گزارش از بحران‌های پیش روی ترکیه با آمریکا
در حالی که آمریکا به صورت آشکار از تمام گروه‌ها و سازمان‌های دشمن ترکیه حمایت کامل انجام می‌دهد، ترکیه نیز روابط خود با گروه‌ها و دولت‌هایی که مغضوب آمریکا هستند گسترش می‌دهد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانه‌های ترکیه، ناسازگاری بین ترکیه و آمریکا به یک بحران تبدیل شده و شکاف عمیقی در روابط بین دو کشور ایجاد کرده و وارد مرحله‌ای شده که بازگشت از آن سخت به نظر می‌رسد.
پیش از این استفاده از لفظ «متحد استراتژیک» در بیانات مقامات دو کشور کم نمی‌شد، اما اکنون نه تنها تأکیدی بر این مسئله نمی‌شود بلکه هیچ توافق کاملی در هیچ موضوعی بین دو کشور برقرار نمی‌شود.
در حالی که آمریکا به صورت آشکار از تمام گروه‌ها و سازمان‌های دشمن ترکیه حمایت کاملی انجام می‌دهد، ترکیه نیز روابط خود با گروه‌ها و دولت‌هایی که مغضوب آمریکا هستند را گسترش می‌دهد.
افزایش بحران در منطقه آسیای غربی و به بن‌بست رسیدن حل این بحران‌ها منجر به تشکیل جبهه‌بندی‌های جدید منطقه‌ای و جهانی شده است.
در این یادداشت به مهم‌ترین موضوعات در بحران روابط ترکیه و آمریکا خواهیم پرداخت که حل آن‌ها تنها با عقب‌نشینی بزرگ هر یک از طرفین امکان‌پذیر است.
بحران تحریم اقتصادی علیه ایران
آمریکا به منظور فروپاشی نظام جمهوری اسلامی ایران عملیات گسترده فشار اقتصادی از طریق تحریم‌های بین‌المللی آغاز کرده و به همه کشورهای جهان اعلام کرده است که در صورت رعایت نکردن تحریم علیه ایران، آن‌ها را نیز از طریق تحریم اقتصادی مجازات خواهد کرد. آمریکا این خواسته خود را با فرستادن هیئتی به آنکارا و با تهدید به ترکیه ابلاغ کرد.
ترکیه در پاسخ به تهدیدات آمریکا به صراحت اعلام کرد: تحریم علیه ایران را اعمال نخواهیم کرد.
بحران روابط با روسیه
گسترش روابط نظامی، سیاسی و تجاری ترکیه با روسیه در دوره اخیر باعث ناخرسندی آمریکا شده است.
آمریکا برای ایجاد شکاف بین روابط ترکیه و روسیه، هم از ابزار تحریم علیه روسیه استفاده می‌کند و هم از بحران اوکراین و گرجستان بهره می‌برد.
اما ترکیه بر گسترش روابط همه‌جانبه خود با روسیه مصمم است و بر آن تأکید می‌کند. روسیه نیز بر همین دیدگاه پایبند است. گسترش همکاری‌های منطقه‌ای دو کشور و توافقات نظامی دوجانبه باعث شکست برخی از برنامه‌های آمریکا در منطقه شده است.
بحران خرید سامانه پدافند هوایی اس-400
ترکیه در راستای توافقات انجام شده بین آنکارا و مسکو، یکی از پیشرفته‌ترین سامانه‌های پدافند هوایی به نام اس-400 از روسیه را خریداری کرده است.
آمریکا که به همه درخواست‌های ترکیه برای خرید سامانه پدافند هوایی پاتریوت جواب رد داده بود، این بار ترکیه را به اعمال تحریم‌های نظامی در صورت خرید سامانه اس-400 روسی تهدید کرده است.
از طرف دیگر آمریکا به ترکیه وعده داده است که اگر از خرید اس-400 منصرف شود، مذاکرات برای فروش پاتریوت به ترکیه را آغاز خواهد کرد.
اما هر اندازه که آمریکا مصمم به تحریم نظامی ترکیه است، ترکیه نیز مصمم به خرید اس-400 از روسیه است.
بحران جنگنده‌های اف-35
یکی از تحریم‌هایی که آمریکا علیه ترکیه استفاده می‌کند، تحریم فروش جنگنده‌های اف-35 است. مجلس نمایندگان و مجلس سنا به عنوان دو بال کنگره آمریکا در پیش‌نویس بودجه نظامی سال 2019 میلادی، ماده تعلیق فروش جنگنده اف-35 به ترکیه را به تصویب رسانده‌اند.
ترکیه در واکنش به این اقدام علاوه بر اینکه اعلام کرده که به محاکم بین‌المللی شکایت خواهد کرد، سازوکار لازم برای تولید جنگنده‌های بومی را آغاز کرده است و قصد دارد در این فاصله به خرید جنگنده‌های روسی اقدام کند.
بحران «آندرو برونسون» کشیش آمریکایی
«آندرو برونسون» کشیش آمریکایی از دسامبر سال 2016 به اتهام جاسوسی و همکاری با گروه‌های تروریستی فتح‌الله گولن و پ.ک.ک در پوشش انجام فعالیت‌های دینی در بازداشت دستگاه قضایی ترکیه به سر می‌برد.
مقامات آمریکایی همواره آزادی برونسون را از دولت ترکیه درخواست می‌کردند، اما در دوره اخیر این درخواست رنگ و بوی تهدید به خود گرفته است.
مقامات آمریکایی به صراحت ترکیه را تهدید کرده‌اند که در صورت عدم آزادی برونسون تحریم‌های گسترده‌ای علیه این کشور اعمال خواهند کرد. ترکیه نیز اعلام کرد که آمریکا بایستی به احکام دستگاه قضایی ترکیه احترام بگذارد و هیچ کشوری نمی‌تواند هیچ مسئله‌ای را به ترکیه تحمیل کند.
بحران استرداد رهبر و اعضای سازمان فتح‌الله گولن
در حالی که ترکیه سال‌ها درخواست استرداد رهبر و اعضای سازمان فتح‌الله گولن از آمریکا را داده، اما واشنگتن در مقابل این درخواست مقاومت می‌کند.
با اینکه ترکیه همه اسناد و مدارک مستند در مورد فعالیت‌های غیرقانونی و تروریستی سازمان فتح‌الله گولن را به آمریکا ارائه کرده اما دولت واشنگتن از تصمیم خود عقب‌نشینی نمی‌کند.
مردم ترکیه عامل اصلی کودتای 15 جولای 2016 را آمریکا می‌دانند و فتح‌الله گولن را به عنوان جاسوس این کشور قلمداد می‌کنند.
آمریکا از فتح‌الله گولن و عناصر سازمان تروریستی گولن در خاک کشور خود از طریق سازمان سیا و اف.بی.آی محافظت و حمایت می‌کند.
بحران حوادث 1915 و ادعای نسل کشی ارامنه
آمریکا تحت فشار لابی ارمنی تلاش می‌کند تا حوادث 1915 را به عنوان نسل‌کشی ارامنه اعلام کند و بدین ترتیب فشارهای بین‌المللی علیه ترکیه را افزایش دهد.
ترکیه بارها با ارائه اسناد مستند در دادگاه‌های اروپایی ادعای نسل‌کشی ارامنه را رد کرده و بسیاری از کشورهای جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران این ادعای ارامنه را به رسمیت نشناخته‌اند.
بحران فلسطین
در حالی که آمریکا در مسئله فلسطین همواره در کنار اسرائیل قرار داشته است، ترکیه بر حقانیت فلسطین تأکید کرده و بارها اسرائیل را به عنوان دولت ترور معرفی کرده است.
آمریکا در دوره اخیر قدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت، ترکیه نه‌تنها به این اقدام واکنش تندی نشان داد بلکه از همه کشورهای جهان دعوت کرد تا با این اقدام آمریکا مخالفت کنند.
بحران هاکان آتیلا و هالک بانک
آمریکا برای اینکه ترکیه را تحت فشار اقتصادی قرار دهد، هاکان آتیلا معاون هالک بانک ترکیه را به اتهام دور زدن تحریم‌های ایران دستگیر و مجرم اعلام کرد. آمریکا قصد دارد در راستای این محاکمه، مجازات سنگینی علیه هالک بانک اتخاذ کند.
بحران جنگ‌های تجاری
آمریکا علیه کشورهای اروپایی و آسیایی جنگ تجاری را آغاز کرده است. آمریکا با محدود کردن گردش دلار باعث شده که این کشورها استفاده از پول ملی به جای دلار در تجارت با یکدیگر را در دستور کار قرار دهند. یکی از این کشورها که این برنامه را دنبال می‌کند، ترکیه است.
بحران عراق
حمله و حضور نظامی آمریکا در عراق باعث شده که این کشور در آستانه تجزیه قرار بگیرد. هر قدر هم آمریکا موفق شده باشد که در شمال عراق برای کردهای این کشور خودمختاری ایجاد کند، اما تاکنون موفق به تجزیه عراق نشده است. در مقابل، ترکیه برای حفظ تمامیت ارضی عراق اهمیت فوق‌العاده زیادی قائل است و قرار است در دوره پیش رو عملیات مشترک نظامی با این کشور علیه حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) انجام دهد. آمریکا برای محافظت از پ.ک.ک تلاش می‌کند از حضور نظامی ترکیه در قندیل و سنجار جلوگیری کند.
آمریکا که در سال گذشته قصد داشت از طریق برگزاری رفراندوم در شمال عراق این کشور را تجزیه کند با همکاری مشترک ترکیه، ایران و عراق با شکست مواجه شد.
بحران سوریه
یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های پیش روی روابط ترکیه با آمریکا به بحران سوریه مربوط می‌شود. در حالی که آمریکا به سمت تجزیه سوریه پیش می‌رود، ترکیه از حفظ تمامیت ارضی این کشور حمایت می‌کند.
آمریکا با همکاری اسرائیل، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در راستای فروپاشی و تجزیه سوریه حرکت می‌کند، اما ترکیه برای حفظ امنیت مرزهای جنوبی خود به سمت همکاری با ایران و روسیه پیش رفته و به همراه این دو کشور مذاکرات صلح آستانه را ایجاد کرده است.
آمریکا از این اقدام ترکیه به شدت عصبانی است و خواستار توقف هر چه سریع‌تر فرایند صلح آستانه است.
بحران پ.ک.ک و شاخه سوری آن پ.ی.د
آمریکا هم در داخل مرزهای ترکیه و هم در خارج از مرزهای این کشور حمایت‌های گسترده‌ای از گروه تروریستی پ.ک.ک می‌کند.
در حالی آمریکا تمام فرماندهان پ.ک.ک را تحت محافظت خود قرار داده و به نیروهای این گروه تروریستی آموزش نظامی می‌دهد، ترکیه عملیات گسترده نظامی علیه پ.ک.ک در داخل و خارج از مرزهای خود را آغاز کرده است.
عملیات نظامی ترکیه در داخل این کشور منجر به پاک‌سازی‌های گسترده پ.ک.ک شده و عملیات نظامی ترکیه در سوریه و عراق علیه پ.ک.ک و پ.ی.د ادامه دارد.
آمریکا برای گروه تروریستی پ.ی.د در سوریه هزاران کامیون اسلحه و مهمات فرستاده و برای نیروهای این گروه آموزش نظامی تدارک می‌بیند.
آمریکا بارها به صراحت اعلام کرده که پ.ی.د را به عنوان متحد استراتژیک واشنگتن می‌شناسد و با تسلیم کردن شمال سوریه به این گروه تروریستی و ایجاد خودمختاری برای آن‌ها قصد دارد تا یک کریدور تروریستی از شمال عراق تا دریای مدیترانه ایجاد کرده و ارتباط زمینی ترکیه با کشورهای عربی را قطع کند.
ترکیه برای نقش بر آب کردن برنامه‌های آمریکا، عملیات نظامی سپر فرات و شاخه زیتون را در شمال سوریه به راه انداخته است.
بحران دریای اژه
آمریکا با حضور مستمر در دریای اژه و مانور نظامی مشترک با یونان و اسرائیل، ترکیه را تحت فشار قرار می‌دهد. در مقابل ترکیه هم مانورهای نظامی در جزایر مورد مناقشه با یونان انجام می‌دهد و باعث عمیق‌تر شدن بحران در مورد جزایر اختلافی در دریای اژه می‌شود.
در سال‌های اخیر یونان با نصب پرچم کشور خود و استقرار نیروهای نظامی در جزایر مورد مناقشه با ترکیه، ناوگان دریایی و نیروی هوایی دو کشور را به طور خطرناکی در آستانه یک درگیری جدی قرار داده است.
بحران قبرس
ترکیه به عنوان یکی از کشورهای ضامن صلح در جزیره قبرس است. آمریکا به همراه اسرائیل، یونان و بخش یونانی‌نشین قبرس فشارهای زیادی بر ترکیه و بخش ترک‌نشین قبرس وارد می‌کنند تا آن‌ها را به پای میز مذاکره کشانده و دستاوردهای ملی ترکیه در قبرس را از بین ببرند.
آمریکا از یک طرف تحریم فروش سلاح به بخش یونانی‌نشین قبرس را لغو می‌کند و از طرف دیگر به همراه اسرائیل، یونان و قبرس جنوبی مانور نظامی در دریای مدیترانه برگزار می‌کند.
آمریکا و اسرائیل با درخواست بخش یونانی‌نشین قبرس اقدام به اکتشافات گازی و نفتی در مجاورت جزیره قبرس کرده‌اند که با اعتراضات ترکیه همراه شده است. چرا که این کشور معتقد است که ثروت‌های نفتی و گازی در مجاورت جزیره قبرس متعلق به هر دو بخش ترک‌نشین و یونانی‌نشین از قبرس است و اقدامات یک‌جانبه از طرف بخش یونانی‌نشین مغایر با مذاکرات صلح این جزیره است.
اما آمریکا و اسرائیل با فشارهای دیپلماتیک و مانورهای نظامی تلاش می‌کنند تا ترکیه از دستاوردهای ملی خود در قبرس عقب‌نشینی کند.
بحران دریای سیاه
تنها دریایی که آمریکا به راحتی نمی‌تواند در آن حضور پیدا کند و مانور دهد دریای سیاه است. آمریکا بارها از ترکیه درخواست کرده است که به بهانه جلوگیری از تهدیدات روسیه اجازه دهد تا در دریای سیاه حضور نظامی داشته باشد، اما هر بار با جواب منفی ترکیه مواجه شده است. آمریکا قصد دارد با حضور نظامی در دریای سیاه، روسیه را از طریق اوکراین و گرجستان احاطه کند. اما ترکیه به خوبی می‌داند که حضور آمریکا در دریای سیاه تهدید جدی امنیتی برای خود ترکیه محسوب می‌شود.
مخالفت ترکیه با درخواست آمریکا باعث شده است که واشنگتن تلاش‌های خود را برای لغو پیمان مونترو آغاز کند. پیمان مونترو موافقت‌نامه‌ای بین ترکیه و قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای است که به ترکیه اجازه کنترل ترانزیت در تنگه‌های بسفر و داردانل می‌دهد. این پیمان در 20 ژوئیه 1936 امضا شده است.
انتهای پیام/
