کمی آن.

اهمیت دیگر این بخش نوظهور در قامت جشنواره با سابقه فیلم مقاومت، ایجاد فضای گفتمان فرهنگی و استراتژیک انقلاب اسلامی در میان نسل جوان هنرمندان انقلابی است که می تواند پیرامون یک اثر تازه نفس با نگرش هایی نو و چالش برانگیز شکل بگیرد، یکی از وجوه فرهنگی پنهان در حضور یک فیلم از فیلمساز فیلم اولی در هر جشنواره ای مخاطبان خاموشی است که به واسطه حضور تفکر و نگرش یک فیلمساز جوان با اثرش، به جشنواره و تمامیت آن دمیده می شود. بسیاری از جشنواره ها سعی می کنند با اتکا به این مهم علاوه بر استفاده از حضور چهره های بارز و با سابقه فیلمسازی و سینما در همه رشته ها از حضور جوانانی که تا پیش از این یا تریبونی برای عرضه فعالیت هنری شان در سینما نداشته اند یا در چنین قامتی مانند جشنواره ای بین المللی خود و فیلم شان را به معرض نمایش نگذاشته اند، به مخاطب هایی برسند که تا پیش از این نسبت مشخص و ثابتی با جشنواره ها نداشته اند و اکنون به واسطه چهره ها و نگاه های جدید به این محفل فرهنگی گرویده می شوند. جشنواره فیلم مقاومت نیز که به دلیل پرداختن به مقوله حوزه مقاومت و حوزه های دفاع مقدس و تحولات مرتبط به انقلاب اسلامی در منطقه، منطقا مخاطب کمتری از یک جشنواره آزاد و بدون محدودیت موضوعی دارد، پیش از این امکان داشت در این خطر قرار بگیرد که به محفلی انقلابی تبدیل شود که چهره هایی ثابت، قدیمی و آشنا برای جامعه انقلابی در آن هر دوره برای مرور برخی مؤلفه های هنر انقلابی و موضوعات قابل طرح در سینما با نیم نگاهی به تحولات منطقه در عرصه سنیمای مستند و کوتاه در حاشیه جشنواره های پر زرق و برق و پر حاشیه فجر گردهم جمع می آیند، اما جشنواره مقاومت جدا از ماهیت مهم و استراتژیکش که باعث می شود هر دوره و هر ساله خود را بازپروری کرده و به نسبت تحولات منطقه، جهان و نسبت انقلاب اسلامی با جهان امروز و انسان امروز خود را در معرض دگر دیسی و نواندیشی قرار دهد و به همان اندازه مفهوم مقاومت را بسیط تر و عمیق تر سازد، مؤلفه هایی را رعایت می کند و در صورت لزوم ایجاب میکند که از لحاظ فرمی نیز آن را در رده پرمخاطب ترین جشنواره های داخلی و حتی خارجی قرار می دهد، تا جایی که به لحاظ تعداد دریافت آثار پذیرفته و فعالیت تیمها و هیأت های تشکیل یافته برای دیدن آثار و ... تا پروسه نمایش آثار برای عموم، همیشه از پر مخاطبین ها باشد و طراوت و تازگی اش در میان مخاطبین گذشته و حال از دست نرفته و رو به فزونی بگذارد.

اما در همین راستا و اهمیتی که جشنواره فیلم مقاومت به نسل جوان انقلابی و پر شور در عرصه سینما و هنر داده است، ویژگی های جایزه این بخش که به بهترین فیلم اول اختصاص خواهد یافت مهر تأییدی است بر این نگاه ویژه و قابل تعمق. جایزه ای که صرف نظر از اعتبارش در جشنواره ای با سابقه بین المللی، نام و نشان آن است که ارزش معنوی خاصی به آن بخشیده و می تواند همچون چراغ راهی در این کوره راه مسیر آینده و حرکت در افق نگاه انقلاب و رهبری را برای فیلمساز اول روشن سازد، این مهم که همانا نامگذاری جایزه نشان شهید آوینی است خود روایت نویی است از پرداختن به الگوهایی که باید از همین ابتدا سرمشق و سرلوحه جوانان سینماگر انقلاب اسلامی باشد ، آوینی که خود راوی نو و روایت کننده بدیع حرکت نو انقلاب ما و مردان انقلابی و مجاهد هشت سال دفاع مقدس در روایت فتح همیشه ماندگارش بود. آوینی که بسیاری از مؤلفه های سینمایی و هنر انقلابی را برای اولین بار به معرض دید مخاطبان آورد و آن را در ساحت قلم به یک مکتب و یا نگرش تفصیلی تأویل کرد؛ حالا«آوینی» به نشانی از بالندگی هنر انقلاب بدل شده است که قرار است در پانزدهمین جشن از هنر سینمای انقلاب در جشنواره فیلم مقاومت بر شانه فیلمسازان جوان انقلاب بنشیند که اگرچه آوینی را ندیده و با او همانند فیلمسازان نسل پیش، زیست نکرده اند، اما در سختی راه و ددمنشی های همیشگی دشمن بیدار و پنهان انقلاب، با مشکلات فراوان توانسته اند لعل درخشان او را از پس غبار زمان و ابتذال سال های اخیر که در روزمرگی هنر به تفریح تنزل پیدا کرده است، بیابند و آن را آینه کردار و اندیشه خود سازند. «راویان نو» جشنواره فیلم مقاومت حالا می توانند نشان آوینی ر بر سینه خود نصب کرده تا راه برای آوینی های آینده انقلاب و هنر انقلاب اسلامی هموار تر از همیشه باشد، باشد که در این روزگار که به زعم بسیاری مسیر انقلاب دشوارتر از پیش و پر از سنگلاخ است، عبور با چنین نشان روشنی، امید یک مقصد زیبا و امن را به نسل جوان می دهد که در همین نزدیکی است. بسیار نزدیک.