عراقچی: می‌توانیم آمریکا را در دنیا منزوی کنیم / نه می‌توان به مذاکره با اروپا امید داشت و نه از آن ناامید بود
معاون وزیر امور خارجه کشورمان معتقد است ایران چه با برجام و چه بدون آن با قدرت به مسیر خود ادامه می‌دهد.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سیدعباس عراقچی عصر امروز (شنبه) در نهمین جشنواره تجلیل و تکریم از کارآفرینان و مدیران اشتغالزای کشور، اظهار کرد: برجام به‌دلیل خروج آمریکا از این توافق بین‌المللی در یک شرایط غیرعادی به‌سر می‌برد و ما و دیگر اعضای برجام در تلاش هستیم که اگر بشود برجام به مسیر خود ادامه دهد و اگر نشد به وضعیت قبل برجام و حتی فراتر از آن برمی‌گردیم.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در این نشست، تصریح کرد: سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا به ما قول دادند که یک پکیج عملی برای حفظ برجام و تأمین منافع و خواسته‌های ایران از برجام ارائه دهند و ما امیدواریم که تا آخر ماه میلادی جاری این بسته به ما داده شود. در حال حاضر اروپایی‌ها به‌کمک روسیه و چین در تلاش هستند که این بسته پیشنهادی را تهیه کنند به‌نحوی که ایران بتواند به فروش نفت خود، دریافت پول نفت، تبادلات بانکی، حمل‌ونقل، بیمه و ... ادامه دهد.
عراقچی در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه حیات جمهوری اسلامی ایران وابسته به برجام نیست، گفت: ما بر اساس منافع ملی کشور تصمیم می‌گیریم چه در برجام بمانیم و یا از آن خارج شویم.
وی با اعلام اینکه "ما برای هر شرایط و سناریویی از آمادگی لازم برخوردار هستیم و رییس جمهور دستورات لازم را به دستگاه‌های اقتصادی و دیگر دستگاه‌های مسئول داده‌اند" افزود: حتی اگر از برجام خارج شویم شرایط ما به‌مراتب بهتر از گذشته خواهد بود. ما با برجام و یا بدون برجام به مسیر پرعزت خود ادامه می‌دهیم و حیات جمهوری اسلامی وابسته به برجام نیست.
سید عباس عراقچی در ادامه صحبت‌های خود در ارتباط با موضوع برجام گفت: برجام دو پایه دارد که پایه اول آن فعالیت‌های هسته‌ای آن است و پایه دوم آن بر موضوع رفع تحریم‌هاست و تعادل برجام به‌روی این دو پایه است و هر کدام از این دو پایه بخواهد از بین برود یا متزلزل شود برجام نیز متزلزل می‌شود و ما اکنون نیز در این شرایط به‌سر می‌بریم.
وی با تأکید بر اینکه تعادلی که در برجام وجود داشت تعادل بسیار حساس و ظریفی بود که در طول مذاکرات هسته‌ای به‌دست آمده بود، گفت: در مصاحبه اخیر با یورونیوز گفتم که برجام در اتاق مراقب‌های ویژه است؛ این یک واقعیت است. شرایطی که وجود دارد این است که برجام از حالت طبیعی و متعادل خود خارج شده است.
این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: کشورهای اروپایی از ایران درخواست کردند که در برجام بماند و ایران نیز به آن‌ها پاسخ داد که اگر آن‌ها بتوانند منافع ایران در برجام را تأمین کنند ما می‌توانیم بحث ماندن در برجام را بررسی کنیم. ما در همین راستا چند هفته به دیگر اعضای برجام فرصت دادیم که سازوکاری را تهیه کنند که منافع ایران در برجام را تأمین کنند و اگر آن‌ها نتوانند این کار را بکنند ما تصمیم دیگری می‌گیریم. در حال حاضر چند هفته است که به‌صورت فشرده مذاکراتی را با طرف‌های اروپایی، چین و روسیه داریم و این مذاکرات هر روز در حال انجام است. سه کشور اروپایی که در برجام هستند و همچنین اتحادیه اروپا به ما قول داده‌اند یک پکیج عملی را برای تأمین خواسته‌های ایران و منافع کشورمان از برجام ارائه دهند و ما امیدواریم که تا آخر ماه جاری میلادی که چند روز از آن باقی مانده است این بسته به ما داده شود. کاری که اروپا به‌کمک چین و روسیه می‌خواهد انجام دهد این است که ایران بتواند به بحث فروش نفت خود، دریافت این فروش، تبادلات بانکی، حمل‌ونقل و... ادامه دهد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه اعلام کرد: ما به‌صراحت به آن‌ها اعلام کردیم که ایران هنوز تصمیم نگرفته که در برجام می‌ماند یا نه. تصمیم ما منوط به اراده طرف‌های مقابل و توانایی آن‌ها در تأمین خواسته‌های ماست. ما این اراده را در طرف‌های مقابل می‌بینیم. آن‌ها خواهان برجام هستند و برای تأمین خواسته‌های ما در حال تلاش هستند ولی همان طور که گفتم ما باید ببینیم که آن‌ها چگونه می‌توانند خواسته‌های ما و منافع ایران از برجام را تأمین کنند.
عراقچی در ادامه سخنان خود با طرح این سؤال که چرا آمریکا از برجام خارج شد، به اظهارات ترامپ رییس جمهور این کشور در ارتباط با این توافق بین‌المللی اشاره کرد و گفت: ترامپ بارها گفت برجام بدترین توافقی است که آمریکا امضا کرده است. از این توافق به‌عنوان توافقی فاجعه‌بار یاد کرد و گفت این توافق شرم‌آورترین توافق در تاریخ آمریکاست. اظهاراتی را ترامپ در مورد این توافق مطرح کرد که در داخل به‌روی آن چندان مانور داده نشد در حالی که اگر یک مقام دسته‌چندم آمریکایی می‌گفت "برجام به‌نفع ماست"، برخی از رسانه‌ها آن را تیتر می‌کردند.
وی ادامه داد: اگر بازیکنان فوتبال ما در مقابل پرتغال بازی خوبی داشته باشند و بتوانند مقابله کنند و این تیم را تحت فشار قرار دهند و گل بزنند و بر اثر این مقاومت و رفتار در نیمه دوم پرتغال از ادامه بازی صرف‌نظر کند آیا این موضوع تقصیر ماست؟ در برجام نیز همین اتفاق افتاد. ما برجام را طوری تنظیم کردیم که آمریکا نتواند هیچ اقدام حقوقی علیه ایران کند و در همین چارچوب در نیمه دوم گفت "ما نیستیم و از آن خارج می‌شویم"، این نشانه توانمندی ماست.
وی با اشاره به توانمندی‌های کشور در عرصه نظامی، هسته‌ای، علمی و... گفت: ما می‌توانیم آمریکا را در دنیا منزوی کنیم و بین آمریکا و متحدانش شکاف ایجاد کنیم. ما می‌توانیم آمریکا را به جایی برسانیم که بازی را به‌هم بزند و احساس کند که ضرر کرده است، مانند آنچه در برجام رخ داد.
عراقچی با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی در آینده چه برجام ادامه پیدا کند و چه ادامه پیدا نکند، به حیات خود با قدرت ادامه می‌دهد گفت: ما حتماً باید به‌دنبال مسیری باشیم که دشمنان را از فشارهای اقتصادی ناامید کنیم.
وی با اشاره به مذاکرات کنونی ایران با طرف‌های اروپایی در ارتباط با موضوع برجام گفت: نه می‌توانیم این مذاکرات را ناامید کننده بدانیم ونه می‌توانیم به آن‌ها امید داشته باشیم. آن‌ها پیشنهاداتی را مطرح کردند، البته در برابر این پیشنهادات موانعی وجود دارد و بعید نیست به‌زودی با آن‌ها به چارچوبی برسیم و همچنین ممکن است به چارچوبی نیز نرسیم. ما باید شرایط و اقتصاد کشور را بر اساس توانمندی‌های داخلی خود تنظیم کنیم. اکنون یک بحث و ایده‌ای وجود دارد و آن کار کردن با بنگاه‌های کوچک و متوسط اقتصادی است. اروپایی‌ها نیز به‌روی این موضوع در حال کار کردن هستند و من فکر می‌کنم که لازم است اقتصاد کشور ما به‌سمت همکاری با چنین بنگاه‌هایی حرکت کند.
عراقچی با تأکید مجدد مبنی بر اینکه "ما باید حواسمان باشد که در راستای خواسته‌های دشمن و تله آن‌ها با بیان برخی اظهار نظرها حرکت نکنیم" گفت: به‌درستی برای مردم این سخنان که در مورد برجام از سوی این مقام آمریکایی مطرح شد، باز و تحلیل نشد. ما هرچه جلوتر می‌رویم مشخص می‌شود که برجام چه منافعی برای ایران داشته است. در طول دو سال گذشته اتهامات زیادی از سوی برخی در مورد برجام مطرح شد که اکنون با گذشت زمان مشخص می‌شود که این اتهامات نادرست بوده است، مثلاً می‌گفتند برجام با برنامه موشکی ایران قرین شده است. می‌گفتند که اگر ما تست موشکی انجام دهیم، تحریم‌ها برمی‌گردد، در صورتی که این سخنان درست نبود. ما تست‌های موشکی انجام دادیم و آمریکا در این زمینه به شورای امنیت مراجعه کرد ولی نتوانست چیزی در ارتباط با نقض برجام از این شورا به‌خاطر این تست‌ها دریافت کند. یکی از ماهرانه‌ترین کارهایی که انجام شد، جدا کردن این دو موضوع از یکدیگر بود. در طول تحریم‌ها برنامه هسته‌ای و برنامه موشکی ایران در قطعنامه 1921 به هم گره زده شده بود ولی برجام این دو را از هم جدا کرد. برنامه موشکی ما در این دو سال به مسیر خود ادامه داد بدون اینکه کسی بتواند مدعی شود که ایران برجام را نقض کرده است.
عراقچی در همین چارچوب ادامه داد: می‌گفتند که با وجود برجام نفت ما به‌فروش نمی‌رسد ولی دیدیم که در فاصله اندکی پس از برجام فروش نفت ما به حالت قبل از تحریم‌ها بازگشت. می‌گفتند پول نفت به داخل کشور بازگردانده نمی‌شود ولی اکنون روشن شده که پول‌ها برگشته است. می‌گفتند هیچ کس برای سرمایه‌گذاری به ایران نیامده است و در همین چارچوب به صحبت دکتر سیف اشاره می‌کردند، صحبتی که دکتر سیف در سال 95 و حدود 3 ماه بعد از برجام در آمریکا و برای مخاطبان آمریکایی زده بود، با اینکه دو سال از آن حرف گذشته بود و بسیاری تحولات در این دو سال رخ داده بودند، دوستان به این صحبت استناد می‌کردند و می‌گفتند کسی برای سرمایه‌گذاری به ایران نیامده است. حال کسانی که پیش از این چنین ادعایی را مطرح می‌کردند هر روز فهرستی را منتشر می‌کنند که فلان شرکت خارجی که به ایران آمده بود، در حال خروج از ایران است.
وی با اشاره به برخی دیگر از گشایش‌هایی که در کشور طی توافق هسته‌ای رخ داد تصریح کرد: با برجام این گشایش‌ها رخ داد ولی هیچ‌یک از سیاست‌های ایران عوض نشد. سیاست‌های منطقه‌ای ایران ادامه پیدا کرد. مقابله ایران با نظام سلطه و رژیم صهیونیستی ادامه پیدا کرد و ایران با اقتدار مسیر خود را طی کرد و سیاست‌های دشمنان خود را در منطقه به‌هم زد. در همین چارچوب رقبای ایران احساس شکست کردند و بر اساس این احساس سیاست‌های خصمانه‌تری را علیه ایران در نظر گرفتند.
وی با اظهار اینکه همه این اتفاقات مثبت آمریکا را به جایی رساند که ترجیح داد از برجام خارج شود چرا که ماندن در برجام به‌نفعش نبود ادامه داد: آن‌ها به این نتیجه رسیدند که باید تحریم‌ها علیه ایران را بازگردانند چرا که تحریم و فشار مهم‌ترین ابزار آمریکا علیه ایران است و برجام مانع استفاده آن‌ها از این ابزار بود. آن‌ها به این نتیجه رسیدند برای اینکه بتوانند سیاست‌های تحریمی خود را علیه ایران اعمال کنند، باید از برجام خارج شوند. برخی در داخل تا آخرین دقایق می‌گفتند که آمریکا از برجام خارج نمی‌شود چرا که برجام به‌نفع آن‌ها است ولی در آخر مشخص شد که برجام به‌نفع چه‌کسی بوده است.
عراقچی با تأکید بر اینکه "ما باید به این نکات برای تصمیم‌گیری‌ها در نحوه ادامه مسیر توجه کنیم" در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: اگر ما خودمان به بازگشت تحریم‌ها کمک کنیم، به‌نوعی در زمین آمریکا بازی کرده‌ایم. سیاست آمریکا علیه ایران فشار و تهدید است. حرکت دشمن در مسیر فشار اقتصادی است و ما باید با آن مقابله کنیم. برجام ابزاری برای مقابله با این تحریم‌ها بود و اکنون ما اگر حرکتی کنیم که این تحریم‌ها افزایش پیدا کند و برگردد، حتماً در مسیر خواسته آمریکایی‌ها حرکت کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه "آمریکایی‌ها تلاش دارند تا ابزار فشار و تحریم پیچ‌و‌خم‌های بیشتری را در مسیر ایران قرار دهند و با بستن وزنه‌های سنگین به دست‌وپای ما، ما را گرفتار کنند" خاطرنشان کرد: ما باید مراقب باشیم که در تله آن‌ها نیفتیم. ما نباید با برخی از اظهارات و سخنان به بازگشت تحریم‌ها کمک کنیم. متأسفانه برخی از تحلیل‌ها و صحبت‌ها در رسانه‌های کشور در جهت آب ریختن به آسیاب دشمن است.
عراقچی با ابراز اینکه "متأسفانه برخی مواقع ما خودمان در داخل کشور با برخی از اظهار نظرها و صحبت‌ها به ایجاد فضایی که دشمن علاقه‌مند است که علیه ما ایجاد شود کمک می‌کنیم" تصریح کرد: من نمی‌فهمم که چرا برخی از بازگشت تحریم‌ها لذت می‌برند. برخی کاسبان تحریمند که آن‌ها سر جای خود هستند برخی نیز کاسب سیاسی هستند و کیف می‌کنند که تحریم‌های آمریکا برگردد.
*
